صالح رحیمی

هدف: هدف این پژوهش تعیین رابطه توسعه تجربه یادگیری از طریق مشارکت کلاسی با نظم دهی هیجانی و اضطراب و افسردگی دانشجویان علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه رازی است. روش شناسی: پژوهش حاضر از  نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه رازی در سال تحصیلی 95-96 است که در مجموع 120 نفر می باشند. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 92 نفر تعیین شد. برای گردآوری داده ها از دو پرسش نامه سنجش توسعه یادگیری از طریق مشارکت و سنجش وضعیت اضطراب و افسردگی و نظم دهی هیجانی، استفاده شده است. همچنین، تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی و با کمک نرم افزار آماری  اس پی اس اس انجام شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد میانگین یادگیری از طریق مشارکت کلاسی و ابعاد آن، از دیدگاه دانشجویان مورد بررسی، بیش از متوسط و در سطح مطلوب است. بیشترین فراوانی مربوط به «طبیعت درس ها و مشارکت کلاسی» (02/4) و کمترین فراوانی مربوط به «موانع مشارکت در کلاس» (84/2) است. به طورکلی نتایج نشان داد بین مؤلفه های یادگیری از طریق مشارکت و اضطراب و افسردگی و نظم دهی هیجانی رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: یادگیری از طریق مشارکت کلاسی یکی از روش های مؤثر آموزشی است که در بین روش های مختلف آموزش و یادگیری، متخصصان آن را پیشنهاد می کنند. تلاش و مطالعه بیشتر دانشجویان مضطرب و افسرده منجر به بهبود عملکرد تحصیلی و افزایش یادگیری آنها می شود. بنابراین، تبدیل کلاس های درس به گروه های فعّال پرسش وپاسخ به دانشجویان، فرصت مشارکت فعال و توسعه یادگیری در کلاس را خواهد داد.

با توجه به افزایش روزافزون حجم اطلاعات در دنیای کنونی و ضرورت استفاده از تصاویر در حوزه های مختلف، اهمیت سواد بصری بر کسی پوشیده نیست. به دلیل افزایش حجم منابع اطلاعاتی لازم است اطلاعات در قالب تصویر انتخاب شوند. هدف اصلی پژوهش بررسی تأثیر روش توصیف تصاویر دیجیتال بر سواد بصری دانشجویان است. روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح آن به صورت پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. در این طرح ابتدا سواد بصری گروه آزمایش و گواه (۱۱ نفر در گروه آزمایش و ۱۱ نفر در گروه گواه) به وسیله پیش آزمون سنجیده شد و سپس، گروه آزمایش تحت آموزش قرار گرفته و طی ۹ جلسه ۳۰ دقیقه ای از طریق تصاویر، آموزش دریافت کردند. تصاویر مورد استفاده در این پژوهش از سایت های «گتی ایمیجز» و «فلیکر» انتخاب شد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه سواد بصری استفاده شد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکوا) انجام گرفت. با توجه به یافته ها می توان دریافت که میانگین مؤلفه های سواد بصری در پس آزمون گروه آزمایش به نسبت گروه گواه افزایش قابل توجهی داشته و سطح معناداری هر یک در تحلیل کوواریانس کمتر از ۰۵/۰ است که نشان از پیشرفت آن ها در گروه آزمایش است. در نتیجه، می توان گفت که روش توصیف تصاویر دیجیتال بر سواد بصری دانشجویان و مؤلفه هایش تأثیر مثبت و معناداری دارد. افراد باید بتوانند پیام های موجود در تصاویر را درک و پیام های تصویری را ایجاد کنند. بنابراین، باید سعی شود در نظام آموزشی که مبتنی بر شیوه های سنتی است، تغییراتی ایجاد کرد و سواد بصری را به دانشجویان آموزش داد تا بتوانند مفاهیم را درک کنند و یادگیری خود را افزایش دهند.

هدف پژوهش ترسیم ساختار دانشی مطالعات آموزش عالی ایران براساس مقالات در پایگاه استنادی جهان اسلام است و با استفاده از روش تحلیل هم رخدادی واژگان انجام شده است. جامعه ی پژوهش، شامل تمامی مقالات منتشر شده در سه مجله در حوزه آموزش عالی، «مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی و نامه آموزش عالی» و تمام مقالاتی که در عنوان آن ها کلمه آموزش عالی وجود دارد و در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه شده اند، است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای اس پی اس اس، یو سی آی نت، بایب اکسل و ووس ویور استفاده شد. یافته ها نشان داد که کلیدواژه های آموزش عالی، برنامه ریزی درسی و دانشگاه با فراوانی 497، 82 و 57 بیش ترین تکرار را داشته اند. نتایج حاصل از تحلیل خوشه ای نشان داد که ساختار دانشی آموزش عالی ایران از چهارخوشه موضوعی  تشکیل شده است که شامل راهبردهای آموزش عالی، عوامل مؤثر در بهبود آموزش عالی، مدیریت دانش در نظام آموزش عالی و عوامل مؤثر بر آن و نظام آموزش عالی است. داده های به دست آمده از نمودار راهبردی نشان می دهد که برنامه ریزی درسی بین رشته ای، فرهنگ سازمانی، انعطاف پذیری، بومی گزینی، فناوری آموزشی و یادگیری از موضوعات نوظهور می باشند.

برتری سازمان ها نسبت به هم حاصل توانمندی کارکنان آنان است. چنان چه عواملی منفی از قبیل استرس شغلی کارکنان پایین باشد، سلامت روان و تعهد سازمانی کارکنان افزایش می یابد. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی رابطه استرس شغلی با سلامت روان و تعهد سازمانی در کارکنان کتابخانه های عمومی استان ایلام بود. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان کتابخانه های عمومی استان ایلام در سال 1397 بوده که تعداد کل آن ها 123 نفر بود. با توجه به محدود بودن حجم جامعه آماری، تمامی اعضای جامعه و به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های تعهد سازمانی آلن و مایر، سلامت عمومی گلدبرگ و استرس شغلی کوپر و همکاران، استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار لیزرل استفاده شد. با توجه به یافته های پژوهش، بین استرس شغلی و سلامت روان رابطه معنی داری مشاهده نشد اما رابطه بین استرس شغلی و تعهد سازمانی معنی دار بود. با توجه به نتایج پژوهش، مدیران کتابخانه ها باید به اثرات منفی استرس شغلی توجه کنند و برای حفظ تعهد کارکنان به سازمان، سعی در کاهش استرس شغلی آنان نمایند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نگرش های شغلی (اشتیاق شغلی، تعهد سازمانی و رضایت ش غلی) با عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه انجام شده است. پژوهش حاضر کاربردی و از نظر روش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر کرمانشاه (105 نفر) بود که از بین آن ها  83 نفر به عنوان نمونه آمارپژوهش  به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل چهار پرسشنامه استاندارد اشتیاق شغلی، تعهد سازمانی، رضایت شغلی و عملکرد شغلی بود. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش از طریق آمار توصیفی و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه) و با استفاده از نرم افزار SPSS-24 انجام شد. نتایج نشان داد که رابطه مثبت و معنی داری بین اشتیاق شغلی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی با عملکرد شغلی کتابداران وجود دارد. همچنین، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که اشتیاق شغلی (001/0p < ،52/0β=)، رضایت شغلی (001/0p < ،44/0β=) و تعهد سازمانی (001/0p < ،45/0β=)، توان پیش بینی عملکرد شغلی را دارند. در مجموع، نتایج نشان داد که اشتیاق شغلی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی، عوامل مهم اثرگذار بر  عملکرد شغلی کتابداران می باشند.

هدف: ارزش گذاری اقتصادی پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقالات لاتین از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی است. روش پژوهش: در پژوهش حاضر از روش ارزش گذاری مشروط و معیار تمایل به پرداخت استفاده شده، جامعه آماری تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 4145 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول میشل و کارسون، 523 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته بود و از روش های آماری مانند، آمار توصیفی و رگرسیون لجستیک استفاده شد. یافته ها : میانگین تمایل به پرداخت سالیانه دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای استفاده از پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقالات لاتین حدود 248.566 تومان بود که معادل ارزش اقتصادی آن پایگاه ها محسوب شد. هم چنین از بین متغیرهای بررسی شده متغیرهای میزان استفاده از پایگاه های اطلاعاتی لاتین و دانشکده در استفاده سالیانه از پایگاه های اطلاعاتی لاتین تأثیرگذار بودند. نتیجه گیری: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی برای پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقاله های لاتین ارزش اقتصادی قائل اند زیرا در تبادل دانش و افزایش دسترسی به اطلاعات در موضوعات مختلف علمی اهمیت بسیاری دارند.

هدف پژوهش: هدف این پژوهش تعیین رابطه برنامه ریزی راهبردی با کتابداری مبتنی بر شواهد از دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی-توصیفی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه تشکیل می دهند که درمجموع 75 نفر هستند. حجم نمونه با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان 63 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه برنامه ریزی راهبردی و کتابداری مبتنی بر شواهد است. در بخش آمار توصیفی از شاخص های آماری نظیر: میانگین، مد (نما)، انحراف استاندارد، فراوانی و درصد فراوانی و همچنین در بخش تحلیل استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون، با استفاده از ویرایش 22 نرم افزار اس پی اس اس انجام شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد وضعیت برنامه ریزی راهبردی کتابخانه های دانشگاهی و وضعیت کتابداری مبتنی بر شواهد مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه، در سطح نسبتاً ضعیفی است، همچنین در رابطه باهدف اصلی پژوهش نیز مشخص شد که بین برنامه ریزی راهبردی و کتابداری مبتنی بر شواهد رابطه وجود دارد و مقدار این رابطه برابر است با 525/0=r، همچنین از بین مؤلفه های کتابداری مبتنی بر شواهد، برنامه ریزی راهبردی بیشترین رابطه را با ارزیابی نتایج با ضریب همبستگی 536/0 و کم ترین رابطه را با ارزیابی شواهد با ضریب همبستگی 278/0 دارد. نتیجه گیری: کتابخانه های دانشگاهی نسبت به اجرای برنامه ریزی راهبردی و به کارگیری کتابداری مبتنی بر شواهد عملکرد ضعیفی دارند، افزون بر این کتابداری مبتنی بر شواهد با داشتن رویکرد اطلاع جویی و گسترش دانش و برخوردار بودن از چارچوبی دقیق و تنظیم شده در پنج مرحله تدوین سؤال، کسب شواهد، ارزیابی شواهد، به کارگیری شواهد و ارزیابی اثربخشی طرح عملیاتی، ظرفیت بالایی در اجرای فرایند برنامه ریزی راهبردی دارد. پنج مرحله ی ذکرشده در کتابداری مبتنی بر شواهد درواقع بسترهای مناسب و لازم را برای اجرای هرچه بهتر برنامه ریزی راهبردی فراهم می آورد. فرایند برنامه ریزی راهبردی نیز به منظور شناخت مسائل، تعیین اهداف، اتخاذ راهبرد و پیش بینی نتایج به رویکردهایی جهت گردآوری اطلاعات، تجزیه وتحلیل انتقادی و سازمان دهی اطلاعات نیاز پیدا می کند ، بنابراین کتابداری مبتنی بر شواهد با سرمایه دانشی گردآوری شده خود می تواند کانون توجه برنامه ریزی راهبردی قرار گیرد.

هدف: در پژوهش حاضر هدف تعیین وضعیت مهارت های نرم کتابداران دانشگاهی استان کرمانشاه از منظر کتابداران شاغل در این دانشگاه هاست.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کتابداران کتابخانه های دانشگاهی استان کرمانشاه (58 نفر) تشکیل می دهند. این پژوهش به صورت سرشماری انجام شده است و 51  مورد از پرسشنامه های توزیع شده تکمیل و بازگردانده شد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه ساندرز (2019) استفاده گردید. جهت آزمون پایایی پرسش نامه، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، میزان آلفای به دست آمده 81/0 است که نشان دهنده ضریب پایایی مطلوب برای سؤالات پرسش نامه است.یافته ها: با توجه به آزمون فریدمن مهارت های انتخاب شده با یکدیگر دارای تفاوت میانگین هستند. یافته ها نشان داد که 23 مهارت از نظر کتابداران، مورد نیاز تمام فارغ التحصیلان، 21 مهارت مورد نیاز اغلب کتابداران، 3 مهارت مورد نیاز برخی کتابداران و 9 مهارت مورد نیاز مدیران براساس میزان فراوانی در نظر گرفته شد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بالاترین اولویت ها از نظر کتابداران کتابخانه های دانشگاهی، مدیریت منابع انسانی/ پرسنل بوده که جزء مؤلفه های مدیریتی است. این بدان معناست که کتابداران به مهارت نرم مدیران خود اهمیت می دهند و از نظر آنها مهم است که مدیر به بهترین شکل ممکن کتابداران را مدیریت کرده و پرسنل توانمندی را استخدام نماید. مهارت های ارتباط بین فردی، خدمات رسانی به مشتری، مهارت های جستجو (توانایی جستجو در پایگاه های داده، منابع اینترنتی و فهرست ها به طور کارآمد و مؤثر)، ارزیابی و انتخاب منابع اطلاعاتی، کارگروهی، مشاوره خوانندگان، تعامل با جوامع مختلف و آشنایی با اخلاق حرفه ای جزء مهارت های مهم هستند. به عبارتی، تمام فارغ التحصیلان بدون در نظر گرفتن مسیر شغلی آینده خود باید با این مهارت ها آشنایی داشته باشند. همچنین مؤلفه های ارتباطی دارای اهمیت زیادی برای کتابداران هستند. مهارت های نرم به اندازه مهارت های سخت مهم هستند و دانشجویان باید سعی بر یادگیری مهارت های نرم داشته باشند تا موفقیت را برای خود و سازمان به ارمغان بیاورند.

ﻫﺪف: هدف این پژوهش تعیین رابطه مدیریت دانش با نوآوری خدمات در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی انجام گرفته است. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه اسلام، آگروال و اکیدا استفاده، و پس از هنجاریابی در میان نمونه پژوهشی توزیع گردید. جامعه آماری پژوهش، شامل 55 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس انجام گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که بیشترین میانگین مربوط به متغیر نوآوری در خدمات کتابخانه (39/3) و کمترین میانگین مربوط به اشاعه و انتقال دانش (05/3) بود. همچنین بین کسب و خلق دانش، اشاعه و انتقال دانش، و کاربرد و استفاده از دانش با نوآوری در خدمات کتابخانه های دانشگاهی رابطه مثبت معناداری وجود دارد و همچنین بین مدیریت دانش و نوآوری در خدمات کتابخانه های دانشگاهی رابطه مثبت معناداری دیده شد. بین نوآوری در خدمات و ابعاد مدیریت دانش کتابداران مورد مطالعه بر حسب محل خدمت کتابداران تفاوت معنی داری وجود ندارد. اصالت اثر: باتوجه به، مطلوب بودن وضعیت مدیریت دانش و نوآوری در خدمات کتابخانه های دانشگاهی (به جز مؤلفه ی اشاعه و انتقال دانش) ضروری است تا مدیران و مسئولان کتابخانه های دانشگاهی در مؤلفه ی تسهیم دانش، زمینه ی حضور کتابداران را در فعالیت های اجتماعی و جلسات بحث و گفتگو فراهم ساخته و با برنامه ریزی مناسب با ایجاد انگیزه لازم، فرهنگ تسهیم و اشتراک دانش را در بین کتابداران افزایش دهد. مدیران می توانند از طریق برگزاری جلسات طوفان فکری یا جلسات بازنگری پس از اقدام، فضایی آزاد برای ابراز ایده ها و نظرات کتابداران فراهم کنند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه مدیریت دانش با عملکرد شغلی و نوآوری باز کارکنان شرکت برق منطقه ای غرب انجام شده است. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری 220 نفر از کارکنان رسمی شاغل در شرکت منطقه ای غرب در شهر کرمانشاه بود. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه استفاده شده است. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل تی دو نمونه ای مستقل و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده گویای آن است که: 1. مدیریت دانش بر عملکرد شغلی و مؤلفه های آن (عملکرد رفتاری و عملکرد زمینه ای) و بر نوآوری باز و مؤلفه های آن (اکتشاف و بهره برداری) تأثیر مثبت و معناداری دارد. بین مدیریت دانش با عملکرد شغلی و نوآوری باز کارکنان شرکت برق منطقه ای غرب به تفکیک جنسیت تفاوت وجود ندارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش می تواند مدیران را در طراحی برنامه های مدیریت دانش به منظور دستیابی به عملکرد شغلی بهتر، نوآوری باز بیشتر و برخورداری از مزیت رقابتی پایدار و توسعه پایدار یاری دهد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تاب آوری و فرسودگی شغلی در کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری تمام شامل کلیه کتابداران کتابخانه-های دانشگاه های دولتی شهر کرمانشاه که دارای مدرک دانشگاهی در حوزه تحصیلی علم اطلاعات و دانش شناسی هستند. جامعه پژوهش شامل 43 کتابدار است. برای گرد آوری داده های پژوهش از پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش (1981) و مقیاس تاب آوری کونور و دیوید سون (2003) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون صورت گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تاب آوری و فرسودگی شغلی رابطه ی قوی دارند. تاب آوری در گروه زنان و مردان تفاوتی نداشت. همچنین تفاوت فرسودگی شغلی زنان و مردان نیز معنی دار نبود. از سوی دیگر نوع استخدام با میزان تاب آوری و نیز فرسودگی شغلی رابطه دارد. فرسودگی شغلی افرادی که به صورت قراردادی استخدام شده بودند بالاتر از افراد رسمی بود. با توجه به جدول تحلیل واریانس، بین هیچکدام از گروههای شغلی از نظر تاب آوری تفاوت معنی داری وجود ندارد. جدول ماتریس همبستگی خرده مقیاس ها و نمره کل مقیاس های فرسودگی شغلی و تاب آوری در جامعه مورد مطالعه نشان داد، رابطه تاب آوری و فرسودگی شغلی 926/0 است و در سطح01/0 P< پذیرفته می شود. ارزش/اصالت: پژوهش های صورت گرفته در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی اغلب به بررسی ویژگی های جمعیت شناختی و فرسودگی شغلی در میان کتابدران پرداخته است. پژوهش حاضر را می توان نخستین پژوهشی قلمداد کرد که علاوه بر فرسودگی شغلی، متغیر تاب آوری را نیز در بررسی میان کتابداران مدنظر قرار داده است.