اصغر محمدی

اصغر محمدی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران
پست الکترونیکی: asmohamadi@dehaghan.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۲ مورد.
۱.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکل گیری روابط دختر و پسر قبل از ازدواج (مطالعه موردی : جوانان 15 تا 30 سال شهرستان پاسارگاد استان فارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 379 تعداد دانلود : 585
هدف: این پژوهش با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکل گیری ارتباط دختران و پسران پیش از ازدواج در شهرستان پاسارگاد انجام شده است. روش: روش پژوهش، توصیفی پیمایشی و جامعه آماری 9900 نفر شامل جوانان 15 تا 30 سال شهرستان پاسارگاد می باشد. حجم نمونه برآمده از فرمول کوکران، 371 نفر و شیوه نمونه گیری از نوع نمونه گیری اتفاقی است به این صورت که نگارنده با تقسیم شهرستان مذکور به 4 منطقه و محله اصلی (یا خوشه ) به هرکدام از این محلات رفته و افراد را به صورت اتفاقی ، به عنوان پاسخگو و به صورت داوطلبانه انتخاب نموده اند. ابزار پژوهش پرسشنامه خودساخته که اعتبار آن از نوع صوری بوده و متغیرها با استفاده از نظرات استاد درس و کارشناسان آمار تعیین گردیده اند. جهت سنجش پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شده که نتیجه آن 9/0 به دست آمده است. یافته ها: نتایج تحلیل چند متغیره (رگرسیون گام به گام) نشان داد که گرایش دوستان به دوستی با جنس مخالف دارای بیشترین اثرات بوده و توانسته است 30/0 از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کند. در تحلیل استنباطی بین تمامی متغیرهای مستقل مورد مطالعه، رابطه معناداری وجود دارد.
۲.

بررسی مقایسه ای آرا و اندیشه های استاد مرتضی مطهری و هربرت اسپنسر در باب تکامل اجتماعی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: تکامل تکامل اجتماعی هربرت اسپنسر استاد مطهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 992 تعداد دانلود : 894
هدف اصلی این پژوهش، مقایسه ای میان تکامل اجتماعی با تفسیر و بیان استاد مطهری و دیدگاه هربرت اسپنسر است. روش مورد استفاده در این مطالعه، توصیفی-تطبیقی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات، اسناد، مدارک، کتاب ها و مقالات معتبر و با روش کتابخانه ای بوده است. مطابق با نتایج این پژوهش، گرچه رویکرد تکاملی اسپنسر با نگاه استاد مطهری به مفهوم تکامل، متفاوت است، هر دو با دو نگاه متفاوت به این مفهوم پرداخته اند؛ یکی با نگاه دینی متأثر از آموزه های دینی اسلام و برخی از اندیشمندان اجتماعی و دینی همچون علامه طباطبایی ره و دیگری با رویکرد جامعه شناختی و تحت تأثیر اندیشه های داروین و لامارک به این موضوع پرداخته است؛ برای نمونه هر دو در تعریف تکامل اجتماعی که به معنای تنوع و تقسیم کار بیشتر است و همچنین اعتقادنداشتن به تکامل تک خطی با هم اشتراک دارند؛ اما از دیدگاه استاد مطهری تکامل اجتماعی از راه وفاق ها و سازگاری های جمعی پدید می آید، نه از راه تفاوت ها و تضادها؛ ولی اسپنسر تکامل جامعه را نتیجه جنگ های سیاسی و منطقه ای می داند.
۳.

بررسی ارتباط بین سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ فرهنگی با سازگاری اجتماعی (نمونه: ساکنین مجتمع های مسکونی شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازگاری اجتماعی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی مجتمع های مسکونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 799 تعداد دانلود : 125
تغییر ساختار کاربری فضایی شهرها موجب تشدید مسائل اجتماعی از جمله، کاهش سازگاری اجتماعی درمیان ساکنین مجتمع های مسکونی شهری شده است. در سال های اخیر توجه به ابعاد پایداری محیطی و کیفیت زندگی و اجتماعات سالم، باعث توجه بیشتر به ابعاد کیفیتی در محیط های شهری و سکونتی شده است که با توجه به آن، یکی از عوامل افزایش کیفیت زندگی در محیط زندگی افراد، سازگاری اجتماعی می باشد . هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با سازگاری اجتماعی در میان ساکنین مجتمع های مسکونی شهر اصفهان در سال 1398 است که با ترکیبی ازنظریه های جامعه شناختی و روان شناختی مورد مطالعه قرار گرفت.با توجه به اینکه سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی از جمله متغیرهایی هستندکه می توانند بر میزان سازگاری افراد تأثیرگذار باشند، لذا در پژوهش حاضر، کوشش می شود تا به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که آیا سرمایه اجتماعی و ابعاد آن و همچنین سرمایه فرهنگی با میزان سازگاری اجتماعی ساکنین مجتمع های مسکونی در شهر اصفهان رابطه دارد؟ پژوهش حاضر به روش پیمایشی و مصاحبه مشارکتی انجام شد و داده ها با ابزار پرسشنامه با پایایی و روایی مناسب، با شیوه نمونه گیری خوشه ای و تصادفی طبقه ای چندمرحله ای جمع آوری گردید .جامعه آماری این پژوهش را کلیه افراد و خانوارهای ساکن مجتمع های مسکونی شهر اصفهان تشکیل داده اند که حدود 1155800 نفرمی باشند و تعداد385 نفراز ساکنین، طبق فرمول کوکران بعنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون به کمک نرم افزارSPSS وAMOS استفاده شد.براساس نتایج تحقیق،، بین سرمایه فرهنگی و سازگاری اجتماعی ساکنین، رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. همچنین بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (اعتماد اجتماعی، اتصال به شبکه های اجتماعی و هنجارگرایی) با سازگاری اجتماعی ساکنین،رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.
۴.

بررسی چگونگی شکل گیری فضاهای بی دفاع شهری (استان اصفهان)

کلید واژه ها: فضای شهری حکمرانی طراحی محیطی و کالبدی فضای با دفاع فضای بی دفاع مکان و نامکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 301 تعداد دانلود : 319
تاریخ اجتماعی و سیاسی شهر تاریخ دفاع از امنیت شهر یا اجتماع شهری است؛ که این امنیت علاوه بر فضا، اجتماع انسانی را نیز در بر می گیرد و انسان در این گود و در همه زمینه ها من جمله زندگی شهری به دنبال معنا و ارتباط بوده که اگر این معنا و چگونگی ارتباط برایش نمود نداشته باشد احساس ناامنی نموده و فضای شهر را ناامن و یا به نوعی بی دفاع احساس می کند؛ و اشکال بیگانگی در او نمود می یابد. به ویژه بیگانگی فضایی، بیگانگی جمعی و درنهایت بیگانگی از شهر. بیگانگی شهری و اشکال آن تحت تأثیر ویژگی های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و سیاسی شهرهای سرمایه داری و انواع حکمرانی ابزارهای به کارگیری در توسعه و تغییر و تحول در ریخت شناسی و فضای شهر و همچنین چگونگی ارتباط که نبض زندگی شهری را رقم می زند و نیز تأثیر پاراف آموزش تحت عنوان سرمایه اجتماعی، نمود می یابد. به نظر می رسد که عدم توجه به مؤلفه های مطرح شده، براساس فضاهای قابل دفاع و کارکرد برخی فضاهای قابل دفاع به فضاهای غیرقابل دفاع (تبدیل مکان ها به نامگان) جزء عوامل اصلی شکل گیری فضاهای بی دفاع در شهرهاست. در این پژوهش با روش تحقیق اسنادی، به دنبال این سؤال هستیم که آیا فضای و مکان های ناامن در جامعه ایران نمود دارد و اگر وجود داشته سیر آن چگونه بوده و به دنبال چه عواملی شکل گرفته است. سپس به بررسی معیارهای تدوین شده و برگرفته از نظریه ها و مقاله ها و کتبی که به نوعی مرتبط با موضوع مذکور بوده اند، پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی، ابزار جمع آوری اطلاعات بر اساس اسناد و مدارک و غیره، جامعه موردمطالعه فضای بی دفاع استان اصفهان می باشد. نتایج و یافته های پژوهش برآمده از اسناد و مدارک و جمع آوری داده ها از منابع مختلف نشان می دهد، فضاهایی جزء ناامن ترین فضاها مطرح شده اند که با پهنه های نهایی مسائل جامعه هم پوشانی دارند.
۵.

بررسی رابطۀ توانمندسازی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندان حاشیه نشین محلۀ همت آباد اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانمندسازی کیفیت زندگی تحصیلات درآمد همت آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 185 تعداد دانلود : 70
در چندین دهه اخیر، توسعه شهرنشینی با خود معضلاتی را به همراه داشته که حاشیه نشینی یکی از این مسائل اجتماعی بوده است. مسئله اصلی در بین حاشیه نشینان، پایین بودن سطح کیفیت زندگی آنان است؛ به همین دلیل نظریه پردازان حوزه شهری معتقدند با توانمندسازی ساکنان محلی در محلات حاشیه نشین شهری می توان کیفیت زندگی آنان را بالا برد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین توانمندسازی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندان محله همت آباد اصفهان است که برای رسیدن به اهداف پژوهش از نظریه فیترمن استفاده شده است. پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کمّی از نوع راهبرد پیمایش (توصیفی- همبستگی) بوده است. جامعه آماری 15488 نفر از شهروندان محله همت آباد بوده اند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای 371 نفری از آن ها مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده که اعتبار آن از طریق صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ-کیفیت زندگی (90/0)، احساس شایستگی (90/0)، احساس مؤثربودن (72/0)، معناداربودن (86/0)، حق تعیین سرنوشت (70/0)- به دست آمده است. همچنین برای تحلیل داده های پژوهش از نرم افزار Spss24 استفاده و برای تجزیه وتحلیل یافته ها از آماره های توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که میزان کیفیت زندگی ساکنان محله همت آباد از متوسط میانگین پایین تر بوده است. نتایج حاصل از فرضیات پژوهش بیان می کند که بین توانمندسازی و کیفیت زندگی (68/0) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین بین تحصیلات، درآمد و کیفیت زندگی تفاوت معنی داری مشاهده شد. نتایج به دست آمده از مدل رگرسیونی پژوهش نشان داد که متغیر توانمندسازی با بتای β=64 توانسته است 38 درصد از واریانس متغیر کیفیت زندگی را تبیین کند.
۶.

واکاوی خشکی زاینده رود و پیامدهای اقتصادی- سیاسی آن بر جامعۀ کشاورزان شرق اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشکسالی بحران آب پیامد اقتصادی سرمایه سیاسی شرق اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 395
خشکسالی و تأثیرات اقلیمی، کم آبی را به بحران اساسی در پایداریِ حیات اقتصادی و سیاسی بسیاری از روستاها در مناطق خشک و نیمه خشک تبدیل نموده است. درحال حاضر خشک شدن رودخانه زاینده رود از مهم ترین چالش های اصفهان است؛ که علاوه بر تنش های اجتماعی سبب بروز بسیاری از تأثیرات سیاسی و اقتصادی نیز شده است و شعاع تأثیرات آن در شرق اصفهان بیش از سایر مناطق بوده است. از این رو پژوهش کاربردی حاضر با هدف واکاوی خشکی زاینده رود و پیامدهای اقتصادی- سیاسی آن برجامعه کشاورزان شرق اصفهان با روش پیمایش انجام شد. جامعه آماری پژوهش سرپرستان خانوار کشاورز شرق اصفهان بودند(41000 =N)؛ که بر اساس فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی از نوع خوشه ای تعداد (380) نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع آوری داده ها از طریق پرسش نامه محقق ساخته شده و تجزیه و تحلیل اطلاعات با روش تحلیل عاملیِ تأییدی و با استفاده از نرم افزار amos و Lisrel صورت گرفت. یافته هایِ تحقیق وجود تبعات اقتصادی- سیاسی خشک شدن رودخانه زاینده رود را بر جامعه کشاورزان شرق اصفهان تأیید نمودند. و نتایج آزمون فرید من نشان داد که از بین شش عاملِ در نظرگرفته شده، عاملِ قیمت املاک و مستغلات، در بالاترین رتبه(45/4) و عاملِ امنیت اقتصادی در پایین ترین رتبه (57/2) قرار دارد. در نهایت نتایج حاکی از آن است که ضریبِ إستاندارد و مقدار T محاسبه شده تبعات اقتصادی و سیاسی خشکی رودخانه زاینده رود در عامل هایی همچون قیمت املاک و مستغلات(71/.)، امنیت اقتصادی(87/.) و سرمایه سیاسی(61/.)، کاهش چشم گیری در بین جامعه کشاورزان شرق اصفهان داشته، درعامل وابستگیِ کشاورزان به دولت (59/.)، افزایش و در عامل هایی همچون شیوه زیست مادی(73/.) و وضعیت اقتصادی(75/.) مردم نیز تغییرات واضح و آشکاری داشته است.
۷.

بررسی رابطه سبک زندگی و حمایت اجتماعی با هویت مادری زنان (مورد مطالعه: زنان شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت مادری سبک زندگی حمایت اجتماعی اولویت مادری اهمیت مادری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 368 تعداد دانلود : 40
بررسی تاریخ ایران نشان می دهد موضوع مادری و این که تا چه اندازه می تواند بر جایگاه اجتماعی زن و موقعیت او تأثیرگذار باشد چندان مطرح نبوده و تحقیقات عمیق و روشمندی پیرامون آن صورت نگرفته است.هویت مادری موضوعی مغفول که ابعاد آن ناشناخته است. وضعیت و چگونگی هویت مادری منوط به شناخت عناصر و شرایط هویت ساز است از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک زندگی و حمایت اجتماعی با هویت مادری در بین زنان شهر اصفهان انجام شده است. پژوهش حاضر، کمی و بصورت توصیفی-همبستگی از نوع پیمایشی انجام شده است. حجم نمونه برابر 667 نفر تعیین و با استفاده از نمونه گیری سهمیه ای، سهم جمعیتی هر منطقه از شهر اصفهان مشخص و زنان متأهل در هر منطقه به صورت تصادفی انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته با اعتبار صوری و پایایی تایید شده، استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد هویت مادری زنان در سطح متوسط به بالا(میانگین 6/3 از 5) است. سبک زندگی اکثر زنان نیمه سنتی/مدرن است. نتایج مدل ساختاری حاکی از آن است که سبک زندگی و حمایت اجتماعی می تواند 34درصد تغییرات هویت مادری را پیش بینی کند. تحصیلات بطور غیرمستقیم با هویت مادری ارتباط داشته و متغیر سن با هویت مادری رابطه معنی داری ندارد. اگرچه هویت مادری در بین زنان امری انتخابی محسوب می شود اما می توان گفت علیرغم استقلال هویتی زنان، هنوز هویت دیگری، یعنی فرزند بعنوان عنصری هویت ساز برای زنان محسوب می شود.
۸.

تحلیل جامعه شناسی هویت و کاربران در شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام (مورد مطالعه: دانش آموزان سوم دبیرستان شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت امنیت کاربران شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 378 تعداد دانلود : 396
پژوهش حاضر در پی آن است تا به توصیف و تفسیر کنش ها و اعمال مشارکت کنندگان (دانش آموزان سوم دبیرستان شهر شیراز) در پدیده هویت و امنیت کاربران در شبکه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بپردازد و تجربه زیسته از ورود به  شبکه های اجتماعی  را کشف و توصیف کند. پیچیدگی و چند وجهی بودن پدیده تحت مطالعه از یک سو و زمینه مند بودن در بافت فرهنگی از سوی دیگر، به اتخاذ رهیافت کیفی و استراتژی پدیدارشناختی و نظریه زمینه ای منجر شد. برای این منظور سعی شد داده های پژوهش با ابزار مختلفی چون مصاحبه های عمیق  و نیمه ساختمند، مشاهده های میدانی و مشارکتی، گفتگوهای غیر رسمی و استفاده از اسناد و گزارش ها جمع آوری شود. جامعه آماری پژوهش شامل 15دانش آموز دختر و 18دانش آموز پسر منطقه یک شیراز که محقق پس ازآنکه به اشباع نظری رسید مصاحبه را متوقف نمود نمونه مصاحبه شامل کسانی که حداقل   یک ماه در شبکه های مجازی تلگرام و اینستاگرام عضو بودند . در این پژوهش از ترکیب دو روش کیفی پدیدارشناسی و نظریه زمینه ای و دو روش نمونه گیری هدفمند و نظری استفاده شد. از بررسی متون مربوط به داده های جمع آوری شده از مصاحبه با کاربران فضای مجازی مفاهیم بازاندیشی خود و رشد تفکر بازاندیشانه، تعاملات و ارتباطات در تلگرام و اینستاگرام، تجربه از جا کندگی زمان و مکان، تجربه اضطراب و اعتماد، تجربه آزادی، استقلال فردی و قدرتمندی ایده ال گرایی تحول ارتباطی کنترل گرایی و عدم امنیت استخراج گردید. مفهوم اصلی و نهایی قوت کارگردانی که بیانگرنقش آفرینی و قدرت عمل کاربردر فضای مجازی نسبت به دنیای واقعی است وکاربر در آن واحد می تواند نقش ها و عملکردهای متنوع و گاه متضادی را تجربه نماید که این ناشی از قدرت کارگردانی کاربر در شبکه اجتماعی است.
۹.

تبیین جامعه شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی بر سازگاری اجتماعی نمونه: ساکنان مجتمع های مسکونی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی سازگاری اجتماعی اعتماد اجتماعی اتصال به شبکه ها مجتمع مسکونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 436 تعداد دانلود : 979
تغییر ساختار کاربری فضایی شهرها موجب تشدید مسائل اجتماعی ازجمله کاهش سازگاری اجتماعی میان ساکنان مجتمع های مسکونی شهری شده است؛ بنابراین، هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بر سازگاری اجتماعی بین ساکنان مجتمع های مسکونی مناطق شهر اصفهان در سال 1398 با ترکیبی از نظریه های جامعه شناختی و روان شناختی است. جامعه آماری این پژوهش، همه افراد و خانوارهای ساکن مجتمع های مسکونی شهر اصفهان اند که تعداد 385 نفر از ساکنان، طبق فرمول کوکران به منزله نمونه با شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و داده ها با ابزار پرسش نامه با پایایی و روایی مناسب جمع آوری شدند. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و درصد) و آمار استنباطی (تحلیل عاملی تأییدی و روش مدل سازی معادلات ساختاری) با نرم افزار SPSS وAMOS  استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (اعتماد اجتماعی، اتصال به شبکه های اجتماعی و هنجارگرایی) بر میزان سازگاری اجتماعی ساکنان تأثیر داشته است.
۱۰.

بررسی تأثیر موانع اجتماعی و فرهنگی بر توسعه صنعت در شهرهای کوچک و متوسط استان لرستان؛ با تأکید بر صنایع کوچک و تبدیلی در 1400(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 896 تعداد دانلود : 213
هدف این پژوهش بررسی میزان تأثیر بر توسعه صنایع کوچک و تبدیلی در شهرهای کوچک و متوسط استان لرستان است که با روش پیمایش انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز با پرسشنامه و با انتخاب نمونه ای به تعداد 483 نفر از جمعیت 12022 نفری و با تکنیک نمونه گیری چند مرحله ای (به ترتیب: طبقه ای، سهمیه ای و تصادفی) جمع آوری شده اند و برای صورت بندی چارچوب نظری پژوهش از نظریه های جامعه شناسانی مانند روزنشتاین، اورت.اس.لی، مک کله لند، و... استفاده شده است. پایایی کل پرسشنامه این پژوهش 7/. به دست آمده است و فرضیه ها با رگرسیون چند متغیره آزمون شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهند به ترتیب متغیرهای مهاجرفرستی به میزان 537/0-، وجود اختلافات قومی به میزان 329/0-، سنت های ناکارآمد به میزان 151/0- و کمبود انگیزه پیشرفت به میزان 087/0- بر توسعه صنعت تأثیر منفی دارند. هم چنین متغیر مهاجرفرستی بیشترین تأثیر و متغیر کمبود انگیزه پیشرفت، کمترین تأثیر را بر توسعه صنعت نشان داده اند و در وزن های رگرسیونی، کاهش سرمایه اجتماعی تأثیری بر متغیر وابسته نداشته است. در مجموع، فرضیه های تحقیق تأیید شده اند و بنا بر نتایج، موانع اجتماعی و فرهنگی بر توسعه صنایع کوچک و تبدیلی در شهرهای کوچک و متوسط استان لرستان تأثیر منفی گذاشته اند.      
۱۱.

واکاوی تساویِ مفهومیِ ایمان با معرفت و تصدیق در آراء متکلّمان مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 628 تعداد دانلود : 577
ریشه «أمن» یکی از محوری ترین و اساسی ترین مفاهیم قرآنی و مسائل اعتقادی است. تفسیرهای متکثر و متعارض ایمان از نظر متکلمان اسلامی موجب شده تا برخی، دیگران را به کُفر – نقطه مقابلِ ایمان- متّهم کنند. اینکه ایمان را امری معرفتی شناختی بدانیم در دو حوزه معنایی به کار می رود: اول اینکه دست یابی به ایمان از طریق عقل و استدلال های عقلی حاصل می شود؛ دوم اینکه اساساً ماهیّت ایمان از جنس معرفت و شناخت است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته، هیچ یک از این دو دیدگاه را قریب به صواب ندانسته و در صدد تبیین این مسئله است که ایمان می تواند بدون استدلال عقلی و معرفتی (به عنوان جزء ایمان) حاصل آید. برای اثباتِ این مدّعا ابتدا به بررسی اجمالیِ تلقّی متکلمان از ایمان پرداخته شده، تا نشان داده شود که صرفاً از سنخ معرفت نبودن ایمان و نیز عدم لزوم حصول آن از طریق استدلال عقلی ، نظریه ای است که در میان متکلمان اسلامی ریشه دارد و به نظر می رسد استدلال های این گروه قابل دفاع تر از گروه رقیب باشد. سپس با نگاهی مختصر به برخی از آیات، شواهدی بر اینکه ایمان از دیدگاه قرآن امری است مربوط به ساحت احساسی-عاطفیِ آدمی، آورده شده است.
۱۲.

بررسی جامعه شناختی خاص گرایی فرهنگی در بین شهروندان همدانی و ارائه مدل نظری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ خاص گرایی فرهنگی عام گرایی فرهنگی جهانی شدن قومیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 311 تعداد دانلود : 86
فرهنگ، عامل تمایز انسان با سایر موجودات و نیز تمایز جوامع و گروه های انسانی است و می توان از فرهنگ و هویت فرهنگی خاص سخن گفت که عوامل مختلفی نیز در آن دخیل اند. مهاجرپذیری شهر همدان از استان های همجوار و شهرستان ها با قومیت و فرهنگ های گوناگون، سبب تنوع فرهنگی و تحت تأثیر دو جریان خاص گرایی و عام گرایی فرهنگی است. این پژوهش با هدف بررسی جامعه شناختی خاص گرایی فرهنگی در بین شهروندان همدانی انجام و چارچوب نظری پژوهش با رویکرد تلفیقی مبتنی بر نظام فرهنگی و متغیرهای الگویی پارسونز و ساختاربندی و رویکرد دیالکتیکی گیدنز بوده و نیز از دیدگاه های مرتبط با متغیرهای مختلف بهره گرفته است. تحقیق با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه با نمونه ای به حجم 500 نفر که با روش خوشه ای چندمرحله ای و نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند، انجام و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری SPSS و PLS استفاده شده است. نتایج میانگین خاص گرایی فرهنگی درمیان شهروندان همدانی را 74/2 و نزدیک به متوسط 3، نشان می دهد. هم چنین خاص گرایی جوانان کمتر از سنین بالاتر، خاص گرایی مردان بیش از زنان و خاص گرایی شهروندان بومی بیش از مهاجران است. میزان خاص گرایی فرهنگی شهروندان با سطوح مختلف تحصیلات و در قومیت های مختلف متفاوت است. براساس تحلیل معادلات ساختاری، فرضیه های تحقیق تأیید و حکایت از تأثیر معنادار جهانی شدن، سنت گرایی، دین داری، فضای مجازی، مهاجرت، تحصیلات، اعتماد اجتماعی، احساس محرومیت نسبی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و قومیت بر خاص گرایی فرهنگی شهروندان همدانی دارد. درمجموع نیز متغیرهای مستقل 65% واریانس متغیر وابسته، یعنی خاص گرایی فرهنگی را توضیح می دهند.
۱۳.

بررسی و تحلیل دلایل کم میلی زنان به فرزندآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خانواده زنان تک فرزندی بی فرزندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 754 تعداد دانلود : 910
در سالیان اخیر میزان فرزندآوری زنان به تدریج رو به کاستی نهاده و حتی تشکیل زندگی بدون فرزند نیز رواج پیدا کرده است. این موضوع یک مسئله حیاتی برای آینده جمعیت کشور و تأمین نیروی فعال خواهد بود و چنانچه به طور جدی برای آن چاره اندیشی نشود، جمعیت فعال کشور در آینده از یک طرف و سالخوردگی جمعیت از طرف دیگر، چالش هایی جدی برای کشور رقم خواهند زد. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل دلایل کم میلی زنان به فرزندآوری انجام شد. پژوهش حاضر از نظر روش، کیفی- نظریه مبنایی و از نظر هدف، کاربردی است. مشارکت کنندگان در پژوهش 11 نفر از زنان متأهل بودند که با ملاحظه برخی معیارها و با روش نمونه گیری هدفمند و رویکرد نظری انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته ای بود که با تحلیل متون مصاحبه ها با کدگذاری سه گانه باز، محوری و انتخابی صورت گرفت. برای سنجش روایی داده ها از دیدگاه مشارکت کنندگان و خبرگان بیرون از پژوهش و برای سنجش پایایی از کدگذاری مجدد به کمک کدگذار همکار استفاده شد که ضریب پایایی 80/0 حاصل شد. یافته ها نشان داد در دیدگاه مشارکت کنندگان 10 مضمون محوری در مورد بی فرزندی یا کم میلی به فرزندآوری در زنان متأهل وجود دارد که عبارتند از: چالش های اقتصادی، ناکارآمدی خانواده پرجمعیت، مدیریت بدن، تحمل دوگانه، قسمت و تقدیر، اضطرار و هراس، ناباروری ناخواسته و لاعلاج، توافق مشروط، گذشته خود و دیگری و فشار اجتماعی. در نهایت نیز مدل پارادایمی کم میلی به فرزندآوری در زنان ارائه شد.
۱۴.

واکاوی تجارب زیسته ی زنان سرپرست خانوار در مواجهه با رفتارهای پر خطر: مطالعه ی زنان سرپرست خانوار شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدیدارشناسی رفتارهای پرخطر زنان سرپرست خانوار سرمایه ی اجتماعی دین داری جامعه پذیری بیگانگی اجتماعی اثرات رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 403 تعداد دانلود : 24
مطالعه ی حاضر باهدف واکاوی تجربه ی زنان سرپرست خانوار در مواجه با رفتارهای پرخطر انجام شده است. پژوهش حاضر کیفی و از نوع پدیدارشناسی است و جامعه ی هدف، شامل زنان سرپرست خانوار شهر کرمان است که رفتارهای پرخطر داشتند. از این تعداد 28 نفر مشارکت کننده با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند؛ به این صورت که نمونه گیری تا زمانی که محققان به اشباع نظری دست یافتند ادامه داشته است؛ ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته است. در تحقیق حاضر، برای احراز پایایی و روایی، از روش های پولکینگ هورن بهره گرفته شده است. یافته های به دست آمده حاکی از آن است که عواملی چون جامعه پذیری نامناسب خانوادگی، سرمایه ی اجتماعی پایین، دین داری پایین، وضعیت بد مالی، اثرات بد رسانه ای و احساس تنهایی ناشی از شکست در گرایش زنان سرپرست خانوار به رفتارهای پرخطر مؤثر بوده است؛ همچنین تجربیات زیسته ی زنان در زمانی که رفتارهای پرخطر داشته اند، نشان دهنده ی اعتماد اجتماعی پایین، مشارکت اجتماعی نداشتن و بیگانگی اجتماعی در میان زنان بوده است . از راهکارهای پیشنهادی افراد موردمطالعه برای برون رفت از شرایط رفتارهای پرخطر می توان به حمایت اجتماعی و توانمندسازی اجتماعی زنان اشاره کرد.
۱۵.

بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به شرکت در برنامه های قرآنی (مورد مطالعه: شهروندان 15 سال به بالای شهر خلخال)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 736 تعداد دانلود : 95
این پژوهش با هدف بررسی عوامل مرتبط با گرایش به شرکت در برنامه های قرآنی در بین شهروندان 15 سال به بالای شهر خلخال انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری پژوهش، شامل تمام 23 هزار نفر از شهروندان 15 سال به بالای شهر خلخال بودند که از بین آنها با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 378 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه ها به روش خوشه ای بین پاسخگویان توزیع شد. یافته های پژوهش نشان داد که گرایش افراد به مشارکت در برنامه های قرآنی در شهر خلخال متوسط به پایین است؛ بین متغیرهای مستقل (جذابیت برنامه های قرآنی، دین داری، سرمایه فرهنگی، انتظارات افراد، مشارکت اجتماعی، سن، جنسیت، تأهل و سطح تحصیلات) با گرایش به مشارکت در برنامه های قرآنی رابطه معناداری وجود دارد؛ اما رابطه استفاده از رسانه های نوظهور (ماهواره و شبکه های اجتماعی) با گرایش به مشارکت در برنامه های قرآنی تأیید نشد. همچنین با محاسبه آثار مستقیم و غیرمستقیم متغیرها در تحلیل مسیر معلوم شد که مدل تجربی پژوهش، 76 درصد از واریانس متغیر گرایش به مشارکت در برنامه های قرآنی را تبیین می کند.
۱۶.

پدیدارشناسی تجارب رفتاری و احساسی گرایش به مصرف الکل در زنان شهر اصفهان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: زنان مشروبات الکلی تجربه رفتاری تجربه احساسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 795 تعداد دانلود : 913
زمینه و هدف: مصرف مشروبات الکلی یکی از پدیده های نوظهور اجتماعی است. دراین بین آسیب پذیرترین گروه، زنان جوان هستند که به دلیل بحران های روانی ناشی از مشکلات اجتماعی، بیش از سایرین به مصرف الکل گرایش دارند. هدف از تحقیق حاضر پدیدارشناسی تجارب رفتاری و احساسی گرایش به مصرف الکل در زنان شهر اصفهان بود. مواد و روش ها: روش تحقیق کیفی پدیدارشناسی با رویکرد کلایزی استفاده شده است، جامعه آماری این پژوهش، زنان مصرف کننده مشروبات الکلی در شهر اصفهان هستند که ۳۰ نفر به روش نمونه گیری هدفمند، از نوع گلوله برفی با معیار اشباع نظری به عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با مصاحبه های نیمه ساختاریافته به مدت ۴۰-۳۰ دقیقه انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد زنان به پیشنهاد همسر و دوستان و اعضای خانواده شروع به مصرف الکل نموده و به دودسته احساسات منفی (احساس غم، یکنواخت بودن زندگی وعدم هیجان) احساسات مثبت (حس خنده و خوشحالی، جذابیت و در دسترس بودن مشروب) اشاره کرده اند که سبب گرایش آن ها به مصرف الکل شده است. نتیجه گیری: به نظر می رسد که تجارب زنان پس از مصرف مشروب الکل شامل دو مقوله، احساسی (احساس باخت و عقب افتادن از مسیر زندگی، احساس پشیمانی و پوچی) و رفتاری (عربده کشی، عدم تعادل، هرزه گویی، از دست دادن هوشیاری، خشونت) می باشد.
۱۷.

رهیافتی اجتماعی به پدیده قمه زنی (مورد مطالعه شهرستان خمینی شهر)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی گروه مرجع تعصبات قومی سطح سواد گروه همسالان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 571 تعداد دانلود : 343
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی گرایش به قمه زنی که نه تنها مورد اعتراض بسیاری از صاحب نظران دینی و اجتماعی بوده بلکه در موارد قابل توجهی آسیب های مختلف اجتماعی و فرهنگی از قبیل دین گریزی، اضطراب و خشونت، تخریب چهره شیعیان در بین سایر مذاهب و... را به دنبال دارد، انجام شده است. جامعه آماری، از قمه زنان ساکن در خمینی شهر هستند که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 260 نفر و به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. پرسش نامه محقق ساخته و روایی ازسوی متخصصان تأیید و پایایی با میانگین آلفای کرونباخ 915/0 تأیید شد. در بررسی متغیرها از آمار توصیفی و در بررسی ارتباط بین متغیرها از آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t) استفاده شد. نتایج آزمون: بین فقدان شناخت از تعالیم دینی، وجود برخی از گروه های مرجع، تعصب به سنت های خانوادگی، سطح سواد، ارتباط با گروه همسالان و داشتن انگیزه های معنوی و گرایش به قمه زنی رابطه معناداری وجود دارد. بین پایگاه اقتصادی و اجتماعی با گرایش به قمه زنی ارتباط معنادار تأیید نگردید.
۱۸.

نظام نمادین یاوردهی در فرهنگ روستاهای استان گیلان با تاکید بر موزه میراث روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خرده فرهنگ یاوردهی گیلان سرمایه اجتماعی موزه میراث روستایی گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 467 تعداد دانلود : 899
یاوردهی یا همیاری جزء خرده فرهنگ های کشور بوده و چون در حیطه مقوله فرهنگ جای می گیرد از اهمیت به سزایی برخوردار است. این فرهنگ در مناطق روستایی بیشر به چشم می خورد. از آنجا که هنوز در بسیاری از روستاهای کشور این نظام نمادین وجود دارد لذا بررسی دقیق آن راهگشای تقویت این خرده فرهنگ است. موزه میراث روستایی استان گیلان یکی از موزه های طبیعی است که مثال آشکاری از سنن محلی و روستایی در این منطقه است. روش تحقیق این پژوهش، کیفی بوده و در این خصوص از روش اتنوگرافی[1] با رویکرد جامعه شناسی استفاده شده است. تکنیک جمع آوری اطلاعات نیز، مصاحبه، یادداشت برداری و مشاهده (تحقیق میدانی) بوده است. در این زمینه، جمعیت مورد بررسی در استان گیلان شامل کشاورزان 11 روستا بوده است. بر این اساس، نمونه های انتخاب شده، بدین گونه اند: 24 نفر از روستاییان شرکت کننده در مصاحبه، از استان گیلان گزینش شدند.  به تعبیری از نمونه گیری هدفمند استفاده شده است؛ که نتایج حاصله با نگرش به یافته ها در  استان  گیلان بدین قرار است، پیامدهای همیاری با شاخص های سرمایه اجتماعی، همچون مشارکت، احساس تعهد و دوستی و رفاقت، مبنی بر وجود سرمایه اجتماعی به عنوان یک دارایی ارزشمند در روستاهای دارای خرده فرهنگ مذکور، مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نتایج حاصله از یافته ها در خصوص مقوله مبادله، بیانگر اثبات وجود تنوع و گستردگی روابط در نزد روستائیان همیار و بهره گیری از منفعت عاطفی و اقتصادی  در نتیجه ی همیاری هاست . اهداف پژوهش: 1.بررسی نقش یاوردهی در وجود یا نبود همدلی در امور روستایی و به تعبیری نقش آن در انسجام و وحدت روستاییان. 2.بررسی نظام نمادین یاوردهی در موزه میراث روستایی گیلان. سوالات پژوهش: 1.نقش یاریگری در وجود یا نبود همدلی در امور روستایی و به تعبیری نقش آن در انسجام و وحدت روستاییان چگونه است؟ 2.نظام نمادین یاوردهی چه انعکاسی در موزه میراث روستای استان گیلان داشته است؟
۱۹.

تبیین جامعه شناختی ارتباط بین«مشارکت اعضاء» و«موفقیت» تعاونی های کشاورزی (موردمطالعه: تعاونی های کشاورزی استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شرکت های تعاونی مشارکت اعضاء موفقیت تعاونی های کشاورزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 536 تعداد دانلود : 491
پژوهش حاضر که به روش پیمایشی انجام گرفته از نظر هدف تحقیقی کاربردی است، جامعه آماری آن اعضای تعاونی های «فعال» کشاورزی در لرستان است که تعداد 354 نفر آن ها طبق فرمول کوکران از طریق نمونه گیری سهمیه ای متناسب با حجم، به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه بود که روایی صوری آن طبق نظرات 15 تن از اعضای جامعه آماری تعیین و روایی محتوای ابزار پژوهش با استفاده از نسبت اعتبار محتوا (cvr) و پایایی آن نیز از طریق آزمون آلفای کرونباخ محاسبه گردید که مقدار آن 76/0 شد و داده های تحقیق نیز به وسیله نرم افزارهای Spss و Amos تحلیل گردیدند. مطابق نتایج آزمون t تک جمله ای مشارکت اعضا در اداره امور تعاونی های موردمطالعه از سطح متوسط بالاتر است. همچنین نتایج آزمون همبستگی متغیرها و نتایج تحلیل معادلات ساختاری مدل تحقیق رابطه بین ابعاد مشارکت اعضاء (مشارکت اعضاء در مجامع عمومی، مشارکت اعضاء در نظارت بر امور تعاونی، مشارکت اعضاء در مدیریت و مشارکت اقتصادی اعضا) و «موفقیت» تعاونی های کشاورزی را تأیید نمود و ارتباط بین آن ها با سطح اطمینان 99 درصد یک ارتباط مستقیم، مثبت و معنی دار نشان داده شد. نتایج کسب شده در رابطه با شاخص های برازش حاصله مدل نشان داد که مدل تحقیق از برازش مناسبی برخوردار است. در همین رابطه بین زنان و مردان متأهل و مجرد تفاوت معنی داری از لحاظ مشارکت در فعالیت های تعاونی وجود نداشت در حالی که بین متغیرهای سن، سابقه عضویت، تحصیلات و میزان سهام اعضا با موفقیت تعاونی ها رابطه مستقیم و معنی دار ملاحظه گردید.
۲۰.

حک شدگی مصرف متظاهرانه: (مطالعه موردی: شهروندان تحصیل کرده شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حک شدگی عناصر اجتماعی عناصر فرهنگی مصرف متظاهرانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 231 تعداد دانلود : 732
این مقاله با درک وضعیت مصرفی شهر زنجان و با هدف بررسی حک شدگی مصرف متظاهرانه انجام شده است. مطالعه به روش کیفی و در سال 1399 انجام شده است. جمعیت موردبررسی، شهروندان(دارای تحصیلات دانشگاهی)20تا65 سال شهر زنجان است. نمونه ها با روش نمونه گیری نظری و هدفمند، انتخاب شدند و با اشباع نظری در نفر دهم ختم شدند و حجم نمونه 10 نفر تعیین شد. ابزار و روش گردآوری، پرسش نامه باز و مصاحبه نیمه ساختار یافته است. روایی ابزار با معیار قابلیت اعتماد و تکنیک مقایسه تحلیلی و ممیزی بررسی شده و ثبت مصاحبه ها با یادداشت برداری و ضبط صدا انجام شد. کدگذاری و تحلیل ها در رویکرد نظریه زمینه ای، انجام شد. یافته ها با 9 مقوله اصلی و 21 مقوله فرعی، حک شدگیِ مصرف متظاهرانه در عناصر فرهنگی و اجتماعی را نشان می دهد. حک شدگی مصرف متظاهرانه در عناصر فرهنگی، از «تسرّی هنجارهای مصرف تظاهری» و «شکل گیری نیازهای نو و باور به ارضای سلسله نیازها از طریق مصرف متظاهرانه» و سپس «دگرگونی در هنجارهای مربوط به اکتساب و تحرک اجتماعی» روایت می کند و موجب«تسلیم یا انتخاب آگاهانه ی باورهای مصرف متظاهرانه» می گردند. «محدودیتهای مالی و آرزوی رفع آن» فقط به عنوان مداخله گری در مسیر مصرف متظاهرانه، عمل می کند. حک شدگی مصرف متظاهرانه در عناصر اجتماعی، ابتدا از «نقش روابط اجتماعی در بروز مصرف متظاهرانه» در کنار «تناقض های ارزیابانه اجتماعی» و «تناقض تحریکات اجتماعی» و در نهایت، از «تحریک پذیری تصوّری (تصور فرد از مصرفش در اجتماع)» حکایت می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان