حسن بشیر

حسن بشیر

مدرک تحصیلی: استاد و عضو هیأت علمی دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)(نویسنده مسئول)

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۰۰ مورد.
۶۱.

جریان های سیاسی ایران در فضای مجازی؛ تحلیل محتوای وبلاگ های سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۸
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 548 تعداد دانلود : 782
حضور گروه ها و جریان های سیاسی در دو جهان واقعی و مجازی علی رغم تفاوت های اساسی به یکدیگر وابسته است. فعالیت سیاسی در فضای مجازی قواعد خاص خود را دارد و جریان های سیاسی مختلف ممکن است هرکدام به گونه ای با این ویژگی ها مواجه شوند. این مقاله در مسیر پاسخ گویی به سؤال اصلی تحقیق یعنی «میزان و کیفیت بهره گیری جریان های سیاسی ایران از فضای وبلاگی»، با انتخاب 200 وبلاگ سیاسی به صورت نمونه گیری تصادفی، به تحلیل محتوای وبلاگ ها اقدام می نماید. تحلیل و بررسی نتایج تحلیل محتوا نشان می دهد جریان چپ بیشترین تعداد وبلاگ را داراست. وبلاگ نویسان جریان راست علیرغم در اختیار داشتن کمترین تعداد، فعالیت بیشتری در مقایسه با سایر جریان ها انجام داده اند. وبلاگ نویسان جریان راست بیشتر دوست دارند تا با مطالبی که در فضای مجازی درج می کنند شناخته شوند. در میان جریان چپ دغدغه های خبری بیشتر از بقیه است و دغدغه های تحلیلی کمتر از سایر جریان هاست. بررسی ها نشان از موج جدید وبلاگ نویسی در میان تمام جریان های سیاسی (بجز بی طرف) دارد. ارتباط اینترنتی و اطلاعاتی مناسبی در میان وبلاگ های جریان راست (در مقایسه با سایرین) ایجاد شده و وبلاگ های جریان اپوزیسیون از این حیث در ضعیف ترین وضعیت قرار دارند. وبلاگ های جریان اپوزیسیون مخاطبان کم یا مخاطبان بی تفاوت و جذب نشده ای دارند و در مقابل وبلاگ های جریان راست از مخاطبان زیاد و یا فعال و جذب شده برخوردارند. واژگان کلیدی: فضای مجازی، دوفضایی شدن، وبلاگ، جریان های سیاسی، ایران، تحلیل محتوا.
۶۲.

بازنمایی خانواده ایرانی در فیلم سینمایی «یه حبه قند»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره ششم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلید واژه ها: خانواده بازنمایی رسانه تحلیل گفتمان فیلم یه حبه قند

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات سینمایی، موسیقی و بصری مطالعات سینمایی
تعداد بازدید : 150 تعداد دانلود : 946
امروزه رسانه های جمعی عرصه ای را فراهم آورده اند که بیشتر مسائل زندگی عموم چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی قابلیت ظهور در آن را دارد. صنعت سینما به عنوان یکی از بسترهای بروز این عوامل زمینه ای را فراهم ساخته تا فیلم سازانی که دغدغه ی حفظ ارزش های اساسی یک جامعه چون نهاد خانواده را داشته اند اقدام به تهیه و تولید آثاری فاخر در این حیطه نمایند. در این نوشتار پس از بررسی نظریه بازنمایی که یکی از کلیدی ترین و محوری ترین مفاهیم در مطالعات فرهنگی و رسانه ای است در پی آن خواهیم بود تا نحوه بازنمایی نهاد خانواده در فیلم «یه حبه قند» را با استفاده از روش تحلیل گفتمانی «پدام» استخراج نماییم. نتایج این تحلیل نشان می دهد که کارگردان با برشمردن تأثیر عناصر مثبت تجدد و سنت بر خانواده ایرانی نگاه های صرفاً انتقادی نسبت به این دو مقوله را رد می کند و در نهایت ایده آل ترین شکل خانواده را همراهی عناصر مثبت سنت و مدرن در کنار یکدیگر معرفی می کند
۶۳.

مدل تبدیل شدن گفتمان به کنش های ارتباطات بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره سوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷) 81 - 110
تعداد بازدید : 252 تعداد دانلود : 154
با توجه به اهمیت روزافزون عرصه ارتباطات بین الملل و کنش های جاری در آن به عنوان ابزار مهم دیپلماسی عمومی، آشنایی با این عرصه و عوامل تأثیرگذار بر آن، حیاتی و استراتژیک است. «گفتمان» به عنوان مبنایی مطالبه گر و فراگیر، توان تبدیل شدن به کنش های ارتباط بین الملل را دارد. هدف مقاله حاضر، رسیدن به مدل تبدیل شدن گفتمان به کنش های ارتباطات بین الملل است. در این مقاله به طور مشخص با این سؤال مواجه بودیم که یک گفتمان با چه ویژگی هایی و پس از طی چه مراحلی به اثرگذاری بر ارتباطات بین الملل، دست می یابد؟ در این تحقیق تحول گفتمان و مفاهیم مرتبط با روش کتابخانه ای و تاریخی، بررسی شده و به یافته های تحقیق پیرامون مدل مورد نظر انسجام داده شده است، با این فرضیه که گفتمان باید سازگاری فرهنگی، هویتی و سطحی از فراگیری داشته باشد تا بتواند به کنش های ارتباط بین الملل تبدیل شود. در مدلی که در این زمینه به دست آمد، نشان داده شده است که چگونه گفتمان باید مسیری طولانی از دل ارزش ها، فرهنگ، هویت ملّی و منافع ملّی طی کند تا پس از جرح وتعدیل، به کمک پشتیبان ها به کنش های ارتباطات بین الملل تبدیل شود. همچنین با ارائه تعاریف و شرایط این فرایند پیچیده، از نقطه آغاز تا آخر، نحوه این فرایند تشریح شده و گفتمان مناسب برای تبدیل شدن به کنش ارتباطات بین الملل مشخص شده است. در پایان هم تلاش بر این بوده است که چگونگی بهره برداری از این مدل، برای تولید و پرورش گفتمانی مناسب جهت ایفای نقش در صحنه بین المللی ارائه شود.
۶۴.

شبکه های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان: مطالعه موردی بزرگ ترین جامعه مجازی ایرانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی سال پنجم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: سبک زندگی جوانان اینترنت شبکه های اجتماعی جامعه مجازی ایرانیان کلوب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : 189 تعداد دانلود : 958
در این مقاله رابطه بین عضویت جوانان در بزرگ ترین جامعه مجازی ایرانیان بر اساس آمار تارنمای الکسا و برخی از شاخصه های مرتبط با سبک زندگی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس آمار تارنمای الکسا پایگاه اینترنتی کلوب بزرگ ترین جامعه مجازی است که از درون کشور ایران مدیریت می شود. شبکه های اجتماعی اینترنتی، امروزه با استقبال فراوانی از سوی جوانان مواجه شده و جوانان، بخش قابل توجهی از اوقات فراغت خود را در این شبکه ها سپری می کنند. در عصر جهانی شدن و با ظهور فناوری های نوین ارتباطی، یک فضای مجازی در کنار فضای واقعی ایجاد شده که این دو تأثیرات متقابلی بر یکدیگر دارند. در همین راستا برای سنجش ارتباط میان این دو فضا اعم از زمانی که افراد به اینترنت اختصاص می دهند و سایر تأثیرات فرهنگی عضویت و حضور در شبکه های اجتماعی، از روش پیمایش اینترنتی و ارسال پرسشنامه به صورت آنلاین برای کاربران فعال کلوب استفاده شده است. افراد با اهداف متنوعی عضو این شبکه ها می شوند که مهم ترین آن را سرگرمی دانسته اند. میان عضویت در شبکه های اجتماعی اینترنتی و نحوة اختصاص وقت به سایر فعالیت های اجتماعی ارتباط وجود داشته و بیشتر پاسخ دهندگان اذعان کرده اند که به دلیل استفاده بیش از حد از اینترنت برای فعالیت در شبکه های اجتماعی اینترنتی مورد اعتراض سایر اعضای خانواده واقع شده اند. همچنین میان عضویت در شبکه های اجتماعی اینترنتی با مقوله هایی نظیر نحوة ارتباط با جنس مخالف و شیوة محاورات اعضا در محیط بیرونی ارتباط وجود دارد؛ بنابراین می توان گفت میان عضویت در شبکه های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان ارتباط وجود دارد
۶۵.

دیپلماسی عمومی و سازمان های فراملی مذهبی؛ مورد مطالعه رابطة العالم الاسلامی (1962-2012م.)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات دوره ۱۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴۲

کلید واژه ها: دیپلماسی عمومی رهیافت فرهنگی در مطالعات بین المللی حوزه مطالعاتی ارتباطات بین الملل سازمان بین المللی رابطة العالم الاسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 239 تعداد دانلود : 564
پژوهش میان رشته ای حاضر برای ورود دین و ارتقاء جایگاه عوامل ذهنی در روابط بین الملل، نقش آفرینی بازیگران مذهبی بر پدیده های بین المللی در چارچوب حوزه مطالعاتی ارتباطات بین الملل را مطالعه می کند و به این منظور، بخشی از دیپلماسی عمومی پادشاهی عربستان سعودی را مورد بررسی اکتشافی قرار می دهد که توسط سازمان بین المللی «رابطة العالم الاسلامی» از زمان تأسیس (1381ق/ 1962م.) تاکنون (1433ق/ 2012م.) اجرا شده است. در رهیافت فرهنگی- ارتباطی، الگوی دیپلماسی عمومی رابطة العالم الاسلامی متناسب با اقتضائات فرهنگی پادشاهی عربستان سعودی و به منظور ایجاد همگرایی در تولید و ترویج هنجارهای مبتنی بر هویت و منافع ملی در عرصه سیاست خارجی، ضمن توجه به منابع عینی و ذهنی قدرت، تلفیقی از محورها و مؤلفه های ارتباطات بین الملل سنتی و جامعه اطلاعاتی را مورد استفاده قرار می دهد و منجر به تولید قدرت متقاعدکننده مذهبی برای این کشور می شود.
۶۶.

بازنمایی و مدیریت رسانه ای بحران در بحرین: تحلیل گفتمان نشریات عربی زبان کشورهای حاشیة خلیج فارس (از 7 مارس تا 8 ژوئن 2011)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: بازنمایی تحلیل گفتمان بحرین مدیریت رسانه ای بحران نشریات عربی زبان کشورهای حاشیه خلیج فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 626 تعداد دانلود : 400
زمانی که جریان بیداری اسلامی در ابتدای سال 2011 به اوج خود رسید، مردم بحرین نیز هم سو با این جریان به اعتراضاتی گسترده مبادرت کردند که دخالت نظامی حکومت حاکم به کمک نیروهای شورای همکاری خلیج فارس باعث گسترش و تعمیق این اعتراضات و تبدیل آن به بحران شد. در این میان، رسانه های کشورهای عربی زبان حاشیة خلیج فارس نیز با درنظرگرفتن گفتمان حاکم بر کشورهای خود به بازنمایی و مدیریت این بحران پرداختند. از این رو در مقالة حاضر، تلاش شده است تا گفتمان آن ها در قالب نحوة بازنمایی موضوع پیشِ رو بررسی شود. به همین منظور با تکیه بر روش تحلیل گفتمان 18 یادداشت تحلیلی از مجموع 8 نشریه نمونه گیری شده و در مدتی معین بررسی شده است. در نهایت، حاصل این بررسی به کشف «راهبرد اتخاذشده» و «نحوة بازنمایی بحران» در بحرین توسط رسانه ها و نیز ارائة مدل مربوطه منجر شد.
۶۷.

تلویزیون و فرهنگ همگرایی رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلید واژه ها: تلویزیون فرهنگ مشارکتی مخاطب رسانه های جدید همگرایی رسانه ای فرهنگ همگرایی دیجیتالی شدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 936 تعداد دانلود : 697
همگرایی رسانه ای، درهم آمیختن قالب های رسانه ای، و یک پارچه سازی آن ها در قالب های دیجیتال، تحول اصلی صنعت رسانه را به وجود آورده است. این مقاله پس از تعریف همگرایی از نگاه متخصصان رسانه، نظریة «فرهنگ همگرایی» را به عنوان نظریه ای در معرفی چیستی رسانه های جدید معرفی می کند. فرهنگ رسانه های جدید در سه مقولة تحرک، مشارکت، و هویت، مخاطبان را تغییر داده است. در این مطالعه با بررسی انواع فعالیت های جدید مخاطبان تلویزیون در عصر همگرایی، تلویزیون را، در این عصر، تلویزیون مشارکت معرفی می کند و به این سؤال پاسخ می دهد که آیا تلویزیون با این فرهنگ مصرف مخاطبان «رسانة جدید» است؟ در نتیجه بیان می شود که تلویزیون رسانه ای در حال تحول است که قالب های جدید آن را می توان رسانة جدید به حساب آورد. تلویزیون برای ادامة حیات و رشد خود در فضای همگرایی باید بتواند با رسانه های جدید مانند اینترنت و شبکه های اجتماعی به تعامل برخیزد و بدین واسطه کنترل مخاطب بر جریان رسانه ای را افزایش دهد.
۶۸.

کارکرد الگویی شخصیت پردازی بر مخاطب؛ مطالعه موردی عروسک باربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال نوزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۱)

کلید واژه ها: سبک زندگی اسطوره اسوه الگوسازی اسلام هراسی عروسک باربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 967 تعداد دانلود : 953
مقالة حاضر، در بخش اول به تبیین رویکردهای نظری و ارائه­ی مدل­های تطبیقی عرصة تأثیر و تقابل کارکردی الگو در فضای ذهن و عین مخاطب، پرداخته و در بخش دوم به مطالعة موردی در مصداق عروسک باربی می­پردازد. در رویکرد نظری، در مقام تأثیر الگو بر مخاطب، به ابعاد مسئله در سه سطحِ مدلِ نظری، تقلیل تئوریک و تحلیل پرداخته می شود؛ در سطح اول تحلیل، کارکرد اساسی الگو، «همزادپنداری» در نظر گرفته شده است، که خود در سطح تحلیل دوم به سه کارکرد «مطلوب آرمانی»، «معیار خوب و بد» و نیز «سبک زندگی»، توسعه می­یابد. از منظر تفکیک حوزه­های عینیت و ذهنیت نیز، کارکرد شخصیت الگو بر مخاطب، در پنج سطح بینش، دانش، گرایش، روش و کنش، ذکر می گردد. پس از آن «مفهوم­شناسی متنی و فرهنگی» سه واژة متشابه «اسوه»، «اسطوره» و «قالب» با یک ماتریس تطبیقی و مقایسه ای برای تبیین تفاوت کارکردگرایانه رویکرد تولیدی و شخصیت سازی در نگاه اسلامی و غربی ارائه می گردد. در پایان با توجه به تأثیر متقابل ذهنیت و عینیت از دو منظر حرکت از بعد مادی به بعد ذهنی، و حرکت از بعد ذهنی به بعد مادی، تلاش می شود، حوزة الگوسازی، با مطالعة موردی عروسک باربی، در بستر کلان مفهومی تقابل الگویی تمدنی غرب با تمدن اسلامی، و به ویژه «اسلام هراسی» پس از حادثة یازده سپتامبر، شاهدی بر تعین و تشخص تحلیلی در حوزة الگوها ارائه شود.
۶۹.

بیداری اسلامی مصر و گفتمان رسانه ای جهان: تحلیل گفتمان نشریات کشورهای خارجی(6 بهمن تا 16 اردیبهشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 390 تعداد دانلود : 429
بیداری اسلامی که از ابتدای سال 2011 میلادی در کشورهای منطقه به اوج خود رسیده، تحولاتی بنیادین را در کشور مصر رقم زده است. تحولات مزبور آن چنان دارای اهمیت بوده که رسانه های مختلف جهان (به ویژه مطبوعات) هر یک با توجه به اولویت های نظام حاکم در کشورهای خود به بازنمایی این رویداد پرداخته و در صدد ایجاد و هژمونیک ساختن گفتمان مورد نظر خود بوده اند. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان به بررسی 21 یادداشت از 15 نشریه مختلف جهان دربارI بیداری اسلامی در مصر از 26 ژانویه 2011 الی 6 مه 2011: مصادف با 6 بهمن تا 16 اردیبهشت پرداخته شده و گفتمان های غالب هر یک از نشریات مزبور به طور مجزا مورد واکاوی قرار گرفته شده به طوری که در مجموع سه رویکرد گفتمانی مشخص در آن ها شناسایی شده است؛ رویکردهایی که حاکی از مسائل کلیدی و در دستور کار قرار گرفته این نشریات برای مطرح ساختن مسائلی خاص در قبال کشور مصر می باشد. کلید واژهها: مصر، بیداری اسلامی، دیپلماسی رسانه ای، بازنمایی، تحلیل گفتمان، نشریات غربی، نشریات عربی.
۷۱.

الگو مفهومی ارزیابی فرهنگی - اخلاقی راه حلهای فناوری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق در علوم و فناوری بهار ۱۳۹۰ شماره ۱

کلید واژه ها: اخلاق در فناوری اطلاعات ارزیابی فناوری اطلاعات الگو سازی فناوری اطلاعات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) اخلاق اطلاعات
تعداد بازدید : 788 تعداد دانلود : 806
زمینه: امروزه راه حلهای فناوری اطلاعات با زندگی روزمره انسان ترکیب شده است و توانسته صور فعالیتها و بسیاری از حوزه های زندگی او را دچار تغییر نماید. این تغییر رویکرد سبب بروز نیازمندیهای جدیدی شده که یک نگاه اخلاقی – فرهنگی را می طلبد. این نگاه می بایست بتواند نگاه چندبعدی مسایل و دغدغه های مرتبط را پاسخگو باشد. بر همین اساس در این مقاله سعی گردید الگوی تحلیل در این زمینه ارایه شود.روش کار: مقاله از لحاظ هدف، بنیادین و از لحاظ قالب تحقیق، توسعه ای – تحلیلی بوده است.نتیجه گیری: الگو پیشنهادی ارایه شده در این پژوهش، توانست راه حلهای فناوری اطلاعات را از ابعاد اخلاقی – فرهنگی مورد ارزیابی قرار دهد. ارزیابی بر اساس تفکر بین رشته ای فنی و علوم انسانی شکل گرفت. بر اساس تحلیل مولفه های مختلف در یک از ابعاد، نتیجه مدون و ساختار یافته ای به دست آمد. نتیجه ارزیابی، به صورت ارایه یکی از چهار ناحیه مشخص می باشد. بر اساس ناحیه معین شده، راهبرد و وضعیت راه حل ارایه می گردد. این ارزیابی قادر است به عنوان یکی از گام های برنامه ریزی راهبردی، تولید و مدیریت محصولات و خدمات فناوری اطلاعات در جهت تحلیل طرحها و راه حلهای فناوری اطلاعات به کار گرفته شود.
۷۲.

بازنمایی مفاهیم «همت» و «کار» در کتاب های درسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق) سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۶

کلید واژه ها: کتابهای درسی ابتدایی کتابهای درسی راهنمایی شاخص های ارزشی همت و کار تحلیل محتوای کتابهای درسی مدارس ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 24 تعداد دانلود : 216
آموزش مدرسه ای یکی از مهم ترین پایه های آموزشی هر کشور است. کتاب های درسی نیز پر کاربردترین رسانه آموزشی در هر کشور از جمله ایران است. این مقاله حاصل پژوهشی است که درباره بررسی شاخص های مربوط به «همت» و «کار» در کتاب های دورة ابتدایی و راهنماییِ تدریس شده در مدارس ایران و به روش تحلیل محتوا انجام شده است. واحد تحلیل را در این پژوهش «جمله» در نظر گرفته ایم. یافته ها حاکی از آن است که متغیر «خیرخواهی و کمک» به همراه «جدیت و تلاش» و زیرمجموعه های آن که در کل می توان به مثابه «همت» و «کار» مطرح کرد، در کتاب های درسیِ مقاطع ابتدایی و راهنمایی در مقایسه با سایر ارزش های اخلاقی و اجتماعی بیشترین فراوانی را دارند. همچنین در کتاب های فارسی در هر دو مقطع تحصیلی فوق، فراوانیِ اشاره به ارزش های اخلاقی در مقایسه با سایر کتاب های درسی بیشتر بوده است.
۷۳.

«پسر آدم، دختر حوا»؛ نقدی درون گفتمانی بر فمینیسم لیبرال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: زنانگی لیبرالیسم فمینیسم لیبرال فمینیسم رمانتیک فیلم «پسر آدم، دختر حوا»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 569 تعداد دانلود : 794
«زنانگی»، نقطة تفاوت گرایش های گوناگون فمینیستی است. اینکه زنانگی اصالت بیولوژیک یا ذاتی دارد یا برساختة اجتماع است، محملی برای جدال فمینیست ها با هم است. فمینیست های لیبرال، زنانگی را غیراصیل می شمارند و آن را برساخته ای اجتماعی و در خدمت نظام سرمایه داری می دانند. در عوض فمینیسم رمانتیک زنانگی را مقوله ای ارزشمند تلقی می کند و آن را نه تنها نقطة ضعفی برای زنان نمی شمارد که درصدد است جهان را نیز زنانه کند. نوشتار حاضر بر آن است تا گفتمان های دو مکتب فمینیستی (لیبرال و رمانتیک) حاکم بر فیلم «پسر آدم، دختر حوا» را استخراج نماید. نتایج این تحلیل نشان می دهد که فیلم درعین حال که بر بستر نشانه های فمینیسم لیبرال ساخته شده است، ولی به نقد رمانتیکی آن نیز می پردازد.
۷۴.

فرهنگ سازی و بازنمایی نهاد خانواده در تلویزیون با توجه به سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق) سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱۴

کلید واژه ها: خانواده بازنمایی تلویزیون فرهنگ سازی سند چشم انداز بیست ساله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 192 تعداد دانلود : 433
امروزه رسانه های جمعی به عنصری مهم تبدیل شده و بر همه عرصه های زندگی اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نفوذی انکارناپذیر دارد. تلویزیون ایران که در سطحی کلان هدف خود را انسان سازی و ایفای نقش دانشگاهی بزرگ معرفی کرده باید در ایفای نقشی فرهنگ ساز به شکل جدی ورود پیدا کند. از این رو، در این مقاله ابتدا به چگونگی فرهنگ سازی رسانه ها در ابعاد گوناگون فرهنگ می پردازیم و در ادامه با توجه به اهمیت نهاد خانواده در جوامع امروزی، چگونگی بازنمایی آن را در متون تلویزیونی بررسی خواهیم کرد. به همین منظور ابتدا پس از بیان تقسیم بندی هایی از فرهنگ، آن را به سه حوزه اصلی باورهای بنیادین، ارزش ها و هنجارها و رفتارها تقسیم می کنیم و سپس نحوه ورود رسانه در هر کدام از این ابعاد را با توجه به اصول سند چشم انداز بررسی می کنیم. در نهایت اینکه رسانه ها به منظور فرهنگ سازی در جامعه و به خصوص نهاد خانواده باید در گام نخست تغییراتی را در سطح باورهای بنیادین و در ادامه در سطح ارزش ها و هنجارها به وجود آورند؛ همچنین برنامه ریزی بر روی باورهای بنیادین که در قاعده هرم قرار دارد، بسیار تأثیرگذارتر از انواع دیگر هرم خواهد بود، چراکه این بُعد از فرهنگ اگرچه ممکن است کم رنگ شود، هیچ گاه از بین نخواهد رفت.
۷۵.

سیاست فرهنگی تفاوت در بازنمایی حجاب اسلامی در رسانه های غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال چهارم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: اسلام حجاب نشانه شناسی فرهنگی مسلمانان سیاست فرهنگی تفاوت مطالعات نوشرق شناسی مطالعات استعمارگرایی جدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 560 تعداد دانلود : 883
حجاب یک نشانه است. نشانه ای از تفاوت فرهنگی که در جوامع مختلف ظهور و بروز متفاوت دارد. در این مقاله بر حجاب اسلامی مسلمانان در غرب، از یک سو به مثابه «هویت اسلامی» و از سوی دیگر به عنوان نشانه ای از «تفاوت فرهنگی» با جامعه غربی تاکید می شود. این نشانه اسلامی نه تنها، مسلمانان را به عنوان یک گروه دینی، یک اقلیت وابسته به شرق و یک جمع متفاوت با سنت غالب فرهنگی غرب که در بی حجابی و آزادی از حجاب به معنای پوشش بدن برای زنان، معرفی می سازد، بلکه فراتر از آن، یک گفتمان دینی و فرهنگی متفاوت را در جوامع غربی مطرح می سازد که می تواند به عنوان چالشی برای گفتمان های حاکم که در شاخص های آزادی، لیبرالیسم و فمینیسم شکل گرفته اند، تلقی شود. هدف این مقاله، ضمن تبیین رویکردهای نشانه شناسی فرهنگی به ویژه سیاست فرهنگی تفاوت به مثابه رویکردی جدید در جهت تقویت گفتمان نو شرق شناسانه و استعمارگرایانه جدید در جامعه غربی، چگونگی طرح گفتمان حجاب و غیریت سازی آن با جامعه مزبور نیز مورد مطالعه و بررسی قرار خواهد گرفت. تحلیل گفتمانیِ محتوای برخی از اخبار و گزارش های رسانه های غربی در این زمینه، نشان دهنده ظهور روش های جدید گفتمانی در طرح مسائل مربوط به اسلام و مسلمانان به طورکلی، و مسئله «حجاب اسلامی» به شکل ویژه، به عنوان شیوه ای برای تقابل «هویت اسلامی» با «هویت غربی» است که متاثر از مطالعات شرق شناسانه در دو رویکرد قدیم و جدید است. این روش جدید گفتمانی در تلاش است که رویکرد «من و دیگری» در شیوه های جدید «غیریت سازی» بر مبنای «سیاست فرهنگی تفاوت» را نهادینه سازد.
۷۶.

اخلاق وبلاگ نویسی

نویسنده:
منبع: رسانه و فرهنگ سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲

کلید واژه ها: اخلاق اخلاق حرفه ای روزنامه نگاری وبلاگ اخلاق رسانه اخلاق وبلاگ نویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 269 تعداد دانلود : 720
اکنون انسان در عصر ارتباطات و با وجود پدیده هایی از قبیل وبلاگ ها می تواند به دور از محدودیت های رسانه های پیشین آزادانه تصورات و نگاه خود را به درون و برون در فضای مجازی اینترنت بسط دهد. وبلاگ ها در دنیای امروز در حکم رسانه ای اند که نهادهای حکومتی بر آن ها نظارت کامل نمی کنند و به سبب ویژگی های خود توانسته اند محدودیت و موانع رسانه های پیشین را حذف کنند و از توان و آزادی بیشتری در تبادل اطلاعات و آرا برخوردار شوند. بنابراین، با این که وبلاگ نویسی توجه علم را به خود جلب کرده است، کار کمی در مورد اخلاق وبلاگ نویسی انجام شده است و در این زمینه گاهی با محدودیت هایی روبه رو بوده اند. در این مقاله، برای گردآوری داده ها و بررسی جایگاه اخلاق در وبلاگ از روش کتابخانه ای استفاده شده است. در نهایت، کدهای اخلاقی وبلاگ نویسی در چهار زمینه گفتن حقیقت (truth telling)، پاسخ گویی (accountability)، به حداقل رساندن آسیب (minimizing harm)، و نسبت دادن (تخصیص) (attribution) شناسایی شدند.
۷۸.

رادیو و برنامه ریزی گفتمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال هفدهم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۶۳

کلید واژه ها: گفتمان برنامه ریزی تحلیل گفتمان رادیو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 709 تعداد دانلود : 69
امروزه برنامه ریز ی برای تبدیل چشم اندازها و شعارهای منتخب شبکه های رادیویی به طرح برنامه و سپس برنامه سازی، به عنوان مسئله ای جدی وگاه مبهم، پیش روی مدیران و برنامه ریزان این رسانه قرار گرفته است. زیرا روش های سنتی و تجربی اتخاذ شده در این زمینه از نواقص و ضعف هایی چون ایستا بودن یا فقدان جامعیت رنج می برند. بنابراین هدف این مقاله تحلیل اصول و شرایط برنامه ریزی برای شبکه های رادیویی و طرح استفاده از فرایند معکوس تحلیل گفتمانی به عنوان روشی نوین برای حل مسئله یاد شده است. بر این اساس کوشش شده است با بیان ارکان اصلی برنامه ریزی رادیویی شامل توجه به نظام اجتماعی، ویژگی های رسانه رادیو و ماموریت شبکه ای و همچنین شرح اصول نظریه های گفتمانی و نیز مراحل فرایند تحلیل گفتمان و مرور اجمالی انواع و سطوح آن، شناسایی و درک بهتری از مبانی نظری و مفاهیم مرتبط با موضوع صورت گیرد و در نهایت، مدلی معکوس (از گفتمان تا متن) به منظور برنامه ریزی محتوایی رادیویی، تبیین شود.
۷۹.

گفتمان خاورمیانه ای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال۱۳۸۸ شماره ۱

کلید واژه ها: ایران ، خاورمیانه ، سازنده گرایی ، اسلام گرایی ، استقلال گرایی ، وحدت گرایی ، گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 853 تعداد دانلود : 447
ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان ویژه ای را در سطح جهان و به ویژه، در خاورمیانه به وجود آورده است که نه تنها اختلاف اساسی با قبل از انقلاب داشته بلکه ماهیت آن نیز متفاوت است. این تفاوت بر سه محور «اسلام گرایی»، «استقلال گرایی» و «وحدت گرایی» متکی است. اسلام گرایی پایه اصلی گفتمان ایران پس از انقلاب است. گرچه با اسلام گرایی می توان استقلال گرایی و نفی حضور سلطه گران جهانی و نیز وحدت گرایی میان اقشار دینی و اجتماعی منطقه را نیز استنباط کرد، اما از منظر دیگر، به لحاظ اهمیت این دو گفتمان و کشف ابعاد آن ها در منطقه، به شکل جداگانه بررسی می شود. اسلام گرایی ایران، نقش اساسی در ظهور نهضت ها و گرایش های تند و معتدل اسلامی در منطقه خاورمیانه داشته است. گرچه گرایش شیعی در منطق اسلام گرایی ایران، در سطوح مختلف، متفاوت بوده، واکنش های متفاوتی را در سطح منطقه داشته و زمینه ای برای به هم خوردن تعادل ژئوپلتیکی و جمعیتی را باعث گردیده است. دفاع بی وقفه از آرمان فلسطین و تاکید بر محو دولت غاصب صهیونیستی و همچنین، برخوردها و تحولات مربوط به وضیعت کنونی شیعیان بحرین و یمن، یکی از نمونه های بارز نگاه دینی منطقه به اسلام گرایی ایران است. مهم ترین ویژگی استقلال گرایی ایران در گفتمان سیاسی منطقه، نفی حضور سلطه گران غربی، تعامل بازیگران منطقه با همدیگر و ایجاد برتری گفتمانی برای منطقه با هدایت ایران است. گفتمان وحدت گرایی ایران، بر پایه انسجام دینی، همگرایی سیاسی، اتحاد اجتماعی و همسان سازی فرهنگی استوار است. توجه به محورهای سه گانه گفتمان ایران در منطقه خاورمیانه با دو عامل اساسی تحولات زمانی و تغییرات سیاسی- اجتماعی متغیر بوده، و دیدگاه های درونی و بیرونی به آن ها نیز تابعی از این دو عامل بوده است. علی رغم حضور جدی این دو عامل در ایجاد نوسانات گفتمانی مزبور، روح گفتمان انقلاب اسلامی ایران در سه محور یادشده، هنوز به عنوان «گفتمان غالب ایران در منطقه خاورمیانه» به حساب می آید.
۸۰.

شخصیت شناسی معاویه در کلام امیرالمؤمنین علی(ع)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات دوره ۱۶ بهار تا زمستان ۱۳۸۸ شماره ۳۵ و ۳۶

کلید واژه ها: نهج البلاغه تحلیل محتوا معاویه مکاتبات امیرالمومنین علی (ع)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات شخصیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ اسلام و عرب تاریخ بنی امیه
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات
تعداد بازدید : 502 تعداد دانلود : 192
آنچه تاکنون در حوزه مطالعات تاریخ اسلام و حوادث دوران حکومت امیرالمومنین(ع) مطرح شده، بیشتر تبیین تاریخی حوادث بوده که موجب شده است بسیاری از جوانب فرهنگی و اجتماعی آن ها مغفول مانده و تنها به گزارش شرح حال از روند وقایع اکتفا شود. به نظر می رسد آنچه امروزه می تواند راه گشای فهم بسیاری از وقایع آن دوران باشد، تبیین دیدگاه ها و مبانی نظری آن حضرت(ع) از خلال کلام و گفتار ایشان است؛ زیرا زبان آدمی، معرّف شخصیت اوست و به واسطه فهم گفتمان هر شخص و چینش منطقی کلمات او در کنار همدیگر و تحلیل محتوای آن هاست که می توان به درکی جامع از دیدگاه های آن فرد دست یافت و همچنین، با نگاهی کلی به منطق حاکم بر مجموعه باقیمانده از کلمات ایشان و تحلیل محتوای آن ها، امکان بازسازی یک سامانه کامل و تصویرپردازی از نگاه آن حضرت(ع) به وجود می آید. به عبارت دیگر، با تأملی دقیق و چینش منطقی کلمات و جملات، سخنان یا نوشته های افراد و تحلیل محتوای کیفی آن ها می توان تا اندازة زیادی به اعماق اندیشه های آنان آگاهی یافت. این مقاله به دنبال این است که با بررسی مضامین نامه های مبادله شده بین حضرت علی(ع) و معاویه در دوران کوتاه حکومت حضرت(ع) به روش تحلیل محتوا، به نگاهی جامع در مورد مبانی سیاسی، فکری، عقیدتی و اخلاقی معاویه از نگاه حضرت علی(ع) دست پیدا کنیم.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان