حسین عزیزی

حسین عزیزی

مدرک تحصیلی: استادیار تاریخ دانشگاه اصفهان
پست الکترونیکی: hosn.azizi@gmail.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۱ مورد.
۱.

زمینه ها و علل تحول اندیشه علمای شیعه ایران عصر قاجار از «سلطنت معموله» به «سلطنت مشروطه»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ نامه ایران بعد از اسلام سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۵ 139 - 168

کلید واژه ها: سلطنت معموله سلطنت مشروطه روحانیت مشروطه قاجاریه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 775 تعداد دانلود : 65
بعد از روی کار آمدن دولت صفویه، علمای شیعه می بایست این نهاد نوظهور را در فقه سیاسی تئوریزه می کردند. لیکن فقدان الگو، و مباینت الگوی سلطنت با برخی اندیشه های کلامی شیعیان، چالشی در این مسیر به حساب می آمد. اما نهایتاً ایشان با حفظ بنیادهای کلامی، مبنی بر غاصب شمردن هر نوع حکومتی در عصر غیبت، با تسامح، با الگوی سلطنت کنار آمدند، و نهاد سلطنت را به عنوان پدیده ای ضروری در عصر غیبت پذیرفتند. در این الگو، سلطان، عطیه ای الهی در رأس جامعه بود که مردم باید از نافرمانی او احتراز جویند. هرچند در دوره مشروطیت، برخی علما تداوم این اندیشه را خواستار بودند، لیکن برخی فقهای شیعه برخی از مؤلفه های سلطنت معموله را منشأ بحران های اقتصادی و سیاسی ایران ارزیابی می نمودند. ایشان در آثار مکتوب و بیانات خود، سلطان مقید به قانون را پیشنهاد می کردند که آشکارا برخی از مؤلفه های سلطنت معموله را به چالش می کشید. این مقاله بر آن است با روش توصیفی تحلیلی و برپایه منابع کتابخانه ای، به خصوص رسائل سیاسی علمای ایران، به این سؤال پاسخ دهد که چه عواملی تغییر رویکرد گفتمانی علمای شیعه در باب سلطنت را به وجود آورده است. در ابتدا گفتمان سلطنت معموله را با مؤلفه هایش و نیز زمینه اقبال اندیش مندان به این گفتمان را بررسی و سپس گفتمان سلطنت مشروطه را به همراه مؤلفه هایش غوررسی نموده ایم. ازآنجاکه چرخش گفتمانی محتاج تضعیف گفتمان پیشین و در مرحله دوم وجود گفتمان بدیل است، در انتها تغییر بافت اقتصادی و به تبع آن ناکارآمدی سلطنت معموله و خدشه در این گفتمان را تبیین نموده و توضیح داده ایم هم زمانی این خدشه، با وجود یک بدیل حکمرانی، یعنی سلطنت مشروطه همراه بوده است. لذا این دو دست در دست هم داده، دلایل و عوامل این چرخش گفتمانی علمای پیشرو را شامل می شود. این تغییر گفتمان ازاین رو برای علمای پیشرو مهم بود که مقدمه ای لازم برای اصلاحات بنیادین دولت در ایران بوده است.
۲.

بررسی تاریخی منابع علوم و معارف بشریِ امامان شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران سال ۳۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۶ (پیاپی ۱۴۶) 91 - 118

کلید واژه ها: امامان شیعه علم امام علوم بشری منابع علوم بشری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 429 تعداد دانلود : 255
این مطالعه درصدد است به روش تاریخی و تحلیلی، آشنایی ائمه اهل بیت با علوم و فنون و بهره مندی آنان از منابع بشری را مورد مطالعه قرار دهد. نظریه اجماعی امامیه آن است که امامان در مرجعیت سیاسی و دینی، نزد هیچ معلّمی درس نیاموخته اند و سرمنشأ این علوم، قرآن و سنت و الهامات ربانی بوده است، اما نکته مهم آن است که امامان از دانش ها و مهارت های دیگرنیز مانند صنایع، نجوم، طب و غیره آگاه بوده اند. اکنون سؤال این است که منابع دسترسی ائمه در این دانش ها چه بوده است؟ آیا منابع این علوم نیز الهی بوده است یا اینکه اساساً چنین دانش هایی هیچ گاه از شرایط یا صفات امامان نبوده و آنان در این علوم می توانستند از منابع دیگر نیز بهره مند شوند؟ انگاره این پژوهش، آشنایی ائمه با علوم بشری از یک سو و بهره مندی آنان از منابع و روش های علوم و معارف بشری از سوی دیگر است و اینکه آنان از روش ها و منابع متعارف بشری، حتی در برخی معارف دینی سود می جستند و دست کم به منابع مکتوب خاندانی مراجعه می کردند. با وجود عدم دسترسی کامل ما به منابع بسیاری از این آگاهی ها و اطلاعات، در نخستین گام می توان این فرضیه را با استناد به چند شاهد تاریخی، چون استفاده ائمه از انواع منابع مکتوب، سفارش و کوشش آنان در کسب آگاهی های تاریخی، بهره مندی از موهبت عقل و تفکر، سفارش به مطلق مشورت و استفاده از آن، مراجعه عادی به انواع روایات و گزارش های متعارف، توجیه و اثبات کرد. نتیجه این بررسی، می تواند اولاً نظریه حداکثری درباره علوم ائمه و منابع غیربشری آن را مورد تشکیک قرارد دهد؛ ثانیاً رویکرد غلوآمیز درباره مواد و منابع علوم آنان را به چالش بکشد.
۳.

مصلحت اجتماعی در فقه امامیه؛ از مفهوم تا ضابطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش حقوق عمومی سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۲ 85 - 104

کلید واژه ها: فقه امامیه مصلحت مصلحت اجتماعی مصلحت نظام مصلحت فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 851 تعداد دانلود : 580
با تتبع در آثار فقهای شیعه، وجوه مختلفی برای مصلحت مطرح می شود که از جمله آن ها مفهوم «مصلحت اجتماعی» است. مراد از این مفهوم، که در مقابل مصلحت فردی قرار دارد، مصالحی است که در حوزه جامعه وجود دارد و دارای مصادیقی چون برقراری نظم و اداره صحیح امور جامعه، بالا رفتن سطح تحصیلات و فرهنگ در جامعه اسلامی و اموری از این قبیل است. بررسی متون فقهی نشان می دهد که مصلحت فردی هرچند در تشریع احکام نقشی مؤثر دارد، ولی در مقام تعارض با مصالح اجتماعی معمولاً تحت الشعاع قرار می گیرد و در دیدگاه شرع همواره مصالح نوعی و اجتماعی بر مصالح فردی تقدم دارد. لکن مطلب حائز اهمیت آن است که هر تصمیم یا صلاحدیدی را نمی توان ذیل عنوان مصلحت اجتماعی قرار داد؛ مصلحت اجتماعی در نزد فقهای شیعه ضوابط و معیارهایی دارد که حدود آن را از سایر مسائل، مشخص و منقح می سازد. در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تبیین حدود و ثغور مفهوم مصلحت اجتماعی، ضوابط و شاخص های مصلحت اجتماعی در فقه شیعه ارائه شود تا زمینه سوءاستفاده های احتمالی از آن محدود یا مسدود شود.
۴.

مثالب نگاری در شرق اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ نگری و تاریخ نگاری دوره جدید پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۸ (پیاپی ۱۱۲) 153 - 184

کلید واژه ها: مثالبنگاری تاریخ نگاری تاریخ اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 706 تعداد دانلود : 660
این پژوهش درصدد مطالعه چندوچون موضوع مطاعن و مثالب نگاری شرق اسلامی به روش اسنادی و کتابخانه ای با رویکرد تاریخی و تحلیلی و انتقادی است. ریشه تاریخی این مثالب نگاری ها که با هدف ثلب، یعنی عیب گویی، سرزنش و بدگویی از رقیب نوشته شده اند، رقابت های جاهلی و قومی است، اما پس از اسلام به تدریج به موضوعاتی چون مذاهب فقهی و کلامی، رهبران سیاسی، فرقه ها، ائمه مذاهب و تصوف توسعه یافت. بررسی ها نشان می دهد که جریان مثالب نگاری نیز مانند تاریخ نگاری اسلامی، غالباً به شرق اسلامی تعلق دارد و در غرب اسلام به جز یادداشت های کوتاه مطلب دندان گیری به چشم نمی خورد. مثالب نگاری، غالباً تحت تأثیر علل و عوامل غیراخلاقی چون غلو، شعوبیگری، عصبیتِ قومی، عوامل سیاسی اجتماعی، خصومت و سوءتفاهم، رقابت ها و انگیزه های سودجویانه، جای خود را در تاریخ ادبیات اسلام بازکرده است، اما از دخالت عواملی چون حقیقت جویی، جرح و تعدیل راویان، صیانت از ایمان مردم و دفع و طرد بدعت گذاران یا وجوب تقابل با بدگویان و بدنویسان در تألیف آنچه مثالب نگاری نامیده می شود، نمی توان چشم پوشید. بسیاری از فقها و صاحب نظران بر این باورند که مثالب نگاری ها در پرتو این انگیزه ها، موضوعاً از عنوان مثالب، خارج و به فعل اخلاقی تبدیل می شود یا به سبب مصلحت مهم تر، از نظر حکم فقهی از دایره حرمت خارج می شود. به نظر می رسد بسیاری از مثالب نگاری های موجود با همین انگیزه ها تدوین یافته اند و مقاصد مهم دینی و مذهبی را دنبال کرده اند، اما از این واقعیت نیز نمی توان چشم پوشید که همین آثار از نظر سلبی نیز در ایجاد بدبینی ها و بدگویی ها و دشمنی ها نقشی انکارناپذیر داشته اند.
۵.

اعتبارسنجی فتوح البلدان با ﺗﺄکید بر منابع مالیه نگاریِ بلاذری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دوره جدید سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 21 - 40

کلید واژه ها: اعتبارسنجی مالیه نگاری بلاذری فتوح البلدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 532 تعداد دانلود : 646
کتاب فتوح البلدان، تنها منبع فتوح نگاری است که در کنار ذکر فتوح اراضی، به مسائل و روایت های فقهی و تاریخی مالی سرزمین های فتح شده نیز توجه تام کرده است. بلاذری روایت های مالی را به «شیوه اِسنادی و شفاهی (قَالَ، حَدّثنی، حَدَّثَنَا و...) گزارش کرده و به منبع مکتوب آنها اشاره ای نکرده است؛ اما با اطمینان باید گفت به استثنای گزاش های محلی بلاذری، تمام روایت های مالی کتاب او از منابعِ مکتوب مالی مورخان و محدثان و فقهیان نقل شده است. همچنین، بیشترِ منابع مالی که بلاذری در فتوح البلدان به آنها استناد کرده نیز از نظر سندشناختی و وثاقت راویان و مشایخ در کانون توجه است. این پژوهش در نظر دارد به روش کتابخانه ای و با رویکرد تاریخی تحلیلی، منابع فتوح البلدان را اعتبارسنجی کند. این کار با تکیه بر دو معیار انجام می شود: یکی پیوستگی منابع مکتوب با روایت شفاهی و دیگری معیار سندشناختی و وثاقت منابع مالی که بلاذری به آنها استناد کرده است. حاصل این بررسی، سه دستاور مهم است: نخست نشان دادن این نکته که بلاذری در استناد به منابع پیش از خود، باوجود پایبندی به سنت رایج نویسندگان، یعنی به کارگرفتن شیوه «اِسنادی و شفاهی»، به «منابع مکتوبِ» بسیاری از این روایت ها نیز دسترسی داشته است؛ دوم راستی آزمایی منابع روایت های مالی فتوح البلدان بلاذری از نظر سند و محتوا؛ سوم اعتبارسنجی و ارتقاء جایگاه تاریخی کتاب فتوح البلدان، به ویژه از آن نظر که بیشترِ منابعی که به آنها استناد شده است، هم اکنون مفقودند. 
۶.

تاثیر حکمرانی مطلوب در توسعه شهری در ایران

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۳ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱ 273 - 289

کلید واژه ها: حکمرانی مطلوب توسعه مدیریت شهر ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 191 تعداد دانلود : 218
با پیش بینی استقرار بیش از شصت و شش درصد جمعیت جهان در شهرها تا سال 2020 میلادی، جهان در حال تبدیل شدن به جهانی شهری است. از این رو مدیریت شهری در آینده به طور اعم و در قرن بیست و یکم به طور اخص، درگیر نوعی چالش خواهد بود؛ مراکز علمی و تحقیقاتی و سازمان های بین المللی توسعه در زمان حاضر رویکرد «حکمروایی خوب شهری» را به عنوان اثربخش ترین، کم هزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت و مقابله با این چالش ها معرفی نموده اند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات پژوهشی مفهوم شاخص های حکمرانی مطلوب به عنوان ابزاری کارآمد برای اجرای توسعه فراگیر مورد ارزیابی قرار گرفته و موانع و چالش های پیش روی تحقق آن تبیین می گردد. نتایج تحقیق نشان می دهد اجرایی نمودن حکمرانی مطلوب در عرصه مدیریت شهری کشور در مدت زمان طولانی فرآیند توسعه، سطح کلی زندگی مردم ارتقا می دهد و مردم متناسب با الگوهای جامعه خود از حق توسعه بهره مند می گردند به شرطی که همراه با عناصر تشکیل دهنده ای هم چون شفافیت، حاکمیت قانون، پاسخ گویی و مشارکت سیاسی می باشد. بنابراین میزان توجه به این عناصر در ایران می تواند زیربنای تحقق توسعه و افزایش کارآیی و پویایی ساختار اداری- سیاسی باشد.
۷.

بایسته های تقنینی سیاستگذاری جمعیتی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فقه و حقوق خانواده (ندای صادق) سال ۲۵ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷۲ 25 - 47

کلید واژه ها: سیاست های جمعیتی عدم تعادل جمعیتی منطقه گرایی قانونگذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 833 تعداد دانلود : 272
جمعیت به عنوان سرمایه انسانی یک کشور، مسئله ای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و امنیتی گسترده و پیچیده است که امروزه با توجه به کاهش نرخ موالید، باید به همه جوانب آن به صورت جامع و صحیح نگریست. علت اصلی کاهش نرخ رشد ایران علاوه بر هزینه های اقتصادی اجتماعی فرزندآوری و تربیت آن، سبک زندگی، توزیع نامتناسب جمعیت و تمایل به شهرنشینی بویژه در کلانشهرها است که درصورت بی توجهی به این موارد، حتی در صورت افزایش جمعیت نیز کشور با مشکلات متعددی روبه رو می شود. اهمیت این موضوع بدان حدّ رسید که رهبر معظّم انقلاب، سیاست های کلی جمعیت را به رؤسای قوای سه گانه ابلاغ فرمود. به نظر می رسد در این میان، سیاست های تقنینیِ غیرمستقیمِ جمعیتی، بیش از سیاست های تقنینی مستقیم اهمیت دارد، درحالی که بدان چندان توجه نشده است. بنابراین سوال نگارندگان مقاله این است که «بایسته های تقنینی سیاستگذاری جمعیتی در جمهوری اسلامی ایران چیست؟». فرضیه نگارندگان فارغ از اینکه از حیث شکلی اذعان دارند برای تحقق سیاست های کلی جمعیت باید قانون جامع تنظیم جمعیت به تصویب برسد این است که قانونگذار باید با اصلاح مقررات تأمین اجتماعی، مالیاتی، اعطای تسهیلات و کمک های اقتصادی و اجتماعی و «منطقه گرایی» موجبات افزایش جمعیت را، با ملاحظه توزیع موزون و متناسب فراهم آورد.
۸.

مدل های تصمیم برای ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان در حضور داده های اصلی و ترتیبی، محدودیت های وزنی و عوامل غیرقابل کنترل: یک رویکرد مبتنی بر DEA با مرز دوگانه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی (آزاد سنندج) سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۰ 1 - 23

کلید واژه ها: تحلیل پوششی داده ها انتخاب تأمین کنندگان محدودیت وزنی عوامل غیرقابل کنترل و داده های اصلی و ترتیبی کارآیی های خوشبینانه و بدبینانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 831 تعداد دانلود : 129
انتخاب تأمین کننده ی مناسب برای برون سپاری اکنون یکی از مهم ترین تصمیمات بخش خرید است. این تصمیمات بخش مهمی از مدیریت تولید و تدارکات برای بسیاری از بنگاه ها هستند. بعلاوه، تأمین کنندگان را می توان به صورت نسبی از دیدگاه های خوشبینانه و بدبینانه ارزیابی و انتخاب کرد. روش تحلیل پوششی داده ها برای اندازه گیری کارایی سیستم های تولیدی به کار می رود که ورودی های متعددی را مصرف می کنند و خروجی های متعددی را تولید می نمایند. در شرایط نرمال، مطلوب این است که ورودی های کمتری مصرف شوند و خروجی های بیشتری تولید شوند، زیرا این کار منجر به کارایی بالاتری می شود. این مقاله یک رویکرد جدید «تحلیل پوششی داده ها با مرز دوگانه» را برای ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان پیشنهاد می کند. رویکرد تحلیل پوششی داده ها با مرز دوگانه، می تواند بهترین تأمین کننده را در حضور محدودیت های وزنی، عوامل غیرقابل کنترل، و داده های اصلی و ترتیبی شناسایی کند. در این رویکرد، پیشنهاد می شود که هر دو کارایی خوشبینانه و بدبینانه نسبی را در قالب یک کارایی میانگین هندسی ادغام کنیم. کارایی میانگین هندسی نشان دهنده ی عملکرد کلی هر تأمین کننده می باشد. مشاهده می شود که کارایی میانگین هندسی قدرت افتراق بیشتری نسبت به هر کدام از دو کارایی خوشبینانه و بدبینانه دارد. یک مثال عددی کاربرد روش پیشنهادی را نشان می دهد.
۹.

ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم گیری بر اساس دیدگاه های خوشبینانه و بدبینانه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی (آزاد سنندج) سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۸ 31 - 50

کلید واژه ها: تحلیل پوششی داده ها کارآیی های خوشبینانه و بدبینانه بازه ی کارآیی مدل های کراندار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 991 تعداد دانلود : 412
تحلیل پوششی داده ها ( DEA ) روشی برای سنجش عملکرد گروهی از واحدهای تصمیم گیری ( DMUها) است که از ورودی های متعدد برای تولید خروجی های متعدد استفاده می کنند. این روش عملکرد DMUها را با مینیمم سازی نسبت ورودی وزنی به خروجی وزنی هر DMU، به ترتیب، مشروط به این قید که هیچ یک از کارآیی های DMUهای دیگر کوچک تر از یک نباشد، اندازه گیری می کند (در حالت با ماهیت خروجی). کارآیی هایی که به این ترتیب اندازه گیری می شوند، کارآیی خوشبینانه یا بهترین کارآیی نسبی نامیده می شوند. روش اندازه گیری کارآیی خوشبینانه ی DMUها را خودارزیابی می نامند. در صورتی که نمره ی کارآیی خودارزیابی یک DMU یک باشد، به آن کارآی خوشبینانه می گویند؛ در غیر این صورت، به آن غیرکارآی خوشبینانه می گویند. رویکرد مشابهی وجود دارد که از مفهوم مرز ناکارآیی برای تعیین بدترین نمره ی کارآیی نسبی که می توان به هر DMU اختصاص داد، استفاده می کند. DMUهای واقع روی مرز ناکارآیی به عنوان ناکارآی بدبینانه تعیین می شوند، و آنهایی که روی مرز ناکارآ نیستند، به عنوان غیرناکارآی بدبینانه اعلام می شوند. در این مقاله، این بحث مطرح می شود که هر دو کارآیی نسبی را باید با هم در نظر گرفت، و هر رویکردی که فقط یکی از آنها را در نظر گرفته باشد، دچار سوگیری خواهد بود. برای اندازه گیری عملکرد کلی DMUها، پیشنهاد می شود که هر دو کارآیی را در قالب یک بازه ادغام، و مدل های DEAی پیشنهادی برای اندازه گیری کارآیی را مدل های کراندار می نامیم. به این ترتیب، بازه ی کارآیی تمام مقادیر ممکن کارآیی را که منعکس کننده ی دیدگاه های مختلف هستند، در اختیار تصمیم گیرنده قرار می دهد.
۱۰.

تبار شناسی مفهوم«صدر اسلام» در تاریخ نگاری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دوره جدید سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 53 - 68

کلید واژه ها: تاریخ اسلام صدر اسلام تاریخ نگاری اسلامی تبار شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 127 تعداد دانلود : 36
این پژوهش در نظر دارد به به روش توصیفی و تحلیل تاریخی، به تبارشناسی اصطلاح رایج «صدر الاسلام» و چرایی و چگونگی کاربرد آن در ادبیات تاریخنگاریِ یکصد سال اخیر بپردازد. کاربرد این اصطلاح و اصطلاح های مشابهی چون «الصدر الاول»، «الصدر الاول للاسلام» یا «الصدر الاول فی الاسلام» پیشینه درازی در کتابهای تاریخ، تراجم، رجال و حتّی دانش فقه و کلام دارد. منظور از این اصطلاحات، غالباً بازه زمانی دوران بعثت تا عصر تابعین(=دوران پیامبر تا عصر امویان) یا عصر بعثت تا دوره اَتباع تابعین(=دوران بعثت تا عصر اول خلافت عباسی) است. بررسی ها نشان می دهد که در گذشته، از این اصطلاح جز یک یا دو مورد، در «عنوان» هیچ کتاب و رساله ای استفاده نشده و رواج آن در نامگذاری کتابها، رساله ها و مقالاتِ انگلیسی، فارسی و عربی، به بیش از یک قرنِ و نیم اخیر نمی رسد. این اصطلاح به رغم فراوانی اش در آثار جدید، دارای ابهام و گاه تعارض است و در هیچ اثرِ پژوهشی، توضیحی در باره معنیِ آن داده نشده است. به نظر می رسد، مطالعه و بررسی کاربردهایِ مشهور این اصطلاح در متون قدیم، کمک شایانی به رفعِ ابهام و تقارض خواهد کرد و دستاورد مهم این تحقیق، ارائه شناسنامه ای نسبتا روشن از یک اصطلاح و پیشگیری از خطاهای رایج در عنوان گذاری کتابها، پایان نامه، مقالات و رساله های علمی خواهد بود.
۱۱.

بررسی تاثیرات حضور اتباع بیگانه در امنیت کشور با تاکید بر اتباع افغانی

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 171 - 190

کلید واژه ها: ایران امنیت اتباع بیگانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 213 تعداد دانلود : 242
حضور اتباع بیگانه دارای پیامدها و بازتاب های مختلف طبیعی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی میباشد. یکی از مباحث مهم در بحث حضور اتباع بیگانه، ارتباط آن با ابعاد مختلف امنیت است، به عبارت دقیقتر، اتباع بیگانه با مهاجرتهای غیر قانونی دارای بازتابها و پیامدهای مختلف امنیتی اند. کشورمان مهاجرین زیادی را از خارج کشور در خود جای داده است که عمده ترین مهاجران خارجی، افغانی ها می باشند. حضور این مهاجران پیامدهایی را برجای گذاشته است و در طی سال های اقامت خود تأثیرات مثبت و منفی فراوانی از بُعد اجتماعی و فرهنگی برجای گذاشته اند که ضرورت دارد این بازتاب ها و تأثیرات مورد بررسی و تأثیرات آن بر امنیت ملی نیز مورد سنجش قرار گیرد. در گذشته، اکثر مطالعات بر روی نقش و تأثیر حضور اتباع بیگانه بر روی سرمایه فیزیکی و مسائلی چون باز توزیع درآمد، باز توزیع نیروی کار و سرمایه انسانی و مهارتهایی که ذخیره ملی محسوب می گشت صورت میگرفت اما از دهه 1370 به بعد، با وسیعتر شدن مقیاس حضور اتباع بیگانه، کشورمان به شدت درگیر این مساله گشته است و این مساله کماکان ادامه دارد و دیگر دیدگاه های اقتصادی به تنهایی نمیتوانند برای درک و تحلیل آن بسنده کنند و از اینرو حضور اتباع بیگانه را میتوان از نظر سیاسی، امنیتی، فرهنگی مورد بررسی قرار داد که در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی از دیدگاه امنیتی به این مساله نگریسته می شود.
۱۲.

«پلورالیسم هنجاری در سیره مهدی(ع)» (الگوی رفتاری امام مهدی با پیروان ادیان و مذاهب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: الهیات تطبیقی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 35 - 48

کلید واژه ها: امام مهدی (ع) الگوی رفتار ارتباطی پلورالیسم هنجاری همزیستی مسالمت آمیز تسامح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 874 تعداد دانلود : 874
یکی از مباحث بحث برانگیز کلام جدید در حوزه مهدویت پژوهی، مسئله چگونگی رفتار و ارتباط امام زمان(عج) با پیروان سایر ادیان در دوران ظهور است. یکی از آن مسائل، «پلورالیسم هنجاری در سیره مهدی» است. متأسفانه از دیرباز، به دلیل سوءبرداشت و فهم قشری از برخی متون و روایات، باور به خشونت و برخورد تند امام عصر(ع) با نامسلمانان در اذهان توده شیعیان نفوذ کرده و موجب بی رغبتی و هراس برخی زودباوران از درک آن روزگار پُرفضیلت شده است؛ ازاین رو، نوشتار حاضر با توجه به نیاز علمی جامعه امروزی به مباحث اخلاقی و با توجه به بحران معیار در رفتار با غیر هم کیشان، درصدد فهم منطقی از الگوی رفتار ارتباطی با پیروان سایر ادیان، در پرتو آموزه های مهدویت، برآمده و به سبک مسئله محور و روش تحلیلی توصیفی به تبیین مبانی، ادلّه و مؤلفه های این الگوی اخلاقی پرداخته است. در این مقاله، ادعا و استدلال شده است که طبق سیره و فرهنگ مهدوی، مناسبات ما با غیرمسلمانان باید مبتنی بر احترام و مهرورزی، آزادی و کرامت انسان، رعایت حقوق اقلیت ها، رفق و مدارا، تأکید بر اصول مشترک، همزیستی مسالمت آمیز، گفتمان عقلی و مذاکره علمی باشد.
۱۳.

تحلیلی بر عوامل ناهمگونی سازمان فضایی منطقه یک کلانشهر تهران

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره دوم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۷ ۷۴-۹۲

کلید واژه ها: سازمان فضایی ناهمگونی GIS منطقه یک شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 582 تعداد دانلود : 675
شهر و شهرنشینی طی دهه های اخیر با تحولات کمی و کیفی بسیاری همراه بوده است. این تحولات در مکان های مختلف جغرافیایی و متناسب با شرایط زیستی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر منطقه متفاوت است. تغییر و تحولات در شهرها، تغییر در سازمان فضایی شهرها را در پی دارد و تحولات سازمان فضایی در اکثر شهرهای در حال توسعه بیشتر در جهت ناهمگونی سازمان فضایی بوده است با این رویکرد پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بهره گیری از نرم افزارهایGIS و Google Earth و با هدف تحلیل عوامل مؤثر بر ناهمگونی سازمان فضایی منطقه یک کلانشهر تهران تدوین شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که سازمان فضایی منطقه یک کلانشهر تهران دچار ناهمگونی در سازمان فضایی است و عواملی از جمله؛ مهاجرپذیری، وجود بافت روستایی، بافت حاشیه ای، ساخت و سازهای لجام گسیخته، سوداگری در خرید و فروش زمین و مسکن، وجود کاربری های غیر شهری، وجود مجتمع های تعاونی انبوه-ساز، کاربری های فرامنطقه ای و فراشهری و ... از جمله عوامل ناهمگونی در سازمان فضایی منطقه هستند.
۱۴.

نقش حضرت مسیح علیه السلام در دولت مهدوی علیه السلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و ششم بهمن ۱۳۹۶ شماره ۲۴۲ «ویژه روانشناسی»

کلید واژه ها: مهدی دولت مهدوی مسیح دجال یأجوج و مأجوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 500 تعداد دانلود : 82
این مقاله نقش تاریخی حضرت مسیح عیسی بن مریم علیه السلام را در عصر ظهور حضرت مهدی موعود علیه السلام و در دولت او بررسی می کند. روش گردآوری اطلاعات و داده ها استنادی، و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. در احادیث مهدویت، از حضرت عیسی علیه السلام به عنوان یکی از یاران حضرت مهدی یاد شده است. او در عصر ظهور، از آسمان می آید و با آن حضرت نماز می گزارد. این نماز ثابت می کند که حتی پیامبر خدا، خادم و وزیر دولت مهدوی است و ماهیت قیام او، ماهیت دینی و به منظور اقامة دین خداست. در روایات اسلامی، حضرت مهدی علیه السلام، رهبرِ دادگستر انقلاب دینی و جهانی است. عیسی بن مریم علیه السلام نیز در کنار ایشان در راه جهانی سازی فرهنگ دادگریِ اسلام خواهد کوشید و موانع را از میان خواهد بُرد. براین اساس، یکی از عوامل تأثیرگذار در پیشرفت این انقلاب جهانی، ظهور حضور مسیح در کنار حضرت مهدی علیه السلام است. او با اینکه سردار دغل ستیز دولت مهدوی است و نماد صلیب و دجال و یأجوج و مأجوج را برخواهد انداخت، قاضی القضاة و وزیر خزانه داری او نیز خواهد بود. این همه نشان می دهد که جنگ سخت مهدی موعود با امثال یأجوج و مأجوج و ستیز نرم او با دغل کارها و فریب های دجال، چقدر سخت و پرماجراست.
۱۵.

سنت استحکام و ب ﻬره وری: قاعده اخلاقی در اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 109-132

کلید واژه ها: اسلام بهره وری محکم کاری سنت اصل اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 195 تعداد دانلود : 967
مسئله این مقاله، سنت استحکام همچون اصلی اخلاقی در اسلام است . این مفهوم چه رابطه ای با مفهوم نوپدید بهره وری دارد و ملزومات آن چیست؟ منابع حدیثی و تاریخی کهن و معتبر شیعه و سنی موافق اند که سنت اتقان و استحکام، ریشه در تعالیم پیامبر و خاندانش دارد. این تعالیم در روایات اسلامی با عنوان های«اتقان، اِحکام، اثبات و احسان العمل»، بارها گوشزد شده است. تحلیل این مفاهیم نشان می دهد که به واژه «بهره وری»، نزدیکی معنایی بسیاری دارند؛ زیرا یکی از تعریف های بهره وری، برآیند دو عنصر «کارایی و اثربخشی» است. اثربخشی به مفهوم انجام دادن کار نیک است و کارایی، کار نیک را نیک انجام دادن است. این عناصر را کاملاً در معنای عناوین بالا می توان درک کرد؛ افزون بر آن دو، مفهوم پایداری و دوام عمل نیز عنصر سوم در تعریف بهره وری است که باز در مدلولِ عناوین چهارگانه بالا وجود دارد؛ عنصری که در جای خود، سنتی از سنت های انسان ساز پیامبر خدا ص است. در این روایات، روایات کسب وکار و تجربه های سودمند بشری، موضوعاتی به چشم می خورند که از آن ها می توان به زمینه ها و عناصر مکمل بهره وری و محکم کاری یاد کرد. این عناصر عبارت اند از: احیا و نهادینه کردن سنت بهره وری؛ تغییر نگرش به جایگاه قدسی کار و درآمد در اسلام؛ دوراندیشی در معیشت و کار؛ بهره مندی از تجربه خود و دیگران؛ مشورت، کاردانی، تخصص و دانشوری. نتیجه مهم بحث درباره استحکام و رابطه آن با بهره وری، آن است که استحکام و اتقان عمل، یکی از آموزه های مهم اخلاق کاربردی در اسلام است و به دلالت روایات اسلامی باید آن را همچون فرهنگ و سنت فراگیر پذیرفت و مطالعه کرد.
۱۶.

مدل های تحلیل پوششی داده های بازه ای مبتنی بر TOPSIS(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی (آزاد سنندج) سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴۱

کلید واژه ها: تحلیل پوششی داده ه داده های بازه ای واحدهای تصمیم گیری ایده آل و آنتی ایده آل TOPSIS نزدیکی نسبی رتبه بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 744 تعداد دانلود : 187
تحلیل پوششی داده ها (DEA) روشی برای سنجش عملکرد گروهی از واحدهای تصمیم گیری (DMUها) است که از ورودی های متعدد برای تولید خروجی های متعدد استفاده می کنند. این مقاله دو DMUی مجازی به نام DMUی ایده آل و DMUی آنتی ایده آل را وارد DEAی بازه ای می کند. مدل های DEAی بازه ای به دست آمده به ترتیب DEAی بازه ای با DMUهای ایده آل و آنتی ایده آل نامیده می شوند. یکی از آنها DMUها را از دیدگاه کارآیی خوشبینانه ارزیابی می کند، در حالی که دیگری آنها را از دیدگاه کارآیی بدبینانه ارزیابی می کند. این دو کارآیی بازه ای متمایز با هم ترکیب می شوند و یک شاخص جامع به نام نزدیکی نسبی به DMUی ایده آل را درست مانند رویکرد روش ترجیح ترتیب بر اساس شباهت به جواب ایده آل در تصمیم چندشاخصی تشکیل می دهند. سپس از شاخص نزدیکی نسبی به عنوان سنجش کلی هر DMU استفاده می شود و بر مبنای آن یک رتبه بندی کلی برای همه ی DMUها به دست می آید. یک مثال نیز در زمینه ی ارزیابی عملکرد بیست شعبه ی بانک ارائه خواهد شد که نشان می دهد که رویکرد DEAی بازه ای پیشنهادی یک روش ساده، مؤثر و عملی برای اندازه گیری عملکرد در موقعیت های زندگی واقعی است.
۱۷.

مبانی فقهی لزوم صیانت از آثار تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دوره جدید سال نهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: مسجد فقه وقف زیارت تاریخ اسلام اثر تاریخی ایوان کسری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی قوانین و فنون حمایت و حفاظت از آثار باستانی
تعداد بازدید : 309 تعداد دانلود : 273
هر اثر و میراث تاریخی در روزگاری پدیده ای بوده که تاکنون ماندگار شده است. براین اساس مکاتبه ها، تعهدنامه ها، لوح ها، مجسمه ها، نقش ها، نشانه ها، بناها و مانند این را می توان تاریخ عینی یا ماندگار، در برابر تاریخ علمی، نامید. تاریخ عینی و ماندگار پل های ارتباط دیروز و امروزند. این گفتار با روش توصیفی و تاریخی و بر پایه اسناد و منابع کتابخانه ای، به دنبال مطالعه درباره مبانی دینی و اسلامیِ صیانت از تاریخ عینی، یعنی آثار و ابنیه تاریخی، است. مضمون آیات و روایات و اخبار آن است که دیانت اسلام به هر دو مفهوم تاریخ علمی و تاریخ عینی اهتمام بسیاری داشته است. مبانی ده گانه مهم و مؤثر فقهی در لزوم  و ضرورت صیانت از  میراث تاریخی عبارت اند از: سنت کتابت و روایت، جایگاه گردشگری و سیر علمی در اسلام، سیره سلف صالح در صیانت از آثار تاریخی برجای مانده از پادشاهان، لازمه امر به تأسی بر سنت اولیاء، آثار اجتماعی و تاریخی سنت زیارت و تبرک، مواجهه عملی فقها با تصاویر و پیکرهای برجامانده از ماقبل اسلام، اقتضای عملی سنت وقف و نیز شأن ذاتی مسجد و معبد در اسلام مبانی. به نظر می رسد بر همین اساس بود که پیامبر(ص) و اصحاب برگزیده ایشان و فقهای گذشته، به جز بت ها، به تخریب و انهدام هیچ اثر تاریخی دستور ندادند؛ حتی سکه های منقوش ایرانی و رومی ده ها سال نقد رایج مکه، مدینه، عراق، مصر و شام بود؛ بنابراین اگر ضرورت حفظ، انتقال، ازدیاد و بهره مندی از آثار نیاکان را تفسیری پذیرفتنی از مفهوم پیشرفت بدانیم، این گفتار درصدد نشان دادن پیوند مبانی و سنت های اسلامی با مفهوم توسعه و پیشرفت نیز هست.
۱۸.

از فتح تاریخی تا فتح تاریخ (مورد مطالعه: حسین بن علی(ع))(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ اسلام سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۴ 53-73

کلید واژه ها: حسین بن علی عاشورا فتح تاریخ فتح تاریخی فاتحان تاریخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 118 تعداد دانلود : 354
پژوهش پیش رو درصدد آزمودن این فرضیه است که «تاریخ را فاتحان ننوشته اند» که آن را از راه های گوناگون می توان اثبات کرد. علاقه انسان ها به مطالعه و ثبت رویدادهای مهم و نیز تأیید این علاقه مندی از سوی کتاب های آسمانی که سخنگویان وجدان معنوی بشرند، دو نمونه مهم از این راه ها به شمار می آیند. راه دیگر، مطالعه شواهد فروان در حیات اجتماعی، سیاسی و علمی مردان و زنان بزرگ است. این مردان و زنان، به دو گروه فاتحان تاریخی و فاتحان تاریخ، تقسیم می شوند؛ نخستین گروه، کسانی هستند که قلمروها گشوده اند و سرزمین ها گرفته اند. آنان «فاتحان تاریخی» اند. گروه دوم، کسانی هستند که به جای سرزمین، دل و دفترها را گشوده اند و از خویش، نامی نیک به جای نهاده اند. آنان «فاتحان تاریخ» و راهبر تاریخ اند و در سرزمین قلب ها و قلم ها جاویدند. حسین بن علی 7 و یزید بن معاویه، دو نمونه شاخص از این دوگانگی تاریخی به شمار می روند. بی گمان، امام حسین 7 و بسیاری از یارانش به ظاهر شکست خوردند، اما دل و دفتر تاریخ به گونه ای دیگر رقم خورد و از او «فاتحِ تاریخ» ساخت و عاشورا برای همیشه، الگوی «پیروزی خون بر شمشیر» شد. شواهدی پرشمار، این فتح بی مانند را تأیید می کنند؛ اما در این مجال، تنها سه شاهد تاریخی مورد گفت وگو قرار گرفته است: «ادبیات شعر عاشورایی»، «ادبیات تاریخی» و «سوگ جاوید و اشک جاری در شهادت او».
۱۹.

روش جدیدی برای رتبه بندی قواعد حاصل از داده کاوی با استفاده از تحلیل پوششی داده ها(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی (آزاد سنندج) سال یازدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۷

کلید واژه ها: تحلیل پوششی داده ها داده کاوی کارآیی های خوشبینانه و بدبینانه DEA با مرز دوگانه قاعده ی انجمنی جالب بودن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات الگوهای کمی در تصمیم گیری
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت صنعتی تحقیق در عملیات پژوهش عملیاتی
تعداد بازدید : 485 تعداد دانلود : 592
تکنیک های داده کاوی، یعنی استخراج الگوها از پایگاه های داده ای بزرگ، در تجارت به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرند. با استفاده از این تکنیک ها ممکن است قواعد زیادی حاصل شوند و فقط تعداد کمی از آنها به دلیل محدودیت بودجه و منابع برای پیاده سازی در نظر گرفته شوند. ارزیابی و رتبه بندی جالب بودن و مفید بودن قواعد انجمنی در داده کاوی اهمیت زیادی دارد. در مطالعات قبلی که در مورد شناسایی قواعد انجمنی جالب از نظر ذهنی انجام شده است، اکثر روش ها مستلزم وارد کردن دستی یا پرسیدن از کاربر برای افتراق صریح قواعد جالب از ناجالب بوده است. این روش ها نیازمند محاسبات بسیار زیادی هستند و حتی ممکن است به نتیجه گیری های ناسازگار منتهی شوند. برای غلبه بر این مشکلات، این مقاله پیشنهاد می کند که از رویکرد تحلیل پوششی داده ها (DEA) با مرز دوگانه برای انتخاب کارآترین قاعده ی انجمنی استفاده شود. در این رویکرد علاوه بر بهترین کارآیی نسبی هر قاعده ی انجمنی، بدترین کارآیی نسبی آن نیز در نظر گرفته می شود. در مقایسه با DEAی سنتی، رویکرد DEA با مرز دوگانه می تواند کارآترین قاعده ی انجمنی را به درستی و به آسانی شناسایی کند. به عنوان یک مزیت، رویکرد پیشنهادی از نظر محاسباتی کارآمدتر از کارهای قبلی در این زمینه است. با استفاده از مثالی از تحلیل سبد بازار، قابلیت کاربرد روش مبتنی بر DEAی ما برای اندازه گیری کارآیی قواعد انجمنی با معیارهای چندگانه نشان داده خواهد شد.
۲۰.

تحلیل انتقادی رویکردهای اثباتی به قانون بررسی موردی دیدگاه های هانس کلسن و هربرت هارت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حقوق عمومی دوره ۴۶ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ 139-159

کلید واژه ها: اثبات گرایی قانون قاعده تشخیص هانس کلسن هربرت هارت هنجار بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 371 تعداد دانلود : 204
اثبات گرایی حقوقی از جمله مکاتب حقوقی است که داشتن نظریه ای اخلاقاً بی طرف توصیفی یا مفهومی از حقوق را هم ممکن می داند و ضروری. بر پایه این مکتب، قوانین اثباتی، قوانینی است که دولت ها آن را تصویب می کنند و متفاوت از اصول اخلاقی مکتب حقوق طبیعی است که دائمی تلقی می شوند و حتی بنابر بعضی از نظریات، ریشه الهی دارند. اثبات گرایی حقوقی در دوران معاصر، اغلب خود را با نظرهای هانس کلسن و هربرت هارت معرفی کرده و به شدت متأثر از این دو اندیشمند بوده است، به گونه ای که نمی توان از اثبات گرایی سخن به میان آورد و از تبیین نظری آن دو سخن نگفت. کلسن با نظریه ناب حقوقی، سعی در معرفی رویکرد اثبات گرایانه خالص و تند دارد، درحالی که هربرت هارت دارای مذاقی معتدل است و رویکردی فایده گرا را در میان اثبات گرایان حقوقی دنبال می کند، البته نظریات هر دو در مبانی و اصول اثبات گرایی ریشه دارد؛ اصولی که هم خود به تنهایی و هم در حوزه حقوق با برداشت هایی که کلسن و هارت ارائه می دهند، علاوه بر تناقضات متعدد، بیش از گذشته با کارکردهای حقوق در جامعه انسان اجتماعی ناهمخوانی دارد و در صورت اجرا با نتایج ناخواسته روبه رو می شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان