علی عبداللهی نیسیانی

علی عبداللهی نیسیانی

مدرک تحصیلی: دکتری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۰ مورد از کل ۱۰ مورد.
۱.

مدل تصمیم گیری ضدّعقلایی در انسان و ابعاد رفتاری آن (رویکرد قرآنی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصمیم گیری ضدّعقلایی مدل توصیفی علوم رفتاری قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 690 تعداد دانلود : 603
در چندین دهه اخیر، رابطه عقلانیت ابزاری و تصمیم گیری از مهمترین موضوعات مورد توجه در علوم مربوط به رفتار انسان بوده است. بطوریکه همین موضوع، از سال 1978 تا 2020 بارها جایزه نوبل علمی را به خود اختصاص داده و منشأ شکل گیری اقتصاد رفتاری شده است. اگر بر نقشه دستاوردهای علمی این موضوع دقت شود این نکته بدست می آید که با لحاظ دو متغیر اصلی مطلوبیت و عقلانیت، هنوز یکی از جنبه های رفتاری انسان یعنی تصمیم گیری ضدّعقلایی معرفی و تبیین نشده است. و همزمان، اصلی ترین دلیل وجود چنین نوعی از خلأ نظری در توسعه مدل های رفتاری جدید، محدودیت های علمی و ابزار و روش های آزمایش در اختیار بشر بیان شده است. بنابراین در این پژوهش از نگاه قرآن کریم –به عنوان منبع آگاهی بخشی فراتر از محدودیت های کنونی بشری- چگونگی رابطه عقلانیت و تصمیم گیری تحت تأثیر متغیر فشار زمانی بررسی، کشف و مدل سازی شده است. قرآن کریم در تبیین مدل تصمیم گیری ضدّعقلایی روشن می کند که وجود شرایط مطلوب یا نامطلوب، یک اتفاق ادراک شده و نسبی از سوی فرد فردِ انسان هاست. درنتیجه اگر فردی خود را در شرایط نامطلوب ادراک کند (فارغ از اهمیت نگاه دیگران به همان شرایط)، وی به تصمیم گیری در شرایط فشار سوق داده شده و تلاش های تقلّاگونه ذهنی و عملی او برای رهایی از این وضعیت آغاز می شود. و این شرایط فشار، منجر به افزایش احتمال انتخاب گزینه های نامطلوب برای او می گردد. و درادامه در یک چرخه بازخوردی معیوب، خودِ این تصمیم نامطلوب باعث می شود تا فرد قضاوت قاطعانه تری نسبت به وجود شرایط نامطلوب خویش بکند. مطابق با مدل بدست آمده موثرترین رویکرد لازم برای شکستن این چرخه، خروج فرد از احساس احاطه شدن با شرایط نامطلوب و یا فشار می باشد. همچنین راهکارهایی مثل اقدام به تصمیم نگرفتن تا زمان مناسب، و یا توجه به داشته ها و ایجاد احساس خوب، در خروج تصمیم گیر از این چرخه کمک می نماید. اعتبار مدل بدست آمده از دو طریق محرز می شود: اول؛ فرآیند پژوهشی کشف مدل از قرآن مسیری مطمئن باشد. دوم؛ مدل بدست آمده از حساسیت علمی (به معنای سازگاری و توجیه کنندگی با ساختارها، داده ها و نظریه های علمیِ مرتبط) برخوردار باشد. به همین منظور این تحقیق بر اساس روش تحلیل محتوای کیفیِ انطباق یافته با خصوصیات متن قرآن کریم انجام شده و در مسیر بررسی خود به تجزیه و تحلیل نظام مند هشتصد و چهارده آیه منتخب از قرآن کریم پرداخته است. و بعلاوه اینکه مدل بدست آمده با ساختار استاندارد مدل های رفتاری، داده های یک آزمایش تجربی مرتبط و همچنین نظریه های علمی مرتبط تطبیق داده شده و هماهنگی ادعاهای برخاسته از مدل با آن ها توضیح داده شده است.
۲.

تحلیلی قرآنی از تأثیر شواهد عینی بر رفتار؛ معرفی یک مدل توصیفی رفتاری

کلید واژه ها: عینی پذیری رفتار انسان مدل توصیفی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 421 تعداد دانلود : 543
گاهی در عمل مشاهده می شود افراد همان حساسیت و دقتی که هنگام تصمیم گیری برای خرید یک گوشی همراه دارند را نسبت به خرید سهام یک شرکت در بازار سرمایه ندارند. در اینجا فرایند خرید سهام یک شرکت در بورس اگر چه منافع و مضرات بالقوه بیشتری از فرد را درگیر خود می کند؛ ولی −برخلاف یک گوشی همراه− مبتنی بر شواهد ذهنی است. چگونه عینی بودن ملاک ها و شواهد یک موضوع می تواند بر نوع رفتار و تصمیم گیری های ما تأثیرگذار باشد؟ برای تحلیل اصولی این سؤال باید یافته های علمی در چارچوب مدل رفتاری ارائه شوند؛ اما چالش دیگر آن است که اساساً از مهمترین چالش های مرتبط با علوم رفتاری کمبود مدل های توصیفی رفتاری در منابع علمی بشری ذکر شده است. بنابراین این پژوهش مدل رفتاری عینی پذیری انسان را با کمک از منبع الهی قرآن کریم تبیین و ارائه می نماید. «این مدل رفتاری بیان می کند که انسان ها تمایل دارند که رخدادها و محیط شان را به صورت عینی تری ادراک کنند −و برای این تمایل خود گاه عجله نیز می کنند− چون شواهد عینی به ایشان آرامش می دهد. انسان ها معمولاً به میزانی که مصادیق عینی متعددتری مشاهده کنند −نسبت به شواهد ذهنی− زودتر قانع شده و تصمیماتی می گیرند که تأییدکننده آن شواهد عینی باشند. در این مقایسه، میزان منفعت و ضررهای ذهنی تأثیر کمتری −از آنچه پیشتر تصور می شده− در جهت گیری تصمیمات افراد دارد». مدل عینی پذیری به وسیله «روش تحلیل محتوای کیفی انطباق یافته با متن قرآن کریم» کشف شده و در نهایت توضیح داده شده که این مدل رفتاری در عرصه های دانشی و کاربردی چه جایگاهی دارد و قابل استفاده خواهد بود.
۳.

تحلیل مدل «پذیرش مسئولیت» با محوریت آیه امانت و جنبه های علمی و کاربردی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان شناسی سازمانی مدیریت رفتاری قرآن مدل رفتاری مسئولیت پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 481 تعداد دانلود : 217
این نوشتار «پذیرش مسئولیت در افراد» را در چارچوب یک مدل رفتاری مشخص و استاندارد ارائه می نماید که کاربرد گسترده ای در موضوعات مربوط به مدیریت و روان شناسی و علوم اجتماعی دارد؛ زیرا به اذعان نظریه پردازان، پیچیدگی ابعاد درونی انسان و شرایط محیطی او مدل سازیِ رفتار او را با مشکل روبه رو ساخته است. مدل پذیرش مسئولیت بیان می کند که فرد به شرطی که تصور کند از عهده انجام مسئولیتی برمی آید و در مسیر آن آگاهی های لازم را به دست می آورد −یعنی تصور کند که درمانده و سردرگم نمی شود− این سوگیری را دارد که آن مسئولیت را بپذیرد؛ بنابراین واگذاری مسئولیت به خودی خود برای افراد یک انگیزاننده است. در این مقاله در مورد ماهیتِ مسئولیت پذیری کلّی گویی نشده و در قالب مؤلفه های تیپ ایده آل مدل های رفتاری ارائه شده است. مدل رفتاریِ پذیرش مسئولیت به وسیله تحلیل آیات قرآن کریم در چارچوب روش تحلیل محتوای کیفی به دست آمده است؛ همچنین این مدل رفتاری توجیه کنند گی و سازگاری مناسبی با برخی نظریه های علمی در غنی سازی شغلی و انگیزش دارد. از نتایج کاربردی آن اینکه پذیرش مسئولیت (در سطح گروه، سازمان یا جامعه) خود یک انگیزاننده است و مثلاً ضرورتی ندارد از گزینه های انگیزشی دیگری همچون افزایش حقوق و مزایای مادی استفاده کرد.
۴.

تبیین قرآنی مدل وابستگی به منابع؛ تحلیل رفتاری بحران ناشی از ریزش بورس تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد رفتاری مدیریت قرآنی مدل رفتاری وابستگی به منابع روان شناسی بازار سرمایه بورس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 990 تعداد دانلود : 391
این نوشتار پیش از ریزش بورس تهران در تابستان 1399 و با رویکرد تحلیل علمی و برخورد اصولی به واکنش های احتمالی فعالان بورس نگارش شده است. مسئله اصلی این نوشتار آن است که برای تحلیل اصولی رفتار انسان ها نیاز است از مدل های رفتاری قابل اتکا استفاده شود و این در حالی است که در منابع علمی مرتبط اذعان شده که با کمبود مدل های رفتاری معتبر مواجه اند؛ بنابراین این نوشتار، مدل وابستگی به منابع را مطابق با شاخص های معتبر نظری از قرآن شناسایی می کند. این مدل بیان می کند شدید یا ضعیف بودن نگرانی انسان ها در هنگام کاهش منابعشان، بیش از آنکه به مقدار اموال موجود و یا دارایی های ازدست رفته ایشان مربوط باشد به میزان اتکای ذهنی شان بر آن منابع وابسته است؛ یعنی هرچه حساسیت های افراد معطوف به منابع با تنوع کمتری باشد، وابستگی شان به منابع بیشتر است و فارغ از اینکه افراد چقدر ثروتمندند یا در اینجا فعالان بورس چقدر قبلاً سود کرده اند اگر به منبع مادی مشخصی وابسته شده باشند کوچک ترین کاهشی در آن منبع، ایشان را بی نهایت برآشفته خواهد کرد. بر اساس این مدل می توان در کنار راهکارِ تنوع بخشی به منابع مادی از جایگزین های معنوی یا روانی نیز استفاده کرد تا اتکای ذهنیِ سرمایه گذاران به بورسِ فعلی تعدیل شود و واکنش های شدید ناشی از احساس ترس و درماندگی مدیریت پذیر گردد. مدل وابستگی به منابع به وسیله «روش تحلیل محتوای کیفی انطباق یافته با متن قرآن کریم» کشف شده و به صورت استدلالی مراحل دستیابی به آن بیان گردیده، سپس با روابط ریاضی و نمودارهای ترسیمی ارائه شده است.
۵.

روش تحلیل محتوای کیفی تطبیق یافته به منظور تحقیق در متن قرآن کریم؛ ارائه یک مطالعه موردی در علوم رفتاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوای کیفی روش تحقیق موضوعی در قرآن مدل های توصیفی رفتار انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 756 تعداد دانلود : 778
روش تحلیل محتوای کیفی به صورت تخصصی به تحلیل محتوای متون می پردازد. قواعد و گام های روش تحلیل محتوای کیفی عمومی بوده و برای انواع متون به صورت مشترک استفاده می شود. اما در متن قرآن کریم فرض می شود که تمامی ابعاد مطالب آن از جزئی ترین عبارات و حروف گرفته تا کلیت عبارت ها و سوره ها حاوی نکات و پیام هایی است که حکیمانه و آگاهانه در آن گنجانیده شده است و بنابراین در روش تحقیقی که به بررسی محتوای متن قرآن کریم می پردازد، بایستی الزاماتی گنجانیده شود که بتواند استفاده بیشتری از این نکات و پیام های قرآنی داشته باشد و علاوه بر آن ساختار علمی قابل قبولی برای محافل علمی ارائه نماید. این نوشتار، گام های روش تحلیل محتوای کیفی را مطابق با چنین اقتضائاتی بازتعریف نموده و آن ها را به صورت سه گام اصلی و گام های فرعی ذیل هر کدام توسعه داده است.
۶.

مدل رفتار انسان در مواجهه با دو ساحت مطلوبیت- نامطلوب؛ تحلیلی قرآنی، رویکردی مدیریتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن انسان رفتار مدل توصیفی رفتار مدل دو ساحتی مطلوبیت-نامطلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 971 تعداد دانلود : 944
کمبود مدل های توصیفی از رفتار انسان ها یکی از چالش های قدیمی در ساحت علوم رفتاری به خصوص مدیریت رفتار سازمانی بوده و از آن به عنوان یکی از بزرگترین شکست های علمی بشر تعبیر شده است. زیرا از یک سو، تقاضای شدیدی نسبت به استفاده از این مدل های رفتاری در علوم مختلف وجود دارد، و از سوی دیگر ابعاد درونی انسان و شرایط محیطی موثر بر رفتار او به حدّی پیچیده اند که مدل سازی رفتار او را دشوار می سازند. این پژوهش نمونه ای جدید از مدل های توصیفی رفتار انسان برگرفته از منبع الهی قرآن کریم معرفی و تبیین می نماید. این مدل رفتاری به تأثیر متفاوت شرایط مطلوب و نامطلوب بر حالات انسان و واکنش مستقل او در مواجهه با این شرایط می پردازد. انگیزه، تلاش فعالانه و نگرش مثبت انسان مربوط به مواجهه انسان با شرایط مطلوب بوده؛ و وابستگی، بی تابی و چاره جویی انسان در مواجهه او با شرایط نامطلوب بروز پیدا می کنند. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی هشتصد و چهارده آیه از قرآن کریم شناسایی و سازماندهی شده، مورد بررسی و مفهوم یابی قرار گرفته و در سه سطح متفاوت انتزاع، کدگذاری شدند. بدین وسیله مدل دو ساحتی مطلوبیت-نامطلوب مبتنی بر تجزیه و تحلیل های لغوی آیات، دقّت های ادبی (صرفی و نحوی) و همراه با استناد به منابع معتبر تفسیری و پس از تأیید خبرگان توضیح داده شده است. مدل معرفی شده در چهارچوب نوع ایده آل مدل توصیفی رفتار انسان ارائه گشته و عرصه های نظری و کاربردی مرتبط با آن در علم مدیریت بیان شده است.
۷.

مسئله محوری و نامسئله محوری؛ مقایسه و تحلیل رویکردهای جهت دهی سازمانی در مدیریت سازمان های فرهنگی کشور(مقاله پژوهشی حوزه)

تعداد بازدید : 860 تعداد دانلود : 587
از مدیریت راهبردی برای کمک به سازمان های نظامی و صنعتی استفاده فراوانی شده و سابقه استفاده از این فن در سازمان های فرهنگی سهم محدودتری داشته است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ج.ا. ایران جامعه علمی و مدیریتی ضرورت شدیدی را برای تسری نگاه راهبردی به حوزه فرهنگ احساس کرد اما آن چنان که شایسته بود نتوانست به این مهم دست یابد. فقدان یک رویکرد جامع برای راهبری فرهنگ و نیز عدم تفکر راهبردی برنامه ریزان کلان فرهنگی توسعه نایافتگی فرهنگی را که خسارت آن متوجه مسائل اقتصادی و سیاسی نیز می شود، موجب شد. مدیریت سنتی فرهنگ گرچه ممکن است در کوتاه مدت پاسخگو باشد اما قطعا نمی تواند نیازهای جدید جامعه تحول گرا را  پاسخ دهد. این مقاله با تأکید بر مدیریت راهبردی، به دنبال شناسایی راهبرد مطلوب به منظور جهت دهی سازمان های فرهنگی است؛ تحلیل و بررسی راهبردهای رایج سازمانی، از رهگذر بررسی مقایسه ای سازمان ها به عنوان مطالعه های موردی صورت گرفته است؛ به عبارت دیگر نگارندگان با روش مطالعه موردی به واکاوی راهبردهای  سازمانی پرداخته اند. نگارندگان با تحلیل دقیق وضعیت موجود  مهم ترین سازمان های فرهنگی کشور به این نتیجه رسیدند که در میان راهبردهای رایجی چون ساختارمحوری، جغرافیامحوری و تکنولوژی محوری راهبرد سیستماتیک و یادگیرنده مسأله محوری تنها راهبردی است که پیاده سازی آن در دفتر تبلیغات اسلامی نشان داد می تواند جهت گیری سازمان های فرهنگی را به درستی هدایت کرده و کارآمدی قابل قبولی را برای سازمان های فرهنگی کشور به ارمغان آورد.
۸.

تصمیم گیری عقلایی در مدیریت بخش عمومی: موردکاوی و تحلیل چگونگی کاربرد مدل های کمّی پژوهش عملیاتی در اداره عمومی کشورهای جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل های پژوهش عملیاتی تصمیم گیری اداره عمومی مدیریت دولتی مدیریت بخش عمومی موردکاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 607 تعداد دانلود : 141
«تصمیم گیری عقلایی» رویکردی مدیریتی است که بر تصمیم گیری بر اساس فرآیندها و دقت های علمی به وسیله مدل های قطعی و کمّی تأکید می کند؛ اما در میان صاحب نظران بر سر به کارگیری مدل ها و فنون پژوهش عملیاتی در بخش عمومی اختلاف نظر وجود دارد؛ زیرا با وجود آنکه مخالفینی جدی در به کارگیری و کاربرد این روش ها در بخش عمومی وجود دارند، روش ها و مدل های پژوهش عملیاتی روز به روز درحال توسعه و بهبود هستند و در عمل در بخش عمومی مورد بهره برداری قرار می گیرند. در پاسخ به سؤال بالا، این پژوهش به موردکاوی و تحلیل 29 مورد از کاربرد فنون پژوهش عملیاتی در کشورهای مختلف و در زمان های متفاوت می پردازد. درنتیجه این بررسی ها مشخص می شود که اختلاف نظر در تأیید یا ردّ کاربرد فنون پژوهش عملیاتی ناظر به دو مقوله مجزای کارآمدی و اثربخشی آن ها است؛ بدین صورت که مدل های پژوهش عملیاتی عمدتاً کارایی خود را در مدیریت بهینه فناوری هایی که خدمات عمومی ارائه می دهند، اثبات می کنند؛ ولی در مورد اثربخشی این فنون با توجه به ابعاد روان شناختی و جامعه شناختی شواهد معناداری وجود ندارد.
۱۰.

تجزیه و تحلیل سیستمی فرآیند پرورش منابع انسانی در مسجد؛ مطالعه موردی علل پویایی و حیات مسجد صنعتگران مشهد

کلید واژه ها: مسجد سنت قرآن پویایی مسجد نظام پرورش پرورش منابع انسانی سیستم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت منابع انسانی
تعداد بازدید : 526 تعداد دانلود : 765
در این مقاله با رویکردی متفاوت از آنچه پیش از این به مسجد نگریسته می شده است، نظام مدیریت عملکرد یک مسجد موفق در یکی از شهرهای مذهبی ایران بررسی می گردد. مسجد مورد مطالعه در این تحقیق، مسجد صنعتگران مشهد است که در آن افراد با تکیه بر فرآیندها و اهداف اسلامی پرورش می یابند. هدف این تحقیق بررسی فرضیه خود مبتنی بر علل توفیق مسجد در مورد خاص مسجد صنعتگران است؛ یعنی فرضیه این مقاله در ابتدا بیان می کند به منظور استقرار مسجد در یکی از جایگاه های اصلی خویش (که همان پرورش اعضای جامعه اسلامی است)، باید به دقت شئون مسجد بر طبق تدابیر الهی اجرا گردد و این مهم ترین و شاید تنها کلید موفقیت باشد. سپس بر این اساس یک مدل مفهومی (مدل سیستمی فرآیند احیای مسجد) ارائه می شود و در قسمت دوم مقاله، عملکرد و دستاورد های یک مسجد مطابق با فرضیه مطرح شده در مقاله مطالعه می شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان