الهام گوهریان

مقاله حاضر حاصل پژوهشی پیرامون میزان پایبندی مطبوعات ایران به عینی گرایی است، بدین منظور الگوی مندیچ بعد از اعمال اصلاحات ارائه شده توسط فیدر، مبنا قرار گرفت، این الگو چهار ویژگی برای اخبار عینی مطرح می کند: استفاده از زبان های خنثی، گنجاندن همه طرف های مربوط به یک داستان، انصاف، ارائه حقایق به ترتیب اهمیت و تعادل. در ادامه با استفاده از نظرات مذکور و روش تحلیل محتوای کمی مقولاتی همچون گونه خبر (گزارش، استنباط و قضاوت)، جهت، انعکاس نظرات طرفین، دلایل و نتایج خبر، پیشینه خبر، منبع، سوگیری تصویری، حذف منجر به تحریف و همخوانی تیتر و خبر تعریف شدند. سپس با نمونه گیری سیستماتیک از هرکدام از سه روزنامه ایران، جام جم و همشهری، ۲۴ نسخه انتخاب و اخبار سیاسی آن ها در سال 1392 تحلیل شدند. سرانجام مشخص شد 32 درصد اخبار در سه روزنامه عینی گرایی کامل دارند و روزنامه همشهری به طور معناداری عینی گرایی را کمتر از روزنامه جام جم رعایت می کند. همچنین برای تحلیل نتایج پژوهش با شش نفر از اساتید روزنامه نگاری مصاحبه عمقی شد، به اعتقاد ایشان روزنامه همشهری با توجه به تاریخچه و ظرفیت های خود باید نسبت به سایر روزنامه ها عینی گراتر باشد درحالی که امروز به طور کاملاً آشکار و بدون ظرافت، جانبداری سیاسی می کند و به نظر می رسد میزان سیاسی گرایی و حزب گرایی در روزنامه همشهری در دوره مدیریت اخیر افزایش یافته است، لذا پیشنهاد واگذاری موسسه همشهری به شورای شهر برای حفظ استقلال حرفه ای همشهری توسط یکی از اساتید مطرح شد.

مقالات حاضر مقایسه نقش «ارتباطات میان فردی» و «رسانه های جمعی» در رفتار سیاسی و سهم هر یک از این دو در اطلاع رسانی و تصمیم سازی سیاسی است. بدین منظور از نظریه جریان دومرحله ای ارتباطات لازارسفلد که توسط رابینسون اصلاح و تکمیل شده و همچنین نظریه راش درباره ارتباطات سیاسی استفاده شده است. بر اساس نظریه رابینسون افراد جامعه حداقل به سه بخش رهبران، پیروان و افراد غیرفعال تقسیم می شوند. اطلاعاتی که رسانه ها منتشر می-کنند، همه بخش های جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد و اطلاعات و نفوذ از رهبران به پیروان جریان می یابد. نمونه آماری 840 نفری این پژوهش با روش پیمایش و تکنیک مصاحبه ساختمند، از مناطق 22گانه شهر تهران داده های خود را جمع آوری کرد. نتایج نشان داد نقش رسانه های جمعی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 قوی تر و مؤثرتر از ارتباطات میان فردی بودهاست. درحالی که در انتخابات مجلس شورای اسلامی سال 1390 نقش ارتباطات میان فردی مؤثرتر از رسانه های جمعی بوده است. ضمناً مشارکت سیاسی، مصرف رسانه ای، منابع کسب خبر و منابع تصمیم گیری سیاسی افراد نیز در هر دو دوره بررسی شده است که نتایج آن به طور مبسوط در بخش نتیجه گیری آمده است

مقاله حاضر به مطالعه ارتباطی« ستاره» در سینمای بعد از انقلاب اسلامی پرداخته است. به این منظور، نظریه ریچارد دایر مبنی بر « کارکرد ایدئولوژیک ستاره» مبنا قرار گرفته است. دایرجاذبه ستاره را محصول معانی خاصی می داند که ستاره در خود دارد. در این مطالعه هدیه تهرانی ستاره نیمه دوم دهه 70 انتخاب شد و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و تکنیک نشانه شناسی 13 فیلم اول وی با واحد تحلیل « صحنه» تحلیل گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد پنج مولفه کارگردان های مطرح، شخصیت ستاره ، نقش های مقابل ، تفاوت ستاره با دیگر زنان فیلم و همچنین نوع فیلم های ستاره در شکل گیری ستاره نقش داشته اند همچنین تصویر هدیه تهرانی حامل معانی و ارزش های ویژه ای است که برای جامعه آن زمان جذابیت خاص داشته است. هدیه تهرانی در فیلم هایش نقش اول فیلم، فعال، شاغل، توانمند در اجتماع، مادی گرا، در خانواده ای با وضع مالی خوب، بالاتر از مرد اول فیلم، راحت در ارتباط گیری با مردان، غیر ملتزم به سنت های خانواده، مجرد، مستقل، دارای اعتماد به نفس و جسارت بالا و پوشش متفاوت است از این روی وی زنی بیشتر نوگرا نامیده می شود. نوگرا بودن ستاره، معلول و البته بازتابی از جامعه تغییر یافته ایران در نیمه دوم دهه 70 است. در واقع عنصر زمان نیز در شکل گیری تصویر ستاره نقش ویژه ای دارد.