فاطمه قدرتی برنج آبادی

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر نور بر ثبات رنگی فام زرد گرفته شده از رنگینه گیاهی مُعَصْفَر (گلرنگ) براساس دستورالعمل های ساخت رنگ در متون تاریخی ایرانی و شناسایی معایب و مزایای احتمالی استفاده از این رنگینه در رنگرزی کاغذهای مورداستفاده در مرمت نسخ خطی است. روش/ رویکرد پژوهش: شیوه این پژوهش کمی، و تلفیقی از روش میدانی و تحلیلی است و برای جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. رنگ زرد براساس دستورالعمل های موجود در متون تاریخی کهن ساخته شد. کاغذ مرمتی و واتمنِ منتخب با معصفر رنگرزی و خشک شدند. پیرسازی براساس استاندارد ملی ایران به شماره 20283 در محفظه زنون انجام شد. بعداز پیرسازی، شدت رنگ با دستگاه رنگ سنج، و میزان تخریب سلولز با دستگاه های FTIR، pH متر و سنجش مقاومت کششی، اندازه گیری و با مقدار قبل از پیرسازی مقایسه شد. یافته ها و نتیجه گیری: آزمایش های انجام شده نشان داد که کاغذ واتمن به دلیل نداشتن افزودنی، پایداری بیشتری از دو نوع کاغذ دیگر دارد. همچنین نمونه کاغذهای رنگ شده با دستورالعمل قراردادی از نمونه کاغذهای رنگ شده با دستورالعمل تاریخی تغییرات بیشتری در پارامترهای رنگی داشتند. نمونه کاغذهای رنگ شده با هر دو دستورالعمل تخریب شدند، ولی میزان تخریب بسیار ناچیز بود و می توان از آن صرف نظر کرد.

هدف:هدف از این تحقیق مطالعه تغییرات ایجادشده در خصوصیات بصری، فیزیکی و شیمیایی نمونه های کاغذ تحت درمان با حلال های لکه زدای مدنظر و مقایسه آن ها با نمونه کاغذ شاهد بدون درمان، در شرایط محیطی یکسان برای شناسایی معایب و مزایای این حلال هاست. روش پژوهش:پژوهش حاضر کاربردی است و در جمع آوری اطلاعات آن از منابع کتابخانه ای و میدانی بهره گیری شده است. تجزیه وتحلیل اطلاعات بر پایه بررسی جدول ها و نمودارهایِ تهیه شدهبر اساس نتایج تجربی است. در این تحقیق از نمونه های کاغذ واتمن با حلال های مختلف موردِکاربرد درآسیب زدایی منابع کاغذی (تتراکلریدکربن، تری کلرواتیلن، استن، اتانول و متانول) استفاده شده است. نمونه های کاغذ با لکه های مختلف (چربی، چسب، و جوهر) تهیه و سپس از طریق مطالعات آزمایشگاهی میزان تغییرات فیزیکی و شیمیایی نمونه ها قبل و بعد از پیرسازی بررسی شد. یافته ها و نتایج پژوهش:در پاک سازی لکه های ناشی از چربیِ روی کاغذهای واتمن حلال تری کلرواتیلن مناسب تر از حلال تتراکلریدکربن است و آثار کاغذی آسیب کمتری می بینند. در پاک سازی لکه های ناشی از جوهر روی کاغذهای واتمن حلال اتانول و متانول به یک میزان آسیب به نمونه کاغذی وارد کردند؛ ولی از طرفی خطرات استفاده از اتانول به مراتب کمتر از متانول است. در پاک سازی لکه های ناشی از چسب روی کاغذهای واتمن، حلال استن تخریب کمتری روی اثر کاغذی دارد و خطرات به مراتب کمتری از تتراکلریدکربن دارد. استفاده از متانول در پاک سازی لکه های چسب شاید کم خطر باشد؛ ولی در نمونه SEM، باقیمانده حلال روی اثر کاغذی به چشم می خورد و چسبندگی، کامل برطرف نمی شود.