مهدی معصومی جشنی

مهدی معصومی جشنی

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
پست الکترونیکی: mahdi.masoumi65@yahoo.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۹ مورد از کل ۹ مورد.
۱.

بررسی آگاهی کشاورزان نسبت به تغییر اقلیم در مناطق روستایی ساحلی پیرامون دریاچه طشک و بختگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تغییر اقلیم آگاهی کشاورزان مناطق روستایی دریاچه طشک و بختگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 879 تعداد دانلود : 699
پدیده تغییر اقلیم اثرات منفی زیادی را بر سیستم های مختلف از جمله منابع آب، محیط زیست، صنعت، بهداشت، کشاورزی و کلیه سیستم هایی که در کنش با سیستم اقلیم می باشند می گذارد در این میان سیستم منابع آب از اصلی ترین آن ها به شمار می رود که نقش اساسی در زندگی مردم در مناطق روستایی دارد. در این راستا هدف تحقیق حاضر ارزیابی میزان آگاهی کشاورزان نسبت به تغییر اقلیم در مناطق روستایی پیرامون دریاچه طشک و بختگان در استان فارس می باشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، را تمامی 17 روستای تا شعاع 3 کیلومتری پیرامون دریاچه طشک و بختگان با 2522 خانوار که به فعالیت کشاورزی مشغول می باشند را تشکیل می دهد، که با استفاده از فرمول کوکران سطح خطای 5/0 درصد تعداد 333 خانوار به عنوان جامعه نمونه انتخاب گردید. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی، طیف گسترده ای از شاخص ها در چارچوب مطالعات میدانی (تکمیل پرسش نامه ها، فرم های مشاهدات میدانی) مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کندال، اسپیرمن و T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده گردیده است. یافته های پژوهش مؤید آن است که، کشاورزان منطقه با میانگین 47/4 و سطح معناداری 000/0 دارای بیشترین آگاهی و شناخت نسبت به تغییر اقلیم در منطقه مورد مطالعه می باشند. نتایج آزمون ضریب همبستگی کندال نشان داد که بین میزان اثرات منفی تغییر اقلیم و طبقات فاصله روستاها از دریاچه طشک و بختگان با توجه به مقدار ضریب همبستگی کندال (060/0-) و سطح خطای کمتر از 01/0 درصد، رابطه منفی معناداری وجود دارد. همچنین نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین میزان آگاهی کشاورزان از تغییر اقلیم و میزان استفاده از استراتژی های سازگار با تغییر اقلیم با توجه به ضریب همبستگی (197/0) و سطح خطای کمتر از 01/0 درصد رابطه مثبت معناداری وجود دارد .
۲.

واکاوی محدودیت های بازاریابی محصولات ارگانیک روستایی (مطالعه موردی: روستاهای حاشیه دریاچه هامون، سیستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محدودیت های بازاریابی محصولات روستایی ارگانیک کشت دریاچه ای کشت خربزه دریاچه هامون سیستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 377 تعداد دانلود : 821
پیامدهای منفی ناشی از مصرف مواد غذایی صنعتی و شیمیایی سبب شده اند که در عصر حاضر گرایش به محصولات ارگانیک افزایش یابد؛ با این وجود یکی از عوامل مهمی که مانع موفقیت تولید محصولات ارگانیک می شود، محدودیت های بازاریابی این محصولات هستند که نمونه آن را می توان در روستاهای حاشیه دریاچه هامون مشاهده کرد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی و الویت بندی محدودیت های بازاریابی کشت محصولات ارگانیک دریاچه ای است. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی است و از نظر هدف کاربردی است. جامعه نمونه شامل هفت روستای دارای کشاورزی ارگانیک (با 600 خانوار) است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 120 سرپرست خانوار به عنوان نمونه بررسی شدند. همچنین برای انجام مقایسه زوجی از نظرهای 10 کارشناس استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری T تک نمونه ای در نرم افزار اس پی اس اس، روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) و روش تحلیلی رتبه ای خاکستری (GRA) بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل سلسله مراتبی نشان می دهد که محدودیت های بازاریابی به سه مؤلفه محدود می شوند که در این بین موانع سیاست گذاری با ضریب تأثیر 51/0 درصد در رتبه اول، موانع زیرساختی با ضریب تأثیر 40/0 درصد در رتبه دوم و عامل طبیعی با ضریب تأثیر 9/0 درصد در رتبه سوم قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان داد که در تمامی ابعاد به جز موانع فنی (با میانگین 60/2)، محدودیت های بازاریابی محصولات ارگانیک دریاچه ای بالاتر از میانه نظری (3) هستند.
۳.

واکاوی نقش مشارکت های مردمی در کیفیت اجرای طرح های هادی روستایی (مطالعة موردی: منطقه مرزی سیستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روستا مشارکت مردمی سیستان کیفیت اجرا طرح هادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 338 تعداد دانلود : 270
طرح های هادی روستاها از جمله طرح های عمران روستایی است که می تواند نقش بنیادی و زیربنایی در توسعه همه جانبه مناطق روستایی کشور داشته باشد و بر اساس پتانسیل ها و قابلیت های خود، زمینه ساز بهبود تسهیلات عمومی و رفاهی و ارتقاء کیفیت زندگی روستاییان گردد. با توجه به اهمیت طرح های هادی روستایی و اثرات چندگانه آنها در ابعاد مختلف زندگی روستاییان، تحقیقات متعددی پیرامون بررسی و ارزیابی اثرات اجرای طرح های هادی بر زندگی روستاییان صورت گرفته است. در صورتی که با توجه به پیشینه تحقیق، در ارتباط با نقش مشارکت روستاییان در کیفیت اجرای طرح های هادی روستایی پژوهش قابل توجهی صورت نگرفته است. با این دیدگاه، پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفیت اجرای طرح های هادی، سطح مشارکت روستاییان در اجرای طرح های هادی و نهایتاً تحلیل نقش و کارکرد مشارکت های مردمی در کیفیت اجرای این طرح ها در روستاهای منطقه مرزی سیستان انجام گردیده است.
۴.

مسئله شناسی چالش های اجرای آبیاری نوین در مناطق روستایی شهرستان بوانات (مطالعه موردی: دهستان سرچهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسئله شناسی چالش های آبیاری نوین دیدگاه کشاورزان دهستان سرچهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 214 تعداد دانلود : 904
آبیاری بارانی یکی از روش های مناسب برای افزایش راندمان آب در امر کشاورزی است، اما با این وجود موانع و مشکلاتی برای اجرای این نوع آبیاری از طرف کشاورزان وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر، مسئله شناسی چالش های اجرای آبیاری نوین در مناطق روستایی دهستان سرچهان واقع در (بخش سرچهان) شهرستان بوانات از استان فارس می باشد. این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده است. محدوده جغرافیایی پژوهش 15 روستا از کل منطقه ی مورد مطالعه را شامل می شود. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی کشاورزان دهستان سرچهان می باشد (N=776) که از این میان 257 کشاورز با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه ی مورد مطالعه انتخاب شدند. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی و بازدیدهای میدانی طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فنی تعیین گردید و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش مؤید آن است که بیشترین میزان چالش های اجرای آبیاری نوین در بعد اقتصادی با میانگین 47/3 درصد و کمترین میزان در بعد اجتماعی با میانگین 81/2 درصد می باشد. همچنین مطالعه میزان چالش های اجرای آبیاری تحت فشار در ابعاد مورد بررسی در روستاهای مورد مطالعه، گویای این واقعیت است که کشاورزان روستاهای ابونصر، سیاهو و شهرک الزهرا با میانگین (28/3 درصد) با بیشترین چالش های اجرای آبیاری تحت فشار و کشاورزان روستاهای شاهزاده ابوالقاسم، اهل کوه و صوفیان به ترتیب با میانگین (95/2، 01/3 و 03/3) با کمترین چالش ها برای اجرای آبیاری تحت فشار روبه رو بوده اند.
۵.

مکانیابی دریاچه های واجد توسعه گردشگری در استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استان فارس مکان یابی الگوی AHP گردشگری دریاچه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 348 تعداد دانلود : 932
در سال های گذشته، در محافل علمی به گردشگری دریاچه ای، یکی از گونه های نوظهور گردشگری طبیعی، توجه فراوانی شده است. صاحب نظران رشته گردشگری بر این عقیده اند که دریاچه ها ظرفیت بسیار زیادی برای جذب گردشگر دارند. شاید بتوان با اطمینان، عقیده این صاحب نظران را واقع گرایانه تلقی کرد؛ زیرا واقعیت این است که تالاب ها یکی از بی نظیرترین، زیباترین، بکرترین و شگفت انگیزترین پدیده های طبیعی هستند که هر یک جلوه هایی بسیار بدیع، جالب، ناشناخته و پر رمزو راز دارند. در این راستا تعدد دریاچه ها در استان فارس مجموعه عناصر به هم پیوسته جذاب و دیدنی را برای گردشگران به نمایش می گذارد. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر شناسایی و مکان یابی دریاچه های دارای توسعه گردشگری در استان فارس است. شناسایی مکان های مستعد توسعه گردشگری دریاچه ای نیازمند شناسایی و تجزیه و تحلیل معیارها، زیرمعیارها و گزینه های متعددی از لایه های اطلاعاتی است؛ از این رو در پژوهش حاضر ابتدا لایه های اطلاعاتی لازم برای مکان یابی پهنه های مستعد توسعه گردشگری دریاچه ای تهیه شد؛ سپس به دلیل تفاوت در میزان تأثیرگذاری معیارها، زیرمعیارها و گزینه ها، 20 نفر از اساتید و کارشناسان خبره در زمینه گردشگری به مقایسه دودویی این مؤلفه ها پرداختند و وزن نهایی هریک از آن ها با الگوی تحلیل سلسله مراتبی (AHP) محاسبه شد؛ سپس با توجه به وزن نهایی زیرمعیارها و گزینه ها، لایه های اطلاعاتی در محیط نرم افزار GIS تلفیق شد. نتایج حاصل از تلفیق و روی هم گذاری لایه ها اطلاعاتی نشان داد که مکان های (دریاچه های) دارای توسعه گردشگری در استان فارس، اولویت بندی برای توسعه دارند؛ به طوری که از دریاچه های بررسی شده؛ دریاچه های پریشان، هرم و کاریان و هیرم در پهنه بسیار مناسب، دریاچه دشت ارژن، در پهنه های بسیار مناسب و مناسب، مهارلو، طشک و بختگان، در پهنه های مناسب و دریاچه کافتر در پهنه های مناسب و بسیار نامناسب برای توسعه گردشگری دریاچه ای قرار می گیرند.
۶.

نقش دانش بومی و سنت های محلی زنان در تولید و مدیریت فرآورده های دامی (مطالعه موردی: روستای ابونصر، شهرستان بوانات)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش بومی نظام سنتی دون سنت های محلی فرآورده های دامی زنان روستایی روستای ابونصر شهرستان بوانات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 60 تعداد دانلود : 415
دامداران در جوامع روستایی جهت پرورش و مدیریت امور دام فعالیت های را به صورت مشترک انجام می دهند و تحقیقات حاکی از آن است که همیاری و همکاری بین دامداران و بویژه زنان روستایی نقش کلیدی را ایفا می کند. هدف از انجام تحقیق حاضر، شناخت دانش بومی و سنت های محلی زنان روستایی ابونصر در تولید و مدیریت فرآورده های دامی در شهرستان بوانات استان فارس است. روش تحقیق بر مبنای روش های پیمایشی است و برای جمع آوری اطلاعات از تکنیک های کیفی شامل مشاهده مستقیم، مشاهده مشارکتی و مصاحبه سازمان یافته استفاده شده است. جامعه آماری شامل 29 نفر زن روستایی دامدار ساکن در روستای ابونصر است که اطلاعات به شیوه کیفی جمع آوری و تحلیل شده است. نتایج تحقیق حاکی از وجود دانش بومی و سنت های محلی غنی در بین زنان روستای منطقه است که ناشی از وجود نظام سنتی شیردوشی (دون) و مکانیسم مدیریت شیر و فراورده های لبنی است. نظام دون یک نهاد اجتماعی سنتی برای اعضایی است که به صورت مشارکتی در تولید فراورده های دامی فعالیت می کنند. این نظام سنتی در ایجاد پیوند اجتماعی قوی بین زنان دامدار موثر بوده و علاوه بر ایجاد تسهیلات در فرایند تولید و مدیریت فراورده های لبنی، در افزایش کیفی و کمی تولیدات دامی نیز تاثیر داشته است.
۷.

ارزیابی کیفیت اجرای طرح های هادی و اثرات آنها در روستاهای مرزی (مطالعه موردی: شهرستان زهک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرح هادی کیفیت اجرا روستاهای مرزی شهرستان زَهَک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 244 تعداد دانلود : 351
 در سال های اخیر، برنامه ریزان و سیاستگذاران به ویژه در کشورهای در حال توسعه به برنامه ریزی کالبدی سکونتگاه های روستایی به منظور هدایت منطقی عناصر کالبدی در عرصه های روستایی توجه زیادی کرده اند. پذیرش این واقعیت امری اجتناب ناپذیر است و هدایت پویش های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی سکونتگاه های روستایی بدون بهره گیری از برنامه ای هماهنگ و همسان در جهت توسعه کالبدی، کاری دشوار و گاه ناممکن به شمار می آید. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کیفیت اجرای طرح های هادی روستایی و بررسی اثرات اقتصادی- اجتماعی و کالبدی آنها در شهرستان زهک می باشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، شامل تمامی روستاهایی است که اجرای طرح هادی در آنها اتمام یافته است و روستاهای نمونه شامل روستاهایی است که حداقل 2 سال از زمان اتمام اجرای طرح هادی در آنها سپری شده باشد. بر این اساس، در این پژوهش، 16 روستا مورد بررسی قرار گرفته است که با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در آنها و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 356 سرپرست خانوار به عنوان نمونه های خانوار تعیین گردید. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی، طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی تعیین و در چارچوب مطالعات میدانی مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا، فرم های مشاهدات میدانی برای بررسی کیفیت اجرای طرح های هادی و پرسشنامه های خانوار برای بررسی اثرات آنها مورد استفاده بوده اند. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها، ضمن بهره گیری از قابلیت های نرم اف زار ArcGIS برای تحلیل های فضای ی، از روش های آماری تحلیل واریانس یک طرفه One-way Anova) ) و آزمون همبستگی کندال (Kendall's tau-b) در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش مؤید آن است که در 3 روستا از 16 روستای مورد مطالعه، کیفیت اجرای طرح هادی در سطح مطلوب و در 5 روستا در سطح پایین می باشد. از طرف دیگر، بر اساس تحلیل های آماری، در روستاهای مورد مطالعه اختلاف معناداری بین سطح اثرات طرح های هادی در ابعاد مختلف وجود دارد. در این راستا، بیشترین میزان اثرات این طرح در بعد اقتصادی (با میانگین 07/3) و در سایر ابعاد نیز پایین تر از میانه نظری می باشد. همچنین نتایج آزمون همبستگی کندال بین برایند کلی اثرات طرح های هادی و نرخ رشد جمعیت روستاهای مورد مطالعه نشان می دهد که بین این دو متغیر، ارتباط مستقیم با همبستگی متوسط برقرار می باشد.
۸.

ارزیابی میزان رضایت روستائیان از عملکرد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی طرح های هادی (مطالعه موردی روستاهای شهرستان نیمروز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی میزان رضایت طرح هادی عملکرد شهرستان نیمروز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 394 تعداد دانلود : 826
با توجه به اهمیت روستا در برنامه ریزی های توسعه ای کشور، تاکنون طرح های متعددی در جهت تسریع روند توسعه یافتگی روستا مطرح و اجرا شده است، تا به نوعی شدت نابرابری های بین نقاط شهری و روستایی کاهش یابد. یکی از این طرح ها طرح هادی است که درصدد دستیابی به ایجاد زمینه توسعه و عمران روستاها، تامین عادلانه امکانات، هدایت وضعیت فیزیکی روستا، تسهیلات بهبود مسکن و خدمات محیط زیستی و عمومی، بهبود کیفیت بافت روستا و ایجاد بستر لازم جهت فراهم شدن زمینه صدور سند مالکیت املاک واقع در بافت مسکونی روستا است. لذا هدف تحقیق حاضر بررسی میزان رضایت روستائیان از اثرات کالبدی، اقتصادی و اجتماعی طرح های هادی در روستاهای شهرستان نیمروز می باشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل تمامی روستاهای دارای سابقه طرح هادی و حجم نمونه شامل روستاهایی است که حداقل 4 سال از زمان اجرای طرح هادی در آنها سپری شده باشد. بر این اساس در این پژوهش 10 روستا با 2813 خانوار مورد بررسی قرار گرفته است. که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 338 خانوار به عنوان خانوارهای نمونه تعیین گردید. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی، طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی تعیین و در چارچوب مطالعات میدانی (تکمیل پرسش نامه ها و فرم های مشاهدات میدانی) مورد بررسی قرار گرفت و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش مؤید آن است که در تمامی متغیرهای تحقیق، میزان عملکرد طرح هادی در ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی در روستاهای مورد مطالعه پایین تر از میانه ی نظری (3)، است.
۹.

بررسی نگرش روستاییان نسبت به تأثیرات اجتماعی- اقتصادی گردشگری دریاچه ای (مورد مطالعه: دریاچه های استان فارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری دریاچه ای آثار اقتصادی - اجتماعی سکونتگاه های روستایی استان فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 652 تعداد دانلود : 487
دریاچه ها یکی از جاذبه های با ارزش گردشگری به شمار می روند که می توانند زمینه ی توسعه ی اقتصادی- اجتماعی مناطق روستایی  هم جوار خود را فراهم نمایند. لذا هدف تحقیق حاضر، ارزیابی آثار اقتصادی- اجتماعی گردشگری دریاچه ای بر سکونتگاه های روستایی پیرامون دریاچه ها در استان فارس است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه ی آماری تحقیق، شامل تمامی روستاهای همجوار دریاچه های استان فارس تا شعاع 2 کیلومتر است، بر این اساس در این پژوهش 46 روستا با 9492 خانوار مورد بررسی قرار گرفته است که با استفاده از فرمول کوکران با سطح اطمینان 95 درصد، تعداد 368 خانوار به عنوان خانوارهای نمونه تعیین گردید. برای تحقق اهداف مورد نظر، ضمن مطالعات اسنادی، طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد اقتصادی، اجتماعی تعیین و در چارچوب مطالعات میدانی (تکمیل پرسش نامه ها و فرم های مشاهدات میدانی) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری کندال (Kendall's) در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش مؤید آن است که بین بعد اقتصادی- اجتماعی و طبقات فاصله روستاها از دریاچه های مورد مطالعه با توجه به مقدار ضریب همبستگی کندال (410/0-) و سطح خطای کمتر از 01/0 درصد، رابطه منفی معناداری وجود دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان