زهرا رجایی

سیستم منابع انسانی نقش مهمی در تسهیل تغییرات موفقیت آمیز سازمانی و کمک به عملکرد پایدار سازمانی دارد. این نقش بیان کننده نقاط قوت منابع انسانی در سازمان ها است. پژوهش پیش رو باهدف بررسی تأثیر نقاط قوت ادراک شده سیستم منابع انسانی در سازمان بر واکنش های کارکنان نسبت به تغییر انجام گرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ اجرا توصیفی-پیمایشی با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان دادگستری و شورای حل اختلاف شهرستان درگز و بخش لطف آباد به تعداد 180 نفر تشکیل می دهند. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان، 118 نفر تعیین شد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که از سه پرسشنامه آلفس و همکاران (2019)، هولت و همکاران (2007) و والومبوا و همکاران (2010) استفاده شده است. روایی محتوایی-صوری توسط متخصصان و روایی سازه به روش تحلیل عاملی تأییدی بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی و روش حداقل مربعات جزئی به وسیله نرم افزارهای SPSS و SmartPLS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نقاط قوت ادراک شده سیستم منابع انسانی بر پذیرش، آمادگی و حمایت از تغییر توسط کارکنان تأثیر مثبت و مستقیمی دارد. همچنین پذیرش تغییر و آمادگی برای تغییر توسط کارکنان، رابطه بین نقاط قوت ادراک شده سیستم منابع انسانی و رفتار حمایت از تغییر را میانجی گری می کند و در نهایت رهبری اصیل سازمان رابطه بین نقاط قوت ادراک شده سیستم منابع انسانی و رفتار حمایت از تغییر توسط کارکنان را تعدیل نمی کند.

مقاله حاضر به معرفی و نقد کتاب  تئوری های سازمان: اسطوره ها جی ام شفریتز؛ استیون اوت، ترجمه دکتر علی پارسائیان می پردازد که توسط انتشارات ترمه منتشر شده است. روش تحقیق از نوع نقد کیفی می باشد. این اثر توسط انتشارات ترمه در سال ۱۳۹۶ به چاپ پنجم رسیده و در کل دارای 1054 صفحه است کتاب از بعد صوری اثر، همچنین به لحاظ کیفیت صفحه آرایی وصحافی، در وضعیت مطلوبی قرار دارد با توجه به اینکه مقالات اصلی از اسطوره های مدیریت از قبیل اسمیت، فایول، تیلور، سایمون، فالت و سایر نویسندگان آورده شده است ایده نو و بدیع به حساب می آید و آن را از سایر کتب در مورد تئوری های سازمان متمایز کرده است. در این کتاب ارائه کلیات ابتدای هر فصل به قلم شفریتز و اوت سپس ارایه مقالات مرتبط در هر دیدگاه و ارائه منابع هر مقاله به جمع بندی بهتر مطالب کمک می نماید همچنین به لحاظ محتوایی، منابع علمی مورد استفاده در تدوین کتاب، از سال 1896 تا سال 1990بوده که اگر چه با توجه به نسخه های جدیدتر کتاب به زبان انگلیسی، دو فصل و مجموعه مقالاتی به چاپ جدید افزوده شده است که از این لحاظ ترجمه کتاب نیازمند به روزآوری است.

با توجه به اهمیت مدیریت دانش و نقش آن در پیشبرد سازمان ها، هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سرمایه فکری سبز و نوآوری های فناورانه سبز بر مدیریت دانش است. این پژوهش از نوع توصیفی است و از نظر هدف کاربردی محسوب می شود. جامعه آماری شامل کارکنان شرکت نفت استان خراسان جنوبی است که حجم کل جامعه آماری برابر با 170 نفر بوده است. از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 118 نفر با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه مدیریت دانش پاتریک و همکاران (2009) و پرسشنامه سرمایه فکری سبز درویشی و ضیایی (1396) و نوآوری های فناورانه سبز درویشی و ضیایی (1396) بوده است. تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها با روش همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و مدل معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج یافته ها نشان داد در بین ابعاد سرمایه فکری سبز، تاثیر سرمایه رابطه ای سبز و سرمایه ساختاری سبز بر مدیریت دانش معنی دار بوده ولی تاثیر سرمایه انسانی سبز و نوآوری های فناورانه سبز بر مدیریت دانش معنی دار نمی باشد. پس سرمایه ساختاری سبز و سرمایه رابطه ای سبز در پیشبرد مدیریت دانش کارکنان سازمان ها نقش موثری دارد. ضریب تعیین مدیریت دانش 496% می باشد یعنی 6/49درصد تغییرات مدیریت دانش تحت تاثیر سرمایه رابطه ای و سرمایه ساختاری سبز  می باشد. همچنین شاخص برازش مدل نشان دهنده برازش مناسب مدل ساختاری تحقیق است.

حکمروایی شهری به حفظ زیربناها و خدمات شهری می پردازد و فرآیندی سیاسی است که از طریق آن شهروندان و گروه های مختلف علایق خود را ابراز و اختلاف نظرهای خود را تعدیل می کنند و به توافق نظر می رسند و بر اساس حقوق و تعهدات قانونی خود عمل می کنند .هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیرات توسعه پایدار شهری بر حاکمیت شهری است. روش تحقیق کاربردی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، متخصصین امور شهری وکارکنان با سابقه مدیریتی شهرداری کاشمر در سال 1399 که تعداد آنها ۱۰۲نفر بودند. روش نمونه گیری تصادفی ساده و تعداد نمونه با استفاده از جدول مورگان 81 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه و برای تحلیل اطلاعات از نرم افزار EXCEL و PLS Smart و SPSS استفاده شد. شاخص های برازش مدل در حد قابل قبولی است وکلیه مقادیر پایایی ترکیبی و ضریب آلفای کرونباخ بالای 7/0 بود . مقادیر میانگین واریانس های استخراجی تقریباً از مقدار 5/0 بالاتر بوده و روایی تشخیصی نیز با استفاده از شاخص فورنل و لارکر تأیید گردید. نتایج آزمون فرضیات نشان داد که توسعه اقتصادی تأثیر مثبتی بر حاکمیت شهری ندارد  اما توسعه اجتماعی (382/0) و حفاظت از محیط زیست (414/0) تأثیر مثبت و معناداری بر حاکمیت شهری دارد. شهرداری ها و شورای شهر از طریق چارچوب توسعه پایدار شهری بهتر می توانند حاکمیت(حکمرانی)  شهری را محقق سازند.

حکمرانی متعالی تلاشی برای تبیین مسیر آرمانی حکومت اسلامی، حکومتی عادلانه با معیارهای اخلاقی است. باتوجه به آثار حکمرانی متعالی که از قبیل: رشد اقتصادی، رفتار اخلاقی، توسعه پایدار، اعتماد سیاسی، مشروعیت دولت و کاهش تنش بین مردم و دولت و... است که پرداختن به این تحقیق را مضاعف می کند. پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق توصیفی است و از نظر هدف کاربردی محسوب می گردد و به لحاظ جمع آوری داده ها میدانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل اعضای هیئت علمی و یا افرادی دارای سابقه مدیریت و تدریس در رشته مدیریت در یزد در سال 1400 بودند که از بین آنان 42 نفر با استفاده از نمونه گیری هدفمند شرکت نموده اند. پرسش نامه به صورت محقق ساخته و روش کمی بر اساس مدل نظری پورعزت (1398) و پورعزت و همکاران (1394) تهیه شده و برای تحلیل از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS استفاده گردید. در اولویت بندی ابعاد حکمرانی تعالی گرا، اولین اولویت، التزام به رعایت قانون است و حساب پس دهی و پاسخگویی، عدالت گرایی فراقانونی، اخلاق گرایی فراقانونی، صمیمیت و پرهیز از سلطه جویی و مسئولیت پذیری و هدف گرایی به ترتیب اولویت های دوم تا ششم را به خود اختصاص داده اند. ضمناً بیشتر پاسخ دهندگان بر این نظر توافق داشته اند که مؤلفه ها با بعد موردنظر تناسب دارد و از جامعیت برخوردار است. ابعاد، مؤلفه ها و شاخص ها به درستی، حکمرانی تعالی گرا در راستای ارتقای سلامت نظام اداری را می سنجند و با استفاده از نرم افزار pls، روایی، پایایی و تحلیل عاملی تأییدی شاخص ها تأیید شد.

نقش زنان در توسعه امروز جوامع، مستقیماً با هدف توسعه اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد و از این رو در تحول همه جوامع انسانی، عاملی بنیادی محسوب می شود. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی اثر متغیرهای باورهای سقف شیشه ای بر جانشین پروری و سبک رهبری زنان در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد است. این تحقیق برمبنای هدف، کاربردی و به روش توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق کارکنان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند که براساس جدول مورگان، حجم نمونه 110 نفر محاسبه شده است. به منظور بررسی و آزمون متغیرهای مؤثر در موضوع تحقیق، به ترتیب از پرسشنامه استاندارد اسمیت (۲۰۱۲) برای سنجش متغیر باورهای سقف شیشه ای، پرسشنامه استاندارد خدایاری (۱۳۹۶) برای سنجش متغیر جانشین پروری و پرسشنامه استاندارد نجارزاده آرانی (۱۳۹۹) برای سنجش متغیر سبک رهبری استفاده شده است. پایایی و روایی پرسشنامه ها به ترتیب از طریق پایایی ترکیبی و تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از نرم افزارهای SPSS و Smart -PLS به ترتیب برای تهیه آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که باورهای سقف شیشه ای بر سبک رهبری زنان در پست های مدیریتی تأثیر مثبت و معنا داری دارد. علاوه بر آن مشخص شد باورهای سقف شیشه ای بر جانشین پروری تأثیر مثبت و معناداری دارد.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی دانش محور با رویکرد مدیریت نوآفرینی بر بهره وری کارکنان دانشی با نقش میانجی مدیریت دانش (موردمطالعه: دبیران آموزش وپرورش شهر بیرجند) بود. روش پژوهش از نوع توصیفی بود که به روش همبستگی انجام شد و ازنظر هدف جزو پژوهش های کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل دبیران آموزش وپرورش شهر بیرجند که در مقطع متوسطه دوم تدریس داشتند بود که حجم نمونه بر اساس جدول مورگان مشخص شد که برابر با 180 برآورد شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه مدیریت منابع انسانی دانش محور کیانتو و همکاران (2017)، پرسشنامه مدیریت دانش فونگ و چی (2009) ) و رامیزو رمبارد(2004) بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس و پی ال اس استفاده شد با توجه به رد شدن فرض نرمال بودن منغیرهااز نرم افزار پی ال اس استفاده شدبرای کلیه شاخص ها بارهای عاملی محاسبه شدکه برای همه گویه ها از 0.4 بیشتر بود و نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم نیز برای کلیه مولفه ها درحد مطلوب قرار داشت همچنین معیار پایایی ترکیبی ، آلفای کرونباخ ،روایی همگرا و روایی واگرا برای کلیه مولفه های مدل مناسب گزارش شد نتایج نشان داد مدیریت منابع انسانی دانش محور بر مدیریت دانش (با ضریب مسیر 0.596 ) و مدیریت دانش بر بهره وری کارکنان دانشی(با ضریب مسیر 0.731) تأثیر مثبت و معناداری دارد نقش میانجی مدیریت دانش دررابطه بین مدیریت منابع انسانی دانش محور و بهره وری کارکنان دانشی(با ضریب مسیر 0.436) تایید شد و نقش متغیرهای استخدام،آموزش،ارزیابی عملکرد و جبران خدمت دانش محور بر بهره وری کارکنان دانشی با توجه به نقش میانجی مدیریت دانش تایید گردید.

     امروزه سازمان ها به صورت سیستم های باز نگریسته می شوند که اگر از یادگیری و ایجاد تغییرات احتراز نماید، به مرور زمان با اینرسی سازمانی و نهایتاً ناکارامدی سازمانی مواجه می شوند، از این رو هدف این پژوهش، بررسی نقش بی تفاوتی سازمانی بر اینرسی سازمانی با در توجه به نقش میانجی سکوت سازمانی می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان رسمی و پیمانی دانشگاه علوم پزشکی خراسان  می باشد که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده، با توجه به جدول مورگان و فرمول تعداد شاخص ها در معادلات ساختاری 469 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید که جهت تحلیل آن ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای Spss  و   Amosاستفاده شده است.  نتایج نشان می دهد که بی تفاوتی سازمانی تاثیر مثبت و معنی داری بر اینرسی سازمانی دارد و همچنین یافته ها حاکی از تاثیر مثبت و معنادار  سکوت سازمانی بر اینرسی سازمانی و نقش میانجی آن می باشد. با توجه به پیامدهای مخرب اینرسی سازمانی در بلندمدت که موجب عدم پاسخگویی به تغییرات محیطی، کاهش کارایی، افزایش هزینه ها و کاهش درآمد سازمان، کاهش سرعت فعالیت ها و برنامه ریزی اقتضایی ضعیف می گردد، سیاستگذاری صحیح مدیران در برخورد با  بی تفاوتی سازمانی و سکوت سازمانی منجر به پویایی سازمان  و تطبیق  سازمان با تغییرات محیطی می شود

با توجه به اهمیت کار گروهی و تأثیر آن بر کارایی و  اثربخشی، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل تأثیرگذار بر انجام کار گروهی به صورت اثربخش و ارائه راهکارهای لازم در شرکت آب و فاضلاب استان خراسان جنوبی است. این پژوهش از نوع توصیفی است و به لحاظ بعد زمانی، مقطعی و همچنین به لحاظ استراتژی، از نوع کمّی است و از نظر هدف، جزء پژوهش های کاربردی محسوب می شود. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان شرکت آب و فاضلاب شهری خراسان جنوبی در سال 1398 بوده که حجم کل جامعه آماری برابر با 200 نفر است؛ بنابراین با استفاده از جدول مورگان 127 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. حجم نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل نظری بوده است. ضرایب  پایایی ترکیبی شاخص های مدل همگی بالاتر از 7/0 بوده و سازگاری درونی مدل تأیید گردید. برای تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس و پی ال اس استفاده شده است. نتایج تحلیل فرضیات تحقیق نشان داد ابعاد ترکیب گروه، ساختار گروه، منابع در دسترس، ساختار سازمان بر بعد فرایندهای گروهی تأثیر مثبت و معناداری دارند و فرایندهای گروهی نیز بر اثربخشی کار گروهی تأثیر مثبت و معناداری دارند. نقش تعدیل گر وظایف گروهی در رابطه فرایندهای گروهی و اثربخشی کار گروهی رد شد.

امروزه محدودیت منابع در دسترس لزوم استفاده مفید و کارا و ثمربخش را می طلبد و افزایش جمعیت و رشد نیازها و خواسته های شهری و کمیابی منابع باعث شده که متصدیان عرصه شهری، سیاست و مدیریت جامعه و سازمان ها، ارتقای بهره وری سازمانهای دولتی را درصدر برنامه های خود قرار دهند. مدیریت منابع انسانی الکترونیک توانایی بالقوه ای در هر دو حوزه کار آیی و اثربخشی ودرنتیجه بهره وری سازمان دارد. از این رو در تحقیق حاضر به بررسی تأثیر استقرار مدیریت منابع انسانی الکترونیک بر بهره وری در سازمان دارائی بیرجند پرداخته است. تحقیق حاضر کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل تمامی کارمندان دارائی شهرستان بیرجند می باشد که نرخ پاسخگویی به پرسشنامه 65 درصد بوده است. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه شاخصهای الگوی استقرار مدیریت منابع انسانی الکترونیک در سازمانهای دولتی «خان زاده و همکاران» و «پرسش نامه بهره وری شریفی» استفاده شده است. مسیرهای فرض شده از مدیریت منابع انسانی الکترونیکی بر بهره وری در سازمان معنی دار بوده و از نظر کارکنان کسب بهره وری ازطریق EHRM درگرو عوامل متعددی از جمله استقرار منابع انسانی الکترونیک به لحاظ بعد ساختاری، بعد فرهنگی، بعد استراتژیک، بعد تکنولوژیک و سایر عوامل می باشد. همه فرضیه متناظر با مسیرهای مورد نظر نیز با 95 درصد اطمینان مورد تأیید قرار گرفت به جز مسیر استقرار منابع انسانی الکترونیک به لحاظ بعد فرهنگی بر بهره وری سازمان که رد شد

آرمانهای دموکراسی و حکمرانی خوب نمی توانند بدون محیط امن و سالم میسر شوند. خط مشی گذاری در حوزه  سلامت نظام اداری منجر به ایجاد  بستر مناسبی در ایجاد محیط امن ارائه خدمات عمومی می گردد. هدف  این تحقیق شناسایی عوامل موثر بر شکل گیری خط مشی عمومی در حوزه سلامت نظام اداری می باشد. الگوی مفهومی پژوهش از مرور گسترده ادبیات تحقیق شکل گرفته است. پنل دلفی 21 عضو هیات علمی دکتری در رشته مدیریت دولتی بودند. لازم به ذکر است جهت اطمینان از کارآمدی مدل در دستگاههای دولتی 15نفر از خبرگان در دیوان محاسبات کشور که دارای پست کلیدی(معاونت، مدیرکل) بودند، در این تحقیق مشارکت داده شدند. در گام اول داده های تحقیق از طریق پرسشنامه حضوری بین پنل دلفی طی سه راند جمع آوری و غربالگری گردید، همچنین برای خوشه بندی مولفه ها و ارزیابی مدل اندازه گیری از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. در گام بعدی برای تعیین وزن معیارها و شاخص های مدل از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد  که داده های تحقیق از طریق پرسشنامه حضوری بین 15 نفر از خبرگان که مدیران اجرایی دیوان محاسبات کشور شامل معاونت ها و مدیران کل بودند جمع آوری گردید. در گام سوم با کمک خبرگان علمی مدلسازی از شکل گیری مناسب خط مشی در حوزه سلامت نظام اداری صورت گرفت.نتایج پژوهش نشان می دهد که مهم ترین مولفه های خط مشی گذاری موفقیت آمیز سلامت نظام اداری زیر ساختها و ظرفیت گروهای دخیل در خط مشی گذاری می باشد. همچنین33 مولفه پژوهش مورد تایید نهایی پنل دلفی قرار گرفت.

این مقاله ضمن طرح مباحثی تفصیلی درباره تمدن و فرهنگ و روابط آنها با مبحث امنیت و شرح بحران های تمدنی و فرهنگی غرب، به توضیح راهبردهای اعتلای تمدن و فرهنگ اسلامی و تضمین امنیت فرهنگی می پردازد. بحث از امنیت فرهنگی در ذیل موضوع امنیت ملی قرار دارد و یکی از مؤلفه های اصلی آن را تشکیل می دهد و تأکید بر عناصر «فرهنگی» و «ارزشی» امنیت ملی با تعاریف جدید عرضه شده از مصطلح اخیر هم تناسب دارد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی در صدد پاسخ به این پرسش است که تمدن و فرهنگ هریک به چه معنایی است و رابطه و نسبت این دو مفهوم با اصطلاح امنیت چگونه است؟ بر این اساس مفروض این نوشتار اعتلای تمدن و فرهنگ اسلامی در تضمین امنیت فرهنگی است. البته تمدن و فرهنگ دینی و اسلامی و راهبردهای تضمین امنیت فرهنگی ویژگی ها و مؤلفه های متعددی دارد، اما در نوبت رشد تمدن و فرهنگ متعامل با دین و خلاقیت در علم و هنر بیش از هر چیز نیازمند ثبات و استقرار اجتماعی و امنیت و آسایش است. جامعه بالنده و ایمن، با تأمین و امنیت خویش، خاستگاه و زادگاه تمدن و فرهنگ است و از سوی دیگر بالندگی و ترقی تمدنی و فرهنگی نیز ضامن حفظ ثبات و امنیت و اشاعه آن و رافع تنش و بی ثباتی در حوزه ملی و بین المللی قلمداد می گردد.

توضیحات درباره اینکه چرا سیاست ها و خط مشی های مشابه، در سراسر دنیا اتخاذ می شوند فراوان هستند. اجماع کلی وجود دارد که حدی از تأثیر چند ملیتی در کار است و انتشار و انتقال سیاست یک توضیح مهم برای اتخاذ و اقتباس سیاست های مشابه در سراسر کشورها است. بازیگران بین المللی می توانند اتخاذ سیاست ها و سیاست های داخلی را به شیوه های مختلف تسهیل کنند که به کانال انتشار و انتقال بستگی دارد. سه کانال انتشار و انتقال تأثیرات بین المللی در این تحقیق که به آن پرداخته شده است شامل: مشروطیت- رقابت، تقلیدِ سیاست، یادگیری و ترغیبِ سیاست می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که ترغیب و یادگیری -با درس آموزی و بومی سازی- از طریق کاوش در برنامه های اثربخش سایر کشورها و ارزیابی آینده نگرانه آن، به انتخاب مناسب ترین گزینه برای حل مشکل عمومی منجر می شود. هم چنین استفاده از مکانیزم های انتشار و انتقال سیاست و استفاده از تجربه و مقایسه های بین الملل در تدوین سیاست ها، نقش قابل توجهی دارد.