جمال فرزندوحی

جمال فرزندوحی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه الهیات دانشگاه رازی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۳ مورد از کل ۳۳ مورد.
۲۲.

نگاهی دوباره به نویسنده الرجال برقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 161 - 190

کلید واژه ها: احمد بن محمد برقی الرجال برقی رجال شناسی تاریخ حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 445 تعداد دانلود : 832
رجال شناسان متقدم معمولاً در شمار کتاب های احمد بن محمد برقی از کتاب الرجال یاد می کنند. با این همه ابن ندیم از نخستین کسانی است که این انتساب را به پدر احمد، محمد بن خالد برقی بازمی گرداند و حتی کتاب دیگر احمد یعنی المحاسن را به پدر منسوب می کند. پس از وی، معاصرانی چون آقابزرگ تهرانی این ادعا را به نوعی دیگر بازگو کردند. شوشتری با قرائنی چند، نهایی ترین دیدگاه را مطرح کرد و الرجال برقی را به نواده احمد برقی منسوب دانست. دیدگاه شوشتری اکنون پذیرفته شده و متقن به نظر می رسد. با این همه خطای در برداشت از عبارت برقی در این دلایل وجود دارد؛ زیرا عبارت «کتاب سعد» به کتاب سعد بن سعد اشاره دارد و نه کتاب سعد بن عبدالله که شوشتری مدعی است. تصریح متقدمان، انصراف نام برقی به احمد برقی در کتاب های رجالی و نیز شهرت فراگیر احمد برقی از دلایلی است که نشان می دهد، کتاب الرجال به وی تعلق دارد .
۲۳.

بررسی تطبیقی عناوین حقوق فرزندان در قرآن کریم و عهدین

نویسنده:
منبع: دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث سال دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۶

کلید واژه ها: تربیت دینی کلام تطبیقی معارف قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 750 تعداد دانلود : 232
معارف مشترک در ادیان الهی، نشان دهنده منشأ مشترک است.یکی از موضوعاتِ دارای گزاره های مشابه در ادیان ابراهیمی، «حقوق فرزندان» است. بررسی اجمالی این حوزه به صورت تطبیقی از سویی اهمیت موضوع را در ادیان الهی روشن کرده و نشان می دهد که آینده سازان جوامع، چه جایگاهی در کتاب های آسمانی دارند و از سوی دیگر، میزان کمال و جامعیت اسلام را روشن می سازد. پژوهش پیش رو عناوین حقوق فرزندان را در قرآن و عهدین بررسی کرده است. در این بررسی، نگاه قرآن کریم به «فرزند» مطرح شده و سپس سرفصل های حقوق فرزندان در قرآن و عهدین فهرست می شود.
۲۵.

بررسی و تحلیل جامعیت قرآن در تفسیر مفاتیح الغیب و المیزان

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۶) 7 - 30

کلید واژه ها: جامعیت فخر رازی علامه طباطبایی+ قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 411 تعداد دانلود : 469
یکی از ویژگی ها ی قرآن کر یم و باورها ی بنیاد ی مسلمانان، جامعیت کلام الهی است که همانند جهان شمولی و جاودانگی قرآن مورد توجه مفسران و قرآن پژوهان از گذشته تاکنون بوده است. فخر رازی (544-606ق) صاحب تفسیر مفاتیح الغیب و علامه طباطبایی (1281-1360ش) مؤلف تفسیر المیزان از جمله مفسرانی هستند که به موضوع جامعیت قرآن توجه کرده اند. این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای به بیان این مطلب می پردازد که فخر رازی در تفسیر جامعیت قرآن رویکرد حداقلی دارد و قرآن را در حوزه اصول و فروع دین جامع می داند، با این دید که به نظر وی مسئله اشتمال قرآن با جامعیت تفاوت دارد. علامه طباطبایی در تفسیر جامعیت قرآن رویکرد اعتدالی دارد. ایشان جامعیت قرآن را به معنای کامل بودن آن می داند و آن را بر سه نوع تقسیم بندی می نماید: الف) جامعیت در بیان؛ ب) جامعیت در گستره موضوعات و مسائل؛ ج) جامعیت از هر دو جهت؛ هریک از موارد یادشده یا در مقایسه با کتاب های پیشین آسمانی لحاظ می شود یا فی نفسه. جامعیت فی نفسه قرآن در هریک از انواع نیز دو گونه است: در جمیع جهات؛ در محدوده خاص مانند نیازهای هدایتی که مجموعاً نُه قسم می شود. امروزه مطالعه و بازبینی اندیشه های متفکران مسلمان اعم از شیعه و سنی در حوزه پژوهش های قرآنی مورد نیاز است و از رهگذر این مطالعات، منشأ اصلی یک اندیشه و همچنین تحول موضوع های قرآنی آشکار می شود.
۲۶.

ارزشیابی ترجمه واژگان اضداد در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش دینی دوره ۱۸ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 135-156

کلید واژه ها: ارزشیابی ترجمه ترجمه قرآن واژگان اضداد واژگان اضداد قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 297 تعداد دانلود : 56
اشتراک لفظی در بخش قابل توجهی از مفردات قرآن به چشم می خورد. از زیر مجموعه های اشتراک لفظی، واژگان اضداد هستند که دارای دو معنای متضادند مانند « عسعس » . نکته قابل توجه در مورد این واژگان این است که می توان معنای آن ها را با استفاده از معیارهایی مانند آیات، روایات، کتب لغت و مفسرین به دست آورد. بعد از بدست آوردن معنای واژگان اضداد با استناد به معیارهای ذکر شده، می توان در ترجمه های فارسی قرآن ترجمه آن ها را ارزشیابی نمود. مطالعه واژگان اضداد در ترجمه های آیتی، الهی قمشه ای، انصاریان، حجتی، خرمشاهی، فولادوند، مجتبوی، مشکینی، مکارم و المیزان این نتیجه را به دست داد که بعضی واژگان در همه ترجمه ها به یک معنا (موافق با معیارهای ذکر شده) و بعضی واژگان در یک ترجمه به هر دو معنای ضد آورده شده اند و بعضی واژگان در یک ترجمه به یک معنا و در ترجمه دیگر به معنای دیگر آمده است. روش به کار رفته در این تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد.
۲۷.

اعتدال سیاسی در اسلام

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاسی سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۲ 70 - 86

کلید واژه ها: سیاست شوری تسامح حقوق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 553 تعداد دانلود : 148
کلمه سیاست در اسلام عبارت است از: مدیریت حیات انسان ها چه در حالت فردی و چه در حالت اجتماعی برای وصول به عالی ترین هدف های مادی و معنوی. در منش اعتدال سیاسی اسلام، چتری گسترده همه را پوشش می دهد؛ که حتی در صورت اختلاف نظر و عقیده، راهی برای هم قدم شدن در جهت منافع مشترک، آرمانها، راهبردها و واقعیتها باشد.ایجاد گفتمان و منش اعتدالگرایی در فضای سیاسی می تواند همان جوهره و اصل سیاست اخلاقی مورد نظر آموزه های دینی باشد .اعتدال سیاسی همیشه به مبانی اخلاقی و انسانی تاکید دارد تا تمامی رویکردها بر جاده اعتدال جاری شود. اعتدال سیاسی در اسلام دارای شاخصه هایی مانند شوری، تسامح، احترام به حقوق افراد و بکارگیری تجهیزات و...می باشد. ما در این مقاله درصدد برآمده ایم؛ منش اسلام را در سیاست که همان مشی اعتدال می باشد؛ با استفاده از آیات واحادیث بیان نماییم. روش تحقیق مورد استفاده اسنادی وکتابخانه ای است.
۲۸.

فساد اداری، عوامل و راهکارهای مقابله با آن از منظر آیات و روایات

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای قرآن کریم سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: فساد اداری قرآن و حدیث مقابله سیستمی عوامل فساد راهکارهای مبارزه با فساد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 701 تعداد دانلود : 235
فساد اداری با انواع و اشکال مختلف و تبعات سوء آن، از دیدگاه اسلام هم به عنوان یک معضل اخلاقی و هم به مثابه یک چالش قانونی در نظر گرفته می شود. این پدیده ناشی از برخی عوامل شخصی، اقتصادی، فرهنگی، قضایی و سیاسی است. به مقتضای این عوامل، راهکارهای دین برای پیشگیری و مبارزه با این مسئله نیز دربردارنده راهکارهای غیررسمی و درونی مانند تقوا، صبر، ایمان به معاد، احساس مسئولیت اجتماعی و ... و راهکارهای رسمی همچون: راهکارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و قضایی خواهد بود. در این پژوهش با بررسی و تعمق در متون اسلام یعنی قرآن کریم و احادیث معصومین (ع)، به شرح و تبیین عوامل فساد و راهکارهای مبارزه با آن پرداخته شده است. به طورکلی از نتایج این تحقیق به دست می آید که اسلام با یک دید همه جانبه، سعی در از بین بردن زمینه ها و بسترهای بروز فساد اداری داشته و در صورت بروز نیز برخورد قاطع با آن را توصیه می نماید.
۲۹.

سبک شناسی کتاب جامع احادیث الشیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم قرآن و حدیث سال پنجاه و دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۰۵ 209 - 227

کلید واژه ها: سیدحسین بروجردی منابع اولیه حدیث نقل روایات سبک جامع احادیث الشیعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 133 تعداد دانلود : 853
جامع احادیث الشیعه تألیف سید حسین طباطبائی بروجردی (م.1340)، مرجع عالی قدر شیعه، یکی از مجموعه های روایی ارزشمند حاوی روایات معصومین علیهم السلام در زمینه فقه است که با هدف رفع ایرادات و نقایص موجود در کتاب وسائل الشیعه و سایر مجموعه های روایی تدوین شده است. این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که کتاب جامع احادیث الشیعه دارای چه اصول و سبکی است؟ نتیجه پژوهش حاضر گویای این مطلب است که تنظیم ابواب کتاب بر اساس ترتیب فقهی، تقدیم موضوعات اصولی بر فقهی و ذکر آیات الاحکام صورت گرفته است. اصول حاکم بر نقل احادیث در جامع الاحادیث شامل جامعیت روایات هر باب، نقل عین سند و متن حدیث، توضیح مفاهیم احادیث، عدم تقطیع احادیث، تقدیم روایات عام بر خاص و تقدیم روایات مطلق بر مقید است. این تحقیق به روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری مطالب به صورت کتابخانه ای انجام گرفته است.
۳۰.

تحلیل رده شناختی رویدادهای حرکتی درافعال زبان قرآن- رویکردی شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی - قرآنی سال دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 1 - 17

کلید واژه ها: رده شناسی شناختی رویدادهای حرکتی پویایی نیرو فعل بنیاد تابع بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 50 تعداد دانلود : 22
رویدادهای حرکتی مفاهیمی هستند که در جهان خارج از ذهن رخ می دهند و غالباً به وسیله افعال، مفهوم سازی می شوند.این رویدادها در زبان های مختلف به شکل های گوناگون رمزگذاری می شوند. تنوع در نحوه رمزگذاری رویدادهای حرکتی، سبب تقسیم بندی رده شناختی زبان ها می گردد. این پژوهش بر مبنای بازنمایی مفاهیم معنایی رویدادهای حرکتی در افعال زبان قرآن انجام گرفت تا مشخص شود که آیا رویدادهای حرکتی مطابق آنچه تالمی (2007) ادعا می کند، در رابطه با افعال زبان قرآن نیز صادق است یا خیر؟ در قرآن کریم انواع مختلف افعال حرکتی به منظور مفهوم سازی امور انتزاعی مثل پاداش، عذاب، حساب، ذکر استفاده شده است. این مفاهیم گاهی از طریق افعال حرکتی شیوه نما بیان می شود که مسیر در آن ها از طریق تابع، مفهوم سازی شده است و گاهی مسیر در خود فعل واژگانی شده است. تابع در زبان قرآن معمولاً در قالب سازه هایی همچون حروف جر یا سایر سازه های معنایی مرتبط با فعل بیان می شوند. براساس رویکرد شناختی تالمی، زبان ها به دو گروه «فعل بنیاد» و «تابع بنیاد» تقسیم می شوند. در گروه اول رویدادهای مربوط به پویایی نیرو، همچون مسیر، شیوه و سبب از طریق فعل و در گروه دوم، در قالب مداری بر حول ریشه فعل و از طریق تابع بازنمایی می شوند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که رده شناسی افعال زبان قرآن بر روی پیوستاری (فعل بنیاد/تابع بنیاد) قرار دارد که به سمت تابع بنیاد بودن گرایش بیشتری دارند.
۳۱.

برکت و اسباب آن در قرآن و حدیث(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۲ 115 - 140

کلید واژه ها: زکات نماز سحرخیزی دعا قناعت مکه کشاورزی رمضان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 150 تعداد دانلود : 682
اسباب این جهان، منحصر به ظواهر و مادیات نیست؛ بلکه در ماورای عالم مادی، امور دیگری به نام معنویات وجود دارد که ارتباطی بس دقیق با مادیات و ظرافتی قابل تحسین دارد. یکی از این امور معنوی، واژه برکت است که در قرآن به صورت های تبارک، بارک، بارکنا، بورک، برکات، مبارک و مبارکه جمعاًً سی و دو بار به کار رفته است. این تحقیق به بررسی واژه برکت واسباب آن مانند قرآن کریم، نماز، حج، امر به معروف و نهی از منکر، عیادت از بیمار، صدقه، مکان ها و زمان ها، خوردنی ها و آشامیدنی ها و حیوانات بابرکت از دیدگاه قرآن و حدیث می پردازد. روش تحقیق آن به صورت کتابخانه ای است که از قرآن کریم، منابع تفسیری و روایی و نرم افزارهای قرآنی و حدیثی استفاده شده است. آشنایی با اسباب و عوامل افزایش برکت در زندگی و بکارگیری عملی و کاربردی آن در زندگی از اهداف این نوشتار می باشد.
۳۲.

روش های تفسیری امام سجاد (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سراج منیر سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۹ 149 - 170

کلید واژه ها: روش های تفسیری امام سجاد (ع) قرآن سنت تفسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 510 تعداد دانلود : 652
پیوند میان قرآن و اهل بیت (ع) پیوند میان نور وروشنایی است. روایات تفسیری موجود در مجامع روایی، توضیح وتبیین قرآن است. بررسی روش تفسیری اهل بیت (ع) می تواند علاوه بر فهم عمیق تفاسیر آگاه ترین معلمان قرآن برای مفسران و پیروان آن ها به عنوان راهنما، راهگشا و الگو باشد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای با تامل بر روایات تفسیری امام سجاد (ع) به  بررسی محورهای اساسی بینش آن امام بزرگوار با تکیه بر روش های تفسیری امام سجاد (ع) می پردازد. ابتدا برای هریک از روش ها یک نمونه قرآنی ذکرکرده، سپس روش تفسیری امام (ع) ذیل آن آمده است. نویسندگان در این نوشتار پس از ذکر اهمیت بحث با تحلیل روایات تفسیری و ادعیه آن حضرت سعی کرده اند تا روش تفسیری امام سجاد (ع) را بیان کرده و درنهایت به این نتیجه برسد که مهم ترین روش های تفسیری حضرت عبارتند از: قرآن به قرآن، قرآن به روایت و قرآن با تاریخ، علم و متون ادبی است.
۳۳.

روش شناسی تفسیر القرآن العظیم و تفسیر بیان السعاده و مقایسه آن دو با هم

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال ۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 129 - 153

کلید واژه ها: روش تفسیری تفسیر عرفانی تفسیر القرآن العظیم تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 747 تعداد دانلود : 650
یکی از روش های تفسیر قرآن، روش عرفانی است. برخی مفسران متقدم و متأخر در آثار خود نشان داده اند که به این روش در تفسیر قرآن اهتمام ویژه دارند. مفسران در این گونه روش تفسیر قرآن تلاش دارند، از آیات قرآن، نکات و لطائف عرفانی برکشند. این مقاله با روشی توصیفی-تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای به بیان روش شناسی دو تفسیر: تفسیر القرآن العظیم» و بیان السعاده فی مقامات العباده و مقایسه آن دو باهم می پردازد. امام سهل بن عبدالله تستری (۲۰۰ - ۲۸۳ه ) یکی از مفسران متقدم در تفسیر خود به نام تفسیر القرآن العظیم از روش عرفانی در تفسیر آیات بهره گرفته است. وی قرآن را آیه به آیه تفسیر نکرده است، بلکه از آیات محدودی در هر سوره سخن می گوید. اما در مقابل، سلطان علیشاه گنابادی (1251- ۱۳۲۷ه ) یکی دیگر از مفسران متأخر در تفسیر خود به نام بیان السعاده فی مقامات العباده از روش عرفانی در تفسیر آیات الهی بهره گرفته است. در این تألیف تمام سوره ها و آیات قرآن کریم تفسیر شده است. علاوه بر این، تأویلات تطبیقی آیات قرآن بر اصطلاحات و آموزه های صوفیانه در این تفسیر بسیار برجسته است و در میان تفاسیر عرفانی شیعه، پدیده ای نوظهور می باشد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان