جمال عبدی

آدیپونکتین یک آدیپوکین تولید شده بوسیله بافت چربی است که غلظت های آن در گردش خون با چاقی، بیماری های قلبی-عروقی و دیابت کاهش می یابد. تحقیق حاضر با هدف بررسی ارتباط تغییرات سطوح سرمی آدیپونکتین با تستوسترون، کورتیزول و نسبت تستوسترون به کورتیزول متعاقب تمرین هوازی با شدت متوسط صورت گرفت. در یک کارآزمایی نیمه تجربی، 20 مرد سالم بطور تصادفی به دو گروه تمرین هوازی (10 نفر، سن 7/5 ± 2/27 سال، وزن 6/7 ± 3/84 کیلوگرم، درصد چربی 4/3 ± 3/24 درصد، نمایه توده بدن 5/2 ± 5/26 کیلوگرم بر متر مربع) و کنترل (10 نفر، سن 8/4 ± 1/28 سال، وزن 4/7 ± 9/82 کیلوگرم، درصد چربی 8/2 ± 5/23 درصد، نمایه توده بدن 2/2 ± 3/25 کیلوگرم بر متر مربع) تقسیم شدند. ویژگی های عمومی آزمودنی ها و سطوح سرمی آدیپونکتین، کورتیزول، تستوسترون و نیز نسبت تستوسترون به کورتیزول قبل و پس از دوره تمرین اندازه گیری شد. پروتکل تمرین هوازی شامل دوازده هفته تمرین رکاب زدن روی چرخ کارسنج (3 جلسه تمرین در هفته، شدت 60 تا 70 درصد ضربان قلب ذخیره و به مدت 20 تا 40 دقیقه در هر جلسه) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با بکارگیری نرم افزار آماری SPSS نسخه 16 صورت گرفت. سطح معنی داری 05/0>P در نظر گرفته شد. تمرین هوازی با شدت متوسط غلظت آدیپونکتین سرم را افزایش و غلظت تستوسترون سرم و نسبت تستوسترون به کورتیزول را کاهش داد (05/0>P)، در حالیکه سطوح سرمی کورتیزول تغییر معنی داری نیافت. همچنین، تغییرات غلظت آدیپونکتین سرم در گروه تمرین هوازی با تغییرات وزن، درصد چربی و نمایه توده بدن همبسته بود (05/0>P)، اما با تغییرات غلظت تستوسترون، کورتیزول و نیز نسبت تستوسترون به کورتیزول همبستگی معنی داری نداشت. یافته های مطالعه حاضر نشان داد تمرین هوازی با شدت متوسط می تواند منجر به افزایش سطوح آدیپونکتین گردش خون شود. اگرچه به دنبال تمرین غلظت تستوسترون سرم و نسبت تستوسترون به کورتیزول کاهش یافت، اما به نظر نمی رسد این تغییرات ارتباطی با افزایش سطوح آدیپونکتین متعاقب تمرین هوازی داشته باشد. همبستگی بین تغییرات وزن و درصد چربی بدن با تغییرات سطوح آدیپونکتین نشان می دهد که احتمالاً تمرین از طریق کاهش وزن و درصد چربی بدن منجر به تغییر سطوح آدیپونکتین گردش خون می گردد.