یوسف ایرانی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی تعیین کننده های فرهنگی-اجتماعی ارتکاب جرم در میان جرم اولی ها انجام شد. این پژوهش، ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت کیفی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه افرادی است که برای نخستین بار در شهر قم مرتکب جرم شده اند و منجربه محکومیت و زندانی شدن آن ها در سال 1399 شده است. از بین آن ها به روش نمونه گیری هدفمند و اصل اشباع نظری،30 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که برای تعیین پایایی و روایی آن از چهار ملاک اعتبارپذیری، انتقال پذیری، تأییدپذیری و قابلیت اطمینان استفاده شد. داده ها به صورت تحلیل مضمون تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد که ارتکاب جرم در میان افراد، تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل در سطح خرد و کلان اتفاق می افتد. تعیین کننده های ارتکاب جرم در4 مقوله عمده قرار دارند که عبارتند از: تعیین کننده های روانی فردی، تعیین کننده های خانوادگی، تعیین کننده های اجتماعی و فرهنگی و تعیین کننده های اقتصادی که هر کدام زیرمقولات و رمزهای مجزایی دارند.

با گذشت حدود سه دهه از پایان دفاع مقدس، تعداد زیادی از جانبازان با مسائل متعددی در زندگی روبه رو بوده و همین امر می تواند کیفیت آنها را تحت تأثیر قرار دهد، به همین علت می طلبد که به وضعیت و کیفیت زندگی آنها پرداخته شود. اینکه جانبازان در مورد کیفیت زندگی خود چگونه می اندیشند، مسئله اساسی این تحقیق است. برای یافتن پاسخ، تعداد 30 نفر از جانبازان با درجات متفاوت جانبازی و با روش کیفی بررسی شدند. تمام پاسخ گویان، در زمان انجام تحقیق ساکن شهر قم بوده اند. پرسش های تحقیق مبتنی بر پرسش نامه استاندارد کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت، به صورت یکسان از تمام پاسخ گویان پرسیده شد. نتایج مشخص ساخت که از نظر جنبه های عینی کیفیت زندگی به ویژه در بعد سلامت فیزیکی، بسیاری از جانبازان دچار مشکل می باشند. این موضوع در مورد شرایط محیط فیزیکی خارج از منزل نیز صدق می کند و جانبازان از کمبود امکانات و نبود استانداردهای لازم برای جانبازان و معلولان در اماکن عمومی و دولتی شکایت دارند. در مقابل، وضعیت سلامت روحی و روانی بسیاری از جانبازان حد خوب و حتی عالی ارزیابی می شود که علت عمده آن، اعتقادات و ارزش های شخصی می باشد. وضعیت شرایط محیط مسکونی و محله جانبازان به طور عمده در حد انتظار و رضایت آنها می باشد. ارزیابی کلی وضعیت کیفیت زندگی جانبازان حاکی از سطوح بالا و مناسب آن می باشد که این به خوبی پرهیز از نگاه کلیشه ای و از پیش فرض شده به زندگی جانبازان را نشان می دهد.

فرکلاف ابتدا از موضعی زبان­شناختی به متون انضمامی می­پردازد و سپس گفتمان­هایی را که متن به آنها متکی­ است شناسایی کرده و نحوه وابستگی آنها به نظریه­های کلان اجتماعی را توضیح می­دهد. هدف فرکلاف آگاهی زبانی انتقادی به مصرف­کنندگان متون است. هر متنی خوانندگان را به سوی فهم خاصی از واقعیت رهنمون می­سازد. شناسایی انتقادی گفتمان­های مستتر در متن و آگاهی بخشی به مخاطبین در هنگام قرائت متن دل­مشغولی اصلی فرکلاف است. در این مقاله با تأسی از روش فرکلاف نشان داده­ایم که متون رسانه­ای ایران که درحال بازنمایی واقعیت بحران اقتصادی اجتماعی اروپا و آمریکا در سال 2011 میلادی هستند متأثر از چه گفتمان­ها و نظریه­های کلانی هستند. این مقاله بیشتر هدف روش­شناختی دارد و برای این کار تحلیل مفصل و دقیق یک متن را سرلوحه کار قرار دادیم.