احسان جمالی

امروزه داشتن تعهد به طبیعت و اصول پایداری و تاکید بر روى حفظ محیط زیست، به عنوان بخشی از استراتژی کسب و کار است. ایجاد یک رابطه قوی و پایدار بین مصرف کننده و برند سبز مستلزم مجموعه ای مشخص از خصوصیات و مزایای مربوط به کاهش اثرات محیطی محصول است. توسعه روابط برند سبز- مصرف کننده به دلیل پیچیدگی های بخش خاص "سبز" یک کار دشوار است. این پژوهش به لحاظ هدف،کاربردی-توسعه ای و به لحاظ اجرا پژوهشی کیفی (فراترکیب) می باشد. جهت گردآوری اطلاعات، مقالات مرتبط در بازه زمانی 2010 تا 2020 مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از مصاحبه های نیمه ساختاریافته نیز استفاده گردید. با استفاده از روش فراترکیب در عین توجه یکپارچه به تمام ابعاد برند سبز، شاخص هایی را که از نظر پژوهشگران در شکل گیری برند سبز در محصولات لبنی موثر هستند، شناسایی شدند. در این پژوهش به تحلیل نتایج و یافته های محققین قبلی پرداخته و با انجام گام های هفت گانه سندلوسکی و باروسو (2007)، الگوی نهایی برای ایجاد برند سبز شناسایی شد. در راستای استخراج داده ها از متون با توجه به مطالعه ی گسترده ی ادبیات برند سبز و همچنین استفاده از نظرات اساتید و کارشناسان بازاریابی و فروش صنعت لبنیات، اقدام به کدگذاری اولیه و استخراج مفاهیم و مقوله ها شد. پس از کنار هم قرار دادن و ادغام شاخص های بدست آمده در دو مرحله فراترکیب و تحلیل محتوا در مجموع 130 کد اولیه و 6 مقوله نهایی شامل پدیده محوری (ایجاد برند سبز)، شرایط علی (عوامل شرکتی، محصول و مشتری)، عوامل زمینه ای (خرد و کلان)، شرایط واسطه گر (ارزش های درک شده سبز، رضایت از برند سبز، شک و تردید نسبت به برند سبز، ناهماهنگی شناختی از برند سبز)، استراتژی ها(استراتژی بازاریابی سبز، استراتژی زیست محیطی و جایگاه یابی) و پیامدها(ترجیح برند سبز و وفاداری)  شناسایی شد.

هدف این پژوهش تعیین و اولویت بندی عوامل سازمانی موثر بر توسعه حرفه ای اعضا هیئت علمی می باشد. روش پژوهش با توجه به هدف از نوع کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری داده ها، آمیخته اکتشافی است. در بخش کیفی برای تعیین عوامل سازمانی تاثیرگذار بر توسعه حرفه ای، 34 پژوهش داخلی و خارجی با استفاده از روش فراترکیب شناسایی و مورد بررسی قرار گرفتند و بر این اساس ابزار گردآوری داده ها تهیه گردید، روایی ابزار با استفاده از روایی سازه و پایایی آن با آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. سپس جهت تعیین اهمیت این عوامل در بخش کمی، ازنظر اعضا هیئت علمی و مدیران گروه های آموزشی دانشگاه شهید باهنر کرمان استفاده گردید (650=N). حجم نمونه در این بخش با استفاده از فرمول کوکران 242 نفر تعیین گردید که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. بر اساس نتایج فراترکیب، 15 مولفه سازمانی موثر بر توسعه حرفه ای اعضا هیئت علمی شناسایی شد که اهمیت آن ها ازنظر اعضا هیئت علمی و مدیران گروه های آموزشی نیز مورد تأکید قرار گرفت. این مولفه ها بر اساس ماهیت در پنج طبقه ساختار سازمانی، تکنولوژی، جوسازمانی، منابع سازمانی و استراتژی دسته بندی شدند؛ منابع سازمانی در بالاترین رتبه و عامل تکنولوژی در جایگاه پایین تری نسبت به سایر عوامل قرار گرفتند. به نظر می رسد 15 مؤلفه استخراج شده در این پژوهش می توانند نقش بسزایی جهت توسعه حرفه ای اعضا هیئت علمی ایفا نمایند لذا ضروری است در برنامه های توسعه مؤسسات آموزش عالی مورد تأکید قرار گیرند.

فرایند سنجش و پذیرش افراد توانمند و کارآمد برای تحصیل در دوره دکترای تخصصی در ایران بسیار پر چالش بوده است. اهمیت این مسئله به حدی است که ویژگی های روان سنجی سنجه های پذیرش و ملاک های مهم آن، همچنین شیوه آزمون گیری به صورت تستی یا تشریحی برای تدوین الگوی بهینه پذیرش داوطلبان همواره در بین مجامع دانشگاهی، سیاست گذاران، و متقاضیان ورود به تحصیلات تکمیلی محل بحث و جدال است. هدف اولیه این پژوهش مشخص کردن ضرایب شبه پایایی این معیارها بوده است. روش این پژوهش از نوع توصیفی است، و در چارچوب تئوری تعمیم پذیری، پایایی سنجه ها و معیارهای-داده های ثانویه-مربوط به برنامه سنجش و پذیرش دکتری رشته مهندسی برق گرایش قدرت در 37 دانشکده پذیرنده دکتری در دانشگاه های ملی مختلف در سال 1397 را بررسی کرده است. داده ها با نرم افزار  mGENOVA بر اساس تحلیل چند متغیری با یک طرح تک رویه ای p^•×i^° تحلیل شده اند. نتایج نشان داد که چهار آزمون تخصصی، و دو آزمون عمومی به دلیل سختی سؤالات و بی پاسخ بودن، و به کارگیری نمره گذاری فرمولی، پایایی و دقت مناسبی ندارند. دو معیار ترکیبی مصاحبه که از سنجه های متفاوتی تشکیل شده اند، از ضرایب تعمیم پذیری و اعتمادپذیری بهتری برخوردار بودند. افزودن معدل کارشناسی و کارشناسی ارشد، به عنوان متغیر پیش بینی کننده جداگانه، به دلیل محدودیت دامنه در برآورد نمرات جهانی ترکیبی کارایی چندانی ندارد. در یک برنامه پذیرش دکتری که سازه زیربنایی ای بسیار گسترده ای تعریف، و سنجه های چندگانه ای استفاده می شود، مؤلفه های خطای بیشتری نیز وجود خواهد داشت. بنابراین، نمی توان تنها یک مقدار پایایی معین برای سنجه های آن مشخص کرد. امّا با تعدیل سطوح دشواری آزمون ها، استفاده از طرح های نمره گذاری سهمی سؤالات بدون جریمه حدس شانسی، نمونه گیری کاملتر از سازه زیربنایی و افزایش لایه های سطوح می توان تصمیم گیری های آموزشی با ریسک بالا را برای طبقه بندی افراد، با پیش بینی های نادرست کمتری انجام داد.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی وزن هریک از دروس سوابق تحصیلی و نمره کل سازی براساس رویکرد روانسنجی مدل پیوسته IRT و رویکردهای مبتنی بر نظر متخصصان تاپسیس و AHP، و همچنین مقایسه اثر مدل وزن دهی بر رتبه بندی و پایایی روش های وزن دهی و نمره کل سازی سوابق تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر ترکیبی بود. به منظور اجرای پژوهش در بخش اول 11 آیتم(دروس) سوابق تحصیلی از گروه متخصصان مورد نظرخواهی قرار گرفت و با استفاده از تکنیک های تاپسیس و AHP وزن دهی و اولویت بندی شد. در بخش دوم نمرات دروس نهایی سال سوم متوسطه داوطلبان و پذیرفته شدگان رشته های روانشناسی و مشاوره در دگروه علوم انسانی از سازمان سنجش دریافت شد و جهت برآورد نمرات تتا استفاده شد. به منظور مقایسه ی مدل های مختلف وزن دهی و نمره کل سازی، ابتدا گروه نمونه براساس نمرات حاصل از هر سه رویکرد رتبه بندی شده، و از لحاظ شاخص های پراکندگی و میزان تفاوت رتبه ها مقایسه شد. نتایج مقایسه سه رویکرد نشان داد بیشترین واریانس مربوط به روش نمره کل سازی با مدل پیوسته IRT است. نتایج تحلیل آماری مبنی بر آزمون ویل کاکسون جهت مقایسه متوسط رتبه ها نشان داد در حجم نمونه ی کم روش وزن دهی به هر سه روش نسبت به روش وزن های یکسان تفاوت معنادار در رتبه ها ایجاد می کند و بنابراین مدل وزن دهی در رتبه بندی داوطلبان در حجم نمونه کم تاثیر می گذارد. اما بین سه مدل وزن دهی تفاوت معناداری در رتبه بندی داوطلبان مشاهده نمی شود. همچنین نتایج نشان داد در حجم نمونه بالا(2000 نفر) روش وزن دهی به هر سه روش نسبت به روش وزن های یکسان تفاوت معنادار در رتبه ها ایجاد می کند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد نمرات بدست آمده از مدل پیوسته IRT نسبت به دو روش دیگر در رتبه بندی داوطلبان تاثیر متفاوتی می گذارد . نمرات روش IRT پایایی بالاتری نسبت به روش های مبتنی بر نظر خواهی از متخصصان دارد. با این وجود به نظر نمی رسد روش وزن دهی بر میزان پایایی نمرات تاثیر معناداری داشته باشد.

مقدمه: تصمیم گیری یکی از مهم ترین مباحث علوم شناختی و مدیریت است. در بیشتر الگوهای تصمیم گیری، مؤلفه های شناختی از جمله باورها، ارزش ها و اعتقادات -که در تصمیم گیری نقش تعیین کننده دارند- نادیده گرفته شده است. این پژوهش با هدف احصاء مؤلفه های شناختی تأثیرگذار بر تصمیم گیری و تدوین الگوی مفهومی تصمیم گیری با رویکرد شناختی انجام شد. روش تحقیق : در این مطالعه، از روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. جامعه تحقیق، کلیه منابع منتشرشده در زمینه علوم شناختی و تصمیم گیری در فاصله سال های 1950-2017 میلادی در قالب مقاله، گزارش پژوهشی و کتاب به زبان فارسی و انگلیسی بود. با به کارگیری روش نمونه گیری نظری، داده های مورد نیاز گردآوری و تحلیل قرار شد. فرایند نمونه گیری تا زمانی ادامه یافت که اشباع نظری مقوله ها حاصل شد. یافته ها: مولفه های شناختی مورد اشاره در 72 مقاله تخصصی منتشره در مجله های معتبر، 20 دانشنامه ها، 6 فصل کتاب، 4 گزارش پژوهشی و 7 کتاب، گردآوری شد. تحلیل نهایی داده ها در فرایند رفت وبرگشتی سه مرحله ای مفهوم پردازی، مقوله پردازی، و نظریه پردازی به استنتاج مجموعه ای مرتبط از مفاهیم، مقوله ها و زیرمقوله ها منجر شد. نتیجه: حاصل این تحقیق، استنتاج 8 مقوله شناختی موثر در تصمیم گیری بود که ارکان الگوی شناختی تصمیم گیری را تشکیل می دهند.

زمینه: یکی از چالش های اساسی گذر از آزمون های مداد – کاغذی به انطباقی کامپیوتری عادلانه بودن است که ارزیابی آن در چارچوب کارکرد افتراقی ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی کارکرد افتراقی، ارزیابی عوامل مداخله گر در میزان آشکارسازی و معرفی روش بهینه مطالعه کارکرد افتراقی در سنجش انطباقی کامپیوتری بود. روش: با توجه به مسئله پژوهش از روش تجربی استفاده شد. گردآوری داده ها و دستکاری متغیرها با استفاده از روش شبیه سازی صورت گرفت. پاسخ های گروه نمونه 1000 نفری (گروه مرجع و کانونی با حجم یکسان 500 نفری) به بانک 55 سؤالی دوارزشی براساس مدل لجستیک سه پارامتری در 20 تکرار شبیه سازی شد. 15 سؤال بانک از نظر نوع و اندازه کارکرد افتراقی دستکاری شدند و اثر آزمون براساس تفاوت میانگین توانایی گروه های مقایسه تعیین گردید. آزمون انطباقی کامپیوتری 30 سؤالی با نرم افزار Firestar اجرا شد. تحلیل کارکرد افتراقی با روش رگرسیون لجستیک و آزمون نسبت درستنمایی صورت گرفت و روش ها براساس توان و خطای نوع اول مقایسه شدند. یافته ها: میزان خطای نوع اول روش آزمون نسبت درستنمایی کم تر از رگرسیون لجستیک بود. توان هر دو روش متاثر از نوع، مقدار کارکرد افتراقی و اثر آزمون بود. روش آزمون نسبت درستنمایی در شناسایی کارکرد افتراقی یکنواخت در هر دو موقعیت اثر و بدون اثر نسبت به روش رگرسیون لجستیک توان بیشتری داشته است و با افزایش شدت کارکرد افتراقی توان نیز افزایش یافته است. در ارزیابی کارکرد افتراقی غیریکنواخت تفاوتی بین روش ها مشاهده نشد و هر دو روش توان کمی داشتند. نتیجه گیری: با توجه به توان و میزان خطای نوع اول، روش آزمون نسبت درستنمایی رویکرد مطلوب در بررسی کارکرد افتراقی یکنواخت است، در حالی که ارزیابی کارکرد افتراقی غیریکنواخت مستلزم مطالعات تکمیلی می باشد.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی وزن هریک از دروس سوابق تحصیلی و نمره کل سازی براساس رویکردهای روانسنجی تحلیل عاملی و مدل پیوسته IRT و رویکردهای مبتنی بر نظر متخصصان تاپسیس و AHP،  و همچنین مقایسه اثر مدل وزن دهی بر واریانس، پایایی و روایی پیش بین نمرات کل سوابق تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر ترکیبی بود. به منظور اجرای پژوهش در بخش اول 11 آیتم(دروس) سوابق تحصیلی از گروه متخصصان مورد نظرخواهی قرار گرفت و با استفاده از تکنیک های تاپسیس  و AHP وزن دهی و اولویت بندی شد. در بخش دوم ابتدا نمرات دروس نهایی سال سوم متوسطه داوطلبان و پذیرفته شدگان رشته های روانشناسی و  مشاوره در دانشگاه های سراسر کشور در گروه علوم انسانی از سازمان سنجش آموزش کشور دریافت شد و جهت برآورد وزن های استاندارد در قالب روش تحلیل عاملی و نیز محاسبه نمرات تتا در قالب مدل پیوسته پرسش پاسخ استفاده شد. در بخش سوم و به منظور مقایسه ی مدل های مختلف وزن دهی و نمره کل سازی، ابتدا گروه نمونه براساس نمرات حاصل از هر چهار رویکرد نمره گذاری شده، و از لحاظ شاخص های پراکندگی و میزان پایایی و روایی پیش بین مقایسه شدند. نتایج مقایسه چهار رویکرد نشان داد بیشترین واریانس مربوط به روش نمره کل سازی با مدل پیوسته IRT است. همچنین نتایج تحلیل داده ها  نشان داد نمرات بدست آمده از مدل پیوسته IRT بیشترین همبستگی را با معدل دانشگاه و نمره روانشناسی کنکور دارند و بنابراین نسبت به سه مدل دیگر وزن دهی  و نمره کل سازی بالاترین کارایی را در پیش بینی معدل دانشگاه و نمره ی روانشناسی کنکور دارد. نتایج نشان داد مدل وزن دهی تاثیر معناداری بر پایایی نمرات ندارد. مقایسه توزیع فراوانی نمره – توانایی در چارچوب هر چهار رویکرد نشانگر این امر بود که توزیع فراوانی در IRT دامنه وسیع تری از سطوح توانایی را در بر می گیرد و واریانس بیشتری ایجاد می کند و  از روایی پیش بین بالاتری نیز برخوردار است. براین اساس به نظر می رسد با اطلاع رسانی کافی می توان چارچوب نمره گذاری آزمون ها  را به سمت نمرات تتا که روایی پیش بین و قدرت تشخیص بالاتری دارند تغییر داد.

هدف از مقاله حاضر بررسی چالش های بومی گزینی در آزمون سراسری می باشد. روش تحقیق، کمی و از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. شاخص های مربوط به هر یک از ابعاد بر اساس مصاحبه و بررسی سوابق قبلی تعیین و پرسشنامه نهایی تدوین شد. پرسشنامه نهایی بین افراد جامعه پژوهش شامل چهار گروه معاونین آموزشی، معاونین دانشجویی، حراست دانشگاه های دولتی تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مدیران مرتبط با موضوع بومی گزینی در شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم و سازمان سنجش توزیع و اطلاعات جمع آوری شد. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش در دو سطح توصیفی و استنباطی (تحلیل عاملی و تحلیل واریانس) صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان داد مهم ترین چالش های بومی گزینی به ترتیب در بعد آموزشی، بعد فرهنگی- خانوادگی، بعد اجتماعی و بعد اقتصادی می باشد و مهم ترین شاخص در بعد آموزشی، کاهش دسترسی دانشجویان نخبه به دانشگاه های برتر و اساتید برجسته می باشد. درمجموع 5/53 درصد از پاسخ دهندگان بیشترین میزان مخالفت را در بعد آموزشی طرح مذکور داشته اند، به طوری که معاونین آموزشی با 5/61 درصد بیشترین میزان مخالفت را دارا می باشند. همچنین تفاوت معنی داری بین دیدگاه گروه های مورد بررسی در ابعاد آموزشی و فرهنگی- خانوادگی مشاهده شد و در سایر ابعاد اختلاف معناداری بین دیدگاه گروه ها وجود ندارد.

بنا بر تصویب قانون پذیرش دانشجویان در سال های آینده بر اساس افزایش تدریجی سهم سوابق تحصیلی آن ها در ترکیب با نمره ی آزمون سراسری، مشخص کردن کم و کیف ترکیب این دو نوع نمره برای انتخاب شایسته ی متقاضیان ورود به دانشگاه ها، یکی از مهم ترین چالش های تصمیم گیرندگان در سازمان سنجش آموزش کشور بوده است. این پژوهش به منظور بررسی اعتبار نمرات حاصل از سوابق تحصیلی، آزمون سراسری و ترکیب آن ها بر اساس تئوری تعمیم پذیری صورت گرفته است. روش تحقیق به صورت توصیفی بوده و در آن نمرات سوابق تحصیلی یک سال آخر 5608 دانش آموزان گروه ریاضی و فنی به همراه رتبه ی دروس مشابه در آزمون سراسری آن ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که هم نمرات سوابق تحصیلی و هم نمرات آزمون سراسری برای رتبه بندی و ارتقای افراد به مراحل بعدی آموزش به تنهایی دارای ضرایب تعمیم پذیری بهینه ای هستند؛ واریانس واقعی هر سری از این نمرات جداگانه می توانند افراد را برای ادامه تحصیل رتبه بندی کنند. اما ترکیب این دو نوع نمره اثربخش نیست. آزمون کنکور هنجار مرجع و با چولگی مثبت است و سوابق تحصیلی از آزمون های مختلف به دست می آید که ملاک مرجع و با چولگی منفی هستند. ترکیب آن ها ایجاد یک توزیع دو نمایی می کند که در برآورد نمره ی واقعی واریانس صفر یا منفی تولید می کند و ضرایب تعمیم پذیری به دست آمده را بی اعتبار می سازد. درنهایت تبدیل نمرات به رتبه های صدکی برای حذف چولگی و سپس تبدیل رتبه ها به توزیع نمرات استاندارد z برای ترکیب کردن توزیع دو نوع نمره، باعث افزایش واریانس واقعی و بهبود ضرایب تعمیم پذیری و اعتمادپذیری می شود. همچنین در تهیه ی نمره ی کل ترکیبی برای این گروه آزمایشی باید تعداد دروس عمومی آن ها را کاهش داد و هم زمان تک نمره ی ریاضی در خرده آزمون های اختصاصی آن ها را به 4 لایه نمره تفکیک کرد.

تحلیل موقعیت اجتماعی، اقتصادی و نقش متغیرهای مختلف تشکیل دهنده این موقعیت ها در طی زمان بر عملکرد تحصیلی (نمره کل) داوطلبان ورود به آموزش عالی از اهداف این تحقیق است تا مشخص نماید، این موقعیت ها در دستیابی به نمرات بالا چه تأثیراتی دارند و در طی زمان نقش این متغیرها ثابت مانده یا تغییر کرده است. تمامی داوطلبان حاضر در جلسه آزمون سراسری درگروه آزمایشی علوم انسانی، در سال های 1380 تا 1388 جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می دهند. داده های تحقیق براساس اطلاعات و مدارک موجود در سازمان سنجش آموزش کشور و فرم های نظرخواهی تعداد 4105542 نفر در این گروه آزمایشی در جلسه آزمون حاضر بوده و دیپلم خود را در سال قبل از آزمون دریافت نموده و گروه آزمایشی امتحانی آنان با رشته ای که در آن دیپلم گرفته اند تطابق داشته، جمع آوری شده است. بنابراین حجم اطلاعات مورد استفاده به عنوان نمونه آماری که از داده های گمشده چشم پوشی شده است دراین گروه آزمایشی 1217321 نفر می باشد. روش آماری به کار رفته در این تحقیق، استفاده از مدل های سه سطحی با استفاده از نرم افزار HLM است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که هر یک از متغیرهای تشکیل دهنده موقعیت اجتماعی، اقتصادی با میزان تأثیر متفاوت، در افزایش نمره کل داوطلبان مؤثر هستند و تفاوت معنی داری بین عملکرد تحصیلی زنان و مردان به نفع زنان مشاهده می شود؛ که با افزایش سال این تفاوت در گروه علوم انسانی بیشتر شده است. علاوه بر آن افزایش سطح تحصیلات پدران، سطح تحصیلات مادران و شغل پدران در هر سطح معنی داری بر افزایش عملکرد تحصیلی در تمامی سالهای تحقیق مؤثر بوده است؛ هرچند با افزایش سال از میزان اثر آنها کاسته شده است. همچنین در تمامی سالهای تحقیق افزایش سطح تحصیلات مادران در مقایسه با افزایش سطح تحصیلات پدران، در افزایش عملکرد تحصیلی اثر بیشتری داشته است.