هادی مصدق

تبیین فرایند به کارگیری مدرسان در نظام آموزشی حوزه های علمیه قدیم شهر قم، هدف این تحقیق بود. بدین منظور با روش تحلیل مضمون و با ابزار مصاحبه پاره ساختاریافته به بررسی هدف تحقیق پرداخته شد. جامعه آماری عبارت بود از کلیه مدیران مدارس برادران و مسئولان حوزه علمیه شهر قم که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب شدند. نمونه گیری هدفمند به شیوه ای انجام شد که پس از بررسی نظرات 23 نفر از متخصصان، تحقیق به اشباع نظری رسید. روایی صوری و محتوایی سؤالات مصاحبه توسط متخصصان و پایایی تحلیل ها از روش پایایی بازآزمون (91%) و پایایی بین کدگذران (82%) تأیید گردید. یافته های تحقیق در پنج بخش مورد اشاره قرار گرفت. در بخش اول زمینه های موجود در حوزه علمیه (شامل: تدریس طریقت دارد نه موضوعیت، آزادی طلاب در انتخاب درس و مدرس، عبادت بودن تعلیم وتربیت و سیستم مالی مدارس حوزه)، در بخش دوم برنامه ریزی نیروی انسانی (شامل: بررسی برنامه های سال تحصیلی آینده، برآورد نیازهای مدرسه، کشف طلاب جوان و مستعد، برنامه ریزی حداکثری کلاس ها به شکل منعطف)، بخش سوم که نیرو یابی است (شامل: شرح شغل مدرس، تعیین شرایط احراز شغل، شناسایی مدرسان و تعیین فهرست احتمالی متقاضیان)، بخش چهارم که مرحله انتخاب (شامل: پذیرش و مصاحبه، آزمون کتبی و شفاهی، تحقیقات محلی، بررسی سوابق، مصاحبه با مرتبطین فرد، دریافت نوارهای صوتی تدریس، تصمیم گیری نهایی، انجام مرحله اختبار) و بخش پنجم که مرحله انتصاب (یک قرارداد شفاهی و موقت) است را در برمی گیرد.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه برنامه درسی پنهان با مسئولیت پذیری اجتماعی دانش آموزان مدارس متوسطه است. روش پژوهش ازنظر رویکرد کمّی و ازنظر هدف کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی و ازنظر نوع تحلیل توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری کل دانش آموزان مقطع متوسطه اول و دوم ناحیه ۳ شهر قم (20918دانش آموز) بودند که مبتنی بر جدول مورگان-کرجسی تعداد 385 نفر به عنوان نمونه و با شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد برنامه درسی پنهان (نعمتی، 1387) و مسئولیت پذیری نوجوانان (تقی پور و غفاری، 1388) با پایایی آلفای کرونباخ 89/0 و 91/0 استفاده شد. برای تحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی از آزمون های استنباطی، همبستگی پیرسون و z فیشر استفاده شد. یافته ها نشان می دهد بین برنامه درسی پنهان در مدارس و مسئولیت پذیری اجتماعی دانش آموزان رابطه مثبت و معنی دار وجود داشت. بین مؤلفه های برنامه درسی پنهان یعنی ساختار فیزیکی مدرسه، جوّ اجتماعی، روابط موجود در مدرسه، تشویق و تنبیه با مسئولیت پذیری اجتماعی همبستگی مثبت و معنی دار وجود داشت؛ لکن بین مؤلفه فناوری اطلاعات و ارتباطات در تدریس با مسئولیت پذیری اجتماعی رابطه ای وجود نداشت. درنتیجه باتوجه به اینکه مسئولیت پذیری اجتماعی اکتسابی است و با برنامه درسی پنهان رابطه مثبت و معناداری دارد، متولیان تعلیم وتربیت در مدارس باید بر روی مؤلفه های تأثیرگذار برنامه درسی پنهان تمرکز کنند و زمینه اجرای بهتر آن را که منجر به افزایش مسئولیت پذیری اجتماعی می شود فراهم آوردند. 

  پایتخت با توجه به اهمیتی که در عنصر ساختار سیاسی فضا با کارکرد و هویت سیاسی – اداری داشته و تحولات آن نقش بی بدیلی در ژئوپلیتیک کشور و منطقه دارد. در حال حاضر سرمایه ی اجتماعی به یکی از مهم ترین و پرکاربردترین مفاهیم در حوزه مطالعات اجتماعی مبدل گشته است. تحقیقات اقتصادی و جامعهشناسی اخیر نشان می دهد که سرمایه اجتماعی بر روی متغیرهای اساسی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی نیز اثرگذار است. سرمایه ی اجتماعی که دربردارنده ویژگی های اساسی سازمان های اجتماعی مثل شبکه ها، نرم ها  و اعتماد  می باشد همکاری و تعامل بین افراد را برای رسیدن به منافع مشترک افزایش می دهد. مطالعه ی حاضر به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و میزان انتظارات مردم از مسئولین پرداخته است. این تحقیق بر مبنای نظریه سرمایه اجتماعی پاتنام و مدل تحقیقی نای(در بررسی رابطه بین اعتماد و میزان انتظارات مردم از مسئولین در آمریکا) انجام شده است. مسئله ی اصلی که در این تحقیق به دنبال بررسی آن هستیم این است که افزایش انتظارات مردم از مسئولین چه تأثیری بر میزان سرمایه ی اجتماعی آنان دارد. فرضیه اصلی که در این تحقیق به دنبال آزمون آن هستیم این است که در شهر تهران هر اندازه میزان انتظارات مردم از مسئولین افزایش پیدا می کند، سرمایه ی اجتماعی و هم چنین اعتماد آن ها به مسؤلین که به تعبیری مهم ترین بخش سرمایه ی اجتماعی را تشکیل می دهد کاهش پیدا می کند. این تحقیق با روش پیمایش و با ابزار پرسش نامه انجام شده است. جامعه ی آماری تحقیق شامل تمامی شهروندان بالای 20 سال است که از طریق نمونه گیری تصادفی با طبقه بندی متناسب با اندازه انتخاب شده است.

هدف تحقیق حاضر، بررسی رابطه نگرش دینی با عملکرد تحصیلی با لحاظ نقش میانجی تنیدگی تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه گیلان بود. جامعه مورد پژوهش کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه گیلان بود ( 19953 نفر) که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد نمونه 376 نفر به دست آمد که با روش تصادفی ساده طبقه ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. جهت گردآوری داده ها، از پرسشنامه نگرش دینی خدایاری فرد و رحیمی نژاد (1388)، پرسشنامه عملکرد تحصیلی درتاج (1382) و پرسشنامه تنیدگی تحصیلی (دوران دانشجویی) Gadzella & Baloglu ( 2001 ) استفاده شد. تحلیل داده ها با روش مدل معادلات ساختاری و از طریق نرم افزار Amos صورت گرفت. مدل مفهومی تحقیق به برازش تأییدی قرار گرفت و در ادامه ضرایب رگرسیونی استاندارد مدل تبیین شدند. یافته های پژوهش نشان داد نگرش دینی دارای اثر مستقیم مثبت 32/0 بر عملکرد تحصیلی و همچنین اثر غیرمستقیم مثبت به میزان 048/0 می باشد. بنابراین نگرش دینی علاوه بر تأثیر مثبتی که بر عملکرد تحصیلی دارد، از طریق کاهش تنیدگی تحصیلی، سبب بهبود این عملکرد در دانشجویان می گردد. بنابراین به مسئولان امر توصیه می شود که با اهتمام هرچه بیشتر به تقویت نگرش دینی دانشجویان، زمینه افزایش عملکرد تحصیلی و کاهش رخداد تنیدگی تحصیلی را فراهم آورد.

هدف این پژوهش بررسی رابطه "معنویت در کار" و "مسئولیت پذیری" با" عملکرد آموزشی" معلمان دوره ابتدایی شهر قم بود. پژوهش حاضر از نظر رویکرد؛ کمی، ازنظر هدف؛ کاربردی، از نظر شیوه گردآوری اطلاعات؛ پیمایشی و از نظر روش تحلیل؛ توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق مدیران شاغل ابتدایی آموزش وپرورش شهر قم (تعداد: 544 نفر)، در سال تحصیلی 97-96 بودند، که تعداد نمونه با کمک جدول مورگان 224 نفر انتخاب و با روش نمونه گیری طبقه ای- تصادفی ساده، با کمک ابزار پرسشنامه، داده های موردنظر دریافت شد، تمامی پرسش نامه ها از روایی (صوری و محتوایی) و پایایی لازم (با روش آلفای کرونباخ) برخوردار بودند(پرسش نامه معنویت در محیط کار با آلفای  82/0، پرسش نامه مسئولیت پذیری با آلفای 89/0، پرسش نامه عملکرد آموزشی با آلفای  92/0). یافته ها نشان داد که بین مولفه های سه گانه رابطه معنادار ۳۲۸/. با ضریب تعیین 108/0 وجود دارد. همچنین بررسی رابطه های دو طرفه بین مولفه ها نشان داد که بین مؤلفه های "معنویت در کار" و "مسئولیت پذیری" ضریب همبستگی معنی دار ۲۸۴/. و ضریب تعیین 08/0 وجود دارد، مولفه های "معنویت در کار" و "عملکرد آموزشی" معلمان با ضریب همبستگی معنی دار 297/. و ضریب تعیین 088/0 رابطه مثبتی داشتند و مولفه های "مسئولیت پذیری"  و "عملکرد آموزشی" معلمان با ضریب همبستگی معنی دار  218/. و ضریب تعیین 078/0 رابطه مثبتی داشتند. که میزان این رابطه در مردان بیشتر از زنان است (به غیراز رابطه "معنویت در کار" و "عملکرد آموزشی" معلمان که یکسان است). در هر سه مولفه نیز، نمره زنان از مردان بیشتر بود که این تفاوت در مولفه های "معنویت در کار" و "عملکرد آموزشی" معنادار و در مولفه "مسئولیت پذیری" غیر معنادار به دست آمد. مبتنی بر یافته ها، نتیجه گیری می شود که تقویت دو عامل "معنویت در کار" و "مسئولیت پذیری"، اثربخشی "عملکرد آموزشی" معلمان ابتدایی را افزایش خواهد داد. همچنین پیشنهاد می شود که مؤلفه های "معنویت در کار" و "مسئولیت پذیری" در ملاک های رتبه بندی و ارتقای معلمان نیز مورداستفاده قرار گیرد.

هدف پژوهش،تحلیل مشخصات متقاضیان و وضعیت دانشگاه ها در جذب اعضاء هیأت علمی بود که با روش توصیفی و رویکرد کاربردی انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و بررسی آمارهای وزارت علوم و مصاحبه با کارشناسان استفاده شد. جامعهپژوهش متقاضیان فراخوان ها و دانشگاه های وزارت علوم بود. یافته ها؛ اول: در ده سال اخیر تعداد اعضاء هیأت علمی سیر صعودی داشته ولی در سه سال اخیر تعداد مجوزهای استخدام سیر نزولی داشته و شکاف بین میزان تقاضای استخدام و میزان مجوز استخدام را ایجاد کرده است. دوم: تغییرات نسبت دانشجو به استاد در دانشگاه های وزارت علوم ناچیز، پیام نور به شدت کاهشو غیرانتفاعی به شدت افزایش داشته است. سوم: بیشترین نسبت تقاضا به اعلام نیاز متعلق به دانشگاه تربیت مدرس و کمترین متعلق به دانشگاه خلیج فارس بوده است. چهارم: بیشترین نسبتتقاضا به اعلام نیاز در رشته شیمی و کمترین در رشته کامپیوتر بوده است. پنجم: وضعیت معدلمتقاضیان زن از مرد بهترو در تعداد کارهای پژوهشی و فعالیتهای اجرایی بر عکس بوده است. ششم: تمام متقاضیان ملیت ایرانی داشته اند.

موضوع این تحقیق، آسیب شناسی فرایند جذب هیئت علمی در دانشگاه های دولتی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. برای این منظور از روش پدیدار نگاری و ابزار مصاحبه پاره ساختاریافته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی سؤالات مصاحبه توسط متخصصان و پایایی تحلیل ها با روش پایایی بازآزمون (91/0) و پایایی بین کدگذران (78/0) تأیید شد. جامعه موردنظر، تمامی متخصصان آموزش عالی و متصدیان جذب هیئت علمی بودند که با روش نمونه گیری هدف دار، شناسایی و مورد مصاحبه قرار گرفتند که تحقیق در تعداد 25 نفر به اشباع نظری رسید. مصاحبه ها، ضبط، پیاده سازی و تحلیل و کدگذاری شد که منتج به شناسایی 24 آسیب در ابعاد چهارگانه: برنامه ریزی، نیرویابی، انتخاب و انتصاب شد که مهم ترین آسیب در هر یک از ابعاد به ترتیب: عدم وجود استانداردهای مشخص برای تخصیص سهمیه های استخدام، ضعف سامانه ثبت نام، یکسانی استانداردهای صلاحیت های علمی برای همه دانشگاه ها و رشته ها، تعویق در صدور حکم استخدامی برخی متقاضیان و طولانی شدن فرایند استخدام شناخته شد. درپایان نیز مبتنی بر ادبیات تحقیق و واقعیت های دانشگاه های کشور، راهکارهایی اصلاحی پیشنهاد شد که ازجمله مهم ترین آنها ، تغییر در برخی قوانین بود.

بررسی اقدامات اجرایی جذب هیئت علمی در بین نظامهای آموزشی مختلف هدف این تحقیق بود. که بدین منظور در سه سؤال تحقیق، به بررسی اقدامات کنونی وزارت علوم، چیستی اقدامات دانشگاههای دولتی دنیا و نیز بررسی اقدامات به کارگیری استاد در حوزه علمیه سابق پرداخته شد. روش: برای بررسی اقدامات وزارت علوم و تجربه دانشگاههای دولتی دنیا، از روش کتابخانه ای و برای بررسی اقدامات حوزه علمیه، از روش پدیدارنگاری با ابزار مصاحبه پاره ساختاریافته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی سؤالات مصاحبه توسط متخصصان و پایایی تحلیلها از روش پایایی بازآزمون(94/0) و پایایی بین کدگذران(79/0) تأیید شد. جامعه تحقیق، تمامی مدیران و معاونان مدارس حوزه علمیه، محققان مسائل حوزه و افراد با سابقه حوزه بودند که با روش نمونه گیری هدفمند، شناسایی و با آنها مصاحبه شد و مصاحبه ها، ضبط و پیاده سازی و تحلیل شد. یافته ها: یافته های بخش مطالعاتی منتج به شناسایی 73 اقدام و یافته های بخش کیفی منتج به شناسایی 38 اقدام در جذب حوزه علمیه شد. نتیجه گیری: پس از بررسی کلی اقدامات اشاره شده در دانشگاههای دولتی ایران، دانشگاههای دولتی دنیا و حوزه علمیه سابق قم، برای اصلاح اقدامات کنونی جذب هیئت علمی وزارت علوم، پیشنهادهایی مطرح شد.

ارائه فرایند مناسب جذب هیأت علمی در دانشگاه های دولتی وزارت علوم، هدف این پژوهش بود. که بدین منظور به بررسی آسیب های فرایند کنونی، چگونگی فرایندهای دانشگاه های دنیا و همچنین بررسی دیدگاه صاحب نظران در خصوص فرایند مناسب جذب، پرداخته شد. جهت بررسی آسیب های جذب و همچنین تجربه دانشگاه های دنیا از روش کتابخانه ای و برای بررسی نظرات صاحب نظران جذب از روش تحلیل مضمونبا ابزار مصاحبه پاره ساختاریافته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی سؤالات مصاحبه توسط متخصصان و پایایی تحلیل ها از روش پایایی باز آزمون (91/0) و پایایی بین کدگذاران (78/0)تأیید شد. جامعه موردنظر تمامی متخصصان آموزش عالی و متصدیان جذب هیأت علمی بودند که با روش نمونه گیری هدف مند، شناسایی و مورد مصاحبه و در 25 نفر به اشباع نظری رسید. مصاحبه ها ضبط، پیاده سازی و تحلیل و کدگذاری شد. یافته های بخش مطالعاتی منتج به شناسایی 84 اقدام مناسب و 13 آسیب محوری فرایند کنونی و یافته های بخش کیفی منتج به شناسایی 64 اقدام مناسب در فرایند جذب، از نگاه صاحب نظران شد. درنهایت با توجه به مقایسه اقدامات اشاره شده در دانشگاه های دنیا و اقدامات استخراج شده از دیدگاه صاحب نظران و با لحاظ آسیب های موجود، فرایند موردنظر در 14 اصل و 64 اقدام مناسب در مراحل چهارگانه: برنامه ریزی، نیرویابی، انتخاب و انتصاب طراحی شد.

این تحقیق با هدف بررسی میزان آمادگی الکترونیکی شرکت گاز استان یزد جهت ورود به عرصه یادگیری الکترونیکی، این آمادگی را با استفاده از مدل شش وجهی برگرفته از ادبیات تحقیق (آمادگی تجربه رایانه ای، آمادگی فرهنگی، آمادگی محیطی، آمادگی مالی، آمادگی زیرساختی، و آمادگی کادر فنی) مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق، پیمایشی تحلیلی است که در آن سه وجه اول مدل از طریق پرسشنامه های محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفته و سه وجه دیگر با توجه به لزوم لحاظ کردن شرایط جامعه مورد بررسی، با کمک مصاحبه های نیمه سازمان یافته، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که به طور کلی، آمادگی رایانه ای و آمادگی فرهنگی کارمندان در وضعیت، به نسبت مطلوب و آمادگی محیطی شرکت، در وضعیت مطلوب قرار دارد. مؤلفه های آمادگی مالی و کادر فنی و زیرساختی، با توجه به رویکرد پیشنهادی برای ورود شرکت به این عرصه، مورد ارزیابی قرار گرفت که از لحاظ مالی و زیرساختی و کادر متخصصان رایانه در شرایط مطلوب و از لحاظ کادر متخصصان لازم برای مدیریت نظام یادگیری در شرایط نامطلوبی قرار داشت. در پایان، رویکرد پیشنهادی تحقیق برای نحوه ورود شرکت به عرصه یادگیری الکترونیکی ارائه گردیده و برنامه عملیاتی پیشنهادی آن بیان شده است.