احمد آذین

احمد آذین

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۱.

بازخوانی سیر تطور نظرات فوکویاما به عملکرد جریان نومحافظه کاری از بوش تا ترامپ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرانسیس فوکویاما پایان تاریخ لیبرال دموکراسی نومحافظه کاری هژمونی خیرخواهانه زوال سیاسی ترامپیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 369 تعداد دانلود : 451
به اذعان تحلیل گران، نظریه «پایان تاریخ» فرانسیس فوکویاما یکی از بنیان های نظری سیاست دولت های آمریکا در سه دهه اخیر بوده است و جهت گیری سیاست خارجی آمریکا بر این مبنا استوار بود که لیبرال دموکراسی و اقتصاد بازار، الگوی قابل تجویز برای رهایی از مشکلات خواهد بود.سؤال اصلی پژوهش این است که مبانی و مصادیق انتقاد و اعتراض فوکویاما به جریان نومحافظه کاری در بیش از دو دهه اخیر چه بوده است و با توجه به دیدگاه های متغیر او، چه سناریوهایی می توان برای آینده سیاست خارجی آمریکا ترسیم کرد؟ هدف پژوهش، تبیین این موضوع است که با توجه به دیدگاه های انتقادی فوکویاما و مواجهه آمریکا با پدیده ترامپیسم، جهت گیری و روند سیاست خارجی آمریکا در قالبی غیر از منظومه سیاسی- اقتصادی لیبرالیسم به کدام سمت و سو پیش می رود. یافته های تحقیق بر اساس روش توصیفی- تحلیلی نشان می دهد سیاست خارجی آمریکا با توجه به چالش های پیش رو از جمله وضعیت سیال و پیچیده بین المللی و همچنین بروز شکاف های داخلی در آمریکا، راهبردهای خود را در قالب ترکیبی متوازن از همکاری و رقابت دنبال و منحصر به پیگیری ارزش های چالش زای لیبرال دموکراسی نخواهد کرد. فوکویاما تفاوت برخورد با رسانه ها را بخشی از اختلافات جامعه قطبی شده امریکا می داند و فناوری های جدید ارتباطی را تشدید کننده افول لیبرالیسم امریکایی می داند.
۲.

واکاوی راهبرد ساختاری فرهنگ پیشرفت و توسعه، در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی (با تکیه بر زیرساخت های فرهنگی - اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ پیشرفت و توسعه توسعه درونزا اقتصاد مقاومتی جامعه پذیری نهادینه سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 770 تعداد دانلود : 396
اقتصاد مقاومتی مفهومی است که درپی بحران زدایی و مقاوم سازی مطرح می شود که تبیین زیرساخت های راهبردی آن قطعا پیش شرط و الزام دستیابی به اهداف آن است. اما می توان اذعان داشت، شناخت و ارزیابی روابط میان متغیرهای فرهنگی و اجتماعی بعنوان شاخص های زیرساختی که نقش هرکدام می تواند توازن و مسیر پیشرفت را تحت تاثیر قرار دهد کمتر مورد توجه قرار گرفته و شناخت کافی از این پدیده دردست نیست. هدف پژوهش حاضر تبیین زیرساختهای اجتماعی و فرهنگی شکل دهنده فرهنگ توسعه است. روش شناسی مورد استفاده در این پژوهش ترکیبی از روش کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد، جهت تبیین مدل نظری و آزمون مدل در مرحله کمی پژوهش است. به منظور گردآوری داده های لازم در این پژوهش مصاحبه ساختار نیافته با 30 خبره و استاد حوزه جامعه شناسی، فرهنگ و اقتصاد مقاومتی صورت گرفته است. نتایج حاصل، مبین آن است که حوزه ارزشها و اعتقادات، خانواده، آموزش، الگوها و ارتباطات و مهمار از همه مدیریت و سیاستگذاری بعنوان زیرساختهای اساسی شناسایی و استقرار وتثبیت فرهنگ توسعه مبتنی بر تحقق اقتصاد مقاومتی نتیجه نهادینه سازی فرهنگ توسعه در جامعه است که در مواردی منجر به تکوین باورها و عقاید، وقایت ارزشهای جامعه و نگاره بندی هنجارها در جامعه می شود.
۳.

نقش سرمایه اجتماعی در توسعه سیاسی و اجتماعی جامعه ی ایران بعد از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی توسعه سیاسی اجتماعی و انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 355 تعداد دانلود : 496
توسعه یافتگی به لحاظ ایجابی در ساحت و سپهر سیاست و جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی مهمترین دغدغه محققان است. در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه اجتماعی و سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی با تأکید بر جامعه دانشگاهی شهر تهران پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشگاهیان شهر تهران است. حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران که در سطح اطمینان 95 درصد، 384 نفر تعیین شد اما با توجه به خواست استاد راهنما این میزان به تعداد 600 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. در این پژوهش به منظور آزمون مدل تحقیق، در اجرای پیمایش از ابزار پرسشنامه استاندارد سرمایه اجتماعی (ناهاپیت و گوشال، 1998) و پرسشنامه محقق ساخته نقش سرمایه اجتماعی در توسعه اجتماعی سیاسی استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد، بین توسعه سیاسی اجتماعی و ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی در میان جامعه دانشگاهی شهر تهران همبستگی وجود دارد. در صورت رتبه بندی همبستگی بین ابعاد سرمایه اجتماعی و توسعه سیاسی اجتماعی می توان گفت که بالاترین همبستگی (r=0.621) بین بعد شناختی سرمایه اجتماعی یعنی همکاری و ارزشها بوده و در رده های بعدی به ترتیب بعد ساختاری (شبکه ها و روابط) (r= 0.509) و بعد ارتباطی (فهم متقابل، اعتماد و تعهد) (r= 0.476) قرار می گیرند. با توجه به نتایج می توان استدلال کرد که سرمایه اجتماعی در توسعه سیاسی و اجتماعی ایران بعد از انقلاب اسلامی نقش تعیین کننده ای دارد.
۴.

دلالت های سرمایه اجتماعی بر توسعه سیاسی-اجتماعی ایران بعد از انقلاب اسلامی (مورد مطالعه: جامعه دانشگاهی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی توسعه سیاسی مشارکت سیاسی دلفی فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 770 تعداد دانلود : 336
هدف این نوشتار ارایه تحلیلی جامعه شناختی از دلالت های سرمایه اجتماعی بر توسعه سیاسی است. حسب انتظارات نظری، «سرمایه اجتماعی» تقویت کننده «توسعه سیاسی» است. برای آزمون این گزاره نظری، متغیر «سرمایه اجتماعی» به سه بعد «ساختاری»، «شناختی» و «ارتباطی» تجزیه شد که در مجموع توسط هفت خرده مقیاس «شبکه ها»، «روابط»، «همکاری»، «ارزشها»، «فهم متقابل»، «اعتماد» و «تعهد» مورد اندازه گیری قرار گرفت. متغیر «توسعه سیاسی» با تاکید بر مشارکت سیاسی توسط هشت خرده مقیاس سنجیده شد. روش این پژوهش دلفی فازی است. گردآوری داده ها، با استفاده از پرسشنامه حاوی مقایسه های زوجی و نمره گذاری براساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت انجام گرفت. حسب نتایج، می توان چنین اظهار کرد که سرمایه اجتماعی طیفی از تاثیرات کمابیش متفاوت بر ابعاد مختلف توسعه سیاسی را دارد به طوری که دارای اثر افتراقی بر مشارکت سیاسی است. بطور مشخص، روابط، همکاری و ارزشهای اجتماعی بیش از هر چیزی نقش تعیین کننده ای در «تشکیل کمپین های سیاسی» دارند تا در «اعتراض سیاسی». از سوی دیگر هر نوع «دخالت در ایجاد تغییرات ساختار سیاسی» از رهگذر «اعتماد اجتماعی» و «تعهد اجتماعی» امکان پذیرتر است تا از طریق «شبکه های اجتماعی». مهمترین نکته آن است که توسعه سیاسی در معنای رادیکال که معطوف به ایجاد تغییرات در ساختار سیاسی است از طریق ایجاد و تقویت اعتماد و تعهد اجتماعی امکان پذیر است.
۵.

بومی سازی، راهکار مقابله با چالش کارکرد منفی احزاب سیاسی(معطوف به اندیشه سیاسی آیت الله خامنه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حزب دموکراسی مردم سالاری دینی بومی سازی حیات طیبه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 110 تعداد دانلود : 821
در حال حاضر دو نگرش کلی پیرامون رابطه نظام سیاسی اسلام شیعی با تحزّب وجود دارد: نگرش اول، حزب را از ملزومات عصر جدید دانسته، لذا به دلیل نبود نص خاص، استخراج مبانی فقهی آن را غیرممکن می داند. بدیهی است که بر اساس این نگرش، استفاده از حزب به عنوان یک پدیده نوین در نظام دینی با امتناع روبروست و اما بر اساس نگرش دوم، امکان تبیین مبانی فقهی تحزب در چارچوب نصوص عام و قواعد کلی وجود دارد؛ با این حال، تحقق عینی و عملی این مهم نیز با یک مانع جدی روبرو است و آن وجود واقعیتی بنام «کارکرد منفی احزاب» است که  استفاده از این پدیده نوین در نظام دینی را با منع شرعی مواجه می گرداند. این مساله در حال حاضر مهمترین چالشی است که نظام مردم سالاری دینی با آن مواجه می باشد. مقاله حاضر تلاش نموده است که در چارچوب نظری سیستمی و با روش تحلیل محتوا از بیانات آیت الله خامنه ای، راهکار برون رفت از این چالش را استخراج نماید. بر این اساس و در چارچوب اندیشه سیاسی آیت الله خامنه ای، «بومی سازی» به عنوان یک رهیافت، راهکار اساسی مقابله با چالش کارکرد منفی احزاب در نظام دینی به شمار می رود.
۶.

بررسی جامعه شناختی عوامل بازدارنده ی فرهنگی مؤثر بر عدم توسعه ی پایدار شهری در کلانشهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدم توسعه ی پایدار شهری کلانشهر اهواز تقدیرگرایی سطح آرمان ها مکتب نوسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 522 تعداد دانلود : 566
پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل بازدارنده ی فرهنگی مؤثر بر عدم توسعه ی پایدار شهری در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. داده های این پژوهش با روش پیمایشی از نمونه ای با حجم 500 نفر جمع آوری شد که از جمعیت 331556 نفری سرپرستان خانوار ساکن در کلانشهر اهواز به شیوه ی نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند. متغیر وابسته (عدم توسعه ی پایدار شهری)، به دو شیوه ی نگرشی و عملکردی عملیاتی شد و رابطه ی آن با متغیرهای مستقل؛ شامل شیوه ی مدیریت، قوم گرایی، تقدیرگرایی، سنت گرایی و سطح آرمان ها؛ که برگرفته از نظریات جامعه شناسان مکتب تکاملی توسعه و مکتب نوسازی توسعه است؛ فرضیه سازی و آزمون شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه است که پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ و اعتبار آن از طریق اعتبار صوری برآورد و داده های به دست آمده نیز، با استفاده از نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل یافته ها فرضیات پژوهش را تأیید کرد و تنها متغیر سنت گرایی مبتنی بر نگرش مورد تأیید واقع نشد. نتایج پژوهش نشان داد که معادله ی پیش بینی میزان عدم توسعه ی پایدار شهری، 6/33 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیش بینی می کند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر چندمتغیره نیز گویای آن بود که متغیرهای سطح آرمان ها، قوم گرایی و سنت گرایی به صورت مستقیم و متغیرهای تقدیرگرایی، قوم گرایی و سنت گرایی به صورت غیرمستقیم، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر عدم توسعه ی پایدار شهری دارند.
۷.

تحلیل گفتمان توسعه ی اقتصادی از دیدگاه خرده گفتمان های جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: گفتمان خرده گفتمان توسعه ی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 346
در این تحقیق مفهوم توسعه ی اقتصادی از دیدگاه خرده گفتمان های جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. برای سهولت کار جمهوری اسلامی به پنج دوره تقسیم شده است. دوره ی گذار، استقرار و تثبیت از پیروزی انقلاب تا انحلال حزب جمهوری اسلامی می باشد، دوره رحلت امام (ره) تا پایان دولت هاشمی، دوره دولت خاتمی، دوره ی دولت احمدی نژاد و دوره ی دولت روحانی را در بر می گیرد. ضمن شناسایی خرده گفتمان ها، چگونگی فراز و فرود آن ها بررسی شده و تلقی شان نسبت به توسعه ی اقتصادی تحلیل و نقد شده است. چارچوب نظری پژوهش گفتمان با خوانش لاکلائو و موفه است. روش نیز تحقیق توصیفی - تحلیلی و با استفاده از فیش برداری کتابخانه ای است. یافته های پژوهش حاکی از این است که مفهوم توسعه در هر خرده گفتمان بر مبنای سکوهای نظری و بستر های هویتی، یکی از ابعاد آن برجسته شده و مابقی ویژگی های آن به عمد یا سهو نادیده گرفته و به حاشیه می رفت. دال های به محاق رفته، توسط گفتمان بعدی برجسته می شد و با دال های گفتمانِ مستقر مقابله می کرد. بر این اساس در هر کدام از مقاطع رویکرد به توسعه نگرشی تک بعدی و فاقد دیدگاهی جامع و همه جانبه نگر بوده است.
۸.

نقش نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در تامین امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاستگذاری جمهوری اسلامی ایران دشمن نفوذ امنیت نیروهای مسلح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 496 تعداد دانلود : 241
در این مقاله هدف اصلی، تبیین راهبردهای جمهوری اسلامی ایران برای تامین امنیت توسط نیروهای مسلح است. از آنجایی که محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران چه در بعد داخلی و چه در بعد خارجی محیطی مملو از چالش ها و تهدیدات اساسی است، در نتیجه از زمان شکل گیری انقلاب اسلامی ایران تا کنون، نیروهای مسلح به عنوان اصلی ترین مولفه تامین امنیت و مقابله با نفوذ مطرح هستند. در این راستا، سوال اصلی این گونه مطرح شده است که نقش نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در تامین امنیت چیست؟ در پاسخ این فرضیه ی محوری مطرح شده است که نیروهای مسلح با استفاده از مولفه های اعتقادی و همچنین تقویت توان دفاعی نقش مهمی در تامین امنیت دارند. یافته های پژوهش نشان می دهد که مولفه های اعتقادی از زمان شکل گیری انقلاب اسلامی تا کنون به عنوان عامل اصلی و اساسی نیروهای مسلح مطرح بوده است. همچنین با توجه به محیط ناامنی که ایران در آن قرار دارد، تقویت توان موشکی و اتخاذ بازدارندگی نیز به عنوان رکن دیگر در تامین امنیت و مقابله با نفوذ موثر بوده است. نوع روش تحقیق در این رساله، بنیادی – نظری با رویکردی تاریخی و همچنین بر مبنای مطالعات کتابخانه ای استوار بوده است.
۹.

جایگاه منافع ملی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت منافع ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 360 تعداد دانلود : 356
امروزه در میان جوامع و دولت ها از مقوله پیشرفت، با عنوان مسئله پیشرفت یاد می شود. به عبارت دیگر، ضرورت های پیشرفت، شرایط تحقق پیشرفت، راه های رسیدن به پیشرفت و در نهایت کسب حداکثری منافع ملی از طریق الگوهای پیشرفت را می توان جزء اصلی ترین مسائل روز کشورها دانست. پیشرفت و عصاره آن یعنی منافع ملی حداکثری از جمله مسائلی است که ذهن اندیشمندان و سیاست مداران را به خود معطوف داشته و هرکس از دریچه و زاویه ای به این مهم پرداخته است. هدف اصلی تحقیق حاضر این است که با بررسی جامع و کامل جایگاه منافع ملی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به عنوان پیش زمینه حرکت برای وصول به پیشرفت مطلوب، اهمیت و ضرورت توجه به منافع ملی را در تدوین الگوی اسلامی ایرانی مورد ملاحظه قرار دهد و در نهایت بتواند الزام ها و ظرفیت های الگوی بومی پیشرفت را برای کسب حداکثری منافع ملی در کشور عملیاتی کند و امکان و انگیزه حرکت به سمت تمدن نوین اسلامی را با نگاه روشن تر و دقیق تری فراهم سازد. روش انجام این پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی (زمینهیابی) است. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه سازمان یافته با 22 نفر از صاحب نظران در حوزه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است.
۱۰.

بررسی نقش سرمایه ی اجتماعی در پایبندی به فرهنگ شهروندی در بین شهروندان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سرمایه ی اجتماعی شهروندی فرهنگ شهروندی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : 516 تعداد دانلود : 433
فرهنگ شهروندی هنجارهای جامعه را رقم می زند و پایه های ارتباط میان شهروندان را شکل می دهد؛ شهری که از فرهنگ غنی شهروندی لبریز است، امنیت و آرامش در آن هویداست و مشارکت شهروندان در هر فعالیت به چشم می خورد؛ مشارکتی سازنده که هزینه های اداره ی شهر را کاهش داده و لبخند را جایگزین دغدغه ها و ناآرامی ها می نماید. با توجه به اهمیت موضوع فرهنگ شهروندی، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS، به دنبال بررسی نقش سرمایه ی اجتماعی در پایبندی به فرهنگ شهروندی به عنوان هدف اصلی است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شهر اصفهان است که تعداد 400 نفر از شهروندان 18 سال به بالای آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میزان کل سرمایه ی اجتماعی (37/0 =P)، و ابعاد آن یعنی اعتماد اجتماعی (43/0 =P)، تعامل اجتماعی (36/0 =P)، آگاهی اجتماعی (33/0 =P)، انسجام اجتماعی (44/0= P) و حمایت اجتماعی (30/0= P) ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد؛ بنابراین تمام فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. همچنین نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری AMOS نیز نشان دادند که متغیر سرمایه ی اجتماعی در مجموع 43/0 بر متغیر پایبندی به فرهنگ شهروندی تأثیرگذار است.
۱۱.

تحلیل و بررسی رابطه ابعاد سرمایه فرهنگی و هویت ملی جوانان؛ (نمونه مورد مطالعه: جوانان 18 تا 29 سال شهر کرمانشاه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: هویت ملی سرمایه فرهنگی سرمایه فرهنگی تجسم یافته سرمایه فرهنگی عینیت یافته سرمایه فرهنگی نهادینه شده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : 594 تعداد دانلود : 62
هویت ملی در زمره موضوعاتی به شمار می آید که در تئوری ها و دیدگاه های گوناگون جامعه شناسی و مطالعات فرهنگی به دلیل قرابت و تداخل معنایی و مفهومی با پدیده های فراگیر نظیر بازنمایی، آگاهی، عضویت و تعلق جمعی، انسجام اجتماعی، نمادگرایی و معنا به عنوان تعیین کننده جهت گیری های شناختی، عاطفی و عملی افراد مورد توجه ویژه ای قرار گرفته و به شیوه های متفاوتی مفهوم سازی شده است. به همین جهت، اشتغال نظری و عملی به هویت، به مشخصه اساسی آثار نظری و تجربی در دوران معاصر درآمده است. پژوهش حاضر که با هدف رابطه ابعاد سرمایه فرهنگی و هویت ملی در بین جوانان 18 تا 29 سال شهر کرمانشاه است، از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است. روش این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش، و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. همچنین حجم نمونه در این پژوهش 626 نفر از جوانان 18 تا 29 سال شهر کرمانشاه است. در جهت دسترسی به هدف اصلی پژوهش به بررسی و تحلیل ابعاد مختلف سرمایه فرهنگی چون سرمایه فرهنگی عینیت یافته، نهادینه شده و تجسم یافته به عنوان متغیرهای مستقل و رابطه آن با هویت ملی به عنوان متغیر وابسته پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان دهنده رابطه مثبت، مستقیم و معنادار بین متغیرهای مستقل و وابسته پژوهش است. بدین صورت که هرچه میزان سرمایه فرهنگی عینیت یافته (23/0)، سرمایه فرهنگی تجسم یافته (18/0)، سرمایه فرهنگی نهادینه شده (16/0) و میزان کل سرمایه فرهنگی (19/0) در بین جوانان بیشتر باشد گرایش به هویت ملی بیشتر می گردد.
۱۲.

نقش عقلانیت دینی در نظریه سیاسی محمدحسین نائینی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: عقلانیت دین نظریه سیاسی پارلمان نائینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
تعداد بازدید : 888 تعداد دانلود : 574
عامل عقلانیت در ایران دوره اسلامی به ویژه دوران معاصر همواره در چارچوب بستر دینی توانسته است در اندیشه علمای دینی نقش آفرینی کند. این روند در دوران مشروطه در اندیشه سیاسی محمدحسین نائینی در کتاب تنبیه الامة و تنزیه الملةدر چارچوبی منسجم نشان دهنده فهم سیاسی وی از شرایط و مقتضیات زمان، نهاد پارلمان و در عین حال ایجاد همگرایی بین دیدگاه های سنت گرایان و تجددگرایان در تفهم مفاهیم دینی در عرصه سیاست و به تبع آن نظریه پردازی سیاسی وی در این زمینه است. در این مقاله تلاش شده است تا با رجوع به کتاب تنبیه الامة و تنزیه الملةنائینی با روش توصیفی−تحلیلی و براساس نظریه توماس اسپرینگر شاخص ها و ابعاد متمایز و ویژه عقلانیت دینی نائینی را درباره ضرورت وجود پارلمان و برقراری سلطنت اسلامیه به عنوان ساختاری جدید در عرصه سیاست در دوره مشروطه توصیف و تبیین شود.
۱۳.

بررسی زمینه های اجتماعی و سیاسی ظهور داعش در خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تروریسم داعش زمینه های سیاسی اجتماعی خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 765 تعداد دانلود : 515
گروه داعش به عنوان نمایشی نو از بنیادگرایی اسلامی افراطی، جنایت های بی شماری را در عراق، سوریه و دیگر کشورها به بهانه احیای خلافت اسلامی مرتکب شده است و به عنوان یک بازیگر مؤثر در روابط بین الملل، نقش فزاینده ای را در معادلات بین المللی کنونی ایفا می کند. هدف این پژوهش، بررسی زمینه های سیاسی و اجتماعی ظهور گروه های تروریستی نظیر داعش در خاورمیانه بوده و فرضیه ای که در پی بررسی آن هستیم، این است که دو عامل خلأ قدرت مرکزی و چالش های امنیتی و قدرت های خارجی، مهم ترین عوامل بسترساز ظهور داعش در خاورمیانه تلقی می شوند. نوع پژوهش حاضر، توصیفی تحلیلی است و با توجه به ماهیت و نوع موضوع موردمطالعه، برای گردآوری اطلاعات از روش های گوناگون و به طور عمده از مقاله های علمی، کتاب ها و به ویژه تحلیل های علمی رسانه ها استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که پیدایش داعش، ریشه در رقابت های سیاسی و عملکرد اقتداری جهانی در این منطقه دارد. کشورهایی مثل عربستان، قطر، اردن، آمریکا و برخی از دولت های اروپایی، در این مسئله دخیل هستند. گروهک داعش، محصول منازعات فکری و اندیشه های گروه های تکفیری منطقه و بازی قدرت منطقه ای است که با هدایت بازیگران سیاسی تأثیرگذار، درحال شکل گیری و بحران سازی در عراق و منطقه است. در تحلیل عوامل زمینه ساز ظهور داعش، نمی توان از نقش مؤلفه ها و عوامل بیرونی گذشت. در این میان، آمریکا و بازیگران منطقه ای، هریک به نحوی مؤثر و مستقیم به ظهور و تداوم اقدامات داعش کمک کرده اند.
۱۴.

بررسی عوامل اجتماعی و جمعیتی مرتبط با گرایش دانشجویان به ارزش های انقلاب اسلامی (دانشجویان دانشگاه های آزاد و پیام نور شهر گیلان غرب)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: جوانان عوامل اجتماعی انقلاب اسلامی عوامل جمعیتی ارزش های انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : 722 تعداد دانلود : 319
ارزش های انقلاب اسلامی به این دلیل که پاسخگوی سئوالات اساسی در بعد تکالیف جامعه ای است برای جوانان فراهم کننده پایه و پشتوانه فکری برای رفتار و اندیشه های اجتماعی محسوب می شود و امروزه یکی از اساسی ترین مسائل پیشِ روی جوانان به شمار می رود که باید به آن پاسخ داده شود. با توجه به اهمیت بحث از گرایش به ارزش های انقلاب اسلامی، در این پژوهش به دنبال بررسی بررسی عوامل اجتماعی و جمعیتی مرتبط با گرایش دانشجویان به ارزش های انقلاب اسلامی به عنوان هدف اصلی هستیم. روش تحقیق پژوهش حاضر میدانی، تکنیک پیمایش و ابزار تحقیق پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش حاضر دانشجویان دانشگاه های آزاد و پیام نور شهر گیلان غرب است که تعداد 320 نفر از آنان به عنوان حجم نمونه مورد بررسی واقع شدند. در جهت دسترسی به هدف اصلی پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل ارتباط بین مشارکت اجتماعی، دینداری، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، سن، جنس و وضعیت تأهل به عنوان متغیرهای مستقل و گرایش به ارزش های انقلاب اسلامی به عنوان متغیر وابسته پرداخته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که گرایش به ارزش های انقلاب اسلامی در میان دانشجویان بیش از حد متوسط (x=3/59) است و بین متغیرهای مشارکت اجتماعی، دینداری، سن، جنس و وضعیت تأهل و گرایش به مبانی هویت فرهنگیِ انقلاب اسلامی در میان جوانان رابطه معناداری وجود دارد؛ اما بین پایگاه اقتصادی – اجتماعی و گرایش به ارزش های انقلاب اسلامی ارتباط معناداری مشاهده نشد.
۱۵.

بررسی عوامل مؤثر بر نگرش سیاسی- اجتماعی جوانان ( 15 الی 29 ساله) در شهر بروجن

کلید واژه ها: نگرش نگرش سیاسی نگرش اجتماعی سرمایه اجتماعی آگاهی سیاسی طبقه ی اجتماعی رسانه های گروهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 352 تعداد دانلود : 739
تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر نگرش سیاسی  اجتماعی جوانان ) 51 الی 92 ساله( در شهر بروجن صورت گرفته است. متغیرهای مستقل این تحقیق شامل: سرمایه اجتماعی ، آگاهی سیاسی ، طبقه ی اجتماعی ، سن ، جنس ، تأهل ، رسانه ی ملی )صدا و سیما( ، گرایشات مذهبی و شریعت و استفاده از فضای مجازی می باشد. متغیر وابسته در این تحقیق نگرش سیاسی  اجتماعی است. بر اساس نتایج تحقیق می توان نتیجه گرفت که متغیرهایی چون سرمایه اجتماعی ، آگاهی سیاسی ، طبقه اجتماعی ، رسانه ملی ، گرایش مذهبی و جنس با نگرش سیاسی  اجتماعی رابطه مثبت دارند و از پیش بینی کننده های نگرش سیاسی  اجتماعی می باشند ولی سن ، تأهل و استفاده از فضای مجازی رابطه ای با نگرش جوانان ندارند.
۱۶.

عوامل مؤثر بر الگوی رأی دهی مردم شهرستان اردل در انتخابات مجلس شورای اسلامی

کلید واژه ها: الگوی رأی دهی جامعه پذیری سیاسی فشار گروهی طبقه ی اجتماعی - اقتصادی گروه های مرجع تبلیغات جماعت مردم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 542 تعداد دانلود : 194
سطور حاضر، با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر الگوی رأی دهی مردم شهرستان اردل در انتخابات مجلس شورای اسلامی و شناسایی خصایص و ویژگی های این الگو به نگارش درآمده است. در راستای این هدف و جهت پاسخگویی به سؤال اصلی مقاله، چارچوب نظری با تلفیقی از نظریه های کارکردگرایی، همرنگی، فشار گروهی و ... تدوین گردید و از این نظریات، 9 فرضیه در پاسخ به سؤال اصلی تحقیق استخراج گردید. این فرضیه ها با استفاده از روش پیمایشی مورد آزمون واقع شدند. در راستای این روش، پس از تعریف عملیاتی متغیرها، 0 بود و سپس با / از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شده که آلفای کرونباخ آن برابر با 78 استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 330 نفر برآورد شد و پس از آن پرسشنامه ها توزیع و جمع آوری و پردازش و مورد تحلیل واقع شدند. داده های به دست آمده با استفاده از آماره های توصیفی و مدل سازی معادله ی ساختاری مورد تحلیل واقع گردیدند. اهم نتایج حاصله از این تحلیل عبارتند از: اعتقادات مذهبی، تحصیلات، نفوذ سیاسی، موقعیت اجتماعی، سوابق اجرایی و شجاعت کاندیداها به عنوان الگوی رأی دهی مردم شهرستان اردل شناخته شده است. 0 و ضریب تعیین 10 درصد، تبلیغات با / متغیرهای گروه های مرجع با ضریب گاما 31 0 و ضریب تعیین 11 درصد، / 0 و ضریب تعیین 9 درصد، گروه دوستان با گامای 32 / گامای 30 0 و / 0 و ضریب تعیین 16 درصد، جماعت مردم با گامای 15 / جامعه پذیری سیاسی با گامای 40 0 و ضریب تعیین 7 درصد، خانواده با / ضریب تعیین 4 درصد، فشار گروهی با گامای 26 0 و با ضریب / 0 و ضریب تعیین 6درصد، تعلق طایفه ای در مجموع با گامای 25 / گامای 25 تعیین 18 درصد بر انتخاب این الگو تأثیر معناداری داشته است.
۱۷.

بررسی نقش عوامل آموزشگاهی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان فریدونشهر(سال 1388)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت سازگاری اجتماعی سبک مدیریت عملکرد دبیران امکانات آموزشگاه وضعیت فیزیکی آموزشگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 590
هدف عمده این پژوهش، بررسی نقش عوامل آموزشگاهی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان مقطع متوسط ه شهرستان فریدونشهر است. به همین منظور یک نمونه 230 نفری از دانش آموزان دختر و پسر شاغل به تحصیل در شاخه های نظری، فنی و حرفه ای و کاردانش و پیش دانشگاهی در سال تحصیلی 89-88 بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند و ابزار پژوهش مورد استفاده، یکی پرسشنامه محقق ساخته بررسی عوامل آموزشگاهی که مرکب از 32 سؤال بر اساس طیف لیکرت با پنج گزینه، از خیلی زیاد تا خیلی کم درجه بندی شده است و دومی به منظور سنجش میزان سازگاری اجتماعی، پرسشنامه 32 سؤالی به صورت سه گزینه بلی، خیر و نمی دانم که از پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل اقتباس شده است. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش در سطح آمار توصیفی پیرامون تعیین فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t ، تحلیل رگرسیون چند متغیری و آزمون غیر پارامتریک فریدمن استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که 4/50 درصد دانش آموزان دارای سازگاری اجتماعی زیاد، 4/47 درصد دارای سازگاری متوسط و 2/2 درصد دارای سازگاری کم هستند. بر اساس فرضیه های مطرح شده، نتایج نشان می دهد که بیشترین میانگین مربوط به عملکرد دبیران و کمترین میانگین مربوط به سبک مدیریت آموزشگاه است. همچنین بیشترین انحراف معیار مربوط به امکانات آموزشگاهی و کمترین انحراف معیار مربوط به وضعیت فیزیکی آموزشگاه است. به عبارت دیگر بین عملکرد دبیران، امکانات آموزشگاه و سبک مدیریت با سازگاری اجتماعی رابطه مثبت معناداری در سطح 05/0> p وجود دارد؛ ولی بین وضعیت فیزیکی آموزشگاه و سازگاری اجتماعی رابطه معناداری وجود ندارد؛ یعنی وضعیت فیزیکی آموزشگاه خوب یا بد باشد تاثیری بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان نداشته است.
۱۹.

بررسی نقش رسانه های نوین با تأکید برماهواره واینترنت برهویت فرهنگی دانشجویان ( مطالعه موردی :دانشجویان استان چهارمحال وبختیاری)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: هویت اینترنت رسانه ماهواره وضعیت اجتماعی هویت فرهنگی اقتصادی دانشجویان عضو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 663 تعداد دانلود : 838
پیشروی سریع وسایل ارتباط جمعی به ویژه اینترنت و ماهواره اکثر قشرها خصوصاً دانشجویان را با سیل عظیمی از سوژه ها ، داده ها و اطلاعات و برنامه های متنوع از سراسرجهان مواجه می سازندکه بدون تردید تغییرات فرهنگی در حوزه های مختلف زندگی آنان را سبب خواهد شد. باتوجه به موضوع تحقیق یعنی « بررسی نقش رسانه های نوین با تأکید بر ماهواره و اینترنت بر هویت فرهنگی دانشجویان دانشگاههای استان چهارمحال وبختیاری»، ،محقق درپی شناخت تأثیرمتغیرهای زمینه ای که شامل جنس ،محل سکونت ، وضعیت اقتصادی – اجتماعی ، انگیزه استفاده از رسانه و میزان پایبندی به موازین اسلامی برهویت فرهنگی استفاده کنندگان از رسانه های نوین است می باشد. دراین پژوهش متغیرمستقل رسانه های نوین با تأکید بر ماهواره و اینترنت و متغیر وابسته هویت فرهنگی است.روش تحقیق ازنوع پیمایشی می باشد و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاههای استان چهارمحال و بختیاری است که از میان آنها 390 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شده اند.روش نمونه گیری نیز خوشه ای چند مرحله ای می باشد.اطلاعات لازم ازطریق پرسشنامه که دارای سؤالاتی مربوط به متغیرهای مستقل و وابسته بود بدست آمد.اطلاعات مندرج در پرسشنامه ازطریق آمارتوصیفی و استنباطی و با استفاده ازنرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت و در پایان از پنج فرضیه مطروحه فرضیه های (5،4،3،1)که به ترتیب با متغیرهای مستقل (جنسیت، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، انگیزه استفاده، ازرسانه و میزان پایبندی به موازین اسلامی)مطرح شده اند،دارای رابطه ی معناداری بوده اند و مورد تأیید قرارگرفتند.اما فرضیه (2) بامتغیر مستقل (محل سکونت) به علت عدم وجود رابطه معنادار تأیید نشد

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان