سید کاظم علوی لنگرودی

این پژوهش با هدف تعیین نقش سواد رسانه ای و باورهای معرفت شناختی در پذیرش فناوری معلمان ابتدایی صورت بوده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری این پژوهش، شامل کلیه ی معلمان دوره ی اول و دوم ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی 1400-1399 که جمعاً 2982 آموزگار بوده است ؛ از مجموع این جامعه ی آماری با استفاده از فرمول کوکران تعداد 353 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری پرسشنامه ی پذیرش فناوری دیویس (1986) با پایایی 76/0، سواد رسانه ای پاتر(2010) و پایایی 81/0 و باورهای معرفت شناختی شومر (1992) با پایایی 76/0 بودند. روایی هر سه ابزار توسط محققان تایید شده بود. تحلیل داده های پژوهش با بهره گیری از روش های تحلیل همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه انجام شدند. یافته های پژوهش نشان داد بین سواد رسانه ای و باورهای معرفت شناختی معلمان با پذیرش فناوری آنها همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. در واقع هر چه قدر معلمان دوره ی ابتدایی از سواد رسانه ای و باورهای معرفت شناسی بالاتری بهره مند باشند، به همان میزان از پذیرش فناوری بالاتری برخوردار هستند. نتایج این پژوهش می تواند به طور مستقیم بر پذیرش دوره های آموزشی آنلاین آینده تأثیر بگذارد و طراحان دوره های مجازی قادرند به شکل مطلوبی از آن بهره مند شوند.

مطالعه حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی برنامه درسی «تربیت کودک از دیدگاه اسلام و روان شناسی» به عنوان یکی از دروس عمومی، انجام گرفت. روش تحقیق از نوع طرح آمیخته اکتشافی (کیفی کمّی) است. در مرحله کیفی، پس از بررسی اسناد علمی و مصاحبه با صاحب نظران، کدهای محوری و گویه های مربوط به عناصر هدف، محتوا، روش تدریس و روش ارزشیابی برنامه درسی پیشنهادی، با روش تحلیل محتوا استخراج گردید و مبنای تدوین پرسش نامه محقق ساخته شد. در مرحله کمّی و با روش توصیفی پیمایشی، جهت اعتبارسنجی برنامه درسی با الگوی مبتنی بر نظر خبرگان آیزنر، پرسش نامه توسط بیست متخصص (استادان علوم تربیتی، روان شناسی و معارف اسلامی) در دانشگاه یزد تکمیل شد. داده های پرسش نامه، با آزمون تحلیل واریانس رتبه ای فریدمن تحلیل شد. یافته ها نشان داد که اعتبار برنامه درسی طراحی شده توسط متخصصان، به دلیل اتخاذ رویکرد بین رشته ای، و لزوم بازنگری اساسی و نوآوری در دروس عمومی تأیید شد.

هدف پژوهش حاضر مطالعه اثربخشی آموزش ارزش های اخلاقی (از طریق قصه گویی و پویانمایی) بر رشد مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی بود. روش پژوهش، از نوع طرح های عاملی «شبه آزمایشی» بود.  102 کودک یک مرکز پیش دبستانی از جامعه آماری کودکان پیش دبستانی ناحیه دو شهر یزد در سال 1394 انتخاب شده و به پنج گروه معادل منتسب شدند. در نهایت به تصادف چهار گروه به عنوان گروه آزمایش (جنسیت* قصه/کارتون) و یک گروه کنترل (پسر بدون مداخله) انتخاب شدند. آموزش ارزش های اخلاقی گروه های آزمایش از طریق قصه گویی یا پویانمایی در ده جلسه سی دقیقه ای اجرا شد. قبل و بعد از آموزش، پرسشنامه مهارت های اجتماعی ویرت (1984) توسط والدین و مربیان تکمیل شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون مانکوا، تحلیل کواریانس و تحلیل واریانس انجام شد. یافته ها نشان داد از نظر والدین، آموزش ارزش های اخلاقی از طریق کارتون (موثرتر در پسران) و قصه گویی (موثرتر در دختران) به طور معناداری (001/0 > p) باعث رشد مهارت های اجتماعی کودکان (در محیط غیررسمی خانه) می شود. همچنین از نظر مربیان، آموزش ارزش های اخلاقی از طریق قصه گویی به طور معناداری (001/0> p) باعث رشد مهارت های اجتماعی کودکان ( در محیط رسمی آموزشگاه) می شود. در مجموع، مهارت اجتماعی دختران از پسران دوره پیش دبستانی بالاتر است.

چکیده رضایتمندی زناشویی نگرش مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه های مختلف روابط زناشویی دارند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش سبک های دلبستگی و رضایت جنسی در رضایت زناشویی با واسطه گری عشق ورزی دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد یزد بود. شرکت کنندگان در این پژوهش 250 نفر بودند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده ها با استفده از پرسش نامه های مقیاس دلبستگی بزرگسالان، پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ، پرسش نامه رضایت جنسی و پرسش نامه قصه عشق (LSS) جمع آوری شد. علاوه بر روش های توصیفی برای بررسی فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. یافته های این پژوهش حاکی از آن بود که، سبک های دلبستگی و رضایت جنسی، رضایت زناشویی را پیش بینی می کند. عشق ورزی در رضایت زناشویی و رضایت جنسی افراد نقش واسطه گری دارد. با توجه به اینکه رضایت جنسی یکی از عوامل مهم خوشبختی در زندگی زناشویی محسوب می شود و رضایت بخش نبودن آن احساس ناکامی را به همراه خواهد داشت، لذا توجه به انطباق سبک های دلبستگی و سبک های عشق ورزی افراد باید در راس برنامه های مشاوره های قبل از ازدواج قرار گیرد

ارزیابی جامع مدارس هوشمند دوره اول متوسطه بر اساس مدل SWOT هدف اصلی این نوشتار است. جامعه آماری شامل تمام معلمان، والدین و دانش آموزان چهار مدرسه هوشمند بود که به طور تصادفی از بین تمام مدارس هوشمند دوره متوسطه اول شهر یزد (125) انتخاب شدند. همچنین شامل مدیران و معاونان مدارس هوشمند، متخصصان فاوا در آموزش و پرورش استان و چند شرکت خصوصی مطرح در این حوزه بود. مدیران، معاونان، متخصصان و معلمان به صورت تمام-شماری؛ دانش آموزان و والدین بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. روش پژوهش آمیخته و ابزارها، سه پرسشنامه محقق-ساخته «معلّم، دانشآموز و والدین»، دو فرم مصاحبه و چک لیست مشاهده ای « تجهیزات» بود. داده های کمّی با آزمونt تک نمونه ای و داده های مصاحبه و مشاهده به صورت کیفی تحلیل شد. معلمان نقاط قوت و ضعف مدارس هوشمند را متوسط و فرصت ها را به طور معنادار کمتر از حد متوسط و تهدیدها را به طور معنادار بیشتر از حد متوسط ارزیابی کردند. دانش-آموزان نقاط قوت را به طور معنادار کمتر از حد متوسط و نقاط ضعف و تهدیدها را به طور معنادار بیش از حد متوسط و فرصت ها را متوسط ارزیابی کردند. والدین فرصت ها و تهدیدها را به طور معنادار بیش از حد متوسط ارزیابی کردند. در مجموع، نتایج پرسشنامه ها ضرورت بازبینی تخصصی همراه با اصلاحات مدارس هوشمند را نشان داد. یافته های کیفی نشانگر وضعیت نامطلوب بُعد روشی و نیروی انسانی و وضعیت کاملاً مطلوب بُعد سخت افزاری مدارس هوشمند بود.

با توجه به اهمیت گرایش به تفکر نقادانه در حوزة علوم انسانی، پژوهش حاضر با هدف تعیین سهم رویکردهای برنامة درسی دانشجویان علوم انسانی در میزان تمایل آنان به تفکر انتقادی صورت گرفت. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعة آماری، تمامی دانشجویان رشته های علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 92-91 بوده اند. تعداد 366 نفر از این دانشجویان طبق جدول کرجسی و مورگان و به شیوة نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب و پرسش نامه های گرایش به تفکر انتقادی ریکتس (2003) و رویکردهای برنامة درسی ارنشتاین و هانکینز (2009) را تکمیل کردند. داده های حاصل نیز با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون تحلیل شدند. از بین رویکردهای شش گانه، رویکردهای رفتاری، سیستمی، مدیریتی و علمی قادر به پیش بینی تفکر انتقادی دانشجویان نبوده اند (05/0p>)؛ درحالی که دو رویکرد دیگر، یعنی رویکرد انسان گرایی و نومفهوم گرایی قادر به پیش بینی گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان علوم انسانی بوده و رویکرد نومفهوم گرایی، بیشترین میزان پیش بینی کنندگی را به خود اختصاص داده است (000/0p= ، 54/14=(1،364)F). با عنایت به نقش رویکردهای انسان گرایی و نومفهوم گرایی در توسعة گرایش به تفکر انتقادی، حرکت علوم انسانی به سمت رویکردهای غیر فنی در جهت تحول برنامه های درسی این حوزه پیشنهاد می گردد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کیفیت تدریس اساتید در باورهای خودکارآمدی دانشجویان صورت گرفت. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تمامی دانشجویان رشته های علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 91-90 بوده اند (مجموعاً 7553 نفر). تعداد 366 نفر از این دانشجویان طبق جدول کرجسی و مورگان و به شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبی با توجه به حجم هر دانشکده، انتخاب و پرسشنامه های کیفیت تدریس سراج و خودکارآمدی عمومی شرر را تکمیل کردند. داده های حاصل نیز با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون تحلیل شدند. کیفیت تدریس، قادر به پیش بینی باورهای خودکارامدی دانشجویان (000/0p=،12/30=(364،1)F) و 8 درصد از واریانس باورهای خودکارامدی دانشجویان از طریق کیفیت تدریس اساتید، قابل تبیین بود.از بین مؤلفه های چهارگانه کیفیت تدریس، ارزشیابی تدریس (003/0, p=008/3 t=) و روابط بین فردی (029/0, p=197/2t=) پیش بینی کننده مثبت و طرح درس (001/0, p=329/3- t=) پیش بینی کننده منفی خودکارآمدی دانشجویان بود. همچنین، مولفه اجرای تدریس (356/0, p=924/0- t=) در پیش بینی خودکارآمدی دانشجویان مورد بررسی سهمی نداشت (356/0, p=924/0- t=). بنابراین با توجه به اینکه در مطالعه حاضر، اجرای تدریس در باورهای خودکارآمدی دانشجویان نقشی نداشت، استفاده از روش های تدریس مساله محور که دانشجو را درگیر فرآیند آموزش می نماید، توصیه می گردد.

هدف از این تحقیق، بررسی رابطه ی رضایت شغلی، تعهد سازمانی و فرسودگی شغلی معلمان مقطع متوسطه شهرستان خاتم است. پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ شیوه جمع آوری اطلاعات توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان مدارس دوره های متوسطه اول و متوسطه دوم شهرستان خاتم که در سال تحصیلی 93-92 به خدمت اشتغال داشته و 160 نفر بودند و با توجه به جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 115 نفر تعیین گردید. در این پژوهش از پرسشنامه های رضایت شغلی اسمیت، کندال و هیولین، تعهد سازمانی می یر و آلن و فرسودگی شغلی مسلش به عنوان ابزار پژوهش استفاده گردید. این سه پرسشنامه از نوع پرسشنامه های استاندارد هستند که بارها روایی آنها در پژوهش های پیشین به اثبات رسیده است و در این پژوهش برای درک درستی سؤالات، پرسشنامه ها در بین تعدادی از خبرگان و کارشناسان توزیع شد و روایی آن مورد تأیید قرار گرفت. ضرایب پایایی برای رضایت شغلی 94/0، تعهد سازمانی 86/0، خستگی هیجانی 86/0، مسخ شخصیت 73/0 و احساس کفایت 90/0 به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آماری تحلیل واریانس چندمتغیری و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مؤلفه ها ی فرسودگی شغلی معلمان به تفکیک جنسیت تنها در احساس کفایت در سطح 05/0 تفاوت معنی داری وجود داشت و به تفکیک سطح تحصیلات و سن تفاوت معنی داری مشاهده نشد. تعهد سازمانی و رضایت شغلی در پیش بینی خستگی هیجانی و احساس کفایت نقش داشتند، اما در پیش بینی مسخ شخصیت، تنها تعهد سازمانی نقش داشت.

هدف از این پژوهش، مقایسه باورها و نگرش های معلمان پیرامون مدیریت کلاس براساس ویژگی های دموگرافیک معلمان پایه پنجم ابتدایی شهرستان یزد بوده است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش معلمان پایه پنجم ابتدایی شهرستان یزد شامل 342 نفر بودند که از بین آنها تعداد 120 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس فرمول کوکران انتخاب شده بودند. ابزار پژوهش عبارت از پرسشنامه باورهای معلمان در زمینه مدیریت و کنترل کلاس (ABCC) با 25 گویه بود. روایی ابزار با کسب نظر متخصصان علوم تربیتی و روانشناسی حاصل گردید. پایایی پرسشنامه نیز از راه آلفای کرونباخ، 68/0 برآورد گردید. روش تجزیه و تحلیل داده ها آزمون t مستقل بود. یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت بین باورها و نگرش های معلمان در مورد کنترل کلاس براساس جنسیت و سابقه تدریس، معنادار نیست. تفاوت بین باورها و نگرش های معلمان در مورد کنترل کلاس بر اساس رشته تحصیلی معنادار است؛ به این معنا که معلمان تحصیل کرده در رشته های مرتبط با آموزش و پرورش، تمایل بیش تر به سبک تعاملی و معلمان تحصیل کرده در رشته های غیرمرتبط با آموزش و پرورش، گرایش بیش تری به سبک مداخله گرایی دارند. بین باورها و نگرش های معلمان در مورد کنترل کلاس و مدرک تحصیلی آنان نیز تفاوت معناداری وجود دارد؛ به این معنی که معلمان دارای مدرک لیسانس نسبت به معلمان دارای مدرک دیپلم و فوق دیپلم، گرایش بیش تری به سبک تعاملی دارند. در مجموع یافته های پژوهش بر اهمیت نقش آموزش معلمان در ایجاد تحول و تغییر در نگرش ها و باورهای معلمان در کنترل کلاس تأکید دارند.

گزارش پژوهشی موجود به معرفی ابزاری جدید برای اندازه گیری وضعیت بهداشت روانی مثبت و منفی می پردازد که در دو پژوهش جداگانه اجرا شد. در پژوهش نخست، آزمون های مختلف که نشانه های بهزیستی روانی، رضایت از زندگی و شادی را اندازه گیری می کردند، در کنارآزمون هایی که به اندازه گیری مشکلات روانی مربوط می شد، به گروهی از دانشجویان ارائه و دانشجویان دراین دو بعد مورد ارزیابی قرار گرفتند. تعداد این دانشجویان 554 نفر بود که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند. مجموع گویه های 5 پرسشنامه مورد استفاده در مقیاس لیکرت، 174 گویه بود. پس از تکمیل این گویه ها که از 5 آزمون مختلف بود، نتایج به دست آمده با روش تحلیل مؤلفه های اصلی برای استخراج دو عامل بررسی شدند و تعداد 46 گویه که ضرایب همبستگی مناسبی با دو عامل استخراجی ازروش مؤلفه های اصلی داشتند، انتخاب شدند. این عوامل با توجه به ویژگی محتوایی و پرسشنامه ای که از آن اسخراج شده بودند با عناوین وضعیت بهداشت روانی مثبت و منفی نام گذاری شدند. در پژوهش بعد، پرسشنامه 46 گویه ای که با روش تحلیل عوامل به دست آمده بود به همراه دو پرسشنامه معتبر به گروهی دیگر از آزمودنی ها (117 کارمند دانشگاه) داده شد. نتایج مطالعه دوم نشان داد که این آزمون از ضرایب اعتبار و پایایی مناسبی برخوردار است. به علاوه در تحلیل عوامل با روش مؤلفه اصلی این بار نیز دو عامل استخراج شده با گویه های مربوط، همبستگی های مناسبی داشتند. در این مرحله برای تایید برازش مدل از روش تحلیل عامل تاییدی استفاده شد که برازش مدل را به صورت ضعیف تایید کرد. نتایج با توجه به دیدگاه جدید در مورد بهداشت روانی مورد بحث قرارگرفت.

پراگماتیسم (فلسفه اصالت عمل) به عنوان یک فلسفه طبیعی و تجربی و یک روش تحقیق و تفکر در اواخر قرن نوزدهم میلادی با تلاش اندیشمندانی چون پیرس، جیمز مید و دیویی ظهور پیدا کرد. فلسفه تلاش نمود که علم نوین را با فلسفه همانند سازد و نگرش های فلسفی سنتی را در پرتو پیشرفت های علمی نوین به نقد بکشد. هستی شناسی پراگماتیسم مبتنی بر اصل تغییر است. عالم مورد نظر این فلسفه عالمی است ناتمام و در حال شدن و تکامل که در بستر آن نیروهای خلاقه بشری فرصتی برای بهبود و اصلاح آن دارند. این فلسفه فهم و درک بشر نسبت به هستی را با تکیه بر تجربه قابل حصول می داند. جهان از نگرش این فلسفه جریانی است در حال تغییر، مربوط به آینده، ناقص و نامعین و محدود در تجربه انسان. انسان از دیدگاه پراگماتیسم موجودی زیستی و جزئی از طبیعت است، او محصول و در عین حال سازنده جامعه خویش است، دارای اراده آزاد و آزادی انتخاب نیست بلکه در جهت رسیدن به این آزادی تلاش می کند. تسلط او بر طبیعت نمونه ای از این آزادی است. از نگرش این مکتب، تفکر یا شناخت امری نظری نیست بلکه در حکم نوعی تجربه است و این تجارب هرچه پیوسته تر باشد ارزنده تر است. از دیدگاه این مکتب، عمل مقدم بر هر چیز است و لذا معرفت یا شناخت حاصل عمل میان انسان و محیط است، در این مسیر عقل نیز خادم عمل است. هیچ معرفتی مطلق و غیر قابل تغییر نبوده و معرفت ما نسبت به جهان و همه پدیده ها نسبی و وابسته به شرایط و قابل تغییر است. طرفداران این مکتب برای کسب شناخت و معرفت به روش حل مسئله اعتقاد دارند. از نگرش این مکتب، ارزش ها مطلق و ابدی نبوده بلکه نسبی هستند و با تغییر شرایط و موقعیتها تغییر می یابند و تا آن حد وجود دارند که در جریان زندگی فردی و اجتماعی اثر عملی داشته باشند. ارزش ها در خود اشیاء و امور و پدیده ها وجود ندارند بلکه این انسان است که در رابطه با اهداف خود به آن ها ارزش می دهد. پراگماتیست ها علی ر رغم اینکه وجود معتقدات مذهبی را برای زندگی مردم مطبوع دانسته و آن را عامل احساس ارزشمندی انسان، ظهور عشق و محبت در فرآیند اطاعت انسان از قوانین کلی جهان می دانند، آرای متافیزیکی و بسیاری از اعتقادات ایان را که در حل مشکلات زندگی مردم نمی توانند نقش داشته باشند فاقد ارزش می دانند. این مکتب، فلسفه را یک نظریه تربیتی به معنای وسیع آن می داند و آن را مولود تربیت می شمارد. تعیین هدف غایی برای تربیت را امری بیهوده می داند و اعتقاد دارد که هدف تربیت را از درون خود تربیت باید جستجو کرد. تعلیم و تربیت هدفی ورای خود ندارد و خود، هدف خویشتن است و بر مبنای اهمیتی که این مکتب برای تجربه قائل است آموزش و پرورش را فرآیند سازماندهی مجدد، بازسازی و تغییر شکل تجربه ها می داند. هسته اصلی کلیه فعالیت های تربیتی را کودک و نیازهای فردی او می داند و در تدریس روش حل مسأله را توصیه می نماید.