سید ابراهیم آرمن

سید ابراهیم آرمن

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۱.

دراسه میزات روایات المراهقین للدّفاع المقدّس (داوود غفارزادگان، محمدرضا بایرامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الأدب الإقلیمی أحمد محمود الأرض المحروقه العناصر المحلیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 773 تعداد دانلود : 318
الأدب الإقلیمی والریفی کفرع من الأدب الذی یتعامل مع خصائص الجغرافیا الطبیعیه والبشریه والتطورات الاجتماعیه فی منطقه معینه، له مکانه خاصه فی أدب معظم البلدان. لعب أحمد محمود باعتباره أحد الکتّاب الواقعیین للمناخ، دوراً مهمّاً فی روایه القصص فی الأدب الإیرانی المعاصر حتى أنه اعتُبر أحد الکتّاب النشطین فی المدرسه الجنوبیه. "الأرض المحروقه" هی الروایه الأولى بعد حرب العراق و ایران. تعکس هذه الروایه وهی تطرح المعاناه والتضحیات، وصمود الشعب فی الحرب التی شهدتها إیران فی أواخر القرن العشرین. کما تتضح أهمیه هذا العمل عندما یصوّر أحمد محمود ببراعه مشاهد سرد القصه بأسلوب واقعی تبدو فی نظر الناقد کوثیقه اجتماعیه تاریخیه لأحداث الحرب وانعکاس الوضع فی المنطقه الجنوبیه. اعتمد البحث فی دراسه هذه الروایه على المنهج الوصفی التحلیلی، تمّت دراسه الخصائص الجغرافیه والمحلیه فی روایه "الأرض المحروقه"فیما یتعلق بالعواقب الاجتماعیه. تُعتبر نتائج هذه الدراسه فی روایه الأرض المحروقه تأثیر الهویه الأصلیه للمؤلف على حدث تاریخی مهم للدفاع المقدس. بالإضافه إلى التحدیات البیئیه بعد الحرب المفروضه بسبب الظروف المعیشیه والاقتصادیه، ضروریه لتجنب التحدیات العرقیه والاجتماعیه وأغراض التنمیه المستدامه.
۲.

روایه أدرکها النسیان لسناء الشعلان؛ دراسه فی ضوء نظریه نقد النماذج العلیا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الأدب العربی الروایه العربیه المعاصره النقد النفسی النماذج العلیا یونغ سناء الشعلان أدرکها النسیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 618 تعداد دانلود : 225
یعتبر نقد النماذج العلیا أحد أهم أنواع النقد الأدبی المعاصر وکان کارل جوستاو یونغ أول من طرح هذه النظریه استناداً إلی بحوثه فی علم النفس والأنثروبولوجیا والأدیان وتاریخ الحضارات ویطلق یونغ عنوان النماذج العلیا علی الصور الذهنیه العالمیه الراسخه فی اللاوعی الجماعی والفردی ویعتبر الأسطوره من تجلیات هذه النماذج العلیا. وتندرج روایه أدرکها النسیان ضمن الروایات السریالیه وتزخر بالتقنیات الأدبیه مثل تیار الوعی والانطباعیه والسفر عبر الزمن. وهی تروی قصه فتاه ذات شعر أحمر ووجه أحمر نشأت منذ ولادتها فی حضانه الأطفال (المیتم)، حیث تواجه مشاکل عدیده عبر أحداث الروایه وتعرض الکاتبه فی نهایه المطاف صوره عنها وهی بلغت الستین من عمرها. إن نظره منا علی الروایه تطلعنا علی جوانب من قضایا علم النفس تضمنتها بشکل واضح. تعتبر روایات الشعلان علی رأس قائمه المؤلفات المرشحه للجوائز الأدبیه علی المستویین الوطنی والدولی وتزخر هذه الروایه بالنماذج العلیا. یعالج هذا البحث باستخدام المنهج الوصفی-التحلیلی والترکیز علی النقد النفسی النماذج العلیا المؤثره فی کتابه هذه الروایه منها الآنیما والشیخ العاقل واالذات وتأثیرها علی أحداثها مما یساعد علی الإبداع فی ناحیتی الشکل والمضمون.
۳.

تطبیق و بررسی ویژگی های اقلیمی و روستایی در رمان های «زائری زیر باران» اثر احمد محمود و «الربیع العاصف» اثر نجیب الکیلانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: ادبیات اقلیمی احمد محمود زائری زیر باران نجیب الکیلانی الربیع العاصف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 665 تعداد دانلود : 466
ادبیّات اقلیمی به عنوان یکی از زیرشاخه های مهم ادبیّات داستانی در تحولات اجتماعی و سیاسی اکثر جوامع تأثیر داشته است. احمد محمود و نجیب کیلانی، دو نویسنده بزرگ معاصر فارسی و عربی، از جمله نویسندگان متعهد با اتکا به فرهنگ بومی، مشکلات جامعه را مطرح و اذهان را برای چاره جویی و درک آن ها در قالب داستان های خود فرا می خواندند. داستان «الربیع العاصف» از آثار نجیب کیلانی در مورد روستایی با امید و رنج در امتداد تحولات تاریخی معاصر مصر در اواخر قرن بیستم است. داستان «زائری زیر باران» اثر احمد محمود نیز انعکاس اوضاع اقلیم جنوب و مصائب مردم را با چیره دستی در صحنه های نمایش داستان با نگاه نویسنده نقاد به تصویر کشیده است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی از محدوده مورد مطالعه به بررسی و ارزیابی عناصر اقلیمی با روش کیفی- تطبیقی پرداخته است. ابتدا منابع اولیه در حیطه های جغرافیایی و محلی استخراج شده از آثار احمد محمود و نجیب کیلانی در ارتباط با پیامدهای اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. اهمیت بررسی این موضوع زمانی آشکار می شود که در صورت شناخت تأثیر هویت بومی و محلی بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی در جوامع اسلامی نیز حل می شد. نتایج حاصل از این پژوهش برای دست یابی به عناصر اقلیمی و بومی تأثیرگذار بمنظور اهداف توسعه پایدار لازم و ضروری است.
۴.

روایه "المدفعیه" الریفیه لغلام حسین ساعدی مقارنه أدبیه نقدیه فی ضوء "ما بعد الاستعمار"(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 829 تعداد دانلود : 619
الأدب الإقلیمی والریفی هو فرع من فروع الأدب، له مکانه خاصه فی شرح الخصائص الطبیعیه والبشریه لمنطقه معینه فی کل من الأدبین العربی والفارسی. "غلام حسین ساعدی" کاتب إیرانی له مؤلفات یمکن دراستها فی مجال الأدب الإقلیمی. یتناول أدب ما بعد الاستعمار باعتباره أحد مناهج الأدب المقارن، أحد أهم المؤثرات وتبعات الاستعمار فی الأعمال الأدبیه. قام هذا البحث بتحلیل روایه "المدفعیه" الریفیه للکاتب ساعدی ودراسه جوانبها المختلفه، معتمداً على أسس أدب ما بعد الاستعمار النظریه. من إنجازات البحث الحالی تناول صوره شبه شامله لمؤثرات الاستعمار وحضور العناصر الأجنبیه على نوع الحیاه والهویه الوطنیه لمنطقه معینه قدّمها الکاتب فی الروایه، ولکن على الرغم من ذلک، إلا أن هناک جوانب مختلفه مثل "التعقید فی شخصیات القصه وخلق العنصر المناهض، وعلاقه القارئ بالشخصیه الرئیسه للقصه والغموض فی التعرّف على الشخصیه الحقیقیه (ملا هاشم)، والخوف من الأحداث، وغیرها ما زالت تحتاج لمزید من الدراسه النقدیه.فی قصه "المدفعیه" لساعدی، هناک سمات وخصائص إیجابیه ومفیده مثل: الاهتمام بعنصر المقاومه والوحده ضدّ القهر والاستبداد، إدانه الجشع ونهب الثروات، انتقاد الأوضاع الاجتماعیه و.. یمکن رؤیتها بوضوح، لکن الدراسه الحالیه رکّزت على معظم نقاط الضعف والسلبیات فی الروایه مثل: تحوّل الشخصیه المهمّه والرئیسه للقصه، ومواجهه الشخصیه الرئیسه لمشاکل فی النمو والتطوّر، و.. حیث یتمثّل الترکیز بشکل أکبر بدراسه نقدیه أکثر دقه تتناول عمل الکاتب ساعدی بشکلٍ مختلف ونظره متمیّزه دون أن تمسّ بقیمته ومکانته الأدبیه
۵.

تأثُّر علاء الأسوانی بشخصیات حقیقیه فی روایه "عماره یعقوبیان" على أساس نظریه التقلید والتمثیل؛ زکی الدسوقی نموذجاً(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 695 تعداد دانلود : 381
إن عماره یعقوبیان هی إحدی روایات الکاتب المصری المعاصر علاء الأسوانی الذی اشتهر بنظرته النقدیه للمجتمع المصری والحکومه. یدرس الروائی فی روایته التی بُنیت علی عماره تحمل نفس الإسم مشاکل وصعوبات المجتمع المصری المعاصر ویحلّلها حیث أبطال روایته نماذج من شرائح المجتمع وهذا المقال یقوم على نظریه التقلید والتمثیل وحسب هذه النظریه، یتم تقییم العمل الأدبی بناءً على درجه انعکاس الحقائق المحیطه به ودرجه صدقه فی إظهار ما یعکسه، لأن أساس الفن هو التقلید وقابلیه التأثیر، وعمل الفنان هو قول الحقیقه مع الخیال. و تطرق هذا البحث إلی دراسه وجوه الشبه والاختلاف فی احدى شخصیات الروایه  "کی الدسوقی" مع الشخصیه الحقیقیه "زکی رستم". وأهم ما توصل إلیه البحث هو أن الأسوانی قد تأثّر کثیرا بسیره حیاه الفنان المصری الشهیر "زکی رستم" واستلهم منها معالم الشخصیه الخیالیه، ومن هذه المعالم التی یمکن ذکرها: إسم الشخصیه والوضع الاجتماعی الرفیع لأبیه و کیفه نشأته و مکان عیشه والتاریخ العائلی ونمط الحیاه والإمکانیات المالیه والرفاهیه.
۶.

المقارنه بین المضمون والبنیه فی الروایتین "الخبز الحافی" و"همسایه ها"(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الروایه الخبز الحافی الجیران محمد شکری احمد محمود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 927 تعداد دانلود : 504
استوحی الکثیر من الکتاب والروائیین فی تاریخ الأدب الروائی من تجاربهم فی الحیاه ووظفوها کماده اولیه فی کتابه القصه والروایه. فمن تلک الروایات النابهه فی الأدبین العربی والفارسی هما «الخبز الحافی»(1972) للکاتب والروائی المغربی محمد شکری وروایه «الجیران» للروائی الإیرانی البارع أحمد محمود حیث عکس الأخیران فی روایتیهما بعضا من تجاربهما الأولی من حیاتهما وصوراها خیر تصویر فی منتهی الروعه والجمال والواقعیه والموضوعیه. فاستنادا لتلک المعطیات یمکن أن نطلق علی روایتیهما روایه السیره ذاتیه أو الأطوبیوغرافیه. فقد کانت الروایتان متشابهتان ومتقاربتان من حیث البنی والمضمون فهذا ما حدا بالباحثین تحری تلک الفوارق البسیطه بین الروایتین ضمن المعالجه الشافیه لأوجه الشبه بینهما. فالسؤال المحوری الذی یعتری هذا المقال هو الکشف عن تلک القواسم المشترکه وأوجه الشبه بین الروایتین وکذلک ماهیه التشابه عندهما.
۷.

ادبیات طنز در مطبوعات مصر و ایران درون مایه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی (خانواده، زنان، ازدواج) در طنز احمد رجب، جلال عامر، حسین توفیق و ابوالقاسم حالت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات طنز مطبوعات احمد رجب جلال عامر حسین توفیق ابوالقاسم حالت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 311 تعداد دانلود : 30
طنز از اقسام هجو است که در آن معمولاً مقاصد اصلاح طلبانه و اجتماعی مطرح است و فرق آن با هجو این است که تندی، تیزی و صراحت هجو در طنز نیست. طنز مطبوعاتی متناسب با تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دستخوش تغییر و تحول است؛ ثبات ندارد و حتی گاهی دچار وقفه و تعطیل می شوند. این پژوهش با رویکرد مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی به بررسی درون مایه، عناصر و ادبیات طنز سیاسی، اجتماعی و فرهنگی (خانواده، زنان، ازدواج) در مطالب طنزآمیز چهار طنزپرداز مصری و ایرانی (احمد رجب، جلال عامر، حسین توفیق، ابوالقاسم حالت) می پردازد. فرضیه این پژوهش تاکید بر وجود درون مایه ها و عناصر سیاسی، اجتماعی، فرهنگی (خانواده، زنان و ازدواج) مشترک و تاثیرگذار در طنز چهار طنزپرداز دارد. نتایج نشان داد برخلاف طنز فارسی، بسیاری از طنزهای عربی تند و رکیک است. با این حال شاید بتوان گفت احمد رجب، جلال عامر، حسین توفیق و ابوالقاسم حالت با این که از دو زبان و فرهنگ متفاوت می باشند، اما به نحوی همه آن ها با زبانی نرم و بدون تکلف به بیان مسائل جامعه با زبان طنز پرداخته و فکاهی و طنز آنان سلاحی برای انتقاد از حکومت ها و کشف عیوب سیستم حاکم و تلاش برای اصلاح و توسعه جامعه و خانواده است.
۸.

بررسی تطبیقی نقد فمینیستی در آثار داستان نویسان زن با تکیه بر رمان های سیمین دانشور و نوال السّعداوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی نقد فمینیستی رمان سیمین دانشور نوال السعداوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 788 تعداد دانلود : 373
در آثار زنان نویسنده جهان تلاش های بسیاری برای احقاق حقوق زنان صورت گرفته است. برخی از این آثار گاه به افراط کشیده شده اند و گاه نیز تعادل را رعایت کرده و اقدامات مفیدی را به ثمر رسانده اند. جستار پیش رو با بررسی دیدگاه ها، کنش ها و زبان و ادبیّات قهرمانان زن درپی یافتن جنبه های مشترک و متفاوت در رمان های سووشون، جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان از سیمین دانشور و مذکّرات طبیبه و مذاکراتی فی سجن النّساء از نوال السّعداوی براساس نقد فمینیستی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی شباهت ها و تفاوت های آثار این دو نویسنده فارسی و عرب زبان است تا از این راه بتوان به شباهت ها و اختلاف های فرهنگی این دو نویسنده دست یافت. کتاب های انتخاب شده از نوال، ابتدا ترجمه و سپس براساس مکتب ادبیّات تطبیقی آمریکایی با آثار منتخب سیمین مقایسه و بررسی شده است. روش کار در نوشتار پیش رو تحلیلی - توصیفی است. دستاورد پژوهش، بیانگر آن است که اگرچه هردو نویسنده در بازتاب دیدگاه های فمینیستی اشتراکات و اختلافاتی دارند؛ امّا در بررسی کلّی سیمین در بعضی موارد از دفاع دربرابر حقوق و هویّت زنان کوتاه آمده است، این درحالی است که نوال در این زمینه تندروی بیشتری دارد.
۹.

تأثیر حماسه ملی و میهنی ایران در اشعار اقبال لاهوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حماسه اقبال ملی میهنی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 378 تعداد دانلود : 359
علامه محمد اقبال لاهوری از شاعران نام دار و برجسته پاکستان است که نقشی بسزا در دفاع از ارزش های ملّی و آزادی خواهی در پاکستان و شبه قارّه و بویژه در قلمرو زبان و در پیروی از گران مایگان فرهنگ و ادب ایران و معارف اسلامی دارد و چشمه زلال اندیشه وطنی وی همواره در جوش و خروش بوده است و این شوریدگی ملّی و آیینی را در قالب زبان فاخر فارسی و اندیشه های بلند فرهنگ ایرانی، ناموس اخلاقی و شرف دینی خود می دانست. در این مقاله که از روش کتاب خانه ای و فیش برداری از کتاب ها، مقاله ها، فرهنگ لغات، مجله ها، دانش نامه ها و دیوان شاعران و هم چنین نرم افزارها، از جمله نرم افزار لغت نامه ها استفاده شده، کوشش نگارندگان بر آن بوده است که تأثیر پذیری این گوینده پر آوازه را از فرهنگ فاخر ایرانی و معارف ارزش مند اسلامی نشان دهد.
۱۰.

بانوراما النقد النسوی فی روایتی "جزیره التسکع" و"الحادی الهائم" للروائیه سیمین دانشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: النقد النسوی سیمین دانشور الروایه جزیره التسکع الحادی الهائم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 461 تعداد دانلود : 644
ما زال حضور المرأه فی مسار الحرکات الاجتماعیه یحظى باهتمام کبیر لدى الباحثین والمفکرین، ویعتبر نشاط المرأه الروائی فی مختلف المجتمعات الحدیثه وغیرها، من أهم مظاهر هذه الحرکات والفعالیات الاجتماعیه. ظهرت سیمین دانشور فی إیران رائده على الساحه الروائیه شأنها شأن سائر الروائیین الرواد فی تناول قضیه المرأه. یرمی الباحثون فی هذا المقال إلى الکشف عن الملامح النسویه التی ظهرت فی هاتین الروایتین بشکل ملموس أو غیر ملموس وأهم الدوافع والحوافز له. اعتمد البحث المنهج الوصفی التحلیلی فی تناوله للموضوع ومن أهم ما توصل إلیه؛ هو أن الکاتبه ومن خلال تناولها لقضیه المرأه فی ضوء النسویه، حاولت فی الواقع أن تطرح نظرتها المؤلمه للمجتمع الذکوری، متفقّده هویتها المفقوده لتصحح المعتقدات الخاطئه ازاء الجنس ذکرا کان أم أنثى، وتجد حلا للتشتت والاضطراب النفسی الذی کانت تعانی منه فی داخلها. وفی الواقع تتخذ الکاتبه من النسویه ذریعه لتکشف عن قدراتها وتثبت جدارتها فی مرحله ما بعد النسویه من خلال هاتین الروایتین والتی حسب ما توصل إلیه البحث تبدو أنها خاضت غمار الإبداع بشکل رائع وخیالی فیهما.
۱۱.

الرموز النباتیة فی الشعر الفارسی المعاصر؛ دراسة فی أشعار ""أخوان ثالث"" و""شاملو"" و""شفیعی کدکنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شفیعی کدکنی اخوان شاملو الرموز النباتیة الطوطم المحرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 143 تعداد دانلود : 88
ترمز النباتات فی النصوص الأسطوریة القدیمة إلی العلاقة القائمة بین العالم السفلی والعوالم العلیا حیث تتجلی فی أشکال شتی من مثل البعث الطقوسی وحلول الإنسان فی النبات وبالعکس وکذلک فی التماهی بین الإنسان والنبات حیث ترتبط الروح الإنسانیة مع الماورائیات . استخدم الشعراء الإیرانیون المعاصرون للتعبیر عن أفکارهم النضالیة لغة جدیدة مفعمة بالمفاهیم الأسطوریة حیث إن الظروف السیاسیة والاجتماعیة التی ألقت بظلالها علی البلاد ومعها دخول المضامین الجدیدة فی الشعر الفارسی المعاصر قد حتمت ضرورة استخدام الرمز فی الشعر ونالت الرموز النباتیة حصة الأسد من بین هذه الرموز، فقد تجلی استخدام المظاهر الرمزیة والأسطوریة النباتیة مثل الطوطمیة والتشخیص وحلول الانسان فی النبات والتوثین الجنسی فی أشعار الشعراء الکبار من أمثال أخوان ثالث وأحمد شاملو وشفیعی کدکنی الذین کانوا متأثرین فی استخدام هذه الرموز النباتیة بالأساطیر الإیرانیة والإسلامیةوأحیاناً الیهودیة- المسیحیة أوالیونانیة- الرومانیة.
۱۲.

السیره الذاتیه و ملامحها فی الأدب الفارسی المعاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: السیره الذاتیه تاریخ الترجمه الذاتیه دوافع السیره الشخصیه السیره الذاتیه و الأنواع الأدبیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 774 تعداد دانلود : 745
تعتبر السیره الذاتیه نوعا أدبیا شایعاً فی الآداب العالمیه، و أصبح هذا النوع الأدبی محل اهتمام مختلف الأدباء، إذ قام الکثیرون بکتابه سیرهم الذاتیه منذ العقود الماضیه. إن هذا المقال بعد عرض وجیز لمصطلحات السیره الذاتیه، و تعاریفها، و تاریخ نشأتها لدی الأدباء الفرس، یهدف إلی بیان ملامح هذا اللون الأدبی فی الأدب الفارسی المعاصر. فالقاری لایجد حرکه نشطه لهذا النوع الأدبی فی النتاجات الأدبیه الفارسیه المعاصره سواء من ناحیه الکم الموجود لدی أدباء الفرس المعاصرین أو من ناحیه الدراسات النظریه الأکادیمیه بالمقارنه إلی الآداب الأوروبیه أو حتی الأدب العربی المعاصر. و القله القلیله للسیره الذاتیه فی الأدب الفارسی المعاصر لیست محدده المعالم. و إن کان للشعراء و الکتاب الإیرانیین القدامی، فضل السبق فی معالجه السیره الذاتیه فی نتاجاتهم بشکل أو بآخر، علماً بأنها ظهرت منذ العصر القاجاری فی ثوبها الجدید بدافع التعبیر عن الأحاسیس و العواطف الوجدانیه. و هذا المقال یرشدنا إلی أن الخاطره و المذکرات الیومیه تعتبر من فروع السیره الذاتیه کما عالج البحث العلاقه الوشیجه بینها و بین الروایه
۱۳.

ادبیات روستایی در رمان های عربی و فارسی؛ بررسی تطبیقی الأرض شرقاوی و جای خالی سلوچ دولت آبادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فقر زن زمین محمود دولت آبادی آب ادبیات روستایی عبدالرحمن الشرقاوی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های معاصر رمان و رمان نو
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : 31 تعداد دانلود : 762
در ادبیّات جوامع مختلف، ادبیّات روستایی به عنوان یکی از زیرشاخه های مهمّ ادبیّات داستانی مطرح بوده و بسیاری از نویسندگان بزرگ در این مورد آثاری را به رشتة تحریر درآورده اند. در ادبیّات عربی می توان از عبدالرّحمن الشّرقاوی نویسندة مصری خالق رمان الأرض نام برد که روستای کودکی خود را با ماجراهایش به تصویر می کشد؛ و از نویسندگان مشهور ادبیّات فارسی در این عرصه محمود دولت آبادی است که آثارش او را به عنوان نویسندة اقلیمی و منطقه ای، معروف ساخته است؛ او در رمان جای خالی سلوچ روستایی به نام «زمینج» را با مشکلات خانوادة سلوچ به تصویر می کشد. این مقاله با رویکردی تطبیقی پس از تحلیل دو رمان مذکور، به موضوعاتی همچون: جایگاه زنان، فقر روستائیان، آب و آبیاری، نقش زمین و ظلم دولت مردان می پردازد و واقع گرا بودن دو نویسنده، توجّه آن دو به آثار بومی، اهمیّت جایگاه زنان در دو رمان، روحیة استواری روستائیان در برابر ظالمان را بازمی نماید.
۱۴.

تطبیق شخصیت های حماسی انه اید ویرژیل با شاهنامه فردوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انه اید شاهنامه قهرمان انه آس رستم سیاوش دیدون تهمینه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 424 تعداد دانلود : 824
رسالت خطیر ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و مناسبات میان ادبیات ملل جهان و ﺗﺄکید و توسعه مبادلات فکری، ادبی و فرهنگی است. پتانسیل و ظرفیت ادبی شاهنامه فردوسی قابل سنجش با هر اثر حماسی است. از این رو، شاهنامه، اثر سترگ فردوسی که حماسه ای ملّی و طبیعی است با انه اید اثر ویرژیل که برترین نمونه حماسه کلاسیک مصنوع است، قابل سنجش و تطبیق است. بنابراین، هدف مقاله حاضر سنجش و بررسی وجوه افتراق و اشتراک میان شخصیت های محوری و حماسی این دو اثر گران سنگ است.
۱۵.

بررسی تطبیقی شگردهای بیانی در باب شیر و گاو و کلیله و دمنه عربی و پارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 245 تعداد دانلود : 48
کلیله و منه از با ارزش ترین کتب تاریخ بشریت است که از دیر باز تا کنون توجه مردم با فرهنگ های گوناگون را به خود جلب کرده است . اصل آن هندی و به ربان سانسکریت بوده است. این کتاب از آن دست آثاری است که محتص ومحدود به ملتی خاص نیست و متناسب با فرهنگ و زبان هر قوم تزجمه شده است. و مترجمان در آ> دخل و تصرف هایی انجام داده اند. محمد جعفر محجوب کتاب کلیله و دمنه را یر منشا پیدایش ادبیات تطبیقی می داند. ترجمه ابوالمعالی نیز  که از روی نرجمه ابن مقفع صورت کرفته است محور پژوهش های محققان و دانشجویان رشته های گوناگون شده است . پژوهش حاضر نیز در این زمینه به بررسی فنون بلاغی در این دو کتاب ارزشمند می پردازد. و شگردهای علم بیان را در آن دو مورد ارزیابی قرار می دهد.  
۱۶.

تراژدی سیاوش و پندهای تاریخی (تراجیدیة سیاوش والعبر التاریخیة )

کلید واژه ها: فردوسی سیاوش الملحمة الأدب الدرامی التراجیدیا الشاهنامة

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 684 تعداد دانلود : 772
یحظی متلقّو الآداب أثناء تطلعهم علی الأدب بقِیَم أخلاقیة سامیة وعِبَر تاریخیة یحتاج الإنسان لنیلها إلی سنوات بل عصور من التجارب وقد تکون حیاة الشخص ثمنا لما یناله من الخبرات التی تساعده علی سعادته بل علی إسعاد الآخرین أیضا.إن التراجیدیا أو المأساة بالرغم من إثارة الحزن العمیق لدی المشاهد، تأخذه إلی قاعات التفکیر لیتجنب المهالک التی أودت بالبطل التراجیدی إلی الموت أو الهلاک. فمتلقی المسرحیة بعد رجوعه من المسرح یسرّه ما توصل إلیه من قیم کانت روح البطل ثمنا لها. یلقی هذا المقال نظرة عابرة إلی التراجیدیا ومدلولاتها فی الأدب الدرامی، ثم یتطرق إلی تراجیدیة سیاوش عند الشاعر الإیرانی العملاق الحکیم فردوسی فی ملحمته الشهیرة المعروفة بالشاهنامه، مشیرا إلی شخصیاتها البارزة وما تترکه من أثر علی نفس القارئ. هذا ویقدم المقال غایات فردوسی الأخلاقیة التی تترتب علی هذا الجزء من الشاهنامة.
۱۷.

التناص الأسطوری فی شعر أمل دنقل

کلید واژه ها: التناص النقد الأسطوره أمل نقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 166 تعداد دانلود : 297
تعتبر قضیه التناص الأدبی قضیه حدیثه عرف قدیماً باسم التضمین، وظهر المفهوم الحدیث لهذه الظاهره الأدبیه علی ید الباحثه جولیا کریستیفا التی طورت المفهوم عن مفهوم الحواریه أو الصوت المتعدد الذی اجترحه الناقد والمفکر الروسی میخائیل باختین.ثم اتسع مفهوم التناص وأصبح بمثابه ظاهره نقدیه جدیده وجدیره بالدراسه والاهتمام، وشاعت فی الأدب الغربی ولاحقاً انتقل الاهتمام بتقنیه التناص إلی الأدب العربی مع جمله ما انتقل إلی الأدب العربی فی ظواهر أدبیه ونقدیه عربیه ضمن الاحتکاک الثقافی. وإذا ما انتقلنا إلی جذور هذا المفهوم فی الأدب العربی نجد أنه مصطلح جدید لظاهره أدبیه ونقدیه قدیمه. ومن جمله الأدباء الذین استفادوا کثیرا من هذه الظاهره هو أمل دنقل الذی یشکل التناص فی شعره عنصراً أساسیاً ومؤثراً، إذ یوظف التناص الأسطوری ویبرز من خلال هذا التوظیف لتبین وقائع عصره.تحاول هذه المقاله أن تقوم بدراسه قضیه التناص والتناص الأسطوری وفاعلیته فی شعر الشاعر. 
۱۸.

رمان ""زمن البوح"" از رهگذر تعهد دینی و واقعگرایی (روایة زمن البوح فی میزان النقد من منظار المدرسة الواقعیة)

کلید واژه ها: المضمون الروایة القصة حمد الحمد الواقع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 622 تعداد دانلود : 233
القصّ هو سمة شبه ثابتة لدی الشعوب، والشعب العربی لم یکن بمعزل عن العالم إذ عرفه منذ القدیم وحفظ بعضا من بطولاته، ومآثره، وتاریخه من خلاله. فعلی امتداد المسافة الزمنیة الواضحة فی التاریخ العربی حفظت لنا کتب الأدب، المزید من القصص، والنوادر، والحکایات، والسِیَر.أما القصة فی خصائصها الفنیة فهی حدیثة النشأة أخذها العرب عن الآداب الأوروبیة وتأثر فی أصولها ومذاهبها الفنیة بتلک الآداب. یتطرق هذا المقال إلی هذا اللون الأدبی عند الأدیب الکویتی حمد الحمد الذی تزخر القصة عنده بالموضوعات الواقعیة، ویتابع القارئ کافة التغییرات والتحولات، الاجتماعیة، والثقافیة فی أحداث روایاته.والمقال یرکّز علی میل الکاتب حمد الحمد إلی الحیاة الواقعیة بأفرادها ومجتمعها، وبأحداثها وأماکنها التی جعلها الکاتب نصب أعیننا.
۱۹.

بیدل در دریای غزلیات صوفیانه (دیدگاهی انتقادی) (بیدل فی خضمّ الغزلیات العرفانیة؛ رؤیة نقدیة)

کلید واژه ها: بیدل دهلوی العرفان وحدة الوجود الغزلیات العرفانیة الأسلوب الهندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 530 تعداد دانلود : 600
استطاع بیدل دهلوی بوصفه أکبر شعراء العرفان فی شبه القارة الهندیة، أن یرتقی بالأسلوب الهندی من قیود الشکل إلی آفاق المعرفة الرحبة.فالغزل عند میرزا عبدالقادر بیدل یُعتبر استمرارا لتفکر مولانا محمد جلال الدین بلخی فی شمسیاته.فهذا المقال یهدف إلی التعریف ببیدل من خلال غزلیاته العرفانیة، حیث یری الشاعر أن جمیع مظاهر الکثرة، فی سیر الإنسان الرجوعی والعروجی، تعود إلی الوحدة، وتلک المظاهر فی سیره النزولی أو سفره من الحقّ إلی الخلق، تعتبر أمورا اعتباریة تُظهر صفات خالق الکون. تمثّل غزلیات بیدل العرفانیة، ملحمة معنویة تحکی عن عشق الإنسان للمعشوق الأزلی.هذه الغزلیات یرافقها تفکر سریالی غالبا، وهذا یؤدّی إلی صعوبة فهم مصطلحات غزلیاته العرفانیة التی اعتمد الشاعر فی إنشادها علی الأسلوب الهندی، ویصعب للباحثین أن یجدوا لتلک المصطلحات مرادفات واضحة، ولکن بالرغم من هذا کلّه فإنّ غزلیات بیدل، تتضمن أشواقا تهیّج حدّتها، القوالب العروضیة والقوافی ذات الردیف الفعلی.
۲۰.

السیره الذاتیه وملامحها فی الأدب العربی المعاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: التراجم والسیر السیره الذاتیه الترجمه الشخصیه النثر الفنی العناصر الفنیه العصر الحدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 137 تعداد دانلود : 284
مرّ النثر العربی خلال تطوره بمراحل مختلفه؛ والأدب العربی بشکل عام کان مهبطا لأجناس أدبیه ظهرت لها فی العصر الحاضر عناصر فنیه.یری قله من النقاد أن بعض الأجناس الأدبیه نثرا – کالروایه، والمسرحیه، و... - مأخوذه من الغرب بینما إذا أمعنا النظر نجد نماذج منها فی أدبنا العربی القدیم، وإن کان القدماء لم یعرفوا مصطلحاتها التی نشأت حدیثا، حتی ولو أن الأدباء المعاصرین فی بعض عناصرها تأثروا بالغرب. تعتبر التراجم والسیر من الأجناس النثریه القدیمه فی الآداب العالمیه بشکل عام والأدب العربی بشکل خاص لأنها قدیمه قدم الإنسان، والسیره الذاتیه شعبه من التراجم والسیر، یقوم مؤلفها بسرد مراحل حیاته الشخصیه بقلمه.یهدف هذا المقال إلی إحصاء الدراسات الموجوده فی هذا المجال کما یتطرق إلی مدلول السیره الذاتیه لدی الباحثین والنقاد وأخیرا یقدّم أهم ملامح هذا الفن الأدبی وشروطه. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان