عباس محمودی

عباس محمودی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۱ مورد.
۱.

حدیث خوانی؛ تاریخچه، قواعد و فواید

نویسنده:

کلید واژه ها: حدیث خوانی حوزه علمیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 425 تعداد دانلود : 568
حدیث خوانی، شیوه ای از فعالیت علمی است که در گذشته، مورد توجّه حوزه های علمیه بود. در دهه های پیشین نیز جلسات حدیث خوانی به صورت پراکنده و بیشتر با عنوان درس اخلاق، برگزار می شد. از سال 1390 خورشیدی، با همّت انجمن حدیث حوزه علمیه قم و مرکز تخصّصی حدیث، برگزاری کلاس های قرائت و شرح حدیث آغاز شد. با پیگیری بسیار، این فعالیت علمی که با هدف احیای سنّت حدیث خوانی پایه گذاری شد، توانست یک سال بعد، نظر شورای محترم عالی حوزه را جلب نموده و مجوّز رسمی دریافت نماید
۲.

نگاهی به کتاب «ابوطالب مؤمن قریش» محتوا و روش

نویسنده:

کلید واژه ها: ایمان ابی طالب شعب ابی طالب زندگی ابی طالب عبدالله خنیزی تاریخ اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 975 تعداد دانلود : 924
یکی از شبهات مطرح شده درباره حضرت ابوطالب علیه السلام ، مسأله ایمان آن حضرت است. تاکنون آثار متعدّدی در پاسخگویی به این شبهه منتشر شده است. کتابِ ابوطالب مومن قریش، از جمله آثار قوی و اثرگذار در این زمینه است. مؤلّف این کتاب «عبدالله خنیزی» از عالمان معاصر منطقه قطیف عربستان است. این اثر در دو بخش اصلی تنظیم گردیده که بخش اوّل آن با عنوان «فی مدارج الحیاه» آمده و بخش دوم به «فی ذمّه التاریخ» نامگذاری شده است. گذشته از علل معنوی، محتوا و روش، دو عامل اصلی موفقیت هر کتاب در اثرگذاری بر مخاطب است از این رو بررسی محتوای کتابِ ابوطالب مؤمن قریش و شناسایی روش مؤلّف در ارائه مطالب، ضروری است. هدف این پژوهش، کشف شیوه و روش خنیزی در اثبات ایمان ابوطالب علیه السلام و نحوه پاسخگویی به این شبهه است. فایده این مقاله، ارائه خلاصه محتوای کتاب خنیزی به عنوان الگویی مناسب در تحلیل و بررسی شبهات اعتقادی به جامعه علمی و پژوهشگران این عرصه است. روش خنیزی در گزینش و تحلیل محتوا می تواند در چگونگی بهره گیری از حدیث و تاریخ جهت ردّ یک ادعا و یا اثبات مطلب، موثر باشد.
۴.

شناخت کلیدواژه های سیاسی بیانیه گام دوم و تطبیق آن با واژگان معادل قرآنی و حدیثی

نویسنده:

کلید واژه ها: چهل سالگی انقلاب اسلامی بیانیه گام دوم تطبیق واژگان سیاسی مقام معظم رهبری اسناد بالادستی معارف قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 99 تعداد دانلود : 872
بیانیه گام دوم انقلاب که از سوی مقام معظّم رهبری (حفظه الله) صادر شد، یکی از اسناد بالادستی نظام اسلامی است. این سند از یک سو، تاریخ گذشته ایران را ترسیم و از جهتی، موقعیت کنونی انقلاب اسلامی را تبیین می نماید و از سوی دیگر، اهداف و چشم انداز حکومت اسلامی و راه کارهای اساسی دستیابی به آن را بیان می کند. یکی از محورهای مهم این بیانیه، «سیاست» است که اگر الگوی آن بر اساس معیارهای اسلامی تدوین گردد، موجب پیشرفت نظام و جامعه خواهد شد. برای ترسیم الگوی سیاست بر پایه معیارهای دینی، استخراج کلیدواژه های مرتبط از قرآن و حدیث ضروری است. از آنجا که بیانیه گام دوم بر اساس مبانی اسلامی تهیّه شده، ابتدا با مطالعه چندین باره آن، واژه های سیاسی کلیدی شناسایی شد، سپس واژگان معادل قرآنی حدیثی و همچنین ابواب روایی مرتبط با هر کلیدواژه، معرّفی گردید. این مقاله ضمن ارائه کلیدواژه های سیاسی بیانیه و تطبیق آن بر قرآن و حدیث، به شبهه جدایی دین از سیاست نیز پاسخ می دهد زیرا حجم گسترده سرفصل ها و موضوعات سیاسی موجود در آموزه های دینی را به خوبی نمایان می سازد. از این قلم، مقالات دیگری نیز در موضوع کلیدواژه های بیانیه گام دوم منتشر شده است.
۵.

نشر آموزه های دینی در قالب های سنّتی و نوین؛ قوّت ها و ضعف ها

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 852 تعداد دانلود : 420
روایات اسلامی تأکید بسیاری بر نشر علم و تشویق به حفظ و ماندگاری یافته های علمی نموده اند. در حدیثی از رسول خدا| آمده: اَل مُؤمِنُ اِذا ماتَ وَ تَرَکَ وَرَقَهً واحِدَهً عَلَیها عِلمٌ تَکونُ تِلکَ الوَرَقَهُ یَومَ القیامَهِ سِترًا فیما بَینَهُ وَ بَینَ النّارِ وَ اَعطاهُ اللهُ تَبارَکَ وَ تَعالىٰ بِکُلِّ حَرفٍ مَکتوبٍ عَلَیها مَدینَهً اَوسَعَ مِنَ الدُّنیا سَبعَ مَرّاتٍ.
۶.

شناخت کلیدواژه های اقتصادی بیانیه گام دوم و تطبیق آن با واژگان معادل قرآنی و حدیثی

کلید واژه ها: آیت الله خامنه ای معادل یابی واژگان قرآنی و حدیثی اقتصاد اسلامی معارف قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 513 تعداد دانلود : 506
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را می توان راه آینده نظام اسلامی دانست که از سوی مقام معظّم رهبری صادر شد. یکی از محورهای مهم این بیانیه، مسائل اقتصادی است. بر اساس آموزه های دینی، اقتصاد سالم در دین مداری و تربیت انسان ها نقش داشته و بسیاری از نابه سامانی های اجتماعی را سامان می دهد. مقام معظّم رهبری یکی از موضوعات محوری بیانیه را مسائل اقتصادی قرار دادند که لازم است در چهل ساله دوم انقلاب به صورت جدّی به آن پرداخته شود. ترسیم الگوی اقتصاد اسلامی، نیازمند استخراج کلیدواژه های قرآنی و حدیثی آن است. از این رو، ابتدا کلیدواژه های اقتصادی بیانیه گام دوم، شناسایی، سپس واژگان معادل و همچنین ابواب مرتبط آن در آیات و روایات، استخراج گردیده است. کلیدواژه های امنیتی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز در نوشتارهای جداگانه ای عرضه شده و یا خواهد شد. با این روش، همه واژگان کلیدی بیانیه، استخراج شده و با منابع اسلامی تطبیق می گردد تا راه را برای پژوهش های آینده هموار کند.
۷.

گزارشی از کتاب «مفاتیح الشّفاء»

نویسنده:

کلید واژه ها: آداب طبابت پرستاری بیماری درمان معنوی دعادرمانی شفا معارف قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 30 تعداد دانلود : 496
یکی از موضوعات پُرابتلا در زندگی انسان، بیماری و پیگیری درمان آن است. دین اسلام، این مسأله مهم را از یاد نبرده و دستورهای بسیاری درباره طب و آداب و احکام مرتبط با آن بیان می کند. کتاب «مفاتیح الشّفاء» با هدف ارائه آداب و دعاهای بیماری و درمان، آموزه های اسلامی مرتبط با این موضوع را گردآوری و در دو بخشِ «آداب» و «ادعیه» تنظیم کرده است. این اثر افزون بر آشنانمودن مؤمنان با آداب بیماری، عیادت، پرستاری و طبابت، حکمت های بیماری و علل آن از دیدگاه اسلام را یادآوری کرده و عوامل و راه کارهای پیشگیری و درمان را آموزش می دهد. مطالعه کتاب مفاتیح الشّفاء، مخاطب را با آداب دعاکردن آشنا نموده و موانع استجابت دعا را تبیین می کند. این اثر، دعاهای مأثور را از منابع متعدّد گرد آورَده و در ساختاری نو و کاربردی ارائه می نماید. مقاله کنونی به معرّفی «مفاتیح الشّفاء» و ویژگی های آن می پردازد
۸.

شناخت کلیدواژه های امنیتی بیانیه گام دوم و تطبیق آن با واژگان معادل قرآنی و حدیثی

کلید واژه ها: چهل سالگی انقلاب اسلامی آیت الله خامنه ای معادل یابی واژگان قرآنی و حدیثی علوم سیاسی معارف قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 347 تعداد دانلود : 308
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را که از سوی مقام معظّم رهبری صادر شد، می توان راه آینده نظام اسلامی دانست. یکی از محورهای موجود در این بیانیه «امنیت» است. بر اساس آموزه های دینی، امنیت، موهبتی الهی است که کمتر، ارزش آن دانسته می شود. به دلیل جامعیت دین و نبود نقص در آن، اگر الگوی امنیت بر اساس معیارهای اسلامی تدوین گردد، بیشترین آرامش را برای جامعه به دنبال دارد. نخستین گام برای ترسیم الگوی امنیت بر اساس معیارهای دینی، استخراج کلیدواژه های مرتبط با آن از قرآن و حدیث است. پژوهش کنونی کاری بنیادین در این راستاست که می تواند برای همه پژوهش های دینی حوزه امنیت سودمند باشد. از آن جا که بیانیه گام دوم بر اساس مبانی اسلامی تهیه شده، برای پرداختن به ابعاد آن، ابتدا با مطالعه چندین باره بیانیه، واژه های مهم و کلیدی، شناسایی شد. سپس واژگان معادل آن در آیات و روایات، شناسایی شده و در پایان، برخی از ابواب مرتبط با هر واژه در منابع حدیثی، معرّفی گردید. این مقاله به ارائه کلیدواژه های امنیتی بیانیه و تطبیق آن بر قرآن و حدیث می پردازد. کلیدواژه های سیاسی، فرهنگی – اجتماعی و اقتصادی هم در نوشتارهای جداگانه ای عرضه می شود. با این روش، همه واژگان کلیدی بیانیه، استخراج شده و با منابع اسلامی تطبیق می گردد تا راه را برای پژوهش های آینده هموار کند.
۹.

امکان سنجی ازدواج خلیفه دوم با حضرت ام کلثوم

کلید واژه ها: دختر امیرمؤمنان ازدواج های عمر بن خطاب کفویت در ازدواج اکراه در ازدواج علوم و معارف قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 439 تعداد دانلود : 983
ازدواج خلیفه دوم با ام کلثوم از موضوعات اختلافی در تاریخ اسلام است. اهل سنّت، پذیرش یا ردّ این قضیّه را در تقویت یا تضعیف برخی از حوادث مهمّ تاریخی مانند غصب خلافت و فدک مؤثر دانسته اند. بر همین اساس، ارائه تحقیقی جامع، جهت مشخص شدن همه جوانب قضیه، ضروری به نظر می رسد. هدف این پژوهش، جمع آوری روایات و آرای موافقان و مخالفان و تبیین آن ها بدون هرگونه موضع گیری برای دست یابی به واقعیت است. مأموریت آن، بررسی و تحلیل امکان وقوع این ازدواج در شرایط عادی و اکراه است. پیش تر مقاله ای از همین نویسنده با عنوان «بازپژوهی تاریخی گزارش ازدواج خلیفه دوم با دختر امیر مؤمنان (ع)» چاپ شده بود. نوآوری این مقاله، دو سویه نگری اصل امکان وقوع چنین جریانی با توجه به متون حدیثی و تاریخی موافق و مخالف است. فایده آن، پاسخگویی به بسیاری از شبهات در مورد چگونگی ارتباط اهل بیت (س) با خلیفه دوم است. این پژوهش در ساختاری تازه، مطالب خود را در دو بخشِ ام کلثوم و دیدگاه های مختلف در ازدواج ایشان با عمر و امکان سنجی ازدواج، ارائه می دهد.
۱۰.

یادکرد مصدرِ منبعِ حدیث، گونه های از گزارش تخریج در شیعه

نویسنده:

کلید واژه ها: مصدریابی منابع اوّلیه حدیثی ردیابی حدیث اعتبارسنجی حدیث علوم حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 43 تعداد دانلود : 388
عالمان شیعه و اهل سنّت، گزارش های تخریج حدیث خود را به گونه های مختلفی منتشر کرده اند. یکی از آنها که در آثار حدیثی شیعه، بیشتر به چشم می خورد، گزارش از مصادرِ پیشینی یک حدیث است. یعنی پس از تخریج حدیث از یک منبع، افزون بر آوردن نام منبع، به مصدرِ اوّلیه مؤلّف هم اشاره کرده اند تا حدیث، قابل ردیابی و اعتبارسنجی باشد. این روش، نشانه ای روشن بر جایگاه نقل مکتوب و وجود کتاب های حدیثی در بین راویان و نویسندگان است. تحقیق پیش رو با هدف آشنایی و احیای این نوع گزارش تخریجی، برخی از نمونه های آن را بررسی می کند. این نوع از تخریج در منابع و اصول اوّلیه که بدون واسطه و یا نهایتا با یک واسطه، احادیث را نقل کرده اند، موضوعیت ندارد؛ از این رو نمونه های ارائه شده از منابع و جوامع ثانویه است. بهره این پژوهش، افزون بر نشان دادن اهتمام عالمان شیعه به منابع حدیثی و وجود روش های تخریجی در میان آنان، کمک به تکمیل الگوی اعتبارسنجی حدیث و منابع حدیثی خواهد بود.
۱۱.

موضوع شناسی دانش تخریج حدیث

نویسنده:

کلید واژه ها: نیازسنجی دانش تخریج منبع شناسی تخریج روش شناسی تخریج اعتبارسنجی حدیث علوم حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 432 تعداد دانلود : 837
تخریج از دانش های کاربردی عرصه حدیث است. بُعد نظری این دانش، کمتر در شیعه، مورد توجّه قرار گرفته و از این رو شاخه های مختلف آن نیازمند پژوهش و پردازش است. شناسایی موضوعات قابل پژوهش و ارائه آن به جامعه علمی، جزو نخستین گام های توسعه علم تخریج خواهد بود. هدف تحقیق پیش رو، کشف، گردآوری، سامان دهی و معرّفی موضوعات و مسائل دانش تخریج به پژوهشگران عرصه حدیث است. تاکنون هیچ پژوهش مستقلّی با این موضوع و روش، منتشر نشده است. فایده این نگاشته، در دسترس قرارگرفتن موضوعات دانش تخریج جهت نگارش مقاله، پایان نامه، کتاب و برگزاری نشست علمی است؛ افزون بر آن گستره تخریج را نشان داده و راه را برای پیشرفت «تخریج حدیث» به عنوان یک علم مستقل هموار می کند. در این نوشتار 177 موضوع در نُه محور معرفی می-شود.
۱۲.

گزارش تقیّه در منابع روایی، تفسیری و تاریخی اهل سنّت

نویسنده:

کلید واژه ها: کتمان مدارا اکراه مصطلح الحدیث علوم حدیث تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 399 تعداد دانلود : 805
«تقیّه» با قیود و شرایطش حُکمی قرآنی است. یکی از اختلافات شیعه و اهل سنّت، گستره و شرایط همین حُکم است. منابع کهن و معتبر اهل سنّت، روایات بسیاری درباره «تقیّه» دارد که مجموع آن می تواند گستره و شرایط این حکم را از دیدگاه قدمای سنّی، روشن سازد. پژوهش حاضر تلاش کرده با استخراج روایات تقیّه از منابع روایی، تفسیری و تاریخی اهل سنّت، مجموعه ای کامل تر از گذشته درباره این موضوع را ارائه کند. نگاشته کنونی، می تواند منبعی برای پردازش های آینده در پاسخ به شبهات تقیّه باشد. تقیّه در سیره پیامبر صلّی الله علیه و آله و تقیه در کلام و کردار صحابه و تابعان، بخش های این نوشتار را شکل می دهد.
۱۳.

بررسی تحلیلی اعتبار و جایگاه کتاب مهج الدعوات و منهج العبادات

نویسنده:

کلید واژه ها: مهج الدعوات سید رضی الدین طاووس اعتبارسنجی دعا و زیارت منابع حدیثی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 148 تعداد دانلود : 304
بسیاری از آموزه های دینی در قالب دعا عرضه گردیده، به همین جهت کتاب های متعددی به این امر اختصاص یافته است. حساسیت مقوله دعا و نیاز مضاعف جامعه به آن از یک سو، سوء استفاده های نامشروعی که از این موضوع شده از دیگر سو و همچنین تاثیر مستقیم شناخت میزان اعتبار هر کتاب در توجه و اهتمام به روایات آن، از طرف دیگر، ضرورت اعتبارسنجی منابع دعایی را دو چندان نموده است. یکی از مهمترین منابع دعا و حرز، کتاب مهج الدعوات و منهج العبادات تالیف سید بن طاووس است. تاکنون هیچ پژوهش مستقلی در مورد اعتبار این کتاب انجام نگرفته است. مقاله پیش رو با توجه به سه معیار شخصیت مولف، متن کتاب و ویژگی های کلّی اثر، در قالبی منظم و ساختاری منسجم به اعتبارسنجی تحلیلی این کتاب پرداخته است. فایده این تحقیق علاوه بر مشخص نمودن جایگاه حقیقی کتاب مهج الدعوات، دست یابی به نویافته هایی درباره روش شناسی اعتبارسنجی کتاب های دعا و زیارت است. به طور کلّی مهج الدعوات از اعتبار خوبی برخوردار است. شهرت مولف به صداقت و امانت، تخصص وی، تایید محتوای کتاب توسط ایشان و هم خوانی متون آن با مسلّمات دین و مذهب، برخی از معیارهایی است که اعتبار این اثر را دوچندان نموده است.
۱۴.

نشانه های تخریج در نگارش نهج البلاغه

نویسنده:

کلید واژه ها: شریف رضی اعتبارسنجی نهج البلاغه گونه های تخریج علوم و معارف حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 771 تعداد دانلود : 394
عالمان پیشینی شیعه، مجموعه ای از دلایل و قرائن را در اعتبارسنجی حدیث، مؤثّر می-دانستند. آنها پس از استخراج روایت، برای یافتن این قرائن، به تخریج حدیث، همّت گماشته و آنگاه به اخراج آن اقدام می کردند. استخراج روایات و اخراج آنها در نهج -البلاغه، امر روشنی است؛ امّا آیا سید رضی به تخریج روایات هم اقدام نموده است؟ گرچه نویسنده، تخریج احادیث را در اثر خود نیاورده، ولی نشانه هایی دالّ بر این تلاش علمی در نهج البلاغه دیده می شود. پژوهش کنونی، با یافتن نشانه ها و بررسی آنها گامی برداشته تا نشان دهد که نویسنده نهج البلاغه احتمالا پیش از اخراج احادیث، به تخریج آنها اقدام نموده است. اگر چنین چیزی ثابت شود، اعتبار نهج البلاغه افزایش خواهد یافت. با توجّه به نتایج این پژوهش و نشانه هایی که از تخریج سند، منبع، متن و محتوا، ارائه کرده، می توان به برخی از شبهه ها درباره کم همّتی سید رضی نسبت به نگاشته اش پاسخ داد.
۱۵.

نقش علمای شیعه در علم تخریج(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: شیعه تخریج حدیث اعتبارسنجی حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 124 تعداد دانلود : 995
تخریج یعنی خارج کردن متن ها، موضوعات، محتواها، منابع و طرق متعدد حدیث از مصادر آن. این موضوع، ابتدا زیرمجموعه قواعد الحدیث یا درایه الحدیث بوده و اکنون، دانشی مستقل محسوب می شود. اهل سنّت در روشمندسازی این دانش، فعالیت هایی انجام داده اند. عالمان شیعه گرچه در مباحث نظری تخریج اثری تألیف ننموده اند، به شیوه های مختلف به تخریج احادیث پرداخته اند. در این نوشتار، نقش موثر عالمان شیعه در توسعه و برجسته سازی فایده های دانش تخریج تبیین شده است. فایده این پژوهش، علاوه بر تبیین جایگاه تخریج، شناسایی گونه ها و طرق تخریج حدیث است. این نوشتار توانسته با مطالعه و تحقیق آثار حدیثی شیعه، علاوه بر رد شبهه اختصاصی بودنِ دانش تخریج به اهل سنت، نقش مؤثر شیعه در توسعه این دانش را نشان داده و ضمن شناسایی گونه های مختلف تخریج به تحلیل و بررسی آن بپردازد.
۱۶.

کتاب شناسی تحلیلی «اصول التخریج و دراسه الاسانید»

کلید واژه ها: محمود طحان طر ق التخریج منابع تخریج دانش تخریج اعتبارسنجی حدیث علوم حدیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 439 تعداد دانلود : 819
تخریج از جمله دان شهای حدیثی است که در سنجش اعتبار روایات، کاربرد دارد. تا کنون کتا بهای فراوانی در دانش تخریج تألیف شده، اما پژوهشی مستقل جهت شناسایی، بررسی و نقد منابع این دانش انجام نگرفته است. بنابراین، تحقیقی جامع و تحلیلی، در این راستا ضروری است. هدف این مقاله معرفی و نقد کتاب «اصول التخریج و دراسه الاسانید » تألیف محمود طحان به عنوان نخستین کتاب نوشته شده در مباحث نظری دانش تخریج است. فاید هی کلی این تحقیق، آشنایی با معنا و طرق تخریج و آ گاهی از جایگاه و اهمیت کتاب «اصول التخریج » بوده و فایده خاص آن، الگوگیری از مبانی، مبادی، قواعد و طرق تخریجِ این کتاب در شیعه م یباشد. نوآوری این مقاله، شناسایی نقاط قوت و ضعف کتا ب مذکور و نقد و بررسی ساختار و متن آن است. مواد تحقیق؛ مقدمه و متن کتا ب «اصول التخریج و دراسه الاسانید » است. این نوشتار در سه بخشِ شناسایی مولف، معرفی کتاب و نقد و بررسی آن تنظیم شده است.
۱۷.

اصول ایجاد همدلی ملّت با دولت از منظر نهج البلاغه با تطبیق بر روانشناسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: همدلی و همزبانی امیرالمؤمنین(ع) رعیت حاکم والی حکومت نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 734 تعداد دانلود : 133
وحدت و همراهی مردم با حکومت، از مهم ترین عوامل موفقیت جوامع است. راهکارهای ایجاد هم دلی و هم زبانی در دو عرصه عوامل همدلی ملّت با دولت و دولت با ملّت قابل بررسی است. نهج البلاغه به عنوان منشور سیاسی شیعه در این عرصه از جایگاه ویژه ای برخوردار است. امیرالمؤمنین(ع) راهکارهای متعددی برای ایجاد همدلی و هم زبانی دولت و ملّت بیان داشته اند. تطبیق و تحلیل این مبانی با دیدگاه روان شناسان بسیار حائز اهمیّت است. پژوهش پیش رو، از یک طرف، مهم ترین اصول و روش های مؤثر حاکمان برای همراهی مردم با دولت از منظر نهج البلاغه و روان شناسی را مورد بررسی قرار داده و از سوی دیگر، هم خوانی و تناسب این اصول با دیدگاه روان شناسان را به اثبات می رساند. هدف این پژوهش، کشف دیدگاه امیرمؤمنان(ع) در راستای وظایف حاکمان نسبت به مردم به عنوان نظریه برتر در این باره است. کاربست ملاک های ارائه شده در این تحقیق توسط دولت اسلامی که باعث هم گرایی مؤثر ملّت با دولت می شود، از فواید این پژوهش است که در دو بخشِ اصول و روش های ایجاد همدلی ارائه گردیده است.
۱۸.

بررسی تحلیلی کتاب های تطبیقی تخریج در اهل سنّت(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: اعتبارسنجی حدیث کتاب های فقهی تخریج کتاب های تفسیری تخریج منابع تخریج دانش تخریج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 521 تعداد دانلود : 275
تخریج، قالب و ابزاری برای اعتبارسنجی حدیث است که با منبع، سند، متن، موضوع و محتوا مرتبط است. لزوم شناخت کتاب های تخریج برای پژوهش گران این عرصه و نبود تحقیقی جامع در این راستا، ضرورت این پژوهش است. هدف این تحقیق، شناسایی کتاب های تطبیقی تخریج در اهل سنت است. مواد پژوهش، مقدمه، فهرست، متن کتاب ها و همچنین دیدگاه های دانشمندان علوم حدیث درباره این منابع است. ضمنِ این پژوهش، انواع، طرق، فایده و اقسام تخریج، مشخص می شود. تاکنون پژوهشی مستقل در بررسی تحلیلی و مقایسه گونه های مختلف کتاب های تخریج به صورت جامع انجام نشده؛ بنا بر این تحقیق حاضر، هم از جنبه جامع بودن و هم از جهت ساختاری، کاری نو در این زمینه محسوب می شود. منابع دانش تخریج به دو دسته تقسیم می شوند: کتاب های تطبیقی و نظری. این مقاله به بررسی تحلیلی مهم ترین منابع تطبیقی تخریج در اهل سنت پرداخته که در سه بخشِ کتاب های جامع، فقهی و تفسیری تنظیم شده است.
۱۹.

واژه پژوهی و شناخت تحلیلی منابع نظری دانش تخریج در اهل سنت(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: کتاب های تخریج قواعد و اصول تخریج آسیب شناسی حدیث اعتبارسنجی حدیث علوم حدیث

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات مکاتب حدیثی اهل سنت
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : 904 تعداد دانلود : 587
تخریج یعنی خارج کردن متن ها، موضوعات، محتواها و طرق متعدد حدیث از مصادر آن. این موضوع، ابتدا زیرمجموعه قواعد الحدیث یا درایةالحدیث بوده و اکنون، دانشی مستقل به حساب می آید. کاربرد تخریج، آسیب شناسی و اعتباریابی حدیث است. اهل سنّت در روشمندسازی و به کارگیری این دانش فعالیت های فراوانی داشته اند که شناخت آن برای تولید دانش تخریج شیعی ضروری است. یکی از حوزه های تلاش اهل سنّت در دانش تخریج، نگارش منابع نظری متعدّد است. بر این اساس، پژوهشی جامع جهت شناسایی منابع نظری این دانش ضروری است. هدف این پژوهش، تبیین معنای تخریج و معرفی تحلیلی مهم ترین کتاب های تألیف شده در مباحث نظری دانش تخریج است. فایده آن، علاوه بر تبیین جایگاه این دانش، ارائه سرنخ های پژوهشی برای انجام تحقیقات شیعی است. بخش اول این مقاله به واژه پژوهی تخریج پرداخته است و در بخش دوم با بررسی متن و مقدمه کتاب ها، برای نخستین بار، معرفی جامع، تحلیلی و مقایسه ای از مهم ترین منابع نظری تخریج ارائه می گردد.
۲۰.

روش فقه الحدیثی علامه طباطبایی در المیزان

نویسنده:

کلید واژه ها: فقه الحدیث علوم حدیث پیش نیاز های فهم سیر فهم حدیث فهم مفردات فهم ترکیبات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران شیعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات موارد دیگر کتاب شناسی تفسیر
تعداد بازدید : 797 تعداد دانلود : 394
فقه الحدیث از مهم ترین شاخه های علم حدیث است که به فهم و تبیین روایات می پردازد. نگاهی به تاریخ فقه الحدیث نشان می دهد که بحث از فهم و مقصود واقعی کلام معصومان از عصر خود آن بزرگواران مورد توجه بوده است. محدثان برای فهم احادیث معصومان از روش های مختلفی بهره برده اند. شیوه فقه الحدیثی هر شخصی، بیانگر آراء، نگرش و میزان تسلط او بر حدیث و علوم حدیث است. شناخت آرای حدیثی علامه طباطبایی به عنوان یکی از مفسران بزرگ قرآن که در تفسیر خود از روایات فراوانی بهره جسته، جهت فهم بهتر المیزان و در نهایت، کلام وحی، ضرورت دارد. هدف این نوشتار، پاسخ به برخی شبهات درباره بی فایده بودن بحث های روایی المیزان و فقط جنبه موید داشتن آنها است. درباره مباحث حدیثی المیزان مطالبی بیان شده است؛ اما تا کنون پژوهشی مستقل در شناخت روش فقه-الحدیثی علامه در المیزان انجام نشده است. این مقاله ضمن بیان گوشه ای از تلاش های فقه الحدیثی علامه طباطبایی در المیزان در پی روشن ساختن روش ایشان و اثبات شخصیت حدیثی والای اوست.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان