نقش اصل همکاری گرایس در دستیابی به تعادل در ترجمه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تعادل همواره به عنوان یکی از مفاهیم اصلی نظریه ترجمه مورد توجه بوده و بیشترین بحث را به خود اختصاص داده است. هدف از انجام این پژوهش، تاکید بر نقش اصول کاربردشناختی بر روانی و قابل فهم بودن ترجمه برای مخاطب و یا به زبانی دیگر دستیابی به تعادل ترجمه ای است. در این مقاله تنش سه شرط از اصل همکاری گرایس (کمیت، شیوه بیان، ارتباط) - به عنوان عواملی مهم در حفظ پیوستگی متن - بر اساس میزان موفقیت سه متن ترجمه شده از کتاب «پیامبر» اثر «جبران خلیل جبران» مورد بررسی قرار گرفت و تاثیر آن در ارایه ترجمه ای متعادل بر اساس پرسشنامه ای سنجیده شد. آزمودنی های این پرسشنامه چهل نفر از دانش آموختگان رشته مطالعات ترجمه بودند. نتایج به دست آمده بدین شرح است: آزمودنی ها بیش از همه به نمونه های ترجمه ای ناقض شروط ارتباط و شیوه بیان حساسیت نشان داده و رعایت آنها را در انتقال پیام متن مبدا و ارایه ترجمه ای متعادل و مطلوب موثر می دانند، اما نقض شرط کمیت را مانعی جدی در انتقال پیام متن مبدا و ارایه ترجمه ای متعادل و مطلوب محسوب نمی کنند.