مسأله یابی اصل برابری در توزیع خدمات شهری در رویه قضایی (مورد مطالعه: آرای دیوان عدالت اداری) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مبسوط پیشینه و هدف: امروزه با توجه به ناموفق بودن عملکرد دولت متمرکز در اداره مطلوب امور عمومی به ویژه در شهرها، توجه ویژه به موضوع تمرکززدایی به عنوان راه حلی مناسب و یکی از موضوعات مهم در مدیریت نوین عمومی در سطح گسترده ای مطرح است. با کوچک شدن اختیارات دولت متمرکز و سیاست های ملی از طریق انتقال اختیارات و مسئولیت ها به واحدهای محلی، حاکمیت پاسخگوتر و فراگیرتر ایجاد می شود و تمرکززدایی اثربخشی در بخش خدمات عمومی و توزیع خدمات را افزایش می دهد. لذا هدف این پژوهش، بررسی و واکاوی آرای دیوان عدالت اداری با مؤلفه های مرتبط با اصل برابری در توزیع خدمات عمومی در راستای بهره مندی شهروندان است تا رویکرد دیوان در این حوزه مورد سنجش قرار گیرد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر در حوزه توزیع خدمات شهری در رویه قضایی با مراجعه به اسناد مکتوب و تحلیل دادنامه ها با روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات میدانی با هدف کاربردی انجام شده است. ابتدا اقدام به جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعه بالغ بر پانصد نمونه از آرای صادره از دیوان عدالت اداری شد. جامعه آماری تحقیق را رویکردهای قضات دیوان عدالت اداری تشکیل می دهد و با روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای و مؤلفه های مرتبط با اصل برابری از جمله برابری در مقابل قانون، تبعیض روا و ناروا، حقوق مالکانه اشخاص و حمایت قانونی از شهروندان به عنوان داده های تحقیق و انطباق آنان با آرای صادره از دیوان عدالت اداری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها و بحث: در قانون اساسی ایران به موضوع برابری در میان اصول مربوط به تمرکززدایی هیچ اشاره ای صورت نگرفته است. البته، نمی توان انکار نمود که قانون اساسی ایران در جاهای دیگر نظیر مقدمه و در برخی از اصول قانون اساسی (نظیر اصول نوزدهم، بیستم، بندهای 3، 8، 9، 14، 15 از اصل سوم) به طور مؤکد، هرچند به شیوه خاص خود به این اصل پرداخته و از آن حمایت نموده است. اصل برابری که می توان آن را در ردیف هنجارهای دارای ارزش قانون اساسی دانست، در حقیقت همه ی ایرانیان را بدون ملاحظات نژادی و زبانی، تحت حاکمیت قانون برابر، دادرسی برابر و اداره عمومی برابر قرار می دهد. از طرفی از زاویه رابطه اصل برابری با مباحث تمرکززدایی، در راستای مرتفع نمودن خلأهای قانونی و توسل به رویه قضایی اداری با ظرفیت های موجود در آرای دیوان عدالت اداری به عنوان مهم ترین راهکار برون رفت از این موانع و دستیابی به نظام تمرکززدایی محلی مطلوب تا اصلاح قوانین، از حیث معیاری که دیوان عدالت اداری از اصل برابری پیرامون واحدهای محلی ارائه می دهد، مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین از نظر موضوعی پژوهش حاضر نسبت به سایر پژوهش های مرتبط، به صورت تفصیلی به آرای صادره از دیوان عدالت اداری از حیث تلاقی اصل برابری با تمرکززدایی محلی می پردازد و از طرفی با مفاهیم و مؤلفه هایی از جمله حقوق مالکانه اشخاص، رفع تبعیضات ناروا و غیره که همگام با اصل برابری است به عنوان ابزاری مناسب، در اختیار دیوان عدالت اداری در راستای محدودکنندگی نظام تمرکززدایی محلی مورد استفاده قرار گرفته است که منجر به تفاوت مطالعه حاضر، با پژوهش های انجام شده، گردید. نتیجه گیری: با بررسی آرای دیوان عدالت اداری صراحتاً به اصل برابری استناد نشده است اما با ملاحظه آرای صادره با مفاهیم و مؤلفه هایی از جمله حقوق مالکانه اشخاص، رفع تبعیضات ناروا و غیره که همگام با اصل برابری است، می توان رد پای اصل مزبور را جستجو نمود. دیوان رویکردی مثبت نسبت به استفاده برابر شهروندان از خدمات شهری داشته و مانع اعمال تبعیض نهادهای مختلف در بهره مندی شهروندان از خدمات عمومی در واحدهای محلی شده است؛ بنابراین آشنایی دقیق با حدود و ثغور اصل برابری و مفاهیم مرتبط با آن، می تواند ضرورت آن را برای تمرکززدایی اصولی فراهم و از تهدیدات ناشی از آن جلوگیری نماید.Problem solving the principle of equality in the distribution of municipal services in judicial procedureAbstract (Case study: Votes of Administrative Court of Justice)
Extended Abstract Background and Purpose: Today, due to the failure of the centralized government’s functions in the proper management of public affairs, particularly in the cities, special attention is paid to the issue of decentralization as a suitable solution and as one of the important issues in modern public management at a large level and by shrinking the power of the central government and national policies, more accountable and inclusive governance is created through the transfer of powers and responsibilities to local units. It also increases decentralization, effectiveness in the public service sector, and service distribution. Therefore, the purpose of this research is to review the votes of the Administrative Court of Justice (ACJ) with the components related to the principle of equality in the distribution of public services for the benefit of citizens to assess the approach of the Court in this area. Materials and Methods: The present article is in the field of distribution of public services and urban management in the judicial procedure by referring to written documents and analysis of lawsuits issued by the branches and the General Assembly of the Court of Administrative Justice by descriptive-analytical method and field studies with a practical purpose and this type of research is to fill the legal gap in the Iranian Constitution in order not to mention the issue of equality among the principles related to local decentralization with the model of referring to the votes of the ACJ to provide better public services in society. In this regard, researchers collected information by studying over five hundred samples of votes issued by ACJ, which finally in the text of the article referred to the invoked votes in the field of civil law. The statistical population of the study shows the approach of the judges of the ACJ regarding the principle of equality with the concepts of the local decentralization system and by stratified random sampling method and examining the components related to the principle of equality, such as equality before the law, permissible discrimination, property rights of individuals and legal protection of citizens, as research data and their compliance with the votes issued by the ACJ has been analyzed. Findings and Discussion : In the Constitution of the Islamic Republic of Iran, there is no mention of the issue of equality among the principles related to decentralization. Of course, it cannot be denied that the Iranian Constitution in other places such as the introduction and some of the principles of the constitution (such as the 19th, 20th, paragraphs 3, 8, 9, 14, 15 of the third principle) emphatically, although in its way, addressed this principle and supported it. The principle of equality, which can be considered one of the valuable norms of the constitution, places all Iranians, regardless of race and language, under the rule of equal law, equal proceedings, and equal public administration. On the other hand, from the perspective of the relationship between the principle of equality and decentralization issues, order to fill legal gaps and resort to administrative jurisprudence with the existing capacities of ACJ is the most important way to overcome these obstacles and achieve the desired local decentralization system to amend the law has been examined in terms of the criteria provided by the ACJ on the principle of equality of local units. Also, in terms of subject matter, the present study, compared to other related studies, deals in detail with the decisions issued by the ACJ in terms of the intersection of the principle of equality with local decentralization, and on the other hand, are used with concepts and components such as property rights of individuals, elimination of unfair discrimination, etc., which are in line with the principle of Equality as a suitable tool at the disposal of the ACJ to limit the local decentralization system, which led to the difference between the present study and the conducted researches. Conclusion: The result of the research by examining the ACJ decides that the principle of equality was not explicitly invoked, but by considering the votes issued with concepts and components such as property rights of individuals, removing unfair discrimination, etc., which are in line with the principle of equality, it is possible to search for the traces of the said principle and the court has a positive approach towards citizens' equal use of city services and has prevented various institutions from discriminating against citizens' use of public services in local units.; Therefore, a detailed acquaintance with the limits and loopholes of the principle of equality and the concepts related to it, can provide its existential necessity for principled decentralization and prevent the threats caused by it.
تبلیغات
