چکیده

پیروزی انقلاب اسلامی ایران از یک منظر، نتیجه حضور قشرها و طبقات مختلف اجتماعی با هدایت و حمایت بازاریان و روحانیت در شهرهای مختلف بود. در جریان نهضت اسلامی، تعامل و همکاری بازاریان و اصناف و علما با انگیزه های دینی و فرهنگی نقشی پررنگ در بسیج سیاسی مردم و مدیریت مبارزات انقلابی ایفا کرد. شهر تاریخی قزوین با داشتن بازاریان و علمای سرشناس ازجمله این مراکز بود. تبیین عملکرد این دو لایه ی اجتماعی در تداوم و پیروزی انقلاب و بسیج و آگاهی طبقاتی مردم در سال های 1357-1356 ش، مسئله اصلی نوشتار حاضر است. این مقاله با رویکرد تاریخی و تکیه بر اسناد منتشرشده، خاطرات، روزنامه ها و مصاحبه، مترصد پاسخ به این پرسش است که نقش و عملکرد روحانیون و بازاریان شهر قزوین در مبارزات انقلاب اسلامی چه بوده است؟ یافته ها نشان می دهد دو قشرِ سنتیِ بازاری و روحانی در تقابل با سیاست های غیردینی رژیم پهلوی در مراحل مختلف نهضت اسلامی از ابتدا تا بهمن 1357 به کنشگری پرداختند و نقش پررنگی در بسیج مردم، مدیریت مبارزات و پیروزی انقلاب اسلامی در این شهر داشته اند.

Analyzing the role of marketers and clergy in the victory of the Islamic revolution in Qazvin (based on social mobilization theory)

The victory of the Islamic Revolution of Iran was the result of the presence of different social groups and classes with the guidance and support of marketers and clergy in different cities. During the Islamic movement, the interaction and cooperation of marketers, unions and scholars with religious and cultural motivations played a prominent role in the political mobilization of the people and managing of revolutionary struggles. The historical city of Qazvin with famous marketers and scholars was one of these centers. Explaining the performance of these two social layers in the continuance and victory of the revolution and the mobilization and class consciousness of the people in the years 1978-79 is the main subject of the present article. This article, with a historical approach and relying on published documents, memoirs, newspapers and interviews, tries to answer the question “what was the role and performance of Qazvin clerics and marketers in the Islamic revolution campaigns?” The findings show that the two traditional market and spiritual strata were active in different stages of the Islamic movement from the beginning to February 1979 in opposition to the non-religious policies of the Pahlavi regime and played a prominent role in mobilizing the people, managing the struggles and the victory of the Islamic revolution in this city.  

تبلیغات