بررسی چالش های نظریه ی طراحی هوشمند با تأکید بر آراء ویلیام دمبسکی

چکیده

نظریه طراحی هوشمند، نظریه ای علمی که در مقابل نظریه ی فرگشت قد علم کرده است. نظریه طراحی هوشمند با ساز و کارهای علمی در صدد است وجود و یا عدم عامل هوشمند را در فرایند علی موجودات زنده شناسائی کند. یکی از اصلی ترین نظریه پردازان این جریان، ویلیام دمبسکی می باشد. او با ارائه ی ملاک و معیاری به نام «پیچیدگی تشخص یافته» برای تشخیص نظم، به فهم همگانی و فطری از نظم، نسق بخشیده است. سپس با ارائه ی شواهدی از زیست شناسی دال بر پیچیدگی های تشخص یافته بهترین تبیین برای آنها را عامل هوشمند می داند. برخلاف تبیین فرگشت گرایان که همه چیز را برآمده از یک فرایند مادی و طبیعی غیرهوشمند می دانند. تبیینی که سال هاست آویزه دست ملحدین برای تئوریزه کردن الحادشان قرار گرفته است. از آن جا که نظریه طراحی هوشمند به عنوان رقیب نظریه فرگشت به حساب می آید، جای تعجب ندارد که از سوی فرگشت گرایان به موضوعی چالش برانگیز تبدیل شده باشد. این چالش به انحاء مختلف نظریه طراحی هوشمند را درگیر کرده است از جمله: اخراج دانشمندانی که به نحوی مرتبط با جریان طراحی هوشمند هستند، منع تدریس و بحث درباره این نظریه در مراکز علمی همچون مدرسه و دانشگاه و برچسب غیر علمی زدن به نظریه. در این نوشتار به بررسی تعدادی از مهم ترین چالش های منطقی که از سوی نقادان این نظریه مطرح گردیده است می پردازیم.