پژوهشی در اوضاع اجتماعی مذهبی خراسان در قرن نهم هجری بر مبنای کتاب «نصایح شاهرخی» (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نصایح شاهرخی ، از تألیفات جلال قائنی، در زمره متونی است که با عنوان اندرزنامه از آنها یاد می شود. مؤلف کتاب، که خود فقیه و واعظی برجسته در هرات قرن نهم بوده، این کتاب را به شاهرخ تیموری تقدیم کرده و در آن ضمن اندرز و نصیحت به سلطان وقت، آگاهی های دست اولی از پاره ای ویژگی های اجتماعی مذهبی زمان خود ارائه کرده است. دو موضوع مهم در این اثر، که مقاله حاضر به آن می پردازد، عبارتند از: مشکلات مربوط به انواع مختلف مالیات تحمیل شده بر مردم و ظلم و تعدی محصلان مالیاتی حکومت تیموریان؛ و دیگری، تکاپوهای مذهبی گروه های مختلف، خصوصاً اسماعیلیه در زادگاه مؤلف، یعنی منطقه قهستان.