بررسی رابطه ساختاری مسئولیت پذیری و فرسودگی تحصیلی با میانجی گری سبک های تصمیم گیری دانش آموزان دوره دوم متوسطه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه: همه ساله، دانش آموزان زیادی با شوق و رغبت و امید به آینده، وارد مقاطع مختلف آموزشی می شوند و علی رغم اینکه انتظار می رود این شوق و انگیزه، ادامه یابد تا به بهترین نحو، به اعتلای فردی و جامعه کمک نماید، اما برخی از دانش آموزان، دچار فرسودگی تحصیلی می شوند، بنابراین مسئله اصلی پژوهش بررسی رابطه ساختاری مسئولیت پذیری و فرسودگی تحصیلی با میانجی گری سبک های تصمیم گیری دانش آموزان دوره دوم متوسطه می باشد. هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه ساختاری مسئولیت پذیری و فرسودگی تحصیلی با میانجی گری سبک های تصمیم گیری دانش آموزان دوره دوم متوسطه انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر پایه دهم و یازدهم دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر یزد مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل دادند که تعداد آن ها 2031 نفر بوده و از این تعداد، 323 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سنجش میزان مسئولیت پذیری دانش آموزان (منیره کردلو، 1389)، پرسشنامه سبک های تصمیم گیری عمومی GDMS (اسکات و بروس، 1995) و پرسشنامه فرسودگی تحصیلی MBI-SS (برسو و همکاران، 2007) استفاده شد و سپس داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس محور و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این پژوهش جهت تحلیل داده ها از نرم افزار AMOS نسخه 24 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد مسئولیت پذیری بر فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه تأثیر منفی و معنادار دارد (0/001>P). همچنین در ادامه، تحلیل نتایج نشان داد سبک های تصمیم گیری بر فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه تأثیر دارد، به گونه ای که سبک های تصمیم گیری اجتنابی، وابستگی و آنی تأثیری مثبت و معنادار داشته (0/001 >P) و سبک های تصمیم گیری شهودی و عقلانی اثری منفی و معنادار دارند (0/001 >P). در نهایت نیز تحلیل داده های موجود نشان داد که مسئولیت پذیری با میانجی گری سبک های تصمیم گیری بر فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه تأثیر دارد (0/01 <P). نتیجه گیری: با توجه به اهمیت دو متغیر مسئولیت پذیری و سبک های تصمیم گیری در دانش آموزان که با متغیر فرسودگی در ارتباط هستند و لزوم رشد آنها جهت بهبود کیفیت تحصیلی و آموزشی، ضروری است که رابطه بین این متغییرها بررسی و نشان داده شود.