روزنامه خاطرات مهندس الممالک غفاری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

میرزا نظام از نخستین محصلان ایرانی است که به فرنگ اعزام می شود و با تحصیل در رشته ریاضی و مهندسی معدن، یکی از فن سالارهای موفق دوره قاجار است. وی فردی منظم، متخصص در حوزه کار خود، اهل نوشتن و عملگرا بود. او در امور اداری نیز به عنوان امین ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه بارها به پست های وزارت و مقاطعه کاری راه های ایران رسید. مجموعه این خصوصیات در کتاب روزنامه خاطرات با عنوان «روزنامه خاطرات مهندس الممالک» منعکس که یادداشت های روزانه در سال های 1298 تا 1300ق است و حاوی اطلاعات ذی قیمتی برای شناخت وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دوره قاجار. دقت در ثبت وقایع و ثبت تاریخ روز به تقویم قمری و میلادی و نیز ذکر اینکه چند روز از نوروز گذشته و حتی تصحیح اشتباهات روزهای گذشته در ثبت رخدادها، جایگاه این کتاب را در منابع دوره قاجار برجسته می سازد. این مقاله به دنبال تحلیل مطالب مستخرج از نسخه خطی روزنامه خاطرات وی است.