تحلیل ژئوپلیتیکی اهمیت خلیج فارس برای قدرت های دریایی (از آغاز عصر استعمار تاکنون)

چکیده

مکیندر جغرافیدان انگلیسی و آلفرد تایر ماهان افسر نیروی دریایی و تاریخدان آمریکایی، قدرت های جهانی را به قدرت زمینی به مرکزیت روسیه و قدرت دریایی به مرکزیت آمریکا و بریتانیا تقسیم کردند. بعدها جغرافیدانان دیگری به تکمیل این نظریات پرداختند و کشورهای حاشیه خلیج فارس را به عنوان یکی از مهم ترین نواحی کمربند ریملند و مناطق قفقاز و خلیج فارس را به عنوان هارتلند انرژی معرفی کردند. از این رو خلیج فارس به عنوان بخشی از این کمربند، همواره میدان برخورد قدرت های دریایی یعنی بریتانیا و در سال های بعد ایالات متحده به شمار می رفت، چنانچه تا به امروز نیز به تقویت حضور نظامی خود در خلیج فارس پرداخته اند. این مقاله با رویکردی تحلیلی – توصیفی علایق ژئوپلیتیکی قدرت های دریایی در حفظ و مهار خلیج فارس را مورد بررسی قرار می دهد. برطبق نتایج پژوهش، یکی از مهم ترین راهبردهای ژئوپلیتیکی قدرت های دریایی در حال حاضر حفظ حضور نظامی خود در خلیج فارس می باشد.