بررسی جامعه شناختی رمان های جزیره سرگردانی و کولی کنار آتش (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

از زمان انتشار رمان سووشون، رمان نویسان معاصر زن ایرانی، با خلق قهرمانان زن و حتی گاه یک ضد قهرمان، بحران های سنتی رمان ادبی ایران را به چالش کشیدند. دو نویسنده مورد بحث؛ بحران های اجتماعی و هویتی زنان را در قالب های روایی منحصربه فرد شان، به خوبی بازنمایی کرده اند؛ و در عین حال فرایند گذار جامعه از صورتی سنتی به صورتی مدرن را به تصویر کشیده اند. در این مقاله برآنیم تا بر اساس نظریه ی جامعه شناسی ادبیات لوسین گلدمن به تحلیل رابطه ی اثر هنری، خالق اثر و همچنین جامعه ای که خالق در آن زندگی می کند، پرداخته؛ و در صورت امکان به شکلی تطبیقی، این جنبه ها را با یکدیگر مقایسه کنیم. در این خصوص با محور قرار دادن رابطه فرد و اجتماع، بحران ها و تضادهای اجتماعی و هنجارهای مسلط بر جامعه ایرانی، به تحلیلی جامعه شناسانه از مفاهیم اجتماعی عنوان شده خواهیم پرداخت. رمان جزیره سرگردانی توانسته است نقطه نظرهای مختلفی از زندگی اجتماعی زنان در ایران، و همچنین هنجارهای فرهنگی و اجتماعی را بازنمایی کند، که به شکلی تاریخ با این کشور گره خورده است. روانی پور هم به خوبی توانسته است تغییرات سریع اجتماعی و فرهنگی جامعه را با تلفیق با زیست بوم منطقه جنوب در قالب شخصیت دختر کولی به تصویر بکشد.