اعتباریابی ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک: کاربرد دلفی فازی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

فرهنگ ریسک، از موضوعات جدیدی است که پس از وقوع بحران های مالی وارد ادبیات مدیریت ریسک شده است. درحالیکه پژوهش های متعددی در خصوص مدل های کمّی مدیریت ریسک صورت گرفته، با وجود این، جنبه های رفتاری مدیریت ریسک، که در مفهوم فرهنگ ریسک تجلی می یابد، نیازمند تلاش های فکری، توسعه تئوری ها و انجام پژو هش های بیشتری است. هدفاصلیاینپژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک در راستای دستیابی به مقیاسی برایشناساییوسنجش فرهنگ ریسک است. از سوی دیگر یک گام مهم و حیاتی در هر پژوهشی تصمیم گیری در خصوص مؤلفه های مناسب هر سازه است. نگه داشتن مؤلفه های نامناسب و حذف مؤلفه های با اهمیت جهت گیری مطالعات را گمراه می سازد. در این پژوهش شیوه دلفی فازی به عنوان یکی از فنون تحلیل علمی برای دستیابی به اتفاق نظر میان اعضای پنل برای تعیین مؤلفه ها و ابعاد فرهنگ ریسک بکار برده شده است. این روش ابهام، تنوع و تفاوت دیدگاه ها را در میان آنها کاهش می دهد و با دادن اطمینان از اینکه آیا داده های جمع آوری شده از اعتبار لازم برخوردار هستند، کیفیت مؤلفه های انتخاب شده را افزایش می دهد. بدین منظور پرسشنامه ای با بهره گیری از نتایج پژوهش های پیشین تدوین و برای اعضای پنل که شامل مدیران ریسک نظام بانکی بودند ارسال شد. روش دلفی فازی دراین پژوهش درمجموع در دو دور به انجام رسید. اعضای پنل دلفی در مجموع 56 مؤلفه، 13 بعد فرعی و 4 بعد اصلی را به عنوان ابعاد و مؤلفه های فرهنگ ریسک در صنعت بانکداری تشخیص دادند. 2 مؤلفه نیز به عنوان نتایج ملموس فرهنگ ریسک شناسایی شد.