بررسی ویژگی های منظر شهری از دیدگاه کودکان با توجه به رویکرد شهردوست دار کودک (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مقدمه: با توسعه ی روزافزون شهرهای کوچک و بزرگ و فقدان فضاهای شهری مطلوب، سازگار کردن این فضاها با نیاز کاربران، مورد توجّه کارشناسان قرارگرفته است. فضاهای شهری در پاسخ گویی به نیازهای اجتماعی و فردی کودکان و نوجوانان شهر، نقش منحصر به فردی دارند. این الزام سبب شده تا شهرهای دوست دار کودک مورد توجّه برنامه ریزان شهری قرار گیرد. پروژه های دوست دار کودک به طور عمده در راستای شکل دادن و یا تغییر محیط پیرامون کودکان، به دنبال ایجاد فرصتی برای آنها هستند.هدف پژوهش حاضر، ارزیابی مؤلفه های منظر شهری و اهمیت هریک از آنها از دیدگاه کودکان است. روش: روش تحقیق این مقاله ی کاربردی، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و بررسی های میدانی است. برای جمع آوری آرای کودکان، از روش های مشارکتی مانند نقّاشی، انشانویسی و مصاحبه استفاده شد. جامعه ی مورد مطالعه ی این تحقیق، منطقه ی دو شهرداری قزوین بود که در آن 130 کودک از چهار مدرسه ی ابتدایی دخترانه و پسرانه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی نظام دار به عنوان جامعه ی نمونه انتخاب شدند. اطلاعات به دست آمده از این کودکان به کمک نرم افزار MAZQDA تجزیه وتحلیل و کدگذاری شد. یافته ها: یافته های این تحقیق مشخص کرد که مؤلفه های "فرم و ریخت شناسی" ، "ادراک عمومی و بصری" و "هویت مکان" بیشترین اهمیّت را برای طراحی منظر شهری از نظر کودکان دارند. نتیجه گیری: توجه به شاخص های «شهر دوست دار کودک» در ارتباط با محیط های دوست دار کودک که با اهداف مشارکت کودکان و توجه به نیازهای آنها همگام است می تواند علاوه بر فراهم آوردن محیطی منطبق بر خواسته های کودکان، با تخصیص نقش اجتماعی برای کودکان، باعث افزایش آگاهی های اجتماعی و توسعه مشارکت واقعی و خلاق در جامعه گردد.