بررسی سنخ های هویتی دانشجویان خوابگاهی دانشگاه های دولتی شهر تهران

چکیده

نوجوانی به عنوان مقطعی بحرانی از تحوّل و زمینه ای بنیادی برای تکوین، هویت بیش از همه در نظریة روانی – اجتماعی اریکسون، تبلور یافته است. مارسیا در پی گیری مفهوم هویت در نظر اریکسون، روندهایی در شکل گیری اشکال مثبت و منفی هویت بر مبنای بحران و تعهّد تعیین کرد؛ در پرسش نامة سنجش هویت بنیون و آدامز مشخّصاً چهار سنخ هویت موفق، معوق، زودرس و آشفته که پایه های مفهومی و عملیاتی آنها از سوی اریکسون و مارسیا وارسی و مشخّص شده بود، تنظیم شده است. بر اساس این پرسشنامه، پژوهش های گسترده ای در سراسر جهان به عمل آمده است. در پژوهش حاضر نیز با ابزار مذکور به بررسی سنخ هویتی دانشجویان خوابگاهی دانشگاه های دولتی شهر تهران مبادرت شد. نتایج نشان داد که تقریباً هویت زودرس بیشترین میزان هویتی دانشجویان و هویت معوق در کمترین حد آن است، این در حالی است که اریکسون به اقتضای ویژگی جستجوگری این نوع هویت و انتظار تناسب آن با اقتضای دانشجویی، بر این تصوّر بود که هویت معوق بیشترین هویت دانشجویی را تشکیل می دهد و مارسیا تصوّر می کرد فرصت دانشجویی موجب تغییر و تبدیل هویت انفعالی و تقلیدی زودرس به هویت های پیشرفته خواهد بود. میزان سنخ های هویتی چهارگانه در بُعدهای کلّی، ایدئولوژیک و بین فردی در سطوح سنّی، جنسیتی، مقطع تحصیلی دانشجویان و تحصیلات والدین نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.