فـاطمــه ، مـظــهـر رضـایـت و غضب الهی

 
 
متن پپام حضرت آیت الله جوادی آملی (حفظه الله) به مناسبت گردهمایی میلاد حضرت فاطمه(سلام‏الله‏علیها)
بسم اللّه الرحمن الرحیم و ایّاه نستعین
خجسته زاد روز بانوی مُلک و مَلکوت حضرت فاطمه سلام اللّه علیها را به ساحت قدس خاتم اوصیاء حضرت بقیّة اللّه (ارواح مَن سِواه فِداه) تهنیت عرض نموده و هفته زن را گرامی می داریم و به همه علاقمندان به مآثر اسلام که در مِرآتِ قرآن و عترت تجلی نمود، تبریک و شادباش می گوییم و مَقدم شما حاضران گرانقدر را محترم می شماریم.
حضرت فاطمه علیها السلام، الگوی زنان و مردان
بحثی که طرح آن در خور این محفل وزین است، تبیین شمّه ای از فضائل حضرت زهرا (علیهاالسلام) و لزوم اقتدا به آن انسان کامل است و در اُسوه قرار دادن آن بانو فرقی بین زن و مرد نیست؛ یعنی مردانِ سالکِ کوی وَلا موظف‏اند به آن حضرت (علیهاالسلام) اقتدا نمایند چنان‏که زنان سالک کوی صفا مکلف اند به حضرت امیر المؤمنین(علیه‏السلام) تأسّی نمایند زیرا بسیاری از وظایف دینی مشترک بین زن و مرد است که مهم ترین آن ها را عقائد، علوم، فضایل نفسانی تشکیل می دهد و در وظایف اختصاصی نیز هر کدام از آن دو معصوم، همتایِ هم دستورهای لازم داده اند.
فاطمه سلام الله علیها، مظهر رضایت و غضب الهی
دربارهٴ حضرت زهرا (علیهاالسلام) سخن گفتن سَهل و ممتنع است، سُهولتش برای فراوانی فضیلت است و امتناع و صعوبت آن برای عمق و ژرفای غیر قابل غوص و شنای آن می باشد به هر تقدیر، به گوشه ای از آن اشاره می شود تا وظیفهٴ همگان، مخصوصاً زنان فرزانه روشن گردد.
در جوامع اسلامی آمده است که محبوب ترین زنان نزد رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فاطمه (علیهاالسلام) و محبوب ترین مردان نزد آن حضرت(صلی الله علیه و آله و سلم)، امیر المؤمنین(علیه‏السلام) بود.[۲] البته معلوم است پیامبر گرامی(صلی الله علیه و آله و سلم) که خود حبیب خداست، دوستی آن حضرت (صلی الله علیه و آله و سلم) میزان تعیین کنندهٴ محبوبیت انسان ها نزد خداست و در حدیث دیگر چنین آمد: … و کانَتْ إذا دَخَلَتْ علی النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) قامَ إِلیها فَقَبَّلها وَ أَجلَسَها فى مَجلسِهِ[۳] ؛ یعنی هر وقتی فاطمه (علیهاالسلام) وارد می شد، رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) از جای خود برمی‏خواست و به سوی حضرت زهرا(علیهاالسلام) می رفت و او را می بوسید و به جای خود می‏نشاند. نکتهٴ مهمّ آن است که درحدیث مزبور نیامد قامَ لَها بلکه چنین می‏گوید: «قام اِلیها»، میان این دو تعبیر فرق عمیقی است.
آری، چنین انسان کامل مظهر مِهر و قهر خداوند می شود که رضای او بمنزلهٴ رضای پیامبر گرامی(صلی الله علیه و آله و سلم) و در نتیجه به مثابهٴ رضای خداوند است و غضب او به منزلهٴ غضب رسول مکرّم (صلی الله علیه و آله و سلم) و در نتیجه به مثابه خشم خدای سبحان خواهد بود.
شیوه برخورد با تهاجم فرهنگی بیگانگان
چون محور بحث این سمینار مظاهر تهاجم فرهنگی در قشر بانوان و راه‏های مبارزه با آن اعلام شد، باید حدیثی در این باره از حضرت فاطمه (علیهاالسلام) نقل شود و چارهٴ تهاجم را از سیرهٴ فرزند آن حضرت یعنی امام صادق(علیه‏السلام) فرا گیریم.
امام ششم(علیه‏السلام) فرمود: مُلحِدان و زنادِقه در سال ۱۲۸ هجری ظهور می‏کنند. چون در مصحَفِ فاطمه(علیهاالسلام) چنین آمده است. حَماد بن عُثمان که راوی این حدیث است، پرسید: مُصحَفِ فاطمه(علیهاالسلام) چیست؟ امام صادق(علیه‏السلام) فرمود: بعد از ارتحال رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) بر فاطمه(علیهاالسلام) اندوهی وارد شد که غیر از خدا کسی نمی‏داند و خداوند فرشته‏ای را به سوی او فرستاد تا آن حضرت را تسلیت داده، با وی سخن گوید…. سخنان آن مَلَک را فاطمه(علیهاالسلام) می‏شنید و برای حضرت علیّ (علیه‏السلام) املا می‏کرد و امیر المؤمنین(علیه‏السلام) آن ها را می‏نوشت، البته مطالب آن مُصحَف راجع به حلال و حرام نبود، بلکه پیشگویی از حوادث آینده بود.[۴]
امام صادق(علیه‏السلام) که بیست سال قبل از پیدایش افکار الحاد آمیز زنادِقه، برابر مُصحَفِ فاطمه(علیهاالسلام) از تهاجم فرهنگی بیگانگان آگاه شد، به فکر تأسیس حوزهٴ علمیه افتاد و شاگردان هوشمندی در رشته های متعدد علوم اسلامی تربیت کرد تا جامعهٴ خویش را از مزایای معارف دینی آگاه کند و آنان را از گزند افکار آلوده حفظ کند.
رسالت زنان در جامعه اسلامی
رسالت زنان گرانقدر جامعهٴ برین آن است که هم علوم اسلامی را فراگیرند و هم در نشر آن کوشا باشند تا اصالت مادری را همتای اصول دیگر پاسداری کنند و عواطف پاک را که از بهترین ودایع الاهی نسبت به زن است، از هوسمداری سالم نگه دارند و نیازهای مربوط به خویش را با دست توانمند خود برطرف کنند، تا تماس با نامحرم و ارتباط با بیگانه لازم نیاید.
حضور زنان در انقلاب و دفاع مقدس، سند گویای شایستگی زن برای شرکت در مجامع مذهبی، سیاسی، اجتماعی است. شاید به همین مناسبت امام صادق(علیه‏السلام) فرموده اند: اَکثرُ الخیر فی النساء ؛[۵] یعنی بیشترین خیرها در زنان است. پرهیز از تجمّل‏گرایی و اشتیاق به ساده‏زیستن، ایثار مستمندان و محرومان فضیلت اخلاقی زنانِ وارسته است که نه تنها آن ها را از لَوث هجوم فرهنگِ مبتذل پاک نگه می دارد، بلکه مردان را هم از آلودگی می رهاند.
گستره تاثیر زن با فضیلت
تأثیر زنِ آگاهِ با فضلیت در محدودهٴ خانواده یا محل کار خلاصه نمی‏شود، بلکه در تمام شئون جامعه جلوه می کند؛ انتظار می رود زنان هوشمند مسلمان در فراگیری علوم اسلامی قصور نکنند و از تهذیب روح غفلت نورزند و در تربیت فرزندان صالح ساعی باشند و در همسر داری ساده‏زیستن را رعایت کنند و در تمام صحنه‏های لازم سیاسی و اجتماعی که مایهٴ تقویت نظام اسلامی است، در کمال عفاف و حجاب حاضر باشند، تا به خاندان عصمت و طهارت(علیهم‏السلام) اقتدا کرده و به اسوهٴ همهٴ انسان های صالح یعنی حضرت فاطمه (علیهاالسلام) و زینب (علیهاالسلام) تأسّی کرده باشند.
پروردگارا، نظام اسلامی را تا ظهور ولی عصر(علیه‏السلام) حفظ فرما. مقام معظم رهبری را تأیید فرما. حوزه های علمی، مراجع تقلید را حفظ فرما .ارواح مؤمنان، علمای دین، شهدای اسلام، امام راحل (قدّس‌سرّه) را با انبیا (علیهم‏السلام) محشور فرما.
غفر اللّه لنا و لکم
قم ۲۰/۹/۱۳۷۱
عبداللّه جوادی آملی
پاورقی: ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱- پیام حضرت آیت الله جوادی آملی (حفظه الله) به مناسبت گردهمایی میلاد حضرت فاطمه(سلام‏الله‏علیها) ، سروش هدایت، ج۱، ص ۲۲۶
۲ ـ جامع الاصول، ج ۹، ص ۱۲۵/
۳ ـ همان، ص ۱۳۱؛ بحار الانوار، ج ۳۷، ص ۷۱، روایت ۳۸/
۴ ـ اصول کافی، ج ۱، باب ذکر الصحیفة و الجفر و الجامعة، ص ۲۴۰/
۵ ـ من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۳۸۵/