پایان نامه هاى قرآنى (مقاله پژوهشی حوزه)

پیشینه پژوهش در موضوعات قرآنى درمراکز دانشگاهى ومؤسسات آموزش عالى ایران به چهار دهه قبل برمى گردد. وجود پایان نامه هاى قرآنى درمقاطع مختلف کارشناسى ارشد و دکترا, از بیش از چهل سال پیش, گواه این مدعى است. البته این گونه پژوهشها ومراکزى که بدان اهتمام داشتند, درگذشته اندک و محدود بودند وتنها واحدى از یک دانشکده در این امر مهم فعالیت مى کرد. اما در دو دهه اخیر به برکت انقلاب اسلامى که اصول و قوانین آن, براساس احکام مقدس قرآن پایه گذارى شده است, رشد چشمگیر و غیرقابل مقایسه با دو دهه قبل ازآن داشته واکنون در بسیارى از دانشگاهها ومراکز آموزش عالى, توجه خاصى بدان شده است. تأسیس دانشکده هاى مستقل قرآن در بسیارى ازمراکز آموزش عالى در شهرهاى مختلف نشانگر این امر است. برابر آمارى که در دست است, بیش از هشتاد درصد از پایان نامه هاى قرآنى و پژوهشهاى انجام شده قرآنى درمراکز آموزش عالى مربوط به دو دهه اخیر است. این رشد فزاینده نه تنها در بعد کمى, بلکه در بعد کیفى نیز, قابل توجه وحائز اهمیت است. دراین زمینه علاوه بر طرح مباحث جدید ومورد نیاز وکارآمد و موضوعات متنوع, مطالب ارائه شـده از اتقـــان واستـوارى بــالایى برخـوردار گشته اند که دراین زمینه علاوه بر تلاش دانش پژوهان, اساتید محترم (راهنما و مشاور) نقش مهمى ایفا نموده اند. البته در این میان کاستیهایى هم وجود دارد که مى توان منشأ آن را عدم اطلاع دانشجویان و گاه اساتید محترم از منابع, کارهاى انجام شده و نیازها دانست که امید است با دقت بیش تر مسؤولین مربوطه وبا راهنماییهاى اساتید محترم ومراکز اطلاع رسانى ومطبوعات, این کاستیها جبران گردد و جلو دوباره کاریها که در بعض موارد دیده مى شود, گرفته شود. در همین راستا نگارنده این سطور, اقدام به معرفى پایان نامه هاى قرآنى موجود, درکتابخانه تخصصى مرکز فرهنگ ومعارف قرآن دفترتبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم که بیش از نیمى از همه پایان نامه هاى قرآنى است, کرده است وان شاء اللّه پس از تهیه سایر پایان نامه هاى قرآنى, آنها نیز معرفى خواهند شد. لازم به ذکر است که این پایان نامه ها با همت بعضى از اساتید محترم, تهیه و زیراکس شده و دراین کتابخانه نگهدارى مى شود و مورد استفاده محققـان قرار مى گیرد. در زمینه معرفى پایان نامه هاى قرآنى, پیش ازاین , اثرى با عنوان فهرست پایان نامه هاى قرآنى از سوى معاونت فرهنگى جهاد دانشگاهى با همکارى معاونت فرهنگى وزارت ارشاد اسلامى در 104 صفحه و به مناسبت سومین نمایشگاه قرآن (درتهران, سال 1374) منتشر گردید. این اثر به لحاظ این که با شتابزدگى تهیه و تنظیم شده بود, آکنده از اغلاط گوناگون بود که برخى از کاستیهاى آن چنین است: 1. نظم ارائه شده با توجه به نداشتن فهرستهاى کارآمد, همچون فهرست نمایه موضوعات, نگارنده و… مطلوب نیست. 2. از جهت کمّى, نزدیک به نیمى از پایان نامه هاى قرآنى موجود, دراین فهرست نیامده است. 3. فراوانى غلطهاى املایى و متنى. 4. معرفى نادرست اساتید راهنما. 5. یاد نکردن از مقطع تحصیلى نویسندگان. 6. تکرار بیش از پانزده عنوان. که در بعضى موارد, دو عنوان بدون فاصله تکرار شده است. 7. معرفى ناقص برخى از عناوین. 8. با توجه به عدم دسترسى همگان به پایان نامه ها, بهتر بود, عناوینى که منتشر شده و بیش از ده عنوان مى باشد, ذکر مى شد. 9. بى دقتى بیش از اندازه در تنظیم این اثر; به عنوان مثال در صفحه 82 رساله اى (کارشناسى ارشد) با عنوان روش شناسى اثبات معاد از آقاى جلالى با عنوان آقاى دکتر مهدى محقق معرفى شده و بلافاصله در عنوان بعد ازآن باز تکرار شده با عنوان آقاى جلالى, گویى این دو اثر جداگانه واز دو نگارنده مى باشد. در پایان , جا دارد از همه کسانى که در راه نشر و ترویج فرهنگ قرآنى تلاشى مستمر داشته اند و بسیارى ازاین آثار معرفى شده حاصل تلاش آن عزیزان مى باشد, از جمله جناب حجّت الاسلام والمسلمین دکتر سید محمد باقر حجتى که از پیش گامان قرآن پژوهى هستند و بیش از 110 عنوان ازاین آثار, با راهنمایى ویا مشاورت ایشان تهیه و تنظیم شده و علاوه برآن, ریاست واحد قرآن وحدیث دانشکده الهیات تهران را برعهده دارند, تشکر و قدردانى شود. بویژه این که با همکارى بى شائبه ایشان ونیز بعضى اساتید دیگر همچون جناب حجّت الاسلام والمسلمین محمد على مهدوى راد, پایان نامه هاى موجود در کتابخانه مرکز فرهنگ و معارف قرآن تهیه شده است. این فهرست براساس ترتیب الفبا تنظیم شده و اطلاعات ارائه شده عبارت است از: 1. ردیف. 2. عنوان پایان نامه. 3. موضوع; موضوع کلان و کلى اثر (به صورت یک تا سه نمایه) . 4. نگارنده. 5. استاد راهنما. 6. استاد مشاور. 7. مقطع درسى پایان نامه. 8. نام دانشگاه ویا دانشکده. 9. سال تنظیم و نگارش. 10. تعداد صفحات. 11. پاورقى. دربعضى موارد که اثر معرفى شده نیاز به معرفى بیش تر از اطلاعات ذکر شده داشته, در پاورقى ذکر شده است. این موارد با علامت * پس از عنوان پایان نامه مشخص شده اند. ازبین آثار ارائه شده, چهارده عنوان مربوط به مقطع دکتراست و دیگر عنوانها مربوط به مقطع کارشناسى ارشد مى باشد. 1. آثار اجتماعى دین از نگاه قرآن کریم, دین شناسى, غلامعلى عزیزى کیا, محمود رجبى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373, 122. 2. آداب حسنه ازنظر قرآن, اخلاق, على زنگى آبادى, سید محمد باقر حجتى, صادق آئینه وند, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1371, 236. 3. آفرینش از دیدگاه قرآن وحدیث, آفرینش, محمد على حسین زاده, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 250 « 10. 4. ابتلا از دیدگاه قرآن و سنت, اخلاق, مجتبى بیگلرى, احمد احمدى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1371, 251. 5. اثبات صانع در پرتو قرآن, خداشناسى, علیرضا روشن فر, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ على مهدى زاده, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 145. 6. احکام جهاد در قرآن, جهاد در قرآن, احمد طاهرى نیا, رضا استادى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1372, 3 « 145. 7. ادب در تعالیم قرآن وسنت, اخلاق, محمد رضا غفورى, على حجتى کرمانى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1372, 232. 8. ارزیابى و بررسى تفسیر عیاشى, روشهاى مفسران, رضا رستمى زاده, سید مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات. 9. ازدواج از دیدگاه قرآن, ازدواج, هادى اسلامى پناه, علیرضا اعرافى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373, 114. 10. اسباب النزول, اسباب نزول, زهرا پنجه شاهى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1365, 101. 11. استخراج آراء ونظریات تفسیرى سید مرتضى ومقایسه با مفسران بزرگ (سوره آل عمران تا اعراف), تفاسیر قرن پنجم, سیده وحیده رحیمى, سید مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, محمد على مهدوى راد ـ ابوالقاسم امامى, کارشناسى ارشد, کرج: دانشگاه آزاد اسلامى, 1374, 5 « 187.* (1) 12. استعارات وکنایات قرآن وجمع آورى و شرح آنها در نیمه اول قرآن, بلاغت قرآن, محمد چوپانى پسند آبادى, محمد باقر بهبودى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, ج ـ 316. 13. اسرائیلیات در تفاسیر, اسرائیلیات, سهیلا پیروز فر, محمد على مهدوى راد, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1373, ص « 262. 14. اسرائیلیات و تأثیر آن در تفاسیر قرآن, اسرائیلیات, سید محمد حسین میر صادقى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1364, . 15. اسماء و صفات قرآن از نگاه قرآن و سنت, قرآن شناسى ـ اسماء و صفات قرآن, ابوالقاسم عینى پور, ابوالفضل شکورى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, ز « 391. 16. اصول کلى تفسیر قرآن کریم, بررسى تطبیقى, روش تفسیر, محسن مشعل, عبدالمهدى یادگارى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1372, ى « 153.* (2) 17. اعجاز قرآن, اعجاز قرآن, احمد رمضانى, زین العابدین نجفى, کارشناسى, قم: دانشکده سپاه پاسداران, 1374, 185. 18. افسانه غرانیق, اسرائیلیات, فاطمه تهامى, على دوانى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 142. 19. امثال قرآن, امثال قرآن, زهرا رضازاده مسگر, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1371, 14 « 260. 20. امثال قرآن, امثال قرآن, محمدعلى حیدرى, سید محمد باقر حجتى, على مهدیزاده ـ علیرضا فیض, کارشناسى ارشد, نجف آباد: دانشگاه آزاد اسلامى, 1371, 304. 21. امر به معروف و نهى از منکر در قرآن, امر به معروف و نهى از منکر, بهمن منصورى, على حجتى کرمانى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1372, 217. 22. انسان در برزخ, حمراء علوى, على اکبر غفارى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1371, د « 290. 23. اوصاف مختص ومشترک انبیاء مذکور در قرآن (قبل از پیامبر اسلام(ص), پیامبر شناسى ـ قصص قرآن, مریم بادامى, سید محمد باقر حجتى ـ کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1371, ر « 248. 24. اهل بیت به روایت سوره انسان, اهل بیت در قرآن, عزیز خالقى بایگى, سید محمد باقر حجتى, على مهدیزاده, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 7 ـ 156. 25. اهمیت بیت از دیدگاه قرآن و حدیث (در بعد اخلاقى), اخلاق, محمد کاشى طرقى, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1371, 125. 26. بررسى آراء ونظریات تفسیرى ابومسلم محمد بن بحراصفهانى, تفاسیر قرن سوم, سید محمدرضا غیاثى کرمانى, محمد هادى معرفت, صادق لاریجانى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه قم, 1373, 296.* (3) 27. بررسى آیات نکاح در قرآن, نکاح در قرآن, فائزه عظیم زاده اردبیلى, حسین گرگانى ـ اسعد شیخ الاسلامى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1368.* (4) 28. بررسى اِحکام و تشابه در آیات قرآن کریم, محکم و متشابه, یداللّه ملکى, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ محمد رضا آشتیانى, کارشناسى ارشد, اراک: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 101. 29. بررسى بخشى از آثار تفسیرى (جلال الدین دوانى), تفاسیر قرن نهم, مهناز عباسى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 222.* (5) 30. بررسى و تحلیل ومقایسه شیوه هاى تبلیغى حضرت نوح وحضرت رسول اکرم(ص), روش تبلیغ انبیاء ـ قصه هاى قرآن, على اصغر ثابتى, محمد على لسانى فشارکى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1374, چ « 283. 31. بررسى ترتیب نزول قرآن در روایات (با پژوهشى در ترتیب روایى نزول قرآن) ترتیب نزول قرآن, جعفر نکونام, سید محمد باقر حجتى, صادق آیینه وند ـ محمد على آذرشب, دکترا, تهران: تربیت مدرس, 1373, یب « 352. 32. بررسى ترجمه هاى قرآن کریم, ترجمه هاى قرآن ـ نقد و بررسى, سهراب مروتى, آذرتاش آذرنوش, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1371, ى «290. 33. بررسى خصوصیات آیات سور مکى و مدنى, علوم قرآن ـ ویژگى آیات و سور مکى و مدنى, عبداللّه جوان ملکوتى, ابوالفضل میرمحمدى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, و « 291. 34. بررسى سیر تدوین و تطور تفاسیر فقهى و رجال شناسى مؤلفین آنها, تفاسیر فقهى ـ مفسران, نعمت اللّه سلیمانى, ابوالفضل شکورى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, ج « 207. 35. بررسى شواهد شعرى تبیان شیخ طوسى, عبدالزهراء جلالى, سید جعفر سامى الدبونى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, ج « 127. * (6) 36. بررسى مسأله طاعت در قرآن, اخلاق, صدیقه میرشمسى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1373, 111. 37. بررسى مفهوم ذکر از دیدگاه وحى, دعا ـ ذکر, منصوره تربتى مقدم محمد آباد, محمد على لسانى فشارکى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1373, د « 204. 38. بررسى نطریات تفسیرى امام فخررازى پیرامون آیات نازله در شأن اهل بیت(ع), اهل بیت در قرآن, مجید کبیریان, محمد هادى معرفت, سید محمدباقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام صادق(ع), 1371, 3 « 349. 39. بررسى و تحقیق پیرامون علل و چگونگى تنوع خطابهاى خداوند در خصوص پیامبراکرم(ص) در قرآن, پیامبر در قرآن, حجّت اللّه آشورى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 102. 40. بررسى و نقد ترجمه انگلیسى قرآن به قلم عبداللّه یوسف على, نقد ترجمه قرآن, مهدى نوروزى, آذرتاش آذرنوش, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 164.* (7) 41. بررسى و نقد روایات تحریف در کتاب فصل الخطاب, ردّ تحریف قرآن, محسن بیات, ابوالفضل شکورى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1373, یز « 277.* (8) 42. بیان وجوه اعجاز و دفاع از اعجاز ادبى قرآن و پاسخ به انتقادات اهل کتاب و دیگران در اشکالات ادبى بر قرآن, اعجاز قرآن, سید على سید حسن آدرونى, یحیى نورى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1350, 6 « 148 « 5. 43. پرتوى از سیماى قرآن در حدیث, قرآن شناسى, مرتضى خسروى, کاظم مدیرشانه چى, کارشناسى ارشد, مشهد: دانشکده فردوسى, 1369, 124. 44. پژوهشى پیرامون ابتلا وامتحان در قرآن, اخلاق, مجتبى روحانى, محمود رجبى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1372, 161. 45. پژوهشى پیرامون تقلید در عقاید (از دیدگاه قرآن), تقلید در عقاید, سید ولى اللّه موسوى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373, 20 « 175. 46. پژوهشى پیرامون دنیا از دیدگاه قرآن و روایات, اخلاق ـ دنیا, سید محمد طالقانى اصفهانى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1370, 129. 47. پژوهشى در اهداف ومقاصد سوره هاى قرآن کریم (الم ها ـ مسبحات و حوامیم) اهداف ومقاصد سورهاى قرآن, حبیب اللّه حلیمى جلودار, سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1374, ز « 246.* (9) 48. پژوهشى در باره تناسب آیات و سور, تناسب آیات و سور ـ علوم قرآن, عبدالهادى فقیهى زاده, سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, 10 « 235. 49. پژوهشى درباره ناسخ و منسوخ در قرآن و دیدگاه استاد علامه طباطبایى (ره), ناسخ ومنسوخ, سید محسن موسوى شمس آباد, على حجتى کرمانى, مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1374, 285. 50. پژوهشى در بیان عدم اختلاف و تعارض در قرآن کریم, قرآن شناسى, سید محمد هادى زبرجد, سید ابوالفضل میرمحمدى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 217. 51. پژوهشى در تفسیر صافى ومؤلف آن, مفسران ـ بررسى تفاسیر ـ روشهاى تفسیرى, حسن صفرى نادرى, مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1367, 313. 52. پژوهشى در تفسیر العسکرى, مفسران ـ بررسى تفاسیر ـ روشهاى تفسیرى, محمد مسعود رهنماى منفرد, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1367, 261. 53. پژوهشى درتفسیر مفاتیح الغیب و مؤلف آن (فخررازى), مفسران ـ بررسى تفاسیر ـ روشهاى تفسیرى, اعظم پروانه ترکان, مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 208 « ط. 54. پژوهشى در حکمت متشابهات در قرآن, محکم و متشابه, ماشاء اللّه مختارى, سید محمد باقر حجتى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1373, 403. 55. پژوهشى در شیوه ها وعملکرد سیاسى ـ اجتماعى انبیاء در قرآن, پیامبران در قرآن ـ قصه هاى قرآنى, کاظم زارع, ابوالفضل شکورى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1374, 228. 56. تأویل در قرآن, تأویل, یعقوب قاسمى خوئى, احمد بهشتى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1373, 260. 57. تاریخ تفاسیر ادبى تا قرن هشتم هجرى, تاریخ تفسیر ـ مفسران, زهرا رجب زاده, محمد على مهدوى راد, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرّس, 1373, د « 197. 58. تاریخ ومبانى ترجمه قرآن, تاریخ و فن ترجمه قرآن, عبدالکریم بى آزار شیرازى. 59. تبلیغ در قرآن, معارف قرآن, على لطفى, سید جعفر سامى الدبونى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 208. 60. تجسم اعمال, معاد ـ تجسم اعمال, محمد على تجرى, رضا استادى, احمد بهشتى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1371, ط « 452. 61. تحقیق, تصحیح و تعلیق بخشى از نسخه خطى تفسیر (ذخیرة یوم الجزاء), تفاسیر قرن, مهرداد صفرزاده, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 194.* (10) 62. تحقیق در اعلام قرآن, قصه ها و اعلام قرآن, محمد خزائلى, على اصغر حکمت, دکترا, تهران: , 1341.* (11) 63. تحقیق درباره شخصیت ابن عباس و روش تفسیرى او, مفسران ـ روشهاى تفسیرى, سید ابراهیم میرباقرى, سید محمد باقر حجتى ـ نورى, دکترا, تهران: دانشکده الهیات,ع « 379. 64. تحقیق درباره نسخ در قرآن, ناسخ و منسوخ, سید مهدى حسینى نژاد نورى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1370, 130. 65. تحقیق در تفسیر طبرى وکشاف زمخشرى (ترجمه بخشى ازکتاب مذاهب التفسیر الاسلامى), مفسران ـ روشهاى تفسیرى ـ بررسى تفاسیر, على اشرف رضائى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1354, ب « 45. 66. تحقیق در فواتح سور یا حروف مقطعه قرآن مجید, علوم قرآن ـ حروف مقطعه, احمد فیلى حقیقى, عبدالمهدى یادگارى, کارشناسى ارشد, تهران, , 113. 67. تحقیق در نخستین تفسیر فارسى موسوم به ترجمه تفسیر طبرى, بررسى تفاسیر, شاهرخ محمد بیگى, سید محمد باقر حجتى, محمد باقر محقق ـ على اکبر غفارى, دکترا, تهران: تربیت مدرس, 1372, یب « 351 « 4.* (13) 68. تحقیق کتاب الوجوه والنظائر تألیف الشیخ ابوهلال العسکرى (درقرن چهارم), وجوه و نظایر, کاظم عسکرى, سید محمد باقر حجتى, دکترا, تهران: دانشکده الهیات, 646. 69. تحقیقى پیرامون آیاتى که صرفاً بر محمد(ص) نازل شده و آیات مشترک با سایر انبیاء علیهم السلام, پیامبر شناسى ـ محمد(ص) در قرآن, اشرف بروجردى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1371, 132. 70. تحقیقى درباره امثال و قصص قرآن واهمیت آن از نظر تعلیم و تربیت, امثال قرآن ـ قصص قرآن ـ تربیت, صدیقه زارعى محمود آبادى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 128. 71. تحقیقى درباره جن از دیدگاه قرآن, جن در قرآن, احمد جدیدى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1370, 191. 72. تحلیل وحى از دیدگاه اسلام و مسیحیت, وحى, محمد باقر سعیدى روشن, احمد احمدى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1375, 275. 73. تربیت جسم از دیدگاه قرآن و حدیث, تربیت, محمد مهدى منصوریان, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1370, 161. 74. ترجمه, توضیح و تعلیق پنج مبحث ازکتاب مناهل العرفان فى علوم القرآن, علوم قرآن ـ نزول قرآن ـ اسباب نزول, محسن آرمین, سید محمد باقر حجتى, رجبعلى مظلومى ـ محمد باقر محقق, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1364, 14«147.* (14) 75. ترجمه, نقد و تحقیق کتاب مقدمتان فى علوم القرآن (بخش اول), علوم قرآن, مجید معارف, سید محمد باقر حجتى, رجبعلى مظلومى ـ محمدباقر محقق, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1364, 6 « 394.* (15) 76. ترجمه, نقد و تحقیق کتاب مقدمتان فى علوم القرآن (بخش سوم), علوم قرآن, سید محمد مهدى حاجى سید ابوترابى, سید محمد باقر حجتى, سید حسن مصطفوى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1365, هـ « 342. * (15) 77. ترجمه و تحقیق کتاب دراسات فى القرآن, روشهاى تفسیرى, گوهر الشریعه دستغیب, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, د « 132.* (16) 78. ترجمه و تحقیق کتاب صیانة القرآن من التحریف, ردّ تحریف قرآن, محمد قنبر جلفائى, سید محمد باقر حجتى, عبدالمهدى یادگارى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 127.* (17) 79. ترجمه و تحقیق (الامثال فى القرآن) ابن قیم الجوزیه, مرتضى ذى قیمت, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ على مهدى زاده, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 70 « 236. 80. ترجمه وتحقیق بخشى ازکتاب (مذاهب التفسیر الاسلامى) روشهاى تفسیرى, اسماعیل نوذریان, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1354, 124.* (18) 81. ترجمه و تحقیق (البرهان فى علوم القرآن) باب سى وچهارم مبحث نسخ, ناسخ و منسوخ ـ علوم قرآن, ناد على عاشورى, آذرتاش آذرنوش, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 156.* (19) 82. ترجمه و تحقیق تفسیر غریب القرآن, غریب القرآن, فرزینه فرمند, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 3 « 357.* (20) 83. ترجمه و تحقیق تنزیه الانبیاء (بخش انبیاء) تالیف سید مرتضى (م:436), پیامبرشناسى ـ عصمت انبیاء, محسن شایگان, آذرتاش آذرنوش, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1375, 272. 84. ترجمه و تحقیق تناسق الدرر فى تناسب السّور, تناسب آیات و سور ـ علوم قرآن, سید کاظم طباطبائى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1367, ح « 197.* (21) 85. ترجمه و تحقیق (التیسیر فى القراءات السّبع), قراءات قرآن, قاسم بستانى, سید جعفر سامى الدبونى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, ل « 248.* (22) 86. ترجمه و تحقیق رساله تفسیر آیه (واذ ابتلى ابراهیم ربّه…) (از ملا محمد رفیعا), تفاسیر آیات, صدیقه نصیر اوغلى خیابانى, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ على مهدى زاده, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1372, 189. 87. ترجمه و تحقیق شطرى ازکتاب تلخیص البیان فى مجازات القرآن, بلاغت قرآن, مرتضى پولاد, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 9 « 219.* (23) 88. ترجمه و تحقیق قسمتى از الاتقان فى علوم القرآن, علوم قرآن ـ نزول قرآن, اسماعیل شجاعى استبرق, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد: تهران: دانشکده الهیات, 1354, د « 112.* (24) 89. ترجمه و تحقیق کتاب (التعریف و الاعلام, فیما ابهم من الاسماء والاعلام فى القرآن), مبهمات قرآن, فروزان امینى, آذرتاش آذرنوش, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1373, 230.* (25) 90. ترجمه و تحقیق کتاب (الحروف المقطعة فى القرآن الکریم), حروف مقطعه ـ علوم قرآن, محسن علایى, على حجتى کرمانى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1374, 14 « 215.* (26) 91. ترجمه و تحقیق کتاب (مذاهب التفسیر الاسلامى), روشهاى تفسیرى, جواد دانش فر, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 107. * (27) 92. ترجمه و تحقیق کتاب (مفحمات الاقران فى مبهمات القرآن), مبهمات قرآن, محسن قاسم پور, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, د « 252. * (28) 93. ترجمه و تحقیق کتاب (المقنع فى معرفة مرسوم مصاحف اهل الامصار), رسم الخط قرآن ـ علوم قرآن, محمد رضا حاجى اسماعیلى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 9 « 177. * (29) 94. ترجمه و تحقیق مقدمه المصحف المفسر, معارف مختلف قرآنى, اردشیر دیودل, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1371, ز « 260. * (30) 95. ترجمه و تحقیق نصف اخیر کتاب (التحبیر فى علم التفسیر), فن تفسیر ـ علوم قرآن, ابراهیم اقبال, سید مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1374, 21 « 235. * (31) 96. ترجمه و تحقیق نوع 43 تا 47 الاتقان فى علوم القرآن سیوطى, علوم قرآن, سیدحسین شیخ الاسلامى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1355, ج « 207. 97. ترجمه و تحقیق نوع 60 تا 69 کتاب الاتقان سیوطى, علوم قرآن, اسرافیل حضرتى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1355, ج « 172. 98. ترجمه وتحقیق و تعلیق بخش اول کتاب (کشف الارتیاب عن تحریف کتاب ربّ الارباب), ردّ تحریف قرآن, امیر جودى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 208. * (32) 99. ترجمه و تفسیر سوره کهف ازکشاف زمخشرى همراه با شرح حال و شیوه تفسیرى مؤلف, مفسران ـ بررسى تفاسیر ـ روشهاى تفسیرى, رضوان حاجى شرفى, سید محمد باقر حجتى, احمد احمدى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1370, 204. 100. ترجمه و توضیح مبحث اعجاز القرآن مناهل العرفان, اعجاز ـ علوم قرآن, على اصغر کاملى, عبدالمهدى یادگارى, کارشناسى ارشد, تهران: , 1367, 4 « 324. * (33) 101. تسبیح در قرآن, دعا ـ تسبیح, مهرى میثاقى, محمد على مهدوى راد, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, ح « 233. 102. تصحیح و بررسى ترجمه و توضیح تفسیر سوره اعلى از ابن سینا, تفاسیر سور , سوسن آل رسول, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 98. 103. تصحیف وتحریف قرآن یا عدم تحریف, ردّ تحریف قرآن, على مزارعى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1353, 92. 104. تعدد زوجات در اسلام, ازدواج ـ تعدد زوجات, فریده فراهانى, احمد بهشتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1373, 8 « 353. * (34) 105. تعلیم و تربیت در قرآن, تعلیم و تربیت (آموزش و پرورش), محمدحسین متوسلى, اعرافى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373. 106. تفاوت زن ومرد تکویناً وتشریعاً با نگرشى قرآنى و عملى, آفرینش زن ومرد, حسین محمدیان, محمود عبداللهى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373, غ « 113. 107. تفسیر اثرى شیعه و تطور آن, روشهاى تفسیرى (تفسیر مأثور), محمدعلى سلمانى مروست, جعفر خضیر. 108. تفسیر سوره اعلى از دیدگاه ملاصدرا ومفسران دیگر, تفاسیر سور, سکینه ثالث نجار, سیدمحمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ على مهدى زاده, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 158. 109. تفسیر الشهرستانى المسمى (مفاتیح الاسرار ومصابیح الابرار) دراسة و تحقیق, روشهاى تفسیرى ـ مفسران ـ بررسى تفاسیر, محمد على آذرشب, سید محمد باقر حجتى, سید جعفر سامى الدبونى, دکترا, تهران: دانشکده الهیات, 1365, 805. * (35) 110. تقدّم و تأخیر در قرآن, بلاغت قرآن, ملیحه پورستارى مهادى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1371, 219. * (36) 111. تناسب آیات و سور, تناسب آیات و سور ـ علوم قرآن, معصومه کفاشان, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ على مهدى زاده, کارشناسى ارشد, نجف آباد: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 119. 112. تواضع و تکبر ومصادیق آنها در قرآن وحدیث, اخلاق ـ تواضع ـ تکبر, فاطمه ایزدى, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ على مهدى زاده, کارشناسى ارشد, نجف آباد: دانشگاه آزاد اسلامى, 260 « 7. 113. توحید ربوبى از دیدگاه قرآن, خداشناسى, ولى اللّه شورگشتى, احمد بهشتى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1373, 212. 114. جدال در قرآن, جدل در قرآن, مهدى اکبرنژاد, محمدهادى معرفت, سید مصطفى محقق داماد, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1374, 242. 115. جمع قرآن, نوع هجدهم الاتقان, تاریخ قرآن, مریم ایمانى خوش خو, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 148. 116. جمع و تدوین قرآن, تاریخ قرآن, احمد فغانى, سید جعفر سامى الدبونى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1368, 17 ـ 321. 117. جمع و تدوین قرآن, تاریخ قرآن, سید داود مصطفوى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1254, ج « 108 « ج. 118. جمع و تدوین قرآن, تاریخ قرآن, غلامرضا علیرضائى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1350, 4 « 36. 119. جمع و تدوین قرآن, تاریخ قرآن, نادر مجتبى ثمرین, آذرتاش آذرنوش, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 112. * (37) 120. حج در قرآن, احکام قرآن, ناصر شکریان, محمود رجبى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373, 296. 121. حق وباطل ازنظر قرآن وحدیث, جامعه شناسى, محمد رضا احمدى, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 101. 122. حیات از دیدگاه قرآن و نظرات افلوطین و صدرالمتألهین پیرامون آن, حیات ازنظر قرآن ـ مباحث فلسفى ـ کلامى, سید محمود فاطمى, احمد بهشتى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه, 1374, 268. 123. الخطاب فى الکتاب (خطاب در قرآن) 38, علوم قرآن, محمد جواد قاسمى نیک آبادى, آذرتاش آذرنوش, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 10 « 399. * (38) 124. دنیا از دیدگاه قرآن, اخلاق, محمد حسن ناصحى, احمد بهشتى, حسین توفیقى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه, 248. 125. ذکر و موانع آن در قرآن و حدیث, ذکر و دعا, فاطمه نژاد فاضل, محمد على مهدوى راد, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران, دانشکده الهیات دانشگاه تهران, 1375, 247. 126. رابطه الفاظ قرآن کریم با تأویلات, تأویل, محمد کاظم شاکر, محمد على آذرشب, سید محمد باقر حجتى ـ صادق آینه وند, دکترا, تهران: تربیت مدرس, 1374, یا « 244. * (39) 127. رابطه نهج البلاغه با قرآن, معارف مختلف, جواد مصطفوى, محمد مشکوة, کارشناسى ارشد, تهران, 1343. * (40) 128. راهها و شیوه هاى مبارزه با تهاجم فرهنگى از دیدگاه قرآن و حدیث, تهاجم فرهنگى, حبیب اللّه رسولى, محمد على لسانى فشارکى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه تربیت مدرس, 1375, 150. 129. روش استدلالى قرآن کریم در اثبات صانع, خداشناسى, محمد صادق شجاعیان, مهدى دهباشى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, ز« 381. 130. روش شناسى تفاسیر موضوعى و تحقیق درمبانى آن, روشهاى تفسیرى ـ تفسیر موضوعى, سید هدایت جلیلى شریفى, مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, ن « 241. * (41) 131. روش شیخ طوسى در تبیان, روشهاى تفسیرى ـ مفسران, اکبر ایرانى قمى, سید عبدالوهاب طالقانى, محمد هادى معرفت ـ جعفر مرتضى عاملى ـ سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام صادق(ع), 1368, 196. * (42) 132. روشهاى هدایتى قرآن, اخلاق, تقى جاویدان, عمید زنجانى. 133. سبک وخصوصیات دستورى و لغوى تفسیر ابوالفتوح رازى, مفسران ـ روشهاى تفسیرى, عسکر حقوقى, دکترا, تهران:1335. * (43) 134. سوگندهاى قرآن, قسمهاى قرآن, حسینعلى ترکمانى, سید جعفر سامى الدبونى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 296. 135. سیره ابراهیم خلیل در قرآن کریم, قصه هاى قرآن, مجید فلاح پور, احمد بهشتى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, ب « 208. 136. سیرى در تدوین کتب اعجاز قرآن از آغاز تا عصر حاضر یا (کتاب شناسى اعجاز قرآن) کتابشناسى اعجاز قرآن, محمد على رضائى کرمانى, سید ابوالفضل میرمحمدى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1373, 203. 137. سیماى امر به معروف و نهى از منکر در قرآن, امر به معروف و نهى از منکر, حسن زارع, ابوالقاسم وافى یزدى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373, ق « 174. 138. سیماى حضرت مریم از دیدگاه قرآن, قصه هاى قرآن, نرجس دستغیب, احمد بهشتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1372, 115. 139. سیماى رسول اکرم صلى اللّه علیه وآله در قرآن (ابعاد رسالت), پیامبرشناسى ـ محمد (ص) در قرآن, علیرضا حلم زاده, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1371, د « 157. 140. سیماى زن در تفسیرالمیزان, زن در قرآن, رؤیا برادر, عباس حرّى, سید محمد باقر حجتى ـ نوش آفرین انصارى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده علوم تربیتى ـ کتابدارى ـ اطلاع رسانى, 1371, هـ « 146. 141. سیماى على ابن ابى طالب (ع) در قرآن از دیدگاه اهل سنت, اهل بیت در قرآن, بهجت السادات کسائى فر, سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1371, 39 « 664. 142. سیماى قرآن دراندیشه حضرت امام خمینى (قدس سره), قرآن شناسى, معصومه ربیعان, محمد على مهدوى راد, اکبریان, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, ج « 232. 143. سیماى مریم(س) در اسلام ومسیحیت, قصه هاى قرآن, شهرزاد هوشمند زاده, على مهدى زاده, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1370, 227. 144. سیماى ملائکه در قرآن, ملائکه در قرآن, انیسه نصراللهى زاده, سید محمد باقر حجتى, على اکبر غفارى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1371, ک « 510 « 10. 145. سیماى نیکبختان و نگونبختان در قرآن, اخلاق, محمد محمدى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1367, ب « 118. 146. شأن نزول و نقش آن درتفسیر, شأن نزول, نجف نجفى روحانى, احمد بهشتى, سید ابوالفضل میرمحمدى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه, 1372, 231. 147. شرح حال راغب اصفهانى و تحقیق در آثار او, مفسران ـ روشهاى تفسیرى, سید على میرلوحى فلاورجانى, اساتید گروه فرهنگ عربى و علوم قرآنى دانشکده الهیات تهران, دکترا, تهران: دانشکده الهیات, 1353, ج « 219. 148. شرح شواهد التبیان فى تفسیر القرآن (از سوره حمد تا آیه 60 سوره بقره), بررسى تفاسیر, على رضا دل افکار, مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 200. 149. شرح شواهد التبیان فى تفسیر القرآن سوره هاى یونس ـ هود ـ یوسف, بررسى تفاسیر, نصرالدین جوادى, آذرتاش آذرنوش, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, ح « 173. 150. شرح واژه هاى سوره فاتحه و بقره بوسیله روایات, مفردات قرآن, فهیمه جمالى راد, عبدالمهدى یادگارى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1367, د « 126. 151. شرک در قرآن, عقاید ـ شرک, اسداللّه جمشیدى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373, 129. 152. شفاعت در قرآن و حدیث معصومین علیهم السلام, شفاعت ـ معاد, نهلا غروى نائینى, ابوالقاسم خزعلى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1368, 172. 153. شناخت اعجاز قرآن ازکتاب البرهان, اعجاز قرآن, منصور ربیعه, على حجتى کرمانى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 14 « 194. * (44) 154. شناخت جریان علمى نگرى به قرآن (روش تفسیر علمى), روشهاى تفسیرى, فروغ پارسا, محمد على مهدوى راد, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, یا « 349. 155. شناخت مکاتب و روشهاى تفسیرى, روشهاى تفسیرى, سید على محمد رفیعى. 156. شیخ طبرسى و تفسیر مجمع البیان, حسین کریمان, دکترا, تهران: 1344. * (45) 157. شیطان در قرآن, شیطان در قرآن, سید حسن موسوى احمد آبادى, احمد بهشتى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1375. 158. صوفیه: مکتب و روش آنها در تفسیر ومعرفى اهم کتب تفسیرى آنها, مفسران ـ روشهاى تفسیرى, سید نورالدین ابطحى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: 1369, 164. 159. ظرائفى از نحو و لغت واثر آن در فهم ترجمه قرآن, فن ترجمه, حمید رضا مستفید. 160. عصمت انبیاء از دیدگاه عقل و قرآن, عصمت انبیا ـ پیامبرشناسى, رضا الهامى, محمد هادى معرفت, احمد بهشتى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1375, 253. 161. عصمت انبیا در قرآن کریم, عصمت انبیا ـ پیامبرشناسى, بى بى سادات رضى بهابادى, سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1373, 5 « 376. 162. عقل گرایى درتفاسیر قرن چهاردهم برمبناى المیزان, المنار, فى ظلال القرآن و الجواهر, مفسران ـ روشهاى تفسیرى(روش عقلى), شادى نفیسى, محمد على مهدوى راد, محمد على لسانى فشارکى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1373, و « 367. 163. علل انحطاط تمدنها از دیدگاه قرآن کریم, جامعه شناسى ـ سقوط تمدنها, احمد على قانع عزآبادى, زین العابدین قربانى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام صادق(ع), 1369. * (46) 164. علم مناسبت, بحثى در ترتیب آیات و سور, ترتیب آیات و سور ـ علوم قرآن, ایرج گلجانى امیرخیز, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: 1367, 283 « 18. 165. علوم قرآن در تفسیر المیزان, علوم قرآن, عباس فضلى, محمد على مهدوى راد, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1375, 208. 166. علوم قرآن ومنابع آن, علوم قرآن ـ کتابشناسى, عبدالوهاب طالقانى اصفهانى, عبدالمهدى یادگارى, دکترا, تهران: 1369. * (47) 167. عناصر مساعد توسعه درفرهنگ قرآن با تکیه بر بینش جامعه شناختى, توسعه ـ جامعه شناسى, رمضانعلى شریفى فر, رحمت اللّه صدیق, کارشناسى, تهران: دانشکده علوم اجتماعى, 1371, 61. 168. عناصر منفى فرهنگ جاهلى از دیدگاه قرآن, فرهنگ جاهلیت, نیمتاج قاسمى, سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات دانشگاه تهران, 1375, 216. 169. فضیلت اعتدال درقرآن, اخلاق ـ اقتصاد ـ اعتدال, زهره نادرى نژاد, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ على مهدى زاده, کارشناسى ارشد, نجف آباد: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, هـ « 261. 170. فقر و غنا در قرآن وحدیث, اقتصاد, محمد کاظم شاکر, سید جعفر سامى الدبونى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 251. 171. فلاح و فوز در قرآن وحدیث, اخلاق, على اکبر شایسته نژاد, احمد بهشتى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, هـ « 244. 172. فواتح سور و حروف مقطعه قرآنى, حروف مقطعه ـ علوم قرآن, فرانک جلالى کوشکى, سید محمد باقر حجتى, علیرضا فیض ـ على مهدیزاده, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372 د « 74. 173. قراء سبعه وگزارش و بررسى قراءات ایشان, قراءت قرآن, محمد على لسانى فشارکى, سید محمد باقر حجتى, سید مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى ـ آذرتاش آذرنوش, دکترا, تهران: دانشکده الهیات, 1372, 748. 174. قرآن از دیدگاه قرآن, قرآن شناسى ـ علوم قرآنى, على محمد رستگارى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, نجف آباد: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 4 « 249. 175. قرآن در صحیفه سجادیه, دعا, مصطفى محمدى عراقى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 161. 176. قرآن وبه گزینى فرهنگها, جامعه شناسى ـ قصه هاى قرآن, رقیه صادقى نیرى, محمد باقر بهبودى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1373, د « 231. 177. قصه در قرآن, قصه هاى قرآن , ناصر شمس بخش, سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1373, د « 366. 178. قصه در قرآن, روشهاى واهداف آن, قصه هاى قرآن, مینا هراتیان, سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1373, 216. 179. قلب سلیم در صحیفه سجادیه, اخلاق, بى بى فاطمه مظلوم, مشائى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1373, 144. * (48) 180. کاوشى پیرامون اهمیت قراءت عاصم (دراسات فى اهمیة قراءة عاصم), قراءت قرآن, احمد زرنگار, سید محمد باقر حجتى, على اکبر غفارى ـ محمد على تسخیرى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام صادق(ع), 1369, 211. 181. گامى در سوى شناخت سوره مکى ومدنى, علوم قرآن, ناهید مشائى, محمد على مهدوى راد, سید محمد باقرحجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, خ « 238. 182. مباحث تفسیرى سید مرتضى علم الهدى, سوره هاى حمد و بقره, تفاسیر قرن پنجم, محسن صمدانیان, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, 26 « 376. * (49) 183. مباحث تفسیرى سید مرتضى علم الهدى, سوره هود تا سوره کهف, تفاسیر قرن پنجم, رضا شکرائى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1369, ح « 369. * (50) 184. مباحث علوم قرآنى در المیزان, علوم قرآن,اصغر زاهدى تیر, محمد على لسانى فشارکى, محمد على مهدوى راد ـ ابوالقاسم امامى, کارشناسى ارشد, کرج: دانشگاه آزاد اسلامى, 1374, 10 « 403. 185. مبانى جهان شناسى, جهان شناسى ـ عقاید, عبداللّه نصرى, ابراهیم دینانى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات. * (51) 186. مبانى و روش علامه طباطبایى در المیزان, مفسران ـ روشهاى تفسیرى, سید شهاب الدین حسینى, سید محمد باقر حجتى, احمد بهشتى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1373, 222. 187. مثل در قرآن کریم (تحلیلى از امثال قرآن) امثال قرآن, سید احمد میرخلیلى, محمد هادى معرفت, احمد بهشتى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1372, 244. 188. محکم ومتشابه در قرآن, محکم و متشابه, علیرضا سبزیان, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1368, 84. 189. محکم و متشابه قرآن, محکم ومتشابه, طیبه یزدى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1365, 247. 190. معیار تقسیم قرآن براساس علوم تجربى, روشهاى تفسیر ـ تفسیر علمى, محمد على رضائى اصفهانى, محمد هادى معرفت, احمد بهشتى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه قم, 1374, 386. * (52) 191. مقدمتان فى علوم القرآن (قسمت دوم), ترجمه, نقد و بررسى, علوم قرآن, عبدالوهاب شاهرودى, سید محمد باقر حجتى, سید حسن مصطفوى ـ حسین الهى قمشه اى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1366, 15 « 262. 192. منشأ اختلاف قراءات در قرآن, قراءت قرآن, سیده فاطمه هاشمى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 219. 193. منهج تفسیرى اهل بیت(ع), روشهاى تفسیرى, محمد شریفانى, سید محمد باقر حجتى, احمد بهشتى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه, 1373, 268. 194. منهج الطبرسى فى تفسیر مجمع البیان, مفسران ـ روشهاى تفسیرى, عبدالزهراء کاظم سمحاق الحجاج, حازم سلیمان مرزة الحلبى, کارشناسى ارشد (ماجستر) کوفه: دانشگاه کوفه, بخش فقه, 1410 ق, 341. 195. مواجهه قرآن با فرهنگ مسیحیت, قرآن و ادیان آسمانى, اعظم پویا زاده سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, دکترا, تهران: دانشگاه تربیت مدرس, 1375, 228. 196.موضع گیرى طبقاتى در قرآن ملاء ـ مترف, جامعه شناسى, داود سلیمانى, على حجتى کرمانى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1371, 10 « 168. 197. میثاق فطرت اللّه در قرآن, اخلاق ـ عقاید, فتح اللّه نجارزادگان, احمد بهشتى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1372, ز « 227. 198. میزان در قیامت, معاد, علیجان کریمى, محمد هادى معرفت, حسین توفیقى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1371. 199. ناسخ و منسوخ درقرآن, ناسخ ومنسوخ, سید حسین سجادى, سید محمد باقر حجتى, سید حسن مصطفوى ـ محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام صادق(ع), 1371, 213. 200. نقد و بررسى آراء مختلف درجمع و تدوین قرآن, تاریخ قرآن, جهانگیر امیرى, سید محمد باقر حجتى, محمد هادى معرفت ـ سید عبدالوهاب طالقانى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام صادق(ع), 1370, د « 173. 201. نقد و بررسى تفسیر منهج الصادقین فى الزام المخالفین, مفسران ـ روشهاى تفسیرى ـ بررسى تفاسیر, اصغر معظم, آذرتاش آذرنوش, کارشناسى ارشد, تهران: , 1369, 198. * (53) 202. نقد و بررسى درباره کاتبان وحى, تاریخ قرآن, ابراهیم فتح اللهى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1368, 96. 203. نقد و بررسى روشهاى تبیین حقانیت قرآن, اعجاز قرآن ـ اعجاز بلاغى, محمد حسین برومند, سید مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, سید محمد باقر حجتى, دکتراى تخصصى (P.H.D), تهران: دانشکده الهیات, 1374, 259. 204. نقد و بررسى ساختمان معنایى مفاهیم اخلاقى ـ دینى در قرآن, اخلاق, سید حبیب اللّه احمد پناه, آذرتاش آذرنوش, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, 159. * (54) 205. نقد و بررسى واژه هائى ازکتاب وجوه قرآن حبیش تفلیسى همراه با پژوهشى در ترجمه مرحوم الهى قمشه اى, وجوه ونظائر ـ نقد ترجمه هاى قرآن, اعظم پرچم, سید محمد هادى حجتى ـ رضا هادى زاده, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1370, ج « 289. * (55) 206. نقدى بر (التفسیر والمفسرون) پیرامون سه تفسیر شیعى, روشهاى تفسیرى ـ بررسى تفاسیر, محمد حسین برومند, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشکده الهیات, 1368, 285. * (56) 207. نگاهى به بعد اجتماعى کعبه و حج از دیدگاه قرآن, حج در قرآن, سید محمد حسینى کشکوئیه, سید محمد باقر حجتى, محمدعلى تسخیرى ـ على اکبر غفارى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام صادق(ع), 1368, ک « 311. * (57) 208. نگرشى به جنگهاى صدر اسلام در قرآن, جهاد ـ تاریخ اسلام, محمد ابراهیمى, کارشناسى ارشد, قم: مرکز آموزشى پژوهشى امام خمینى, 1373, 5 « 125. 209. نگرشى به زن از دیدگاه قرآن و بررسى تطبیقى آن, زن در قرآن, الهیه وکیلى محلاتى, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: , 1369. * (58) 210. نوح از دیدگاه قرآن و عهدین, قصه هاى قرآن ـ پیامبران, سید على سادات فخر, احمد بهشتى, حسین توفیقى, کارشناسى ارشد, قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1372, 200. 211. النور المبین فى تفسیرامیرالمؤمنین علیه السلام, تفاسیر قرن اول ـ تفاسیر مأثور, نادر فضلى, سید محمد باقر حجتى, سید ابوالفضل میرمحمدى ـ سید مرتضى آیت اللّه زاده شیرازى, دکترا, تهران: دانشکده الهیات, 1374, 355. * (59) 212. وجدان اخلاقى و شیوه هاى پرورش آن, اخلاق, فاطمه حسینى دولت آبادى, سید محمد باقر حجتى, سید احمد احمدى ـ محمد رضا شریفى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1370, ج « 383. 213. ویژگیهاى بنى اسرائیل در قرآن و مقایسه آن با صهیونیستها, یهود درقرآن, امیر نصرتى, سید محمد باقر حجتى, سید جواد علم الهدى, کارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام صادق(ع), 1371, 174. 214. هدایت از دیدگاه قرآن کریم, اخلاق ـ هدایت, بتول علامت ساز, محمد باقر محقق, سید محمد باقر حجتى, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1371, و « 224. 215. هدایت و ضلالت از دیدگاه قرآن و روایات, اخلاق ـ هدایت, محمد على رستمیان, سید محمد باقر حجتى, محمد هادى معرفت, کارشناسى ارشد ـ قم: تربیت مدرس حوزه علمیه, 1373, 223. 216. هدایت و ضلالت در قرآن, کلام و فلسفه, اخلاق ـ هدایت, منیره سیار اطوش لنگرودى, غلامحسین ابراهیمى دینانى, کارشناسى ارشد, تهران: 1369. * (60) 217. یهود در قرآن, بازشناسى اندیشه وعمل بنى اسرائیل در زمان موسى(ع), یهود در قرآن, سهیلا جلالى کندرى, سید محمد باقر حجتى, محمد على مهدوى راد, کارشناسى ارشد, تهران: تربیت مدرس, 1372, ح « 507. * نوشته اى که در پیش دارید, فهرست پایان نامه هاى دانشگاهى موجود در کتابخانه مرکز فرهنگ و معارف قرآن, وابسته به دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم است. 1. مفسرانى که دیدگاه آنان دراین اثر مورد مقایسه قرار گرفته, عبارتند از: 1. فراء درمعانى القرآن, 2. سید رضى درحقایق التأویل, 3. شیخ طوسى در تبیان, 4. زمخشرى در کشاف, 5. طبرسى در مجمع البیان, 6. طباطبائى در المیزان. 2. این اثر ترجمه و تحقیق کتاب المبادئ العامة لتفسیر القرآن الکریم, دراسة مقارنة, تألیف محمد حسین على الصغیر که از سوى مؤسسه الجامعیه منتشر شده مى باشد, همچنین این کتاب به همراه دوکتاب دیگر مؤلف (تاریخ القرآن والمستشرقون و الدراسات القرآنیة) تحت عنوان (دراسات قرآنیة) از سوى دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم منتشر شده است. 3. ابومسلم محمد بن بحراصفهانى معروف به ابومسلم اصفهانى, (254 ـ 322) یکى از مفسران بزرگ معتزله به شمار مى آید. وى تفسیر ارزشمندى در چندین جلد (ظاهراً 30 جلد) تألیف کرده که متأسفانه اینک در دسترس نیست. ازاین رو این اثر که جمع آورى بخشى از نظریات و دیدگاههاى تفسیرى ابومسلم ازکتابهاى مختلف تفسیرى مى باشد, حائز اهمیت است. این اثر درسال 1374 درقم منتشر شده است. 4. این اثر در تهران, از سوى سازمان تبلیغات اسلامى,سال 1369 در 120 صفحه منتشر شده است. 5. جلال الدین محمد بن اسعد الدین دوانى (830 ـ 908) فیلسوف قرن نهم مى باشد. این اثر ترجمه و تحقیق دواثر تفسیرى جلال الدین دوانى شامل تفسیر سوره کافرون و تفسیر آیه سرف (آیه 31 سوره اعراف) وشرح حال مؤلف مى باشد. 6. تفسیر تبیان تألیف شیخ طوسى (385 ـ 406) بارها درنجف و ایران و بیروت چاپ شده. این اثر بررسى شواهد یک صد وبیست شعر در سوره هاى انفال و توبه مى باشد. 7. عبداللّه یوسف على از مترجمین معاصر است. ترجمه وى بارها از جمله درآمریکا: شرکة امانة, 1409 و نیز بیروت: دارالفکر منتشر شده است. 8. کتاب فصل الخطاب تألیف حسین بن محمد بن تقى النورى الطبرسى (1254 ـ 1320) مى باشد. فصل الخطاب در رابطه با تحریف قرآن است واین اثر, نقد روایاتى است که مورد استناد فصل الخطاب درباره تحریف قرآن مى باشد. 9. این اثر با عنوان نظم قرآن, درتهران, انتشارات جهاد دانشگاهى, 1374 منتشر شده است. 10. تفسیر ذخیرة یوم الجزاء تألیف ابوالقاسم حسن سمنانى درقرن 11 مى باشد. این اثر تحقیقى بخشى ازآن (از اول قرآن تا آخر سوره نساء مى باشد.) 11. این اثر در تهران از سوى انتشارات امیرکبیر براى چهارمین بار درسال 1371 منتشر شده است. 12. مذاهب التفسیر الاسلامى, تألیف مستشرق آلمانى گلدزیهر است که متن آلمانى آن توسط عبد الحلیم نجار به عربى برگردانده شده و در قاهره, مکتبة الخانجى, در سال 1374 قمرى منتشر شده است. این اثر ترجمه پنجاه صفحه ازمتن عربى (ترجمه عبدالحلیم نجار) مى باشد. کتاب گلدزیهر قبل ازآن توسط على حسن عبدالقادر به طور ناقص ازآلمانى به عربى ترجمه شده بود که در قاهره: مطبعة العلوم, 1363 منتشر شده است. 13. ترجمه تفسیر طبرى که در زمان سلطنت منصوربن نوح سامانى (350 تا 365) فراهم آمده با تصحیح و اهتمام حبیب یغمائى در تهران: انتشارات توس, در سالهاى 1344 ـ 1367 در 7 جلد در 4 مجلد منتشر شده است. 14. مناهل العرفان فى علوم القرآن تألیف محمد عبدالعظیم زرقانى (م 1372) یکى ازکتب ارزشمند علوم قرآنى این عصر مى باشد و بارها ازجمله در قاهره, داراحیاء الکتب العربیه و بیروت: دارالکتب العلمیه (با تحقیق) چاپ شده است. 15. این اثر ترجمه و تحقیق پنج مبحث اول کتاب (نزول و اسباب نزول قرآن) تا صفحه 137 جلد نخست کتاب مى باشد. 15. کتاب مقدمتان فى علوم القرآن, شامل دوکتاب, یکى با عنوان المبانى که مؤلف آن مشخص نیست (صفحه اول که نام مؤلف ذکر شده مفقود گردیده) ودیگر از عبدالحق بن ابى بکر بن عبدالملک غرناطى معروف به ابن عطیه اندلسى (م 543) صاحب تفسیر محور الوجیز مى باشد. این دو اثر تحت عنوان مقدمتان فى علوم القرآن با تصحیح مستشرق ایتالیایى آرتور جفرى درقاهره, مکتبة الخانجى, 1392قمرى منتشر شده است. 16. این اثر ترجمه و تحقیق باب دوم (ص 105 تا 158) کتاب دراسات فى القرآن, تألیف سید احمد خلیل است که در قاهره: دارالمعارف, 1972 منتشر شده است, مى باشد. متأسفانه مترجم این اثر, با آن که کتاب معروفى نیست, هیچ گونه اشاره اى به مشخصات کتاب, مؤلف, ناشر, ترجمه بخش مورد نظر ننموده و استاد راهنماى وى نیز این مطلب را که از اصول اولیه ترجمه و تحقیق مى باشد, به وى یادآورى نکرده است. 17. کتاب صیانة القرآن من التحریف, تألیف استاد محمد هادى معرفت از قرآن پژوهان معاصر مى باشد. این کتاب در قم, دارالقرآن الکریم, 1401 ونیز قم: مؤسسة النشر الاسلامى(جامعه مدرسین حوزه علمیه قم), 1413 منتشر شده است. این اثر ترجمه حدود 80 صفحه آن کتاب است. 18. این اثر ترجمه و تحقیق صفحه 314 تا 371 کتاب مذاهب التفسیر الاسلامى گلدزیهر مى باشد (براى اطلاع ازاین کتاب به پاورقى شماره 12 رجوع شود). 19. کتاب البرهان فى علوم القرآن, تألیف بدرالدین زرکشى (م 749) یکى ازمهم ترین کتابهاى علوم قرآنى است که بارها چاپ شده وبهترین چاپ آن چاپ دوم دارالمعرفة بیروت درسال 1410 مى باشد. درپاورقى این چاپ, کتابشناسى موضوعى با عناوین چهل و هفت گانه علوم قرآن آمده است. 20. تفسیر غریب القرآن تألیف عبداللّه بن مسلم بن قتیبه دینورى (213 ـ 276) مى باشد که در بیروت: دارالکتب العلمیه, 1398 با تحقیق سید احمد صقر منتشر شده است واین رساله ترجمه و تحقیق دو سوره حمد و بقره ازآن کتاب مى باشد. 21. تناسق الدرر فى تناسب السور التألیف جلال الدین سیوطى (849 ـ 911) مى باشد این کتاب در سوریه: دارالکتاب العربى, 1404 با تحقیق عبداللّه محمد درویش ونیز در بیروت: دارمکتبة الهلال, 1986 با عنوان ترتیب سور القرآن وبا تحقیق سید جمیلى منتشر شده است. 22. کتاب التیسیر فى القراءات السبع تألیف امام ابى عمرو عثمان بن سعید الدانى (371 ـ 444) مى باشد. این کتاب با تصحیح اوتوپرتزل بارها چاپ شده است از جمله در بیروت: دارالکتاب العربى , 1406, استانبول: 1930, ایران, 1362, مؤلف چندین کتاب دیگر در زمینه قراءت و تجوید تدوین نموده است. 23. تلخیص البیان تألیف شریف رضى (م 406) بارها از جمله در بیروت: دارالاضواء, 1406 با تحقیق محمد عبدالغنى حسن و نیز تهران: وزارت ارشاد اسلامى, 1407 ق منتشر شده است. این رساله ترجمه 105 صفحه اول چاپ تهران (پانزده جزء قرآن) مى باشد. 24. کتاب الاتقان فى علوم القرآن, تألیف جلال الدین سیوطى (849 ـ 911) بارها در قاهره: بیروت, دمشق وایران چاپ شده این رساله ترجمه پانزده نوع اول الاتقان مى باشد. 25. کتاب التعریف والاعلام… تألیف عبدالرحمن بن خطیب السهیلى (508 ـ 581) مى باشد. این کتاب در بیروت: دارالکتب العلمیه, 1407 منتشر شده است. 26. کتاب الحروف المقطعه تألیف عبدالجبار حمد شراره, از نویسندگان معاصر است. چاپ دوم این اثر درقم: دفترتبلیغات اسلامى, 1414ق منتشر شده است. 27. این اثر ترجمه و تحقیق 48 صفحه اول کتاب مذاهب التفسیر الاسلامى مى باشد (نیز به پاورقى شماره 12 رجوع شود). 28. کتاب مفحمات الاقران فى مبهمات القرآن, تألیف جلال الدین سیوطى (849 ـ 911) بارها از جمله در بیروت: مؤسسة الرّسالة, 1406 با تحقیق ایادخالد الطباع وقاهره: مکتبة القرآن با تحقیق محمد ابراهیم سلیم منتشر شده است. 29. کتاب المقنع, تألیف ابوعمرو عثمان بن سعید الدانى (371 ـ 444) مى باشد. این کتاب در بیروت: دارالفکر المعاصر, دوم, 1404, منتشر شده است. 30. کتاب المصحف المفسر, تألیف محمد فرید بن مصطفى وجدى (1292 ـ 1373) صاحب دائرة المعارف القرن العشرین) است. درمقدمه این کتاب تفسیرى که در حاشیه قرآن چاپ شده, مباحث مختلفى درباره موضوعات قرآنى نگاشته شده است. این تفسیر به همراه مقدمه در قاهره: دارالمعارف, 1986 ونیز مقدمه جداگانه آن با عنوان مقدمه صفوة العرفان فى تفسیرالقرآن درقاهره, 1325 منتشر شده است. 31. کتاب التحبیر… تألیف سیوطى بارها از جمله در بیروت: دار الکتب العلمیه, 1408, قاهره: دارالمنار, 1406, طرابلس: کلیه الدعوة الاسلامیه, 1992 منتشر شده این رساله ترجمه نیمه دوم کتاب (التحبیر) مى باشد. 32. کتاب کشف الارتیاب… تألیف محمود بن ابوالقاسم تهرانى مى باشد. وى این کتاب را درسال 1302 هـ در ردّ فصل الخطاب محدث نورى تدوین نمود. این رساله ترجمه بخش اول کشف الارتیاب است. 33. مناهل العرفان… تألیف محمد عبدالعظیم زرقانى (م 1372) مى باشد. این اثر ترجمه مبحث هفدهم کتاب (ج 2, ص 333 ـ 227) شامل بحث اعجاز قرآن است. 34. دراین اثر تعدد زوجات از دیدگاه آیات, روایات وتاریخ بحث شده است. 35. تفسیر مفاتیح الاسرار… تألیف محمد عبدالکریم شهرستانى (469 ـ 548) دو جلد این تفسیر درتهران, از سوى انتشارات نسخ خطى, 1368 منتشر شده است و چاپ تازه آن از سوى آقاى محمد على آذر شب تحقیق شده و جلد اول آن منتشر شده است. 36. این اثر ترجمه و تحقیق بخش چهل وچهارم کتاب الاتقان سیوطى مى باشد. 37. این اثر ترجمه و تحقیق فصل دوم مقدمه تفسیر آلاء الرّحمن محمد جواد بلاغى (1282 ـ 1352) به همراه شرح حال مؤلف مى باشد. 38. بخشى ازاین اثر, ترجمه و تحقیق (وتکمله) نوع چهل ودوم کتاب البرهان زرکشى مى باشد. 39. این اثر درقم: دفترتبلیغات اسلامى حوزه علمیه درحال چاپ مى باشد. 40. این اثر در تهران: بنیاد نهج البلاغه, 1359 در 186 صفحه منتشر شده است. 41. این اثر در تهران: انتشارات کویر, 1372 منتشر شده است. 42. این اثر در تهران: انتشارات سازمان تبلیغات اسلامى, 1371 منتشر شده است. 43. این اثر با اصلاحات و اضافاتى درتهران: انتشارات دانشگاه تهران, 1346 درسه جلد تحت عنوان تحقیق در تفسیرابوالفتوح رازى منتشر شده است. 44. این اثر ترجمه و تحقیق نوع سى وهشتم البرهان زرکشى مى باشد. 45. این اثر درتهران: انتشارات دانشگاه تهران, 1362 در دو مجلد تحت عنوان طبرسى ومجمع البیان… منتشر شده است. 46. این اثر درتهران: سازمان تبلیغات اسلامى, 1371 در 382 صفحه منتشر شده است. 47. این اثر در قم: دارالقرآن الکریم, 1361 در 428 صفحه منتشر شده است. 48. عنوان این اثر اگر چه قلب سلیم در صحیفه سجادیه است , ولى پیش از صحیفه سجادیه, از دیدگاه قرآن بررسى شده است. 50 ـ 49. على بن حسین بن موسى معروف به سید مرتضى (355 ـ 436) از بزرگان شیعه مى باشد. وى داراى تألیفات متعدد در موضوعات وعلوم مختلف است. ایشان در بسیارى از کتابهاى خویش به مباحث تفسیرى پرداخته اند که این دو رساله با توجه به مباحث متفرقه تفسیرى در کتب مختلف از جمله کتاب (غرر الفرائد و درر القلائد) معروف به امالى مرتضى و (تنزیه الانبیاء) و (رسائل الشریف المرتضى), به جمع آورى آن مباحث تفسیرى پرداخته است که رساله اول, شامل سوره حمد و بقره (وشرح حال سید مرتضى) و رساله دیگر, شامل سوره هود تا سوره کهف مى باشد. بجاست بقیه مباحث تفسیرى ایشان گردآورى و چاپ گردد. 51. این اثر در تهران: انتشارات امیرکبیر, 1373 در 232 صفحه منتشر شده است. 52. این اثر با عنوان درآمدى برتفسیر علمى قرآن, در قم: انتشارات اسوه, چاپ اول, 1375 در 515 صفحه منتشر شده است. 53. تفسیر منهج الصادقین, تألیف ملا فتح اللّه کاشانى از اعلام قرن دهم مى باشد. تفسیر وى یک بار با تصحیح علامه میرزا ابوالحسن شعرانى وبار دیگر با تصحیح آقاى على اکبر غفارى (هردو چاپ) درتهران انتشارات اسلامیه در 10 جلد وخلاصه آن در 6 جلد از سوى همان ناشر منتشر شده است. 54. کتاب ساختمان معنایى مفاهیم اخلاقى دینى در قرآن ,تألیف توشیهیکو ایزوتسو (متولد 1914) در ژاپن مى باشد, این کتاب توسط آقاى فریدون بدره اى ترجمه و در تهران: انتشارات قلم منتشر شده است. 55. کتاب وجوه قرآن, تألیف ابوالفضل حبیش بن ابراهیم بن محمد تفلیسى از قرن ششم هجرى مى باشد. این کتاب بارها به کوشش دکتر مهدى محقق چاپ شده است. 56. کتاب التفسیر والمفسرون, تألیف محمد حسین ذهبى از نویسندگان معاصر (م 1977) بارها از جمله در قاهره: دارالکتب الحدیثه در 2 جلد و نیز در مکتبة وهبه در سه جلد منتشر شده است. جلد سوم این کتاب که پیرامون (التفسیر والمفسرون عند الشیعة الاثنى عشریه والاسماعیلیة) مى باشد پس از فوت مؤلف چاپ شده و در زمان حیات وى فقط دو جلد اول منتشر شد. لذا چاپهاى دیگر به صورت ناقص و در دو جلد مى باشد وتنها چاپ قاهره: مکتبه وهبة, 1409 در سه جلد و کامل مى باشد. درکتاب التفسیر والمفسرون, دیدگاههاى تند ومغرضانه اى علیه شیعه وجود دارد که رساله مورد نظر به نقد برخى از دیدگاههاى ذهبى درباره تفسیر منسوب به امام حسن عسکرى(ع), تفسیر مجمع البیان مرحوم طبرسى و تفسیر صافى فیض کاشانى پرداخته است. 57. این اثر با عنوان نگرشى اجتماعى به کعبه و حج از دیدگاه قرآن در تهران: انتشارات سازمان تبلیغات اسلامى, 1370 در 192 صفحه منتشر شده است. 58. این اثر با عنوان نگرشى تطبیقى زن در آینه قرآن و زرتشت, یهود و مسیحیت در تهران: سازمان تبلیغات اسلامى, 1370 در 192 صفحه منتشر شده است. 59. این اثر گردآورى مباحث تفسیرى مولى امیرالمؤمنین, ازکتب مختلف روائى از اول قرآن تا آخر سوره نساء مى باشد. 60. این اثر در تهران: سازمان تبلیغات اسلامى 1371 در 224 صفحه منتشر شده است.