میعادگاه حقیقت جویان
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
از جمله خدمات بسیار مهم و ماندگار علامه امینی، تأ‌سیس کتابخانه عمومی امام امیرالمومنین (مکتبه الامام امیرالمومنین العامه) در حوزه مرکزی جهان تشیع (نجف اشرف) و در کنار تربت مولای متقیان علی‌علیه‌السلام است. امینی، خود، پرورش یافته کتاب و کتابخانه بود و نقش کلیدی و مهم این دو را در تأمین نیاز حق پژوهان و رشد علمی و معنوی آنها نیک می‌شناخت؛ لاجرم بخشی درخور ملاحظه از توان فکری و عملی خویش را مصروف تأمین این نیاز بزرگ ساخته بود و در این راه، آرزوهای بزرگ داشت.
تأ‌سیس کتابخانه بزرگ امیرالمومنین علیه‌السلام (به گفته فرزند علامه دکتر محمدهادی امینی) در پی تأ‌لیف کتاب «الغدیر» صورت گرفت و ثمره و «زاییده» آن کتاب بود. قفسه‌های کتابخانه، به همت علامه، هزاران کتاب فارسی و عربی و...، در رشته‌های گوناگون تاریخ، ادب، حکمت و تَراجِم را در آغوش خود جای داده بود. افزون بر این، چنانچه نویسنده‌ای کتابی می‌خواست و در کتابخانه یافت نمی‌شد، مرکزی در کتابخانه وجود داشت که ظرف دو روز، کتاب را برای وی تهیه می‌کرد.1
به‌گفته حجت‌الاسلام حکیم‌زاده (کتابدار کتابخانه امیرالمومنین علیه السلام): «در نجف اشرف از حیث کثرت اشتمال بر مصادر و مآخذ کهن، کتابخانه‌ای مهم‌تر و جامعتر از کتابخانه امینی یافت نمی‌شد.
استاد محمدرضا حکیمی، شمار کتاب‌های کتابخانه را در اوایل دهه 50 شمسی، بالغ بر حدود 42000 کتاب برآورد می‌کند.2 به گفته وی: علامه این کتابخانه عظیم و گرانسنگ را وقف آستان قدس رضوی علیه السلام کرد. از این رو، این کتابخانه اکنون یکی از ثروتهای ملی و معنوی ایران است، در نجف، و مایه سرافرازی ملت ایران در یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و دینی اسلام. 3
طبق گزارش نشریه رسمی کتابخانه امیرالمومنین‌ع در سال 1342 ش: این کتابخانه در روز سوم جمادی‌الاول سال 1373 هجری بنیادگذاری شد و از 19 ذیحجه 1379 ه رسما افتتاح گردیده و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
در طول 10 سال گذشته مجموع عایدی کتابخانه در حدود 7 میلیون ریال (700 هزار تومان) بوده که مصرف خرید 9 منزل وسیع برای توسعه کتابخانه و ساختمان و خرید کتاب و مخارج دیگر شده است.
این کتابخانه پس از افتتاح مورد بازدید عده کثیری از رجال و دانشمندان بزرگ جهان اسلام و مستشرقین و شخصیت‌های خارجی قرار گرفته و موجب سربلندی شیعه و حوزه علمیه نجف گشته است و تعداد مراجعین آن برای مطالعه در عرض 3 سال (80، 81 و 82 ق) بالغ بر 85490 نفر شده است.
تعداد کتب این کتابخانه اعم از چاپی و خطی و به زبان‌های عربی، فارسی، ترکی، اردو، فرانسه، انگلیسی، آلمانی، اسپانیایی، تا کنون [1342ش.] بالغ بر 25014 جلد بوده است. آن طور که در مجله صحیفه المکتبه تصریح شده بیشتر کتاب‌های این کتابخانه را عده‌ای از مردم مسلمان ایران و عراق اهدا کرده‌اند که تعداد آنان بالغ بر هزار نفر نمی‌شود و این عمل بسیار قابل تقدیر و تقدیس است. علاوه بر کتاب‌ها، فرش‌ها و چراغ‌های لوستر گرانقیمتی نیز از طرف مردم با ایمان به این کتابخانه اهدا شده است.
از سراسر جهان اسلام، مجله‌ها و روزنامه‌ها، به زبان‌های گوناگون مرتبا به این کتابخانه می‌رسد و مورد مطالعه و استفاده همگان قرار می‌گیرد.
این کتابخانه بخش مخصوصی نیز برای صحافی و تجلید کتاب‌های واصله دارد که از سال 1377 ه تا آخر سال 1382 ه مجموعا 10792 جلد کتاب را به طرز جالبی صحافی کرده است تا محفوظ‌تر بماند.
و هم‌اکنون کتابخانه امام امیرالمومنین با 30 کتابخانه بزرگ و مهم دنیا از جمله در: ایران، هند، هلند، انگلستان، عراق، سوریه، اردن، ترکیه، پاکستان رابطه مبادلاتی دارد و برای 30 کتابخانه اعم از اسلامی و غیراسلامی کتاب‌هایی به عنوان هدیه می‌فرستد و از آنها نیز کتاب دریافت می‌دارد. 4
کتابخانه عمومی امیرالمومنین ع ، در زمان امینی، میعادگاه طالبانِ حقیقت بود. دانشمندان مذاهب مختلف اسلامی و نیز خاورشناسان مسیحی و غیره، از چهار سوی جهان به کتابخانه می‌آمدند و در جریان گفتگو با علامه و غور در کتابخانه، با معارف تابناک علوی‌ع آشنا می‌شدند و دست پر، باز می‌گشتند. امینی، بویژه، استعدادهای جوان حوزه نجف را شناسایی و بسان باغبانی توانمند، پرورش می‌داد. چنانکه محققانِ کوشا و ولایت شعارِ عصر ما، همچون مرحومان حاج‌سید‌عبدالعزیز طباطبایی5، حاج شیخ محمدباقر محمودی، سیدمحمد نوری، شیخ محمدرضا جعفری و اسد حیدر، بخشی از دست پروردگان امینی در آن بوستان معرفتند.
کتابخانه امیرالمومنین علیه‌السلام که در دوران حکومت دیکتاتور بعث مدت‌ها تعطیل بود، خوشبختانه اخیراً بازگشایی شده و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
اینک گمشده خود را بازیافته‌ام
حجت‌الاسلام و المسلمین حاج آقا رضا امینی (فرزند دانشور علامه و رئیس کتابخانه ایشان) در اسفند 1379 نقل کرد:
روزی یکی از دانشمندان غربی به کتابخانه آمد و ضمن دیدار با امینی، خواستار کتابی درباره توحید باری تعالی شد. علامه دستور داد کتاب شریف «صحیفه سجادیه» (حاوی دعاهای امام سجاد علیه السلام) را برایش بیاوریم.
آنگاه صحیفه را گشود و ورق زد و بخشی از آن را که حاوی دعایی با مضمون توحیدی بود آورد و به وی نشان داد و گفت: این بخش را بخوانید! دانشمند یادشده کتاب را گرفت و به گوشه‌ای رفت و ساعتی در آن دعا نظر افکند. سپس، آشفته و ملتهب، نزد علامه آمد و پرسید: این کتاب از کیست؟!
علامه فرمود: این کتاب، دعاهای متعلق به چهارمین پیشوای معصوم ما شیعیان، حضرت زین‌العابدین علیه السلام است. او با لحنی تند گفت: شما به جامعه بشریت خیانت می‌کنید! علامه با شگفتی پرسید چطور؟! گفت: «من سال‌هاست که پیرامون مساله توحید تحقیق می‌کنم و در این زمینه کتاب‌های بسیاری را از دانشمندان مختلف شرق و غرب جهان، و ادیان و مذاهب گوناگون، مطالعه کرده‌ام، اما هنوز گمشده دارم. این کتاب که شما به من دادید و ظاهراً کتاب دعایی بیش نیست، ظریفترین مسائل و نکات را (که هیچ جا بدان برنخورده بودم) در این زمینه مطرح کرده و پس از سال‌ها گره از مشکلات من گشود و من اینک گمشده خود را بازیافته‌ام. آنگاه افزود: تقصیر شما این است که چنین پیشوای بزرگ و چنین معارف بلندی دارید و آنها را به جهانیان معرفی نمی‌کنید!
حاج‌آقا رضا افزود: شمار زیادی از دانشمندان غرب و شرق، و پیروان ادیان و مذاهب، به کتابخانه می‌آمدند و با امینی دیدار و گفتگو کرده و از محضر وی و کتابخانه بهره می‌بردند .
پی‌نوشت‌ها :
1. یادنامه علامه امینی، ضمیمه روزنامه رسالت، ص 5، اظهارات دکتر محمدهادی امینی.2. حماسه غدیر، گردآوری و نگارش: محمد رضا حکیمی، ص 307.3. همان: صص 320 - 319. برای آشنایی بیشتر با کتابخانه امیرالمومنین، ر.ک، توضیحات حکیمی در همان مأخذ، ص 305 به بعد.4 مکتب اسلام، ش 64 (دی‌ماه 1343)، صص 63-62 به نقل از صحیفه المکتبه، نشریه رسمی کتابخانه عمومی امام امیرالمومنین، ش 3.5. وی در زندگینامه خودنوشت خویش، به استفاده کلانِ از امینی تصریح کرده است. ر.ک، الغدیر فی التراث الاسلامی، صص 236 - 234.
پنجشنبه 13 تیر 1387
تأ‌سیس کتابخانه بزرگ امیرالمومنین علیه‌السلام (به گفته فرزند علامه دکتر محمدهادی امینی) در پی تأ‌لیف کتاب «الغدیر» صورت گرفت و ثمره و «زاییده» آن کتاب بود. قفسه‌های کتابخانه، به همت علامه، هزاران کتاب فارسی و عربی و...، در رشته‌های گوناگون تاریخ، ادب، حکمت و تَراجِم را در آغوش خود جای داده بود. افزون بر این، چنانچه نویسنده‌ای کتابی می‌خواست و در کتابخانه یافت نمی‌شد، مرکزی در کتابخانه وجود داشت که ظرف دو روز، کتاب را برای وی تهیه می‌کرد.1
به‌گفته حجت‌الاسلام حکیم‌زاده (کتابدار کتابخانه امیرالمومنین علیه السلام): «در نجف اشرف از حیث کثرت اشتمال بر مصادر و مآخذ کهن، کتابخانه‌ای مهم‌تر و جامعتر از کتابخانه امینی یافت نمی‌شد.
استاد محمدرضا حکیمی، شمار کتاب‌های کتابخانه را در اوایل دهه 50 شمسی، بالغ بر حدود 42000 کتاب برآورد می‌کند.2 به گفته وی: علامه این کتابخانه عظیم و گرانسنگ را وقف آستان قدس رضوی علیه السلام کرد. از این رو، این کتابخانه اکنون یکی از ثروتهای ملی و معنوی ایران است، در نجف، و مایه سرافرازی ملت ایران در یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و دینی اسلام. 3
طبق گزارش نشریه رسمی کتابخانه امیرالمومنین‌ع در سال 1342 ش: این کتابخانه در روز سوم جمادی‌الاول سال 1373 هجری بنیادگذاری شد و از 19 ذیحجه 1379 ه رسما افتتاح گردیده و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
در طول 10 سال گذشته مجموع عایدی کتابخانه در حدود 7 میلیون ریال (700 هزار تومان) بوده که مصرف خرید 9 منزل وسیع برای توسعه کتابخانه و ساختمان و خرید کتاب و مخارج دیگر شده است.
این کتابخانه پس از افتتاح مورد بازدید عده کثیری از رجال و دانشمندان بزرگ جهان اسلام و مستشرقین و شخصیت‌های خارجی قرار گرفته و موجب سربلندی شیعه و حوزه علمیه نجف گشته است و تعداد مراجعین آن برای مطالعه در عرض 3 سال (80، 81 و 82 ق) بالغ بر 85490 نفر شده است.
تعداد کتب این کتابخانه اعم از چاپی و خطی و به زبان‌های عربی، فارسی، ترکی، اردو، فرانسه، انگلیسی، آلمانی، اسپانیایی، تا کنون [1342ش.] بالغ بر 25014 جلد بوده است. آن طور که در مجله صحیفه المکتبه تصریح شده بیشتر کتاب‌های این کتابخانه را عده‌ای از مردم مسلمان ایران و عراق اهدا کرده‌اند که تعداد آنان بالغ بر هزار نفر نمی‌شود و این عمل بسیار قابل تقدیر و تقدیس است. علاوه بر کتاب‌ها، فرش‌ها و چراغ‌های لوستر گرانقیمتی نیز از طرف مردم با ایمان به این کتابخانه اهدا شده است.
از سراسر جهان اسلام، مجله‌ها و روزنامه‌ها، به زبان‌های گوناگون مرتبا به این کتابخانه می‌رسد و مورد مطالعه و استفاده همگان قرار می‌گیرد.
این کتابخانه بخش مخصوصی نیز برای صحافی و تجلید کتاب‌های واصله دارد که از سال 1377 ه تا آخر سال 1382 ه مجموعا 10792 جلد کتاب را به طرز جالبی صحافی کرده است تا محفوظ‌تر بماند.
و هم‌اکنون کتابخانه امام امیرالمومنین با 30 کتابخانه بزرگ و مهم دنیا از جمله در: ایران، هند، هلند، انگلستان، عراق، سوریه، اردن، ترکیه، پاکستان رابطه مبادلاتی دارد و برای 30 کتابخانه اعم از اسلامی و غیراسلامی کتاب‌هایی به عنوان هدیه می‌فرستد و از آنها نیز کتاب دریافت می‌دارد. 4
کتابخانه عمومی امیرالمومنین ع ، در زمان امینی، میعادگاه طالبانِ حقیقت بود. دانشمندان مذاهب مختلف اسلامی و نیز خاورشناسان مسیحی و غیره، از چهار سوی جهان به کتابخانه می‌آمدند و در جریان گفتگو با علامه و غور در کتابخانه، با معارف تابناک علوی‌ع آشنا می‌شدند و دست پر، باز می‌گشتند. امینی، بویژه، استعدادهای جوان حوزه نجف را شناسایی و بسان باغبانی توانمند، پرورش می‌داد. چنانکه محققانِ کوشا و ولایت شعارِ عصر ما، همچون مرحومان حاج‌سید‌عبدالعزیز طباطبایی5، حاج شیخ محمدباقر محمودی، سیدمحمد نوری، شیخ محمدرضا جعفری و اسد حیدر، بخشی از دست پروردگان امینی در آن بوستان معرفتند.
کتابخانه امیرالمومنین علیه‌السلام که در دوران حکومت دیکتاتور بعث مدت‌ها تعطیل بود، خوشبختانه اخیراً بازگشایی شده و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
اینک گمشده خود را بازیافته‌ام
حجت‌الاسلام و المسلمین حاج آقا رضا امینی (فرزند دانشور علامه و رئیس کتابخانه ایشان) در اسفند 1379 نقل کرد:
روزی یکی از دانشمندان غربی به کتابخانه آمد و ضمن دیدار با امینی، خواستار کتابی درباره توحید باری تعالی شد. علامه دستور داد کتاب شریف «صحیفه سجادیه» (حاوی دعاهای امام سجاد علیه السلام) را برایش بیاوریم.
آنگاه صحیفه را گشود و ورق زد و بخشی از آن را که حاوی دعایی با مضمون توحیدی بود آورد و به وی نشان داد و گفت: این بخش را بخوانید! دانشمند یادشده کتاب را گرفت و به گوشه‌ای رفت و ساعتی در آن دعا نظر افکند. سپس، آشفته و ملتهب، نزد علامه آمد و پرسید: این کتاب از کیست؟!
علامه فرمود: این کتاب، دعاهای متعلق به چهارمین پیشوای معصوم ما شیعیان، حضرت زین‌العابدین علیه السلام است. او با لحنی تند گفت: شما به جامعه بشریت خیانت می‌کنید! علامه با شگفتی پرسید چطور؟! گفت: «من سال‌هاست که پیرامون مساله توحید تحقیق می‌کنم و در این زمینه کتاب‌های بسیاری را از دانشمندان مختلف شرق و غرب جهان، و ادیان و مذاهب گوناگون، مطالعه کرده‌ام، اما هنوز گمشده دارم. این کتاب که شما به من دادید و ظاهراً کتاب دعایی بیش نیست، ظریفترین مسائل و نکات را (که هیچ جا بدان برنخورده بودم) در این زمینه مطرح کرده و پس از سال‌ها گره از مشکلات من گشود و من اینک گمشده خود را بازیافته‌ام. آنگاه افزود: تقصیر شما این است که چنین پیشوای بزرگ و چنین معارف بلندی دارید و آنها را به جهانیان معرفی نمی‌کنید!
حاج‌آقا رضا افزود: شمار زیادی از دانشمندان غرب و شرق، و پیروان ادیان و مذاهب، به کتابخانه می‌آمدند و با امینی دیدار و گفتگو کرده و از محضر وی و کتابخانه بهره می‌بردند .
پی‌نوشت‌ها :
1. یادنامه علامه امینی، ضمیمه روزنامه رسالت، ص 5، اظهارات دکتر محمدهادی امینی.2. حماسه غدیر، گردآوری و نگارش: محمد رضا حکیمی، ص 307.3. همان: صص 320 - 319. برای آشنایی بیشتر با کتابخانه امیرالمومنین، ر.ک، توضیحات حکیمی در همان مأخذ، ص 305 به بعد.4 مکتب اسلام، ش 64 (دی‌ماه 1343)، صص 63-62 به نقل از صحیفه المکتبه، نشریه رسمی کتابخانه عمومی امام امیرالمومنین، ش 3.5. وی در زندگینامه خودنوشت خویش، به استفاده کلانِ از امینی تصریح کرده است. ر.ک، الغدیر فی التراث الاسلامی، صص 236 - 234.
پنجشنبه 13 تیر 1387
تبلیغات
