مطالعات برنامه درسی ایران

مطالعات برنامه درسی ایران

مطالعات برنامه درسی سال پنجم زمستان 1389 شماره 19 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

رویکردهای نظری در برنامه های درسی آموزش صنعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی برنامه درسی نظریه مهارت شایستگی های کانونی آموزش صنعتی پست فوردیسم فراصنعتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 390 تعداد دانلود : 694
هدف مقاله حاضر تولید نیروی انسانی ماهر است که با بررسی ادبیات مربوط به برنامه درسی در نظام های آموزش صنعتی همراه است و محور و زیربنای طراحی برنامه های درسی براساس نظریه های اقتصادی آموزش یا سرمایه انسانی است. اما تحولات و الزامات اخیر اجتماعی و اقتصادی در دنیای پست مدرن ضمن نقد این نظریه، طلب می کند تا مفاهیم نظری دیگری از جمله نظریه سرمایه اجتماعی، و سرمایه فرهنگی نیز به عنوان مبانی نظری طراحی برنامه های درسی در بخش صنعت مورد توجه قرار گیرد. درباره اهمیت موضوع همین بس که شواهد اخیر نشان می دهد آموزش و مهارت های مبنی بر مفروضات این نظریه ها جزو الزامات جذب در بازارکار در جامعه فراصنعتی است. علاوه بر این، در این پژوهش سعی شده ماهیت آموزش های صنعتی در دوره های اقتصادی و اجتماعی مختلف از جمله در دوره های فوردیسم و پست فوردیسم مورد بحث قرار گیرد. در این راستا مبنای اصلی بحث هم توجه به مفهوم شایستگی های کانونی در بخش-های صنعتی است. در خاتمه ضمن بررسی تطبیقی این مهارت ها در کشورهای مختلف نتیجه گیری می شود که شایستگی ها و مهارت های مستتر در برنامه های درسی در نظام های آموزش صنعتی می بایست با در نظرگیری مفروضات مطروحه در نظریه های سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی از یک طرف، و از طرف دیگر با توجه به تحولات اجتماعی، اقتصادی و صنعتی در دوره های پست فوردیسم در جامعه فراصنعتی انجام پذیرد.
۲.

ارزیابی میزان شایستگی محوری برنامه درسی دوره کاردانی مکانیک خودرو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی شایستگی های عملی دانشجویان کاردانی رشته مکانیک معیارهای استخدام

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی برنامه ریزی درسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی برنامه ریزی آموزشی بزرگسالان
تعداد بازدید : 424 تعداد دانلود : 712
هدف مقاله حاضر ارزیابی میزان شایستگی محوری برنامه درسی دوره کاردانی مکانیک خودرو دانشگاه های کاشان و کرمانشاه براساس معیارهای استخدامی تکنسین مکانیک در نمایندگیهای فروش و خدمات پس از فروش ایران خودرو و سایپا می باشد. جامعه آماری شامل دانشجویان کاردانی مکانیک در دانشگاههای کاشان و کرمانشاه و کارشناسان استخدام نیروی انسانی در صنایع خودروسازی این دو شهر بود. با استفاده از نمونهگیری در دسترس 20 کارشناس استخدام نیروی انسانی در نمایندگیهای فروش و خدمات پس از فروش ایران خودرو و سایپا انتخاب شدند. ابزار این تحقیق «سیاهه شایستگیهای تکنیسین مکانیک» (هاید،1997) بود که در اختیار کارشناسان و دانشجویان قرار داده شد. نتایج نشان داد: 1- تفاوت معناداری بین شایستگیهای عملی دانشجویان کاردانی رشته مکانیک با معیارهای استخدامی تکنیسین مکانیک وجود دارد. 2- تفاوت معناداری بین ابعاد 4 گانه شایستگیهای علمی دانشجویان با معیارهای استخدامی تکنیسین مکانیک وجود دارد. 3- تفاوت معناداری بین نیازهای دانشجویان کاردانی رشته مکانیک دانشگاه های کاشان و کرمانشاه در ابعاد 4 گانه شایستگی های تکنسین مکانیک وجود دارد. 4- رابطه منفی و معناداری بین میزان نیاز دانشجویان کاردانی مکانیک با معدل تحصیلی آنان وجود دارد.
۳.

نیازسنجی آموزشی کارکنان شاغل در صنعت بیمه مکمل درمان به منظور دستیابی به یک مدل تلفیقی کارآمد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیازسنجی آموزشی صنعت بیمه اولویت بندی نیازها مدل تلفیقی کارآمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 229 تعداد دانلود : 415
هدف از این مقاله نیازسنجی آموزشی کارکنان شاغل در صنعت بیمه مکمل درمان به منظور دستیابی به یک مدل تلفیقی کارآمد می باشد؛ مدلی که بتواند برخی محدودیت های نیازسنجی همچون طولانی و هزینه بر بودن، عدم وجود شرح وظایف مصوب و مشکلات اجرایی را برطرف نماید. جهت دستیابی به هدف فوق شرکت آتیه-سازان حافظ با 6 رشته شغلی و نمونه ای 259 نفری به عنوان جامعه آماری انتخاب شد. ابتدا جهت دستیابی به یک مدل نیازسنجی، با ترکیب دو مدل نیازسنجی شغل و شاغل، یک مدل متناسب، طراحی و با استفاده از ابزار پرسش نامه شرح وظایف 6 رشته شغلی استخراج و «نیازهای هر شغل» در سه حیطه دانش، نگرش و مهارت فهرست گردید. داده های به دست آمده از پژوهش با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی، شامل آزمون t تک گروهی و t دو گروه وابسته، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و «نیازهای آموزشی کارکنان» مشخص و با استفاده از آزمون برآورد دامنه براساس نوع نیاز (فوری، استراتژیک، مداوم و خنثی) اولویت بندی گردید. در نهایت مدل تلفیقی نیازسنجی با استناد بر نتایج اجرای پژوهش بازنگری و تبیین گردید.
۴.

جایگاه و نقش برنامه درسی در آموزش صنعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 205 تعداد دانلود : 16
یکی از چالش های اصلی که نظام آموزشی همواره با آن مواجه است، پاسخ گویی به نیازهای محیط کار است. در این مقاله چهار الگوی برنامه درسی معلم محور، شاگرد محور، برنامه محور و بازار محور با تاکید بر آموزش فنی و حرفه ای و صنعت را مورد بررسی قرار می دهد. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان داد برنامه های درسی باید با مقتضیات جامعه و دنیای کار ارتباط پیدا کنند و به تقاضای بخش صنعت و نیروی انسانی ماهر و متخصص پاسخ بدهند.
۵.

تاثیر آموزش مبتنی بر نقشه مفهومی (ارائه و ترکیبی) بر حیطه های یادگیری کارآموزان مراکز آموزش فنی و حرفه ای در پودمان «آشنایی با اصول الکتریسیته و انجام محاسبات»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: راهبردهای شناختی آموزش فنی و حرفه ای نقشه مفهومی حیطه های یادگیری مهارت های ذهنی اطلاعات کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 260 تعداد دانلود : 425
هدف اصلی نظام آموزش فنی و حرفه ای تربیت نیروهایی است که بتوانند ضمن کارآفرینی، در محیط های کار از آموخته های دوره کارآموزی خود استفاده کنند. در این راستا دروس در قالب مهارت های پودمانی برنامه ریزی و به کارآموزان ارائه می گردد. شیوه آموزش در این مراکز معمولاً سنتی است لذا این پژوهش بدنبال مطالعه کارائی روش های نوین آموزشی است. اثرات آموزش مبتنی بر نقشه مفهومی (ارائه و ترکیبی) بر حیطه های یادگیری (مهارت های ذهنی، اطلاعات کلامی، راهبردهای شناختی، و نگرش از نظر گانیه) در قسمت نظری پودمان «آشنایی با اصول الکتریسیته و انجام محاسبات و آزمایش های مربوطه» از پودمان های شغل برقکار صنعتی درجه 2 مورد مطالعه قرار گرفت. آزمودنی ها از کارآموزان مراکز آموزش فنی و حرفه ای استان آذربایجان شرقی به تعداد 60 نفر (سه کلاس) و با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب گردیدند و بطور تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. روش تحقیق نیمه تجربی با استفاده از پیش آزمون و پس آزمون بود. برای سنجش حیطه های یادگیری مهارت های ذهنی و اطلاعات کلامی از آزمون پیشرفت تحصیلی چندگزینه ای و تشریحی، و برای سنجش نگرش از آزمون نگرش سنج محقق ساخته استفاده گردید. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس و آزمون های تعقیبی استفاده گردید. نتایج نشان داد هر دو نوع روش استفاده از نقشه مفهومی بر همه حیطه های یادگیری بجز اطلاعات کلامی بیش از روش رایج تاثیر داشتند و روش استفاده از نقشه مفهومی ترکیبی بیش از روش نقشه مفهومی ارائه بر مهارت ذهنی حل مسئله و راهبردهای شناختی تاثیر داشت.
۶.

بررسی تاثیر کاربست برنامه درسی مساله محور در آموزش تخصصی اپراتورهای تولید صنعت خودروسازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: یادگیری اثربخشی آموزش آموزش صنعتی برنامه درسی مساله محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 673 تعداد دانلود : 975
هدف مقاله حاضر ارزشیابی اثربخشی کاربست رویکرد نوین آموزشی در آموزش های صنعتی است. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی بوده و از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه آماری متشکل60 نفر از کارگران شرکت ایران خودرو خراسان بوده که بصورت تصافی انتخاب و به گروه های آزمایش و کنترل انتصاب تصادفی یافتند. ابزارهای پژوهش شامل سه پرسش نامه جهت سنجش رضایت، نگرش و تغییر رفتار فراگیران و آزمون پیشرفت تحصیلی برای سنجش یادگیری بود. نتایج نشان داد که بکارگیری رویکرد برنامه درسی مساله محور در آموزش های صنعتی موجب افزایش اثربخشی دوره های آموزشی می شود (000/0p) و تغییر عملکرد شایسته تری (022/0>p) در قیاس با فراگیران گروه موضوع محور داشتند.
۷.

تحلیلی بر میزان اهمیت و به کارگیری دستاوردهای علمی حوزه برنامه درسی در نظام های آموزشی شرکت های صنعتی: فرصت ها و تهدیدها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صنعت برنامه درسی نظام آموزشی شرکت صنعتی ابعاد برنامه درسی مدیران آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 802 تعداد دانلود : 379
هدف مقاله حاضر بررسی و تحلیل میزان اهمیت و بکارگیری دستاوردهای علمی حوزه برنامه درسی در نظام های آموزشی شرکت های صنعتی شهرستان مشهد است. روش پژوهش توصیفی پیمایشی و جامعه آماری آن مدیران یا کارشناسان خبره واحد آموزش شرکت های صنعتی بزرگ مشهد است و بررسی به شیوه سرشماری انجام گرفته است. به منظور بررسی نظام مند دستاوردهای علمی و مفهومی حوزه برنامه درسی، از پرسش نامه ابعاد معرفتی برنامه درسی مارک برونر (2001) استفاده گردید. علاوه بر پرسش نامه (ابزار اصلی تحقیق)، از ابزار تکمیلی مصاحبه نیز به منظور بسط و تبیین یافته ها استفاده گردید. یافته-ها نشان داد که همه ابعاد معرفتی حوزه برنامه درسی از اهمیت بالایی در نظام های آموزشی شرکت های صنعتی مورد بررسی برخوردارند. لیکن عمدتاً از حیث میزان بکارگیری این دستاوردها، نظام های آموزشی شرکت صنعتی از وضعیت ضعیف و پایینی برخوردارند. از این رو، میان میزان اهمیت و میزان بکارگیری دستاوردهای علمی حوزه برنامه درسی در نظام های آموزشی شرکت های صنعتی مورد بررسی تفاوت معناداری وجود داشت.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۹