Sport Sciences and Health Research

Sport Sciences and Health Research

طب ورزشی دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران سال اول تابستان 1388 شماره 1

مقالات

۱.

تأثیر وزن کوله پشتی بر تغییرات قلبی - عروقی و تنفسی دانش آموزان نوجوان

کلید واژه ها: وزن مطلوب کوله پشتی پارامترهای قلبی – عروقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 573 تعداد دانلود : 430
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تغییرات پارامترهای قلبی – عروقی و تنفسی در دانش آموزان هنگام حمل کوله پشتی بود. به این منظور 15 دانش آموز پسر (با میانگین سنی 5/0± 53/12 سال، قد 8/1± 7/164 سانتی متر و وزن 6/1± 55 کیلوگرم) به طور داوطلبانه در پژوهش حاضر شرکت کردند. هر آزمودنی، کوله پشتی هایی با اوزان 0، 8، 5/10، 13 درصد وزن بدن خود را به طور تصادفی با سرعت 9/3 کیلومتر بر ساعت و به مدت 15 دقیقه بر روی تریدمیل حمل کرد ضربان قلب (HR)، تهویه دقیقه ای (VE) و تعداد تنفس (FR) به وسیله دستگاه گاز آنالایزر و فشار خون (BP) نیز توسط فشارسنج دیجیتالی در حالت های استراحت، فعالیت (دقیقه 15 ) و ریکاوری (3 دقیقه پس از آزمون راه رفتن) اندازه گیری شد. نتایج آزمون آماری نشان داد که در شرایط 5/10 و 13 درصد وزن بدن،BP و VE در حین حمل و نیز 3 دقیقه پس از حمل به طور معناداری بیشتر از شرایط باری 0 و 8 درصد بود (000/0 = P). همچنین، مقادیر متغیرهای مذکور در شرایط باری 5/10 و 13 درصد، 3 دقیقه پس از حمل، هنوز معناداری بیشتر از سطوح پایه استراحتی بود (000/0 = P) . بین شرایط باری 0 و 8 درصد تفاوت معنی داری در متغیرهای مذکور چه در حین حمل و چه 3 دقیقه پس از آن وجود نداشت. در مقادیر HR و FR آزمودنی ها چه در حین حمل و چه پس از حمل بارهای مختلف، تفاوت معناداری مشاهده نشد. برای اساس نتایج پژوهش حاضر، حمل کوله پشتی معادل 8% وزن بدن تغییرات معنی داری را در پارامترهای تنفسی و قلبی – عروقی دانش آموزان ایجاد نمی کند. ازاین رو می توان آن را به عنوان وزن مطلوب کوله پشتی برای حمل توسط دانش آموزان نوجوان پیشنهاد کرد.
۲.

تاثیر ویبریشن بر اطلاعات حس عمقی عضلات تنه مردان جوان سالم، در هدایت مسیر حرکتی راه رفتن

کلید واژه ها: ویبریشن ا طلاعات حس عمقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 696 تعداد دانلود : 413
انسان طی حرکت و جا به جایی، محیط اطرافش را ارزیابی کرده و مسیری را به وسیله تصویر موجود در سیستم عصبی مرکزی از فضای حرکت که به صورت متوالی به روز می شود، انتخاب می کند. هدف از این تحقیق ارزیابی نقش اطلاعات حس عمقی عضلات تنه به عنوان چار چوب مرجع در تعیین جهت یابی بود. به این منظور 11 مرد جوان سالم راست دست (میانگین سنی 78/0± 78/23 سال، میانگین قد 7/5 ±7/169 سانتیمتر، میانگین وزن 8/6± 8/62، میانگین شاخص توده بدنی 7/1 ±34/22 کیلوگرم بر مترمربع) به صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. ویبریشن یکطرفه عضلات تنه از ابتدا و نیمه مسیر، در یک تکلیف حرکتی (راه رفتن، هفت گام) در شرایط چشم بسته و چشم باز به کار گرفته شد. انحراف از مسیر راه رفتن توسط مسافت هفتمین گام از اولین گام از محور داخلی – خارجی محاسبه شد. طول گام و زاویه انحراف پا از محور داخلی – خارجی برای هر هفت گام اندازه گیری شد . همه انحرافات از مسیر مستقیم توسط رد پای آزمودنی ها از خط مرجع بر روی زمین اندازه گیری شد. برای آزمون تفاوت معنادار در پارامتر مسافت از آزمون ANOVA با اندازه گیری مکرر دو راهه (دو وضعیت بینایی و سه وضعیت ویبریشن) و برای تعیین اختلاف میان میانگین زاویه انحراف پا از خط مرجع و طول گام درون و میان سه شرایط ویبریشن و دو وضعیت بینایی از آزمون ANOVA با اندازه گیری مکرر سه راهه (شرایط بینایی و ویبریشن و زاویه رد پا) استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، ویبریشن در شرایط چشم بسته و اعمال ویبریشن در نیمه مسیر، انحراف واضحی در مسیر گام برداری ایجاد کرد (01/0 = P). در شرایط چشم باز، انحراف کمتر بود (06/0 = P ) . همچنین انحراف کمی در مسیر گام برداری در شرایطی که چشم ها بسته و ویبریشن در ابتدای مسیر اعمال شد، به وجود آمد (77/0 = P). بر اساس نتایج به دست آمده می توان گفت اطلاعات حس عمقی تنه نقش مهمی در تعیین چارچوب مرجع برای انحراف از مسیر گام برداری دارد.
۳.

مقایسه آسیب های بازیکنان فوتبال در جام ملت های آسیا و اروپا

کلید واژه ها: فوتبال آسیب جام ملت های آسیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 16 تعداد دانلود : 204
خطر آسیب دیدگی، در فوتبال زیاد است، اما تحقیقات معدودی میزان بروز آسیب در قاره های آسیا و اروپا را با هم مقایسه نموده اند. هدف اصلی این تحقیق، مقایسه آسیب های بازیکنان فوتبال در جام ملت های آسیا و اروپا بود. 31 مسابقه از جام ملت های آسیا 2007 و 31 مسابقه از جام ملت های اروپا 2008 با استفاده از روش آنالیز ویدئویی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان بروز آسیب در جام ملت های آسیا به طور معنی داری بیش از جام ملت های اروپاست (05/0 P< ، 75/5 = Z) (7/109 آسیب در برابر 6/39 آسیب در هر 1000 ساعت مسابقه)، ولی اختلاف معناداری در بروز آسیب در زمان های مختلف مسابقه در دو تورنمنت دیده نشد (05/0 P>، 41/4 = c2 ). همچنین میزان بروز آسیب در پست های مختلف در دو تورنمنت با هم اختلاف معنی داری داشتند (05/0 P<، 88/16 = c2)، به گونه ای که دروازه بانان در جام ملت های آسیا (4/22 درصد) و هافبک های میانی در جام ملت های اروپا (9/28 درصد) بیش از بازیکنان پست های دیگر آسیا دیدند. موضع آسیب دیده در بازیکنان شرکت کننده در دو تورنمنت با هم تفاوت معنی داری نداشتند (05/0 P>، 96/12 = c2). اما بازیکنان آسیایی بیشتر از ناحیه ساق پا (8/20 درصد) و بازیکنان اروپا بیشتر از ناحیه سر (4/24 درصد) دچار آسیب شدند. از تحقیق حاضر می توان نتیجه گرفت که میزان بروز آسیب در جام ملت های آسیا بیش از جام ملت های اروپا است. همچنین عواملی مانند پست بازیکنان آسیب دیده در بازیکنان آسیایی و اروپایی در میزان بروز آسیب بازیکنان مؤثر است.
۴.

تاثیر چهار روش مختلف کشش عضلانی بر انعطاف پذیری گروه عضلات همسترینگ و شاخص های اکستانسیون اکتیو و پاسیو زانو در فوتبالیست های نخبه

کلید واژه ها: انعطاف پذیری عضلات همسترینگ تمرینات کششی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 973 تعداد دانلود : 171
انعطاف پذیری یا کشش پذیری بافت های نرمی مثل عضله، تاندون، فاشیا، کپسول مفصلی و پوست که از اطراف مفصل عبور می کنند، برای دستیابی به دامنه کامل حرکتی مفصل طی فعالیت های عملکردی ضروری است. به منظور افزایش انعطاف پذیری، عضلات باید تحت کشش قرارگیرند. این تحقیق به منظور تعیین مؤثرترین روش کشش برای بازگرداندن انعطاف پذیری گروه عضلات همسترینگ در کمترین زمان ممکن در فوتبالیست های حاضر در لیگ برتر کشور طراحی شد و به اجرا درآمد. به این منظور 44 فوتبالیست حاضر در لیگ برتر کشور با دامنه سنی 20 تا 29 سال از راه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. نمونه ها به طور تصادفی در 4 گروه 11 نفره تحت تمرینات کشش استاتیک، کشش با استفاده از تکنیک HR ، کشش متعاقب انقباض ایزومتریک و کشش بر اساس قانون مهار متقابل قرار گرفتند. کشش به مدت 6 هفته، 6 روز در هفته و هر روز 2 دقیقه برای هر آزمودنی به ا جرا درآمد. دامنه حرکتی اکستانسیون اکتیو و پاسیو زانو با گونیامتر و در فواصل یک هفته ای تا پایان تحقیق اندازه گیری شد. سپس از آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه و آنالیز واریانس برای داده های تکراری استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش، میانگین دامنه حرکتی اکستانسیون اکتیو زانو در گروه کشش استاتیک از 5/2±1/155 به 4/3±9/170، در گروه HR از 5/4±5/157 به 9/2±9/74، در گروه PIR از5/4±2/155 به 9/2±171 در گروه RI از 5/2±4/156 به 9/3±6/170 افزایش یافت (0001/0P<). میانگین دامنه حرکتی اکستانسیون پاسیو زانو در گروهی که به تمرینات کششی به روش استاتیک پرداختند، از 2/5±9/157 به 9/4±8/173، در گروه HR از 2/3±9/160 به 1/ 4±3/176 ، در گروه PRI از 2/1±9/157 به 2/3 ±9/173 و در گروه RI از 1/5 ±6/157 به 2/4± 5/173 افزایش یافت (0001/0 P<) . میانگین دامنه حرکتی فلکسیون پاسیو ران در گروه کشش استاتیک از 3/4 ±8/64 به 3/6 ±4/77، در گروه HR از 3/3±8/65 به 1/1±5/80 ، در گروه PIR از 9/2±1/67 به 2/5 ±5/79 و در گروه RI از 2/3±8/66 به 6/4±3/78 افزایش یافت (0001/0P<). نتایج تحقیق نشان داد که هیچ یک از روش های تمرینات کششی مورد استفاده نسبت به دیگر روش های کششی، از نظر افزایش و بهبود انعطاف پذیری عضلات همسترینگ در ورزشکاران فوتبالیست مبتلا به کوتاهی عضلات همسترینگ برتری نداشته و تقریباً هر چهار روش تاثیر مشابهی دارند.
۵.

بررسی راستای استاتیک اندام تحتانی در زنان ورزشکار با سابقه آسیب لیگامان صلیبی قدامی (ACL)

کلید واژه ها: زنان ورزشکار ناراستایی آسیب ACL پرونیشن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 49 تعداد دانلود : 731
آسیب لیگامان صلیبی قدامی (ACL) با نرخ شیوع 250000 مورد سالانه فقط در آمریکا، یکی از شایع ترین آسیب های ورزشی جهان است. زنان 2 تا 8 برابر مردان به این آسیب دچار می شوند. به نظر می رسد عوامل خطرساز عمومی و اختصاصی زیادی در بروز آسیب ACL زنان وجود دارد. هدف از پزوهش حاضر، بررسی ناراستایی اندام تحتانی به عنوان عامل خطرآفرین درونی در زنان ورزشکار با سابقه آسیب ACL است. به این منظور 20 زن ورزشکار با سابقه آسیب ACL (میانگین سن 75/5 ±90/24 سال، قد 58/6± 05/167 سانتیمتر، وزن 58/5± 88/60 کیلوگرم و سابقه ورزشی 41/4± 70/7 سال) و 20 زن ورزشکار سالم (میانگین سن 59/5± 85/24 سال، قد 39/6 ±15/166 سانتیمتر، وزن 08/6 ±20/60 کیلوگرم و سابقه ورزشی 69/3 ±7 سال) که از نظر سن، رشته ورزشی و عضو درگیر با گروه آسیب دیده همتا سازی شده بودند، در این پژوهش شرکت کردند. افت ناوی، چرخش درشت نی و زاویه Q پای چپ و راست آزمودنی ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد 90 درصد آسیب ها با ساز و کار غیربرخوردی رخ داده بودند. همچنین پارگی ACL در 85 درصد آزمودنی ها با آسیب مینیسک داخلی همراه بود. تحلیل داده ها نشان داد بین پرونیشن و چرخش داخلی درشت نی دو گروه تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0 P£ )، اما این اختلاف در مورد زاویه Q معنی دار نبود. همچنین بین پای سالم و آسیب دیده گروه آسیب دیده از نظر متغیرهای مورد بررسی تفاوت معنی داری مشاهده نشد (05/0P£). ازاین رو شناسایی عوامل خطرساز بیومکانیکی و به طور اختصاصی غربالگری (Screening) ورزشکارانی با افزایش پرونیشن (Hyperpronation) و چرخش داخلی درشت نی (Internal Tibial Torsion) که ممکن است آنان را مستعد آسیب های ACL سازد، ضروری است و ارائه برنامه های پیشگیرانه برای آنان از سوی مربیان لازم به نظر می رسد.
۶.

اثر مکمل کافئین بر سوخت و ساز و فرآورده های متابولیکی در پی فعالیت ویلچر رانی تناوبی پیشرونده در افراد معلول پاراپلژیک

کلید واژه ها: سوخت و ساز مصرف کافئین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی آسیب شناسی ورزشی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی ورزش معلولین
تعداد بازدید : 163 تعداد دانلود : 201
این تحقیق به منظور بررسی اثر مکمل کافئین در پی ویلچررانی تناوبی پیشرونده بر اسید چرب آزاد (FFA) ، لاکتات (LA) ، اپی نفرین و نوراپی نفرین در افراد معلول پاراپلژیک انجام شد. آزمودنی ها تحقیق 7 فرد معلول قطع نخاعی پاراپلژیک با فلج اندام تحتانی با میانگین سنی 13/2 ±9/38 ، درصد چربی 89/6 ±53/26 و وزن 12/4 ±33/82 بودند. آزمودنی ها در دو مرحله ویلچررانی سرعتی و تناوبی را با یک هفته فاصله بین دو مرحله اجرا کردند که در مرحله اول بدون مصرف کافئین و در آزمون دوم با مصرف کافئین انجام گرفت. آزمودنی ها مکمل کافئین را (6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) یک ساعت قبل از اجرای آزمون و به صورت محلول در آب ولرم مصرف کردند. از آزمون t همبسته برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد. کلیه اطلاعات در سطح(05/0 P£ ) محاسبه شد. نتایج حاصله نشان داد که تغییرات اسید چرب آزاد (FFA)، اپی نفرین و نوراپی نفرین درمرحله فعالیت بدون مصرف کافیئن معنی دار نبود ولی میزان لاکتات (LA) افزایش معنی داری داشت (05/0 P£). اطلاعات به دست آمده پس از مصرف کافئین نشان داد که تغییرات اسید چرب آزاد (FFA)، لاکتات و اپی نفرین معنی دار بوده و بیانگر افزایش در این متغیرها بود (05/0 P£) ، ولی مقدار نوراپی نفرین تغییر معنی داری نشان نداد. با توجه به یافته های حاصله می توان نتیجه گرفت که مصرف کافئین با تحریک لیپولیز از طریق تحریک رهایش هورمون های اپی نفرین و نوراپی نفرین موجب افزایش سوخت و ساز چربی در افراد معلول پاراپلژی می شود که در نتیجه آن برداشت سلولی چربی ها افزایش می یابد و در نهایت این فرایند به کنترل وزن افراد معلول کم تحرک کمک می کند.
۷.

رابطه عادات و وسایل استراحتی با ناهنجاری های وضعیتی ستون فقرات دختران جوان (مطالعه موردی : دانشجویان دختر دانشگاه های شیراز)

کلید واژه ها: عادات استراحتی ناهنجاری های وضعیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 509 تعداد دانلود : 401
هدف از تحقیق، بررسی ارتباط عادات استراحتی با ناهنجاری های ستون فقرات دانشجویان دختر دانشگاه های شیراز بود. به این منظور 402 نفر به صورت تصادفی از بین 7800 نفر از دانشجویان ساکن خوابگاه دانشگاه های دولتی شیراز (دانشگاه شیراز، علوم پزشکی و دانشگاه صنعتی) انتخاب شدند. ابتدا پرسشنامه «بررسی نحوه استراحت و وضعیت ستون فقرات»، که اعتبار آن 83 درصد برآورد شده است، در بین آزمودنی ها توزیع شد، سپس وضعیت بدنی آنها با کمک آزمون نیویورک و صفحه شطرنجی و خط شاقول مورد بررسی قرار گرفت. برای اندازه گیری زوایای قوس های مهره ای کمری و پشتی، از خط کش منعطف، که اعتبار آن در مقایسه با تکنیک پرتونگاری 78 درصد گزارش شده است، استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد بین وضعیت خوابیدن به پشت با پاهای کشیده و لوردوز کمری و نیز بین وضعیت خوابیدن به پشت و بالا بردن دست ها با اسکلیوز و عارضه شانه نابرابر، ارتباط معنی داری وجود ندارد. همچنین، بین وضعیت خوابیدن به پهلو و خم کردن سر و پاها به درون شکم با کایفوز و بین وضعیت خوابیدن به پهلو و گذاشتن زانوی بالایی بر روی زمین (همراه با چرخش لگن) با اسکلیوز ارتباط معنی داری مشاهده نشد. در این پژوهش بین وضعیت خوابیدن به پهلو در حالی که بالاتنه عقب تر از اندام تحتانی قرار گیرد و بین وضعیت خوابیدن به شکم، با لوردوز کمری ارتباط معنی داری ملاحظه شد (037/ = P، 39/0 = r) . نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بین وضعیت خوابیدن به شکم و لوردوز گردنی ارتباط معنی داری وجود ندارد، اما بین وضعیت خوابیدن به شکم و کایفوز ارتباط معنی داری وجود دارد (042/0 = P، 14/0 = r). یافته های این تحقیق، ارتباط معنی داری را بین وزن افراد با وضعیت خواب و ناهنجاری های ستون فقرات نشان نداد. اما ارتباط معنی داری بین قد افراد با وضعیت خوابیدن به پهلو و گذاشتن زانوی بالایی بر روی زمین، مشاهده شد. بر اساس یافته های تحقیق، ارتباط معنی داری میان برخی از شیوه های استراحتی با ناهنجاری های ستون فقرات دیده شد. به نظر می رسد تاثیر وضعیت های استراحتی افراد بر ناهنجاری های ستون فقرات چندان شدید نیست، با این حال آگاهی دادن در این زمینه به دانشجویان و تصحیح عادات استراحتی نادرست در زمان استراحت و خوابیدن برای پیشگیری از ناهنجاری های وضعیتی ستون فقرات اهمیت زیادی دارد.
۸.

مقایسه دو وضعیت حرکتی فانکشنال در ارزیابی حس عمقی مفصل زانوی زنان ورزشکار سالم

کلید واژه ها: حس عمفی مفصل زانو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 874 تعداد دانلود : 664
با توجه به شیوع زیاد پارگی لیگامان متقاطع قدامی (ACL) در زنان ورزشکار و اهمیت دقت حس عمقی و ثبات دینامیک مفصل زانو در حفظ سلامت آن، لزوم ارزیابی فانکشنال حس عمقی، احساس می شود. ازاین رو هدف از این پژوهش، مقایسه دو وضعیت حرکتی فانکشنال در ارزیابی حس عمقی مفصل زانوی زنان ورزشکار سالم است. در این تحقیق نیمه تجربی، 16 زن ورزشکار سالم به صورت داوطلبانه شرکت کردند. حس وضعیت مفصل زانوی آنان با روش بازسازی زاویه هدف °30 ، در حالت ایستاده و در دو وضعیت حرکتی (از اکستانسیون به فلکسیون °30 و از فلکسیون °60 به فلکسیون °30)، اندازه گیری شد. خطای مطلق به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. به منظور تحلیل داده ها، از آزمون آماری تی زوجی استفاده شد. میانگین خطای بازسازی زاویه هدف بین دو وضعیت ارزیابی حس وضعیت مفصل زانو، اختلاف معنی داری نداشت. (05/0 P>). با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که برایند تحریک گیرنده های مکانیکی حس عمقی در این دو وضعیت حرکتی یکسان است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۰